1 Style Laboratorium 8 Legenda: aplikacja, program, narzędzie opcja menu plik, folder, ścieżka pole, kod pola klawisz tekst do wpisania 1.1 Teoria Style to zdefiniowane wzorce formatowania czcionek, akapitów, tabel czy list, stosowane w celu łatwiejszego zarządzania wyglądem dokumentów oraz w powiązaniu z innymi narzędziami MS Word pozwalające automatyzować niektóre zadania, np. wstawianie spisu treści czy numerowanie rysunków. Aby zastosować styl, zaznacz tekst, który chcesz zmienić. Następnie na Wstążce na karcie Narzędzia główne w grupie Style umieść wskaźnik nad stylem. Aby zobaczyć, jak styl będzie wyglądać w dokumencie, wystarczy go wskazać nie trzeba klikać. Jeśli nie widać odpowiedniego stylu, kliknij przycisk Więcej, aby rozwinąć galerię Szybkie style. Gdy zobaczysz odpowiedni styl, kliknij go. Nie trzeba się martwić pomyłkami przy wybieraniu stylu. Styl można zawsze zmienić na inny, wykonując te same kroki. Można też usunąć formatowanie i style. Zapamiętaj, że każdy styl można dodatkowo modyfikować. Po kliknięciu prawym klawiszem myszy na wybranym stylu można dostosować go do własnych potrzeb. Style znajdziesz w sekcji Style Narzędzi głównych edytora MS Word. W edytorze MS Word 2007 występują następujące typy stylów: Akapit Znak Połączone (akapit i znak) Tabela Lista. Do wyświetlenia przybornika (palety) stylów można użyć skrótu klawiaturowego Alt + Ctrl + s. Aby sprawdzić, jaki styl obowiązuje w miejscu, gdzie znajduje się kursor, można łączyć Inspektora stylów (ikona na przyborniku stylów) lub skorzystać z okna Stosowanie stylów (skrót klawiszowy: Shift + Ctrl + s ). Stosowanie stylów z początku wydaje się trudne, ale przy odpowiedniej wprawie jest niezbędną pomocą przy tworzeniu dłuższych dokumentów. Można powiedzieć, że kto nie umie posługiwać się stylami i za ich pomocą zarządzać wyglądem dokumentu oraz jego strukturą, ten tak naprawdę nie umie posługiwać się współczesnym edytorem tekstu. 1/7
1.2 Zadania PODSTAWY INFORMATYKI laboratorium UWAGA! Wszystkie ćwiczenia oprócz 1 Style wykonuj w pliku Nazwisko_Imię_Word2.docx. W pliku MEDIA.docx wymienione są różne typy środków masowego przekazu (Internet, prasa, telewizja). Dla każdego typu podano przykładowe kategorie oraz konkretne nazwy serwisów WWW, tytuły lub nazwy kanałów telewizyjnych. Na potrzeby tego ćwiczenia, by dokument nie był za długi, tylko do niektórych dołączono krótki opis. Celem ćwiczenia jest takie sformatowanie treści dokumentu, by nabrał on charakter konspektu, czyli pewnej hierarchii treści. Osiąga się to przez nadanie nagłówkom tekstu o mass mediach stylów akapitu (Nagłówek 1, Nagłówek 2, Nagłówek 3), które to style powiązane są z poziomami konspektu dokumentu (a zatem nadają jej strukturę podobną do rozdziałów, podrozdziałów itd.). Ostatnim krokiem jest wstawienie spisu treści, który Word potrafi utworzyć w oparciu o style nagłówkowe. W celu osiągnięcia celu ćwiczenia wykonaj następujące polecenia: 1. Pobierz plik MEDIA.docx ze strony przedmiotu (UWAGA! Internet Explorer miewa problemy z pobieraniem plików MS Office 2007 i podczas zapisywania na dysku nadaje im rozszerzenie ZIP. Jeśli tak się tu stanie, należy zmienić rozszerzenie na DOCX. Najlepiej kliknąć na odnośniku do pliku prawym przyciksiem myszy i wybranie opcji Zapisz plik jako ). 2. Otwórz dokument MEDIA.docx w aplikacji MS Word. 3. Umieść przybornik ze stylami przy prawej krawędzi okna edytora aż rozciągnie się na pełną wysokość (skorzystaj z ikony lub skrótu klawiaturowego Alt + Ctrl + s ). 4. W opcjach przybornika ze stylami włącz pokazywanie wszystkich stylów [Opcje Wybierz style do pokazania: Wszystkie style]. 5. Włącz w przyborniku ze stylami pokazywanie podglądu, by móc zobaczyć, jak style wyglądają. Zwróć uwagę na symbole po prawej stronie każdego stylu informują one o typie stylu, a zatem sposobie jego oddziaływania na zawartość dokumentu. 6. Zaznacz całą treść dokumentu ( Ctrl + A ) i wybierz dla niej z listy stylów Wyczyść wszystko, by pozbyć się niepotrzebnego formatowania. 7. Włącz widok Planu dokumentu [Widok Pokazywanie/ukrywanie Plan dokumentu]. 8. Pierwszy akapit sformatuj jako Tytuł (korzystając z odpowiedniego stylu). 9. Styl drugiego akapitu ustaw na Podtytuł. 10. Użyj stylu Nagłówek 1 do następujących akapitów: Internet, Prasa, Telewizja (skrót klawiszowy: Ctrl + Alt + 1 ). 11. Użyj stylu Nagłówek 2 (skrót klawiszowy: Ctrl + Alt + 2 ) do następujących akapitów składających się z tekstów: Portale, Codzienna, Tygodniki, Grupa ITI, Telewizja Polska, Polsat Grupa. 12. Użyj stylu Nagłówek 3 (skrót klawiszowy: Ctrl + Alt + 3 ) do następujących akapitów (ale już nie do dłuższych opisów pod nimi!): Interia, Onet, Wirtualna Polska, Fakt, Rzeczpospolita, Gazeta Wyborcza, Przekrój, Wprost, Newsweek, Polityka, TVN, TVN 7, TVN 24, TVN Style, TVN Turbo, TVP 1, TVP 2, TVP 3, TV Polonia, TVP Kultura, Polsat, Polsat 2, TV 4, Polsat Sport. 13. Pod tekstem Spis treści wstaw spis treści oparty na nagłówkach poziomu 1, 2 i 3 jako trzech poziomach konspektu [Odwołania Spis treści Wstaw spis treści ]. Jeśli w spisie treści pojawi się też styl Tytuł i/lub Podtytuł, należy nacisnąć przycisk Opcje i usunąć liczby oznaczające poziomy konspektu z ww. stylów. 14. Podziel dokument tak, aby każdy akapit pisany stylem Nagłówek 1 zaczynał się na nowej stronie. Możesz to zrobić na dwa sposoby: Sposób 1:ustawiając kursor na początku tekstu napisanego stylem Nagłówek 1, a potem wstawić podział strony dostępny w dwóch miejscach menu [Menu 1: Wstawianie Strony Podziały strony lub Menu 2: Układ strony Ustawienia strony Znaki podziału Strona]. Aby lepiej widzieć znaki podziału strony można włączyć pokazywanie znaków niedrukowanych (ikona z symbolem, skrót do włączania i wyłączania: Ctrl + Shift + 8 ). 2/7
Sposób 2: Zmodyfikowanie stylu Nagłówek 1 tak, by w opcjach akapitu miał włączoną opcję paginacji o nazwie Podział strony przed. Tym sposobem każdy akapit sformatowany jako Nagłówek 1 będzie zaczynał się od nowej strony. UWAGA! Wymuszanie nowej strony za pomocą naciskania klawisza Enter tak długo, aż tekst znajdzie się na nowej stronie jest ciężkim wykroczeniem przeciwko sztuce edycji tekstu. Należy w takim przypadku stosować znaki podziału strony (skrót: Ctrl + Enter ) lub znak podziału sekcji typu Następna strona (gdy jest potrzeba odmiennego sformatowania kolejnej części dokumentu). 15. Zastosuj formatowanie nagłówków, aby utworzyć konspekt numerowany, gdzie dla stylów Nagłówek 1, 2, 3, 4 itd. będzie dodawana zawsze numeracja odpowiednio według wzorca [Narzędzia główne Akapit Lista wielopoziomowa]: Styl nagłówka Wzór numeracji Nagłówek 1 1 Nagłówek 2 1.1 Nagłówek 3 1.1.1 Nagłówek 4 1.1.1.1 Aby zadanie się udało, kursor musi znajdować się w obrębie któregoś z akapitów oznaczonych jako Nagłówek 1, 2 lub 3. Wyraźną pomocą jest rysunek po prawej. 16. Na miejsce wstawionego przez Ciebie spisu treści wstaw nowy, który będzie uwzględniał tylko dwa poziomy konspektu (patrz poniżej). W tym celu umieść kursor na początku istniejącego spisu treści, a następnie w ustawieniach wstawiania spisu treści [Odwołania Spis treści Wstaw spis treści ] zmień liczbę poziomów na 2. 17. Skorzystaj z menu Narzędzia główne Style Zmień style Zestawy stylów, by zobaczyć, jak za pomocą stylów można łatwo zmieniać formę dokumentu przy zachowaniu tej samej treści. 3/7
2 Elementy składowe dokumentu Wszystkie poniższe ćwiczenia wykonuj w nowym pliku, który zapisz jako Nazwisko_Imię_Word2.docx. 2.1 Tabele 2.1.1 Tworzenie tabel Zapoznaj się z możliwościami tworzenia tabel w edytorze MS Word. Czasami może być Ci potrzebna tabela bez widocznych linii. Czy wiesz jak pozbyć się obramowania tabeli, a jednocześnie widzieć wszystkie krawędzie? Sprawdź po wstawieniu jak działa opcja Wyświetl linie siatki, gdy zdejmiesz obramowanie z tabeli. 1. Zbuduj tabelę zawierającą 5 kolumn i 6 wierszy, stosując opcję stałej szerokości kolumn. [Wstawianie Tabela Wstaw tabelę ] 2. W pierwszej komórce pierwszej kolumny wpisz tekst: Tabela wyników 3. Scal wszystkie komórki pierwszego wiersza [menu kontekstowe prawego przycisku myszy lub Narzędzia tabel Układ Scalanie Scal komórki]. 4. Tekst pogrub i wypośrodkuj. 5. Scal trzy środkowe komórki czwartego wiersza. 6. Obramuj scalone komórki ramką o grubości 3 pt. [menu kontekstowe prawego przycisku myszy lub Narzędzia tabel Projektowanie Style tabeli Obramowania Obramowanie i cieniowanie lub Narzędzia główne Akapit Obramowanie i cieniowanie] 7. Zastosuj wypełnienie scalonych komórek kolorem ciemnoniebieskim [menu kontekstowe prawego przycisku myszy lub Narzędzia tabel Projektowanie Style tabeli Obramowania Obramowanie i cieniowanie lub Narzędzia główne Akapit Obramowanie i cieniowanie]. 8. Podziel każdą komórkę ostatniego wiersza na 3 równe części tak, aby w ostatnim wierszu uzyskać 15 komórek [Narzędzia tabel Układ Scalanie Podziel komórki]. 9. Ponumeruj automatycznie wszystkie komórki ostatniego wiersza [Narzędzia główne Akapit Numerowanie]. 10. Czy numery nie są zbyt przesunięte w prawo, że część z nich jest niewidoczna? Użyj dla całego ostatniego wiersza formatowania akapitu i zmniejsz wcięcie z lewej do zera, by numerowanie było lepiej widoczne [Narzędzia główne Akapit Wcięcia Z lewej: 0 cm]. Wzór gotowej tabeli znajdziesz poniżej. 2.1.2 Konwertowanie tekstu na tabelę 1. Pod utworzoną w poprzednim punkcie tabelą wprowadź do edytora tekstu jedna pod drugą nazwiska i imiona następujących osób (zrób to starannie, by pomiędzy nazwiskiem a imieniem była tylko jedna spacja): Najsztub Piotr, Olejnik Monika, Lis Tomasz, Durczok Kamil, Gugała Jarosław, Sianecki Tomasz, Miecugow Grzegorz, Pospieszalski Jan, Smoktunowicz Hanna, Pieńkowska Jolanta, Morozowski Andrzej, Sekielski Tomasz 2. Konwertuj wprowadzoną listę na tabelę tak, aby w osobnych kolumnach znalazły się nazwiska i imiona. Co jest separatorem tekstu pomiędzy nazwiskiem i imieniem każdej osoby? [Wstawianie Tabela Konwertuj tekst na tabelę] 3. Dodaj kolumnę z liczbą porządkową jako pierwszą kolumnę tabeli. Wstaw tam automatycznie numerowaną listę. Jeśli zacznie się ona nie od 1, ale od 16, to znajdź sposób, aby Word uruchomił ponownie numerowanie od 1. Być może sam Ci to właśnie zaproponował? 4. Dodaj wiersz nagłówkowy dla stworzonej tabeli. (Lp., Nazwisko, Imię) 5. Posortuj listę alfabetycznie według nazwisk [Narzędzia tabel Układ Dane Sortuj]. 4/7
6. Zastosuj do tabeli automatyczny styl formatowania o nazwie Jasne cieniowanie [Narzędzia tabel Projektowanie Style tabeli]. 7. Rozłóż równomiernie kolumny tabeli [Narzędzia tabel Układ Rozmiar komórki Rozłóż kolumny lub menu kontekstowe prawego przycisku myszy]. W tej chwili tabela powinna bardzo przypominać tę, której wzór zamieszczono na końcu tego punktu. 8. Pod tabelą, zachowując jeden akapit odstępu, wklej jej kopię. 9. Podziel tę drugą tabelę na dwie części zawierające po 6 nazwisk (ustawiamy kursor w komórce z numerem 7. i wybieramy: [Narzędzia tabel Układ Scalanie Podziel tabelę]). 10. Ustaw w ostatnim wierszu źródłowej tabeli (tej niepodzielonej) zapobieganie dzielenia wiersza tabeli między strony [Zaznaczony wiersz Właściwości tabeli Wiersz Zezwalaj na dzielenie wierszy między strony]. Nie przyniesie to zapewne żadnego widocznego efektu, ale należy wiedzieć, gdzie taka opcja jest i co daje. 2.1.3 Sumowanie i sortowanie w tabelach Zbuduj tabelę wyników osiągnięć punktowych zawodników z ostatnich siedmiu meczy: 1. W tym celu utwórz tabelę, która będzie miała 11 wierszy i 6 kolumn. 2. Podziel pierwszą od lewej komórkę pierwszego wiersza na dwa wiersze (Zaznacz tabelę, a następnie [Narzędzia tabel Układ Scalanie Podziel komórki]). 3. W górnej komórce wpisz: Numer meczu (wyrównany do prawej), w dolnym Zawodnik 4. Pozostałe komórki wiersza nagłówkowego ponumeruj od 1 do 5. 5. Ustaw szerokość pierwszej kolumny na 4 cm. 6. Ustaw szerokość pozostałych kolumn na 2 cm. 7. Wprowadź w pierwszej kolumnie nazwiska koszykarzy, a w następnych kolumnach ich wyniki punktowe z poszczególnych meczy: Michael Andersen (10, 12, 5, 7, 3),Rashid Atkins (23, 12, 15, 9, 4), Huseyin Besok (3, 8, 4, 9, 2), Christian Dalmau (10, 14, 15, 12, 8), Filip Dylewicz (3, 0, 7, 6, 10), Tomas Masiulis (9, 14, 7, 9, 9), Jeff Nordgaard (5, 6, 8, 0, 0), Tomas Pacesas (6, 7, 12, 10, 4), Donatas Slanina (5, 3, 12, 9, 5), Adam Wójcik (12, 10, 8, 5, 9). 8. Dodaj u dołu tabeli jeszcze jeden wiersz zawierający sumę punktów z każdego meczu. Użyj funkcji sumowania z [Narzędzia tabel Układ Dane Formuła Formuła: =SUM(ABOVE)]. Możesz raz wstawione pole z formułą skopiować i wkleić w pozostałych komórkach, a następnie Numer meczu 1. 2. 3. 4. 5. SUMA zaktualizować wartości klikając na każdym polu prawym przyciskiem myszy i wybierając Aktualizuj pole. Można też zaznaczyć całą tabelę i nacisnąć klawisz F9 wówczas zostaną zaktualizowane wszystkie pola specjalne w zaznaczeniu. 9. Dodaj z prawej strony kolumnę zawierającą sumę punktów zawodników z poszczególnych meczy (użyj funkcji sumowania =SUM(LEFT)). 10. Posortuj listę zawodników od najlepiej do najgorzej. punktującego (wg kolumny SUMA). 11. Zastosuj do stworzonej tabeli dowolny styl formatowania i dopasowania szerokości kolumn. Może wyglądać jak ta po prawej. Zawodnik Nazwisko i imię Rashid Atkins 23 12 15 9 4 63 Christian Dalmau 10 14 15 12 8 59 Tomas Masiulis 9 14 7 9 9 48 Adam Wójcik 12 10 8 5 9 44 Tomas Pacesas 6 7 12 10 4 39 Michael Andersen 10 12 5 7 3 37 Donatas Slanina 5 3 12 9 5 34 Huseyin Besok 3 8 4 9 2 26 Filip Dylewicz 3 0 7 6 10 26 Jeff Nordgaard 5 6 8 0 0 19 SUMA 86 86 93 76 54 5/7
2.2 Autokształty PODSTAWY INFORMATYKI laboratorium 1. Wybierz [Wstawianie Kształty Nowa kanwa rysunku]. 2. Wykorzystując dostępne autokształty (głównie ze schematu blokowego oraz łączniki), zbuduj w obrębie kanwy diagram (algorytm) przedstawiający próbę zakupu soku w sklepie. Stosowanie kształtów z zestawu schematu blokowego oraz łączników pozwala zaczepić elementy tak, by przesuwanie bloków ciągnęło za sobą łączniki. START Wejście do sklepu Poszukiwanie działu z napojami czy jest sok? NIE Wyjście ze sklepu KONIEC TAK czy mam pieniądze? NIE TAK Dokonanie zakupu 3. Zgrupuj elementy zbudowanego schematu. 4. Ustaw czcionkę na Arial, 10 pogrubiony, odstępy przed i po akapicie 0 pt, interlinia pojedyncza. 5. Wybierz estetyczny styl kształtów i strzałek. 2.3 Wstawianie równań 6/7
1. Korzystając z narzędzi równań zbuduj następujące trzy wyrażenia [Wstawianie Symbole Równanie 1 ]: arcsin, gdzie!!! lim, gdzie 2 1 ; 2 4 2. Zbuduj własne równanie możliwie skomplikowane, a następnie je rozwiąż 3 Pytania sprawdzające wiedzę i umiejętności 1. Czym są style w edytorze tekstu? Po co je się stosuje? 2. Jakie typy stylów występują w MS Word? Na czym polegają różnice między tymi typami? 3. Jak modyfikuje się style? Co oznaczają poszczególne opcje w oknie modyfikowania stylu? 4. Jak tworzy się nowe style? 5. Jakie szczególne właściwości mają style Nagłówek 1, Nagłówek 2 w kontekście tworzenia konspektu dokumentu? 6. Jaki jest związek pomiędzy stosowaniem stylów a tworzeniem automatycznego spisu treści? 7. Jak utworzyć w dokumencie automatyczny spis treści? 8. Jak można dostosowywać automatyczny spis treści do własnych potrzeb (liczba poziomów, wygląd, numerowanie, przypisanie poziomów do stylów)? 9. Jak w MS Word tworzy się tabele, dodaje lub usuwa wiersze lub kolumny, łączy lub dzieli komórki, dopasowuje rozmiar oraz formatowanie wyglądu czy określa wyrównanie tekstu w komórkach? 10. Jak można w edytorze MS Word wstawiać do komórek formuły automatycznie obliczające sumę wartości z sąsiednich komórek? 11. Jak korzystać z narzędzi rysowania w edytorze MS Word 2007? 12. Jak wstawiać równania do dokumentu? 4 Literatura Style: http://office.microsoft.com/pl-pl/word/ch100970201045.aspx pokaz: http://office.microsoft.com/pl-pl/word/ha102019531045.aspx Podpisy: http://office.microsoft.com/pl-pl/word/hp012289821045.aspx Spis treści: http://office.microsoft.com/pl-pl/word/hp012253721045.aspx szkolenie I: http://office.microsoft.com/training/training.aspx?assetid=rc102616991045 szkolenie II: http://office.microsoft.com/training/training.aspx?assetid=rc102631701045 szkolenie III: http://office.microsoft.com/training/training.aspx?assetid=rc102666801045 Tabele: http://office.microsoft.com/pl-pl/word/ch100626231045.aspx Rysowanie schematu blokowego (Word 2003): http://office.microsoft.com/pl-pl/word/hp030834741045.aspx Równania i symbole matematyczne: http://office.microsoft.com/pl-pl/word/ch100793981045.aspx 1 W poprzednich wersjach MS Word równania wstawia się poprzez menu Wstaw Obiekt Microsoft Equation 3.0. 7/7