Europejski Fundusz Rolny na rzecz Rozwoju Obszarów Wiejskich: Europa inwestująca w obszary wiejskie/projekt współfinansowany ze środków UE w ramach Osi 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013/ Projekt złożony za pośrednictwem Lokalnej Grupy Projekt realizowany w Szkole Podstawowej w Biesnej od do VI 2013 r. w ramach Małych Projektów: września 2012 r. Organizacja cyklu zajęć edukacyjnych dla dzieci z zakresu ginących zawydanie publika- wodów i zajęć mieszkańców Biesnej oraz okolic, a także cji o tych zawodach oraz historii szkoły w Biesnej Fot. Szkoła Podstawowa w Biesnej Spis treści Założenia ogólne Cele i zakres operacji przewidzianych w ramach projektu str. 1 Zadania przyjęte do realizacji str. 2 Przewidywane rezultaty, produkty, oddziaływanie projektu i sposoby dokumentowania str. 3 Przebieg realizacji projektu Zajęcia redakcyjne, część 1. (uczestnicy, harmonogram) str. 4 Program Warsztatów redakcyjnych część 1. i 2. (fragmenty) str. 5 Przebieg Warsztatów redakcyjnych część 1. (IX XII 2012 r.) str. 6 9 Opracowanie komputerowe, zdjęcia mgr Edward Mazur
UE w ramach Osi 4 LEADER Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007 2013/ Projekt złożony za pośrednictwem Lokalnej Grupy Cele i zakres operacji przewidzianych w ramach projektu Tytuł operacji: Organizacja cyklu zajęć edukacyjnych dla dzieci z zakresu ginących zawodów i zajęć mieszkańców Biesnej oraz okolic, a także wydanie publikacji o tych zawodach oraz historii szkoły w Biesnej Cele operacji: Zachowanie i promocja dziedzictwa kulturowego Biesnej i okolic poprzez organizację cyklu zajęć edukacyjnych oraz wydanie publikacji o ginących zawodach i zajęciach oraz publikacji o historii Szkoły Podstawowej w Biesnej. Cel tej operacji wpisuje się w PROW na lata 2007 2013, jest zgodny z celami lokalnej strategii rozwoju: Podniesienie atrakcyjności turystycznej obszaru oraz Ochrona i promocja dziedzictwa lokalnego przedsięwzięcie Z tradycją w przyszłość. Tytuł operacji: Organizacja cyklu zajęć edukacyjnych dla dzieci z zakresu ginących zawodów i zajęć mieszkańców Biesnej oraz oko- oraz historii lic, a także wydanie publikacji o tych zawodach szkoły w Biesnej Wniosek składany w ramach działania Małe projekty za pośrednictwem LGD Beskid Gorlicki Szkoła Podstawowa w Biesnej STOWARZYSZENIE MIŁOŚNIKÓW WSI BIESNA Fot. Okładka płyty CD z wersją cyfrową projektu Projekt po konsultacjach przygotowano i zło- żono w wersji papierowej oraz cyfrowej. Został oceniony bardzo wysoko, ponieważ na liście opera- Rozwoju dla ob- cji w ramach Lokalnej Strategii szaru Lokalnej Grupy Działania Beskid Gorlicki w ramach V/2012 naboru wniosków o przyznanie pomocy w ramach Działania 4.1/413 Programu Rozwoju Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 dla operacji z zakresu Małych projektów zajął 16 miejsce na 94 wnioski, otrzymując 26 punktów. Zakres oddziaływania: Oddziaływanie na społeczność 4 miejscowości w gminie Łużna i Bobowa (Biesna, Łużna, Siedliska, Sędziszowa) poprzez udział w zajęciach uczniów ze szkół z tych miejscowości. Założenia projektu zostały oparte na: (...) 1) produktach lokalnych koronka klockowa, garncarstwo i obróbka lnu; 2) dziedzictwie kulturowym i historycznym Biesnej i okolic. Realizator projektu: Stowarzyszenie Miłośników Wsi Biesna//Szkoła Podstawowa w Biesnej Biuro projektu: Szkoła Podstawowa w www.spbiesna.iaw.pl Strona 1 Kontakt: tel. 183543023//e-mail:spbiesna70@op.pl Biesnej, Biesna 70, 38-324 Siedliska/ //strona internetowa
Zadania przyjęte do realizacji Realizacja projektu polega na organizacji cyklu warsztatów związanych z tradycyjnymi zawodami, zajęciami ludzi i opracowaniu publikacji na ten temat oraz organizacji zajęć regionalnych, wydaniu folderu o Biesnej i publikacji o historii szkoły w Biesnej. I. Przeprowadzenie działań edukacyjnych o następującym charakterze: 1) zajęcia warsztatowe w skansenie w Szymbarku dotyczące uprawy i obróbki lnu (uczniowie klas I-VI z Biesnej), 40 uczniów; 2) zajęcia warsztatowe w skansenie w Szymbarku dotyczące ginących zawodów (uczniowie klas I-VI z Biesnej), 40 uczniów Budżet godzin: pkt 1.) i pkt 2.) zostaną zrealizowane podczas całodniowej wycieczki do skansenu w Szymbarku, termin V/VI 2013 r. (...); 3) zajęcia warsztatowe z garncarstwa w szkole w Biesnej, Łużnej nr 2, Sędziszowej, Siedliskach Budżet godzin: cykl 4 spotkań po 3 godz. zakończony konkursem międzyszkolnym i wystawą prac uczniów, 60 uczniów, termin V/VI 2013 r. (...); 4) zajęcia warsztatowe koronkarskie w szkole w Biesnej Budżet godzin: cykl 10 spotkań po 3 godz. w okresie I-II 2013 r. prowadzonych przez instruktora, zakończony konkursem prac uczniów, 10 uczestników (...); 5) warsztaty redakcyjne dla uczniów, cz. 1. (opracowanie z uczniami informacji na temat dawnych zajęć dzieci na wsi, ich nauki w szkole w Biesnej w oparciu o wspomnienia dziadków i rodziców do wykorzystania w planowanej publikacji), 10 uczniów, termin IX-XII 2012 r. (...); 6) warsztaty redakcyjne dla uczniów, cz. 2. (opracowanie z uczniami niektórych sylwetek przedstawicieli ginących zawodów z Biesnej na podstawie wywiadów i dostępnych materiałów do wykorzystania w publikacji), 10 uczniów, termin IV-VI 2013 (...); 7) koło zainteresowań o nazwie koło regionalne dla uczniów kl. IV-VI (tematyka zajęć to kultura, życie codzienne Pogórzan, historia Biesnej i szkoły w Biesnej jako przygotowanie uczniów do konkursu szkolnego o tej tematyce w związku ze 100-leciem szkoły), 10 uczniów, termin I-III 2013 r. (...); 8) tekst publikacji, opracowanie (w tym skład graficzny) publikacji pt. Ginące zawody i zajęcia mieszkańców Biesnej i okolic, (...) termin czerwiec 2013 r.; 9) tekst publikacji i opracowanie (w tym skład graficzny) publikacji pt. Historia Szkoły Podstawowej w Biesnej, (...) termin luty 2013 r. (...); 10) wykonanie zdjęć i opracowanie filmu ze wszystkich działań przeprowadzonych w ramach projektu płyta DVD dla uczestników projektu i do dokumentacji (...). Strona 2
Przewidywane rezultaty, produkty, oddziaływanie projektu i sposoby dokumentowania Rezultaty projektu: 1) wzrost wiedzy u 180 dzieci i dorosłych z zakresu wiadomości o tradycyjnych zawodach i zajęciach mieszkańców Biesnej i okolic, historii Biesnej i Szkoły Podstawowej w Biesnej oraz redagowania publicystycznych form wypowiedzi. Produkty projektu: 1) przeprowadzenie 92 godzin zajęć warsztatowych (warsztaty koronkarskie, garncarskie, redakcyjne); 2) przeprowadzenie 25 godzin zajęć koła regionalnego; 3) wydanie publikacji pt. Ginące zawody i zajęcia mieszkańców Biesnej i okolic nakład 300 egzemplarzy; 4) wydanie publikacji pt. Historia Szkoły Podstawowej w Biesnej nakład 300 egzemplarzy; 5) wydanie folderu Biesnej 500 egzemplarzy; 6) płyta DVD z filmem o przebiegu projektu 200 sztuk. Oddziaływanie projektu: 1) utożsamianie się dzieci ze szkołą, miejscowością, regionem, upowszechnianie tradycji, integracja międzypokoleniowa. Dokumentowanie działań: 1) dziennik zajęć, listy obecności, zdjęcia z przeprowadzonych działań, folder o Biesnej, 2 publikacje książkowe w łącznym nakładzie 600 egzemplarzy, zdjęcia, film, artykuły w gazetce szkolnej Nasza Szkoła. Opracowanie projektu: mgr inż. Janina Śliwa, mgr Edward Mazur Strona 3
Warsztaty redakcyjne część 1. (uczestnicy, harmonogram) Czas realizacji: IX XII 2012 r. Osoba prowadząca zajęcia: Edward Mazur Liczba godzin: 25 Uczestnicy zajęć: 10 uczniów Harmonogram zajęć: L.p. Nazwisko i imię Klasa 1. Domin Michał szósta 2. Gąsior Klaudia szósta 3. Lasik Magdalena szósta 4. Madej Karolina czwarta 5. Smalec Grzegorz szósta 6. Szczerba Joanna szósta 7. Śmiertka Magdalena szósta 8. Warzecha Joanna szósta 9. Wojna Oliwia czwarta 10. Ziomek Sylwia piąta Miesiąc Tydzień Data (dzień zajęć) wrzesień 3 7 IX 6 IX (czwartek) 10 14 IX 13 IX (czwartek) 17 21 IX 20 IX (czwartek) 24 28 IX 27 IX (czwartek) 1 5 X 4 X (czwartek) październik 9 12 X 11 X (czwartek) 15 19 X 18 X (czwartek) 22 26 X 25 X (czwartek) 5 9 XI 8 XI (czwartek) listopad 12 16 XI 15 XI (czwartek) 19 23 XI 22 XI (czwartek) 26 30 XI 29 XI (czwartek) grudzień 3 7 XII 6 XII (czwartek) Strona 4
Program Warsztatów redakcyjnych część 1. i 2. (fragmenty) O programie (...) Cele zakładane przez Lokalną Grupę Działania Beskid Gorlicki w zakresie Małych projektów, które dotyczą m.in. realizacji przedsięwzięcia II.2.1. Z tradycją w przyszłość, stanowią dla szkół ciekawą ofertę i mogą być dla nich rzeczywistym wsparciem w realizacji zapisów zawartych w podstawie programowej, które dotyczą zarówno umiejętności wykorzystania wiedzy w praktyce, jak też kształtowania postaw obywatelskich i wychowania w duchu poszanowania własnej tradycji oraz tradycji innych ludzi. Realizacja w Szkole Podstawowej w Biesnej projektu o nazwie Organizacja cyklu zajęć edukacyjnych dla dzieci z zakresu ginących zawodów i zajęć mieszkańców Biesnej oraz okolic, a także wydanie publikacji o tych zawodach oraz historii szkoły w Biesnej zakłada m.in. przeprowadzenie warsztatów redakcyjnych, w czasie których uczniowie pod kierunkiem nauczyciela przygotują i przeprowadzą wywiady z ludźmi, którzy byli lub są związani ze szkołą w Biesnej (cz. I) oraz z ludźmi, którzy wykonywali lub wykonują teraz już ginące zawody i zajęcia (cz. II). (...) 3. Zapisy zawarte w założeniach Lokalnej Strategii Rozwoju, nakreślonej przez Lokalną Grupę Działania Beskid Gorlicki : Działania realizowane w ramach Małych projektów będą przyczyniać się do osiągnięcia celów ogólnych i szczegółowych zawartych w LSR, która zakłada realizację Małych projektów w ramach następujących przedsięwzięć: (...) II.2.1. Z tradycją w przyszłość Zakres realizacji małych projektów: (...) 5) promowanie, zachowanie lub oznakowanie lokalnego dziedzictwa kulturowego i historycznego przez: (...) c) kultywowanie: miejscowych tradycji, obrzędów i zwyczajów, języka regionalnego i gwary, tradycyjnych zawodów i rzemiosła, (...); e) promocję lokalnego dziedzictwa kulturowego i historycznego (...). Wybrane treści 1) Ustalenie i przestrzeganie zasad pracy w grupie. 2) Zapoznanie uczniów z cechami charakterystycznymi wywiadu i sprawozdania. 3) Gromadzenie i prawidłowe stosowanie słownictwa charakterystycznego dla wymienionych wyżej form wypowiedzi. 4) Zapoznanie uczniów z najważniejszymi etapami historii szkoły w Biesnej. 5) Zapoznanie uczniów z ginącymi zawodami i zajęciami oraz ludźmi, którzy w Biesnej i okolicy je wykonywali. 6) Przygotowanie odpowiednich pytań do wywiadów. 7) Przeprowadzenie wywiadów w szkole lub w domach ludzi, którzy tworzyli lub tworzą historię szkoły (byli uczniowie, dyrektorzy szkoły, nauczyciele, rodzice). 8) Przeprowadzenie wywiadów w szkole lub w domach ludzi, którzy wykonywali ginące zajęcia i zawody, np. z kowalem, koronkarkami, cieślą. 9) Poprawne pod względem językowym i ortograficznym redagowanie wybranych form wypowiedzi. Procedury osiągania celów (...) Aby zachęcić uczniów do aktywnej postawy, konieczne będzie uzmysłowienie im, że ich praca jest użyteczna, a jej rezultaty będą konkretne i zostaną zamieszczone w gazetce szkolnej oraz w publikacjach książkowych, przyczynią się do promocji naszej miejscowości i będą wykorzystywane przez innych uczniów, np. na lekcjach języka polskiego, historii czy na godzinach wychowawczych. Poza tym zdecydowana większość zajęć zostanie przeprowadzona metodą projektu. Metody podające zostaną ograniczone do wyjaśnienia cech przewodnich wywiadu i sprawozdania oraz do charakterystyki dawnych zawodów i zajęć, które były wykonywane w Biesnej i okolicach. Znaczna część przewidzianego na zajęcia czasu będzie przeznaczona na spotkania i wywiady z ciekawymi ludźmi, a metoda zajęć praktycznych wystąpi podczas zapisywania wywiadu. (...) Strona 5 Edward Mazur
Przebieg Warsztatów redakcyjnych część 1. (wrzesień grudzień 2012 r.) Do Warsztatów redakcyjnych część 1. w sierpniu 2012 r. zakwalifikowano 10 uczniów Szkoły Podstawowej w Biesnej, którzy na pierwszym spotkaniu ustalili zasady pracy w grupie, co przy realizacji zadań związanych z tymi zajęciami było niezbędne, ponieważ w większości przypadków uczestnicy pracowali metodą projektu i wspólnie odpowiadali za efekty pracy zespołowej. Uczestnicy Warsztatów redakcyjnych cz.1. to uczniowie klas IV VI (Fot. E. Mazur) Na kolejnych zajęciach uczniowie pod kierunkiem nauczyciela ułożyli pytania do wywiadów z byłymi uczniami szkoły, byłymi i obecnymi nauczycielami oraz z rodzicami i dziadkami, a następnie przeprowadzili 4 wywiady z zaproszonymi gośćmi. Fot. Zdjęcie zrobione w czasie wywiadu z panem Michałem Śliwą, który rozpoczął naukę w szkole w Biesnej w 1936 r. (Fot. E. Mazur) Strona 6
Wywiady z obecnym dyrektorem panią Janiną Śliwą, byłym uczniem panem Michałem Śliwą i byłym dyrektorem szkoły w Biesnej panem Aleksandrem Wietrzykiem zostały przeprowadzone w szkole w czasie zajęć redakcyjnych. Pan Aleksander Wietrzyk rozpoczął pracę w szkole w Biesnej w 1968 r. (Fot. E. Mazur) Wywiad z byłą uczennicą naszej szkoły panią Teresą Kotowicz przeprowadzili w jej domu w Łużnej uczennica Klaudia Gąsior i nauczyciel prowadzący zajęcia. Wywiad sfilmowano i zaprezentowano uczestnikom zajęć. Zdjęcie zrobione w czasie wywiadu z panią Teresą Kotowicz, która rozpoczęła naukę w szkole w Biesnej w 1938 r. (Fot. E. Mazur) Poza tym prawie każdy uczestnik przeprowadził wywiad z kimś bliskim (dziadkowie, rodzice) na temat ich uczęszczania do szkoły, a jedna z uczennic przygotowała sprawozdanie z przebiegu zajęć. W efekcie powstały 4 filmy z nagranymi wywiadami (łącznie ok. 2 godz.), które Strona 7
stanowią jeden z produktów wypracowanych na zajęciach, a poza tym wydano numer specjalny gazetki Nasza Szkoła z obszernymi fragmentami tych 4 wywiadów i z wywiadami, które uczniowie przeprowadzili z bliskimi. Przygotowano 30 płyt DVD z filmami i tyle samo egzemplarzy gazetki szkolnej, które zostały nieodpłatnie rozprowadzone wśród uczestników zajęć, obdarowano nimi także osoby, które udzieliły wywiadu. Pozostałe złożono w biurze projektu i posłużą jako materiał informacyjny oraz promujący projekt i działalność LGD Beskid Gorlicki. Zdjęcie zrobione w czasie wywiadu z panią Janin Śliwą, która obecnie pełni funkcję dyrektora szkoły w Biesnej (Fot. E. Mazur) Przeprowadzone i nagrane wywiady będą wykorzystane w publikacji, która zostanie wydana z okazji 100-lecia szkoły w Biesnej. Podsumowanie zajęć, ewaluacja Celem Warsztatów redakcyjnych cz. 1. w zakresie zdobywania nowej wiedzy i umiejętności było zapoznanie uczestników z cechami przewodnimi wywiadu i sprawozdania, a następnie przygotowanie przez nich pytań i przeprowadzenie wywiadów pod kierunkiem nauczyciela na temat życia dzieci w Biesnej w przeszłości ze szczególnym uwzględnieniem ich nauki w szkole i historii szkoły w Biesnej. Wszyscy uczestnicy w mniejszym lub większym stopniu znają cechy przewodnie wymienionych wyżej publicystycznych form wypowiedzi i potrafią samodzielnie lub z pomocą nauczyciela ułożyć pytania i przeprowadzić wywiad. Głównym celem zajęć w zakresie kształtowania odpowiednich postaw było wyrobienie u uczniów podejścia pełnego poważania do zaproszonych gości i szacunku dla dorob- Strona 8
ku minionych pokoleń oraz wdrażanie uczestników do współdziałania w grupie w celu rozwiązywania wspólnych problemów. Wszyscy uczniowie wykazali się odpowiednią postawą w trakcie zajęć, byli aktywni i dobrze współdziałali w grupie. Na ostatnich zajęciach poproszono uczestników o wypełnienie ankiety ewaluacyjnej, której wyniki zamieszczono w poniższej tabeli. Tabela. Wyniki zbiorcze na podstawie arkuszy ewaluacyjnych Ocena zajęć przez uczniów Ocena sposobów i metod prowadzenia zajęć Uczniowie zapamiętali Propozycje uczniów Badany obszar Dane procentowe Prowadzone zajęcia były ciekawe 88% Zdobyta wiedza i umiejętności są przydatne 86% Wywiady z ciekawymi ludźmi 96% Metoda projektu 95% Redagowanie artykułów do gazetki 92% Burza mózgów 88% Praca indywidualna 85% Praca w grupach 75% Inne (jakie?)... 0% Spotkania z ciekawymi ludźmi w celu przeprowadzenia wywiadów 100% Praca na komputerze 10% Redagować gazetkę, pisać do niej artykuły 90% Przeprowadzać wywiady 70% Kręcić filmy z wywiadów 40% Uczniowie wysoko ocenili atrakcyjność (88%) i użyteczność zajęć (86%), a najbardziej zapamiętali spotkania z ciekawymi ludźmi zorganizowane w celu przeprowadzenia z nimi wywiadów (100%). W czasie zajęć podobało się im zdobywanie wiedzy poprzez spotkania z ciekawymi ludźmi (96%), metoda projektu (95%), redagowanie artykułów do specjalnego numeru gazetki (92%) i burza mózgów (88%). Dlatego też nie dziwi, że szczególnie zapamiętali zajęcia, w czasie których spotykali się z zaproszonymi gośćmi (100%). Chcieliby w przyszłości brać udział w zajęciach, aby redagować gazetkę (90%), przeprowadzać wywiady (70%) i nagrywać filmy z wywiadów (40%). Frekwencja, zaangażowanie uczestników i ich wypowiedzi zawarte w karcie ewaluacyjnej potwierdzają, iż zajęcia były potrzebne, a ich zakładane cele zostały w trakcie realizacji osiągnięte. Edward Mazur Strona 9