Porównanie zmian w KSWS 3 na RK r.

Podobne dokumenty
POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW)

MINISTER INFRASTRUKTURY

DZIENNIK URZĘDOWY. Warszawa, dnia 1 września 2017 r. Poz. 59 OBWIESZCZENIE MINISTRA INFRASTRUKTURY I BUDOWNICTWA 1. z dnia 1 września 2017 r.

POLSKA FEDERACJA STOWARZYSZEŃ RZECZOZNAWCÓW MAJĄTKOWYCH POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KSWS 3 WYCENA DLA ZABEZPIECZENIA WIERZYTELNOŚCI

POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY PODSTAWOWY NR 2 KSWP 2 WARTOŚCI INNE NIś WARTOŚĆ RYNKOWA

POLSKA FEDERACJA STOWARZYSZEŃ RZECZOZNAWCÓW MAJĄTKOWYCH

POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY PODSTAWOWY NR 2 KSWP 2 WARTOŚCI INNE NIś WARTOŚĆ RYNKOWA

NOTA INTERPRETACYJNA ZASTOSOWANIE METODY POZOSTAŁOŚCIOWEJ W WYCENIE NIERUCHOMOŚCI

NOTA INTERPETACYJNA ZASTOSOWANIE PODEJŚCIA PORÓWNAWCZEGO W WYCENIE NIERUCHOMOŚCI

NOTA INTERPETACYJNA ZASTOSOWANIE PODEJŚCIA PORÓWNAWCZEGO W WYCENIE NIERUCHOMOŚCI

POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY SPECJALISTYCZNY NR 1.1 KSWS 1.1 STANDARDY WYCENY DO CELÓW PUBLICZNYCH

Dr inż. Janusz Jasiński Wycena nieruchomości dla celów szczególnych i wycena nieruchomości specjalnych

POLSKA FEDERACJA STOWARZYSZEŃ RZECZOZNAWCÓW MAJĄTKOWYCH POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY SPECJALISTYCZNY KSWS

KRAJOWY STANDARD WYCENY PODSTAWOWY KSWP

STANDARD ZAWODOWY RZECZOZNAWCÓW MAJĄTKOWYCH WYCENA NIERUCHOMOŚCI DROGOWYCH z dnia 22 sierpnia 2017r.

Informacja Komisji Standardów o stanie i zasadach stosowania od dnia 1 stycznia 2008 r. Powszechnych Krajowych Zasad Wyceny (PKZW)

POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW)

NOTA INTERPETACYJNA ZASTOSOWANIE PODEJŚCIA DOCHODOWEGO W WYCENIE NIERUCHOMOŚCI

POLSKA FEDERACJA STOWARZYSZEŃ RZECZOZNAWCÓW MAJĄTKOWYCH POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY PODSTAWOWY KSWP

Wykład otwarty : Aspekty teoretyczne i praktyczne wyceny nieruchomości

Informacja Komisji Standardów dotycząca zasad stosowania w 2009 r. Powszechnych Krajowych Zasad Wyceny (PKZW)

POLSKA FEDERACJA STOWARZYSZEŃ RZECZOZNAWCÓW MAJĄTKOWYCH POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY SPECJALISTYCZNY KSWS

Wycena nieruchomości i zawód rzeczoznawcy podstawowe informacje. Dr Małgorzata Zięba

POLSKA FEDERACJA STOWARZYSZEŃ RZECZOZNAWCÓW MAJĄTKOWYCH POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY PODSTAWOWY KSWP

Informacja Komisji Standardów dotycząca zasad stosowania w 2009 r. Powszechnych Krajowych Zasad Wyceny (PKZW)

POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY SPECJALISTYCZNY NR 4 KSWS 4

POLSKA FEDERACJA STOWARZYSZEŃ RZECZOZNAWCÓW MAJĄTKOWYCH POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY PODSTAWOWY NR 1 KSWP 1

KRAJOWE STANDARDY WYCENY PODSTAWOWE (KSWP) KSWP 1 KSWP 2 KSWP 3 KRAJOWE STANDARDY WYCENY SPECJALISTCZNE (KSWS) KSWS

POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW)

POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY SPECJALISTYCZNY KSWS

POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) NOTA INTERPRETACYJNA NR 3 NI 3 ZASTOSOWANIE PODEJŚCIA KOSZTOWEGO W WYCENIE NIERUCHOMOŚCI

MINISTER INWESTYCJI I ROZWOJU 1)

POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY SPECJALISTYCZNY NR 4 KSWS 4. PROJEKT ( r. )

4. W ramach warsztatów uczestnicy samodzielnie będą dokonywać przykładowych wycen.

POLSKA FEDERACJA STOWARZYSZEŃ RZECZOZNAWCÓW MAJĄTKOWYCH POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY PODSTAWOWY NR 1 KSWP 1

Wycena Nieruchomości Zasady stosowania i istota podejścia dochodowego

Ekspert: Magdalena Małecka MRICS REV

Wycena Nieruchomości Prawidłowy operat szacunkowy

Ekspert: Magdalena Małecka MRICS REV

Podejście dochodowe w wycenie nieruchomości

POLSKA FEDERACJA STOWARZYSZEŃ RZECZOZNAWCÓW MAJĄTKOWYCH POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY SPECJALISTYCZNY KSWS

PROGNOZA SKUTKÓW FINANSOWYCH miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego miasta Wysoka w rejonie Placu Powstańców Wielkopolskich.

POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW) KRAJOWY STANDARD WYCENY SPECJALISTYCZNY KSWS. ( r.)

Opis przedmiotu zamówienia

Opis przedmiotu zamówienia

Ekspert: Magdalena Małecka MRICS REV

Generalny Inspektorat Nadzoru Bankowego REKOMENDACJA F

Tel.(046) , kom. (0601) ; REGON NIP OPERAT SZACUNKOWY

UCHWAŁA Nr RADY MIEJSKIEJ w ŁODZI z dnia

PFSRM I ZBP ZAPRASZAJĄ NA KURS SPECJALISTYCZNY WYCENA DLA POTRZEB ZABEZPIECZENIA WIERZYTELNOŚCI. Termin rozpoczęcia kursu: 14 kwietnia 2010r.

SPRAWOZDANIE Z PRAC KOMISJI STANDARDÓW POLSKIEJ FEDERACJI STOWARZYSZEŃ RZECZOZNAWCÓW MAJĄTKOWYCH ZA OKRES 2012/

FUZJE I PRZEJĘCIA, WYCENY

Wycena Nieruchomości Zasady stosowania i istota podejścia porównawczego

Podejście porównawcze i dochodowe Zasady stosowania, procedura i praktyka

Problemy praktyczne związane z wyceną nieruchomości

RODZAJE PODEJŚĆ, METOD I TECHNIK SZACOWANIA NIERUCHOMOŚCI I ZASADY ICH STOSOWANIA

SPIS TREŚCI... 5 WSTĘP ROZDZIAŁ 1 RYNEK NIERUCHOMOŚCI ROZDZIAŁ 2 NIERUCHOMOŚCI PODSTAWOWE POJĘCIA I DEFINICJE... 31

POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW)

Nr referencyjny nadany sprawie przez Zamawiającego

UMOWA Nr... Przedmiotem zamówienia jest: wykonanie operatów szacunkowych nieruchomości dla potrzeb Gminy Skarżysko-Kamienna dla następujących zadań:

Wrocław, dnia 5 grudnia 2013 r. Poz UCHWAŁA NR XLVI/254/13 RADY GMINY ŁAGIEWNIKI. z dnia 28 listopada 2013 r.

UMOWA Nr... projekt ... a... zwanym dalej Wykonawcą reprezentowanym przez: ...

WYTYCZNE DLA RZECZOZNAWCÓW DOTYCZĄCE WYCEN NIERUCHOMOŚCI I SPORZĄDZANIA OPERATÓW SZACUNKOWYCH DLA ING BANKU ŚLĄSKIEGO S.A.

POWSZECHNE KRAJOWE ZASADY WYCENY (PKZW)

Adres strony internetowej, na której Zamawiający udostępnia Specyfikację Istotnych Warunków Zamówienia:

Białystok, dnia 5 stycznia 2015 r. Poz. 15 UCHWAŁA NR III/13/14 RADY GMINY BIAŁOWIEŻA. z dnia 30 grudnia 2014 r.

Czynności przygotowawcze do sprzedaży nieruchomości podejmuje się na wniosek najemcy lub z inicjatywy Zarządu Spółki. 4

Grupa Kapitałowa Biuro Inwestycji Kapitałowych S.A.

Zasady opodatkowania gruntu budowlanego

Należy jednak zauważyć, że jest to specyficzna wycena. Nawet w orzecznictwie sądowym występują różne odmienne poglądy.

UCHWAŁA NR 173/XXVIII/12 RADY GMINY PRZYŁĘK. z dnia 31 grudnia 2012 r.

Uchwała Nr XII/67/07 Rady Gminy Dobromierz z dnia 30 sierpnia 2007r.

Tel.(046) , kom. (0601) ; REGON NIP OPERAT SZACUNKOWY

Tel.(046) , kom. (0601) ; REGON NIP OPERAT SZACUNKOWY

O P I N I A o wartości nieruchomości rolnej.

Uchwała Nr VI/45/2007 Sejmiku Województwa Opolskiego z dnia 27 marca 2007r. w sprawie ustalenia zasad gospodarowania mieniem Województwa Opolskiego

Wykaz skrótów aktów prawnych

... dnia... Wykonawca lub upełnomocniony przedstawiciel Wykonawcy

Wycena nieruchomości i kataster fiskalny. Geodezja i Kartografia I stopień (I stopień / II stopień) akademicki (ogólno akademicki / praktyczny)

Autor: Bożena Grad, Urszula Nowicka, Jurij Stadnicki Tytuł: PODSTAWY OBSŁUGI NIERUCHOMOŚCI W teorii i praktyce Recenzent: prof. dr hab.

Zarządzenie Nr 2/2018 Wójta Gminy Bolimów z dnia 16 stycznia 2018 roku

SPRAWOZDANIE FINANSOWE

KONCEPCJA WARTOŚCI RYNKOWEJ W PRAKTYCE WYCENY DLA SPECJALNYCH CELÓW

Tel.(046) , kom. (0601) ; REGON NIP OPERAT SZACUNKOWY

UCHWAŁA NR XXXI/181/14 RADY GMINY BIAŁOWIEŻA. z dnia 29 maja 2014 r.

UCHWAŁA NR RADY GMINY MIELEC. z dnia..

W takich sytuacjach podatnicy mają wiele problemów z ustaleniem podatkowych różnic kursowych.

Nota wytyczna RICS. Wydanie pierwsze, czerwiec 2016 r. rics.org/guidance

LANGUAGE: CUSTOMER: NO_DOC_EXT: SOFTWARE VERSION: COUNTRY: PHONE: / NOTIFICATION TECHNICAL: NOTIFICATION PUBLICATION:

RAPORT Z WYCENY. W = ,12 zł

Spółki podlegające badaniu mogą odnieść istotne korzyści z udziału biegłego rewidenta w inwentaryzacji.

UCHWAŁA NR / /08 RADY GMINY PIĄTNICA

UMOWA NR. prowadzącym działalność gospodarczą pod nazwą.. z siedzibą w NIP. REGON zwanym dalej Zleceniobiorcą, o następującej treści:

Wycena przedsiębiorstw. Wykład 1

Mieczysław Prystupa. WYCENA NIERUCHOMOŚCI I PRZEDSIĘBIORSTW w podejściu kosztowym

Opis przedmiotu zamówienia

Wytyczne w zakresie wyceny nieruchomości stanowiących zabezpieczenie wierzytelności BGK z tytułu kredytu PIB

OPINIA NIEZALEŻNEGO BIEGŁEGO REWIDENTA

O P I N I A o wartości nieruchomości rolnej.

Transkrypt:

Na żółto zapisy usunięte, których w całości nie ma w wersji końcowej. Wersja z 18.02.2008r. Wersja na RK 7.04. 2009 r. 1. Wprowadzenie 1.1. Standard stosuje się ilekroć nieruchomość stanowi lub będzie stanowiła zabezpieczenie wierzytelności, w szczególności przy udzielaniu kredytu, pożyczki lub innego produktu finansowego. 1.2. Zasady niniejszego Standardu mogą być stosowane odpowiednio również wówczas, gdy wycena wykonywana jest do celu zabezpieczenia jakiegokolwiek zobowiązania istniejącego lub mającego zaistnieć w przyszłości pomiędzy dowolnymi podmiotami. 1.3. Niniejszego Standardu nie stosuje się do określania bankowo - hipotecznej wartości nieruchomości, chyba że do ustalania bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości wykorzystywana jest wartość rynkowa. 1.4. Zasady przedstawione w niniejszym Standardzie można stosować odpowiednio do szacowania innych składników mienia, w przypadku gdy mają stanowić zabezpieczenie wierzytelności. Przeprowadzając wycenę do celu zabezpieczenia wierzytelności, zawsze określa się wartość rynkową i uwzględnia odrębne wymagania, właściwe dla przedmiotu wyceny. 1. Wprowadzenie 1.1. Standard stosuje się ilekroć nieruchomość stanowi lub będzie stanowiła zabezpieczenie wierzytelności, w szczególności przy udzielaniu kredytu, pożyczki lub innego produktu finansowego przez instytucje finansowe. 1.2. Zasady niniejszego Standardu mogą być stosowane odpowiednio również wówczas, gdy wycena wykonywana jest do celu zabezpieczenia jakiegokolwiek zobowiązania istniejącego lub mającego zaistnieć w przyszłości pomiędzy dowolnymi podmiotami. 1.3. Niniejszego Standardu nie stosuje się do określania bankowo - hipotecznej wartości nieruchomości, chyba że do ustalania bankowo-hipotecznej wartości nieruchomości wykorzystywana jest wartość rynkowa. 1.4. Zasady przedstawione w niniejszym Standardzie można stosować odpowiednio do szacowania innych składników mienia, w przypadku gdy mają stanowić zabezpieczenie wierzytelności. Przeprowadzając wycenę do celu zabezpieczenia wierzytelności, zawsze określa się wartość rynkową i uwzględnia odrębne wymagania, właściwe dla przedmiotu wyceny z uwzględnieniem punktu 6.2 niniejszego standardu. 2. Definicje i założenia Ilekroć w niniejszym Standardzie używa się w szczególności takich pojęć, jak: fizycznie możliwe, operat szacunkowy, rzeczoznawca majątkowy, wartość odtworzeniowa, wartość rynkowa, należy przez nie rozumieć pojęcia zdefiniowane w przepisach prawa, a w szczególności w ustawie o gospodarce 2. Definicje i założenia Ilekroć w niniejszym Standardzie używa się w szczególności takich pojęć, jak: fizycznie możliwe, operat szacunkowy, rzeczoznawca majątkowy, wartość odtworzeniowa, wartość rynkowa, należy przez nie rozumieć pojęcia zdefiniowane w przepisach prawa, a w szczególności w ustawie o gospodarce 1

nieruchomościami oraz standardach zawodowych. 2.1. Ilekroć w niniejszym Standardzie użyte jest pojęcie wartość nieruchomości, należy przez nie rozumieć wartość nieruchomości jako przedmiotu prawa własności i innych praw do nieruchomości. 2.2. Podstawę wyceny do celów określonych w niniejszym Standardzie stanowi wartość rynkowa. Na zamówienie wierzyciela lub zamawiającego, oprócz wartości rynkowej przedmiotu wyceny, określa się dodatkowo wartości nierynkowe 1 lub wartość odtworzeniową. 2.3. Rzeczoznawca majątkowy jednoznacznie wskazuje rodzaj określanej wartości, tak aby wartość nierynkowa lub wartość odtworzeniowa nie były błędnie rozumiane jako wartość rynkowa. 3. Stosunek do standardów rachunkowości Ze względu na odmienne cele wyceny operaty szacunkowe, sporządzane na potrzeby sprawozdań finansowych, nie mogą być wykorzystywane dla zabezpieczenia wierzytelności. nieruchomościami oraz standardach zawodowych. 2.1. Ilekroć w niniejszym Standardzie użyte jest pojęcie wartość nieruchomości, należy przez nie rozumieć wartość nieruchomości jako przedmiotu prawa własności i innych praw do nieruchomości. 2.2. Podstawę wyceny do celów określonych w niniejszym Standardzie stanowi wartość rynkowa. Ponadto, w przypadku, gdy aktualny sposób użytkowania nieruchomości jest różny od jej optymalnego sposobu użytkowania należy dodatkowo określić wartość nieruchomości dla aktualnego sposobu użytkowania. Na zamówienie wierzyciela lub zamawiającego, oprócz wartości rynkowej przedmiotu wyceny i wartości dla aktualnego sposobu użytkowania, można określić inne rodzaje wartości. 2.3. Rzeczoznawca majątkowy jednoznacznie wskazuje rodzaj określanej wartości, tak aby wartość inna niż wartość rynkowa nie była błędnie rozumiana jako wartość rynkowa. 2.4. Ilekroć w niniejszym Standardzie użyte jest pojęcie inne składniki mienia, należy przez nie rozumieć własność i inne prawa majątkowe mogące stanowić zabezpieczenie wierzytelności. 3. Stosunek do standardów rachunkowości Ze względu na odmienne cele wyceny operaty szacunkowe, sporządzane na potrzeby sprawozdań finansowych, nie mogą być wykorzystywane dla zabezpieczenia wierzytelności. 4. Zastosowanie Standardu 4. Zastosowanie Standardu 1 Do czasu uchwalenia standardu KSWP 2 należy w tym zakresie opierać się na zapisach zawartych w Międzynarodowych Standardach Wyceny (IVS), MSW 2 Wartości nierynkowe jako podstawa wyceny, opracowanych przez Międzynarodowy Komitet Standardów (IVSC). 2

4.1. Przeprowadzając wycenę do celu zabezpieczenia wierzytelności, rzeczoznawca majątkowy powinien odnieść się do wymagań udostępnionych przez wierzycieli, a w szczególnym wypadku stwierdzić, które z tych wymagań nie będą uwzględnione i zaznaczyć to w operacie szacunkowym. 4.2. Stosując zasady wynikające ze standardu KSWP 3 Operat szacunkowy, rzeczoznawca majątkowy powinien także ujawnić w operacie szacunkowym poznane w trakcie szacowania nieruchomości okoliczności ograniczające jej przydatność dla zabezpieczenia wierzytelności. 4.3. Określanie wartości należy odróżnić od szacowania ryzyka kredytowego. Szczegółowa interpretacja i analiza ryzyka, związanego z przedmiotem zabezpieczenia, może być dla rzeczoznawcy majątkowego dodatkową czynnością lub przedmiotem odrębnego opracowania, niestanowiącego operatu 4.1 Przeprowadzając wycenę do celu zabezpieczenia wierzytelności, rzeczoznawca majątkowy powinien odnieść się do wymagań udostępnionych przez wierzycieli i w każdym przypadku, kiedy nie będą one uwzględnione rzeczoznawca powinien zaznaczyć ten fakt w operacie szacunkowym. Nieuwzględnienie wymagań może być spowodowane m.in. brakiem możliwości uzyskania informacji przez rzeczoznawcę majątkowego dotyczących wymagań wierzyciela lub niezgodnością tych wymagań z przepisami prawa i/lub standardami zawodowymi. 4.2. Uwzględniając wymogi stawiane rzeczoznawcy majątkowemu przy sporządzaniu operatu szacunkowego, należy ujawnić poznane w trakcie szacowania nieruchomości okoliczności ograniczające jej przydatność dla zabezpieczenia wierzytelności. Rzeczoznawca majątkowy ma również obowiązek, na podstawie dostępnych źródeł informacji i znajomości rynku, wskazać obszary ryzyka związanego z nieruchomością jako przedmiotem zabezpieczenia, w tym z przewidywanymi zmianami na danym rynku nieruchomości oraz ryzykiem związanym z oceną danej nieruchomości przez inwestorów wraz z ogólną opinią na temat wpływu powyższego na poziom wartości wycenianej nieruchomości w przyszłości. Powyższe dodatkowe informacje przedstawia się w formie, załącznika do operatu szacunkowego. 4.3 Określanie wartości należy odróżnić od szacowania ryzyka kredytowego. Szczegółowa interpretacja i analiza ryzyka, związanego z przedmiotem zabezpieczenia, o którym mowa w pkt. 4.2., może być dla rzeczoznawcy majątkowego dodatkową czynnością lub przedmiotem odrębnego opracowania, 3

szacunkowego. Ocena ryzyka, związanego z zabezpieczeniem wierzytelności na nieruchomości, należy w każdym przypadku do wierzyciela. 5. Wymagania szczegółowe 5.1. Nieruchomości, stanowiące zabezpieczenie wierzytelności, mogą wymagać różnego potraktowania z punktu widzenia procesu i procedur wyceny. Wycenę można przeprowadzić zgodnie z wewnętrznymi uregulowaniami stosowanymi przez wierzycieli, o ile uregulowania te nie są sprzeczne z przepisami prawa i PKZW. 5.2. Przy szacowaniu nieruchomości na potrzeby zabezpieczenia wierzytelności mogą wystąpić w szczególności przypadki wskazane w punktach od 5.3 do 5.6. 5.3. Nieruchomości inwestycyjne, zdefiniowane jako nieruchomości, które właściciel traktuje jako źródło przychodów z czynszów i/lub które utrzymuje w posiadaniu ze względu na przyrost ich wartości (definicja ta nie obejmuje nieruchomości zajmowanych przez właściciela), szacuje się odrębnie. W przypadku portfela takich nieruchomości przedmiotem wyceny może być dodatkowo nieruchomość traktowana tak, jakby miała być sprzedana jako część portfela inwestycyjnego. W takim przypadku należy wyjaśnić różnicę pomiędzy niestanowiącego operatu szacunkowego. Rzeczoznawca majątkowy może, na zamówienie wierzyciela lub zamawiającego, w miarę posiadanych kompetencji, w ramach dodatkowej usługi, wykonać analizę wrażliwości. Analiza pozwoli na pełniejszą ocenę ryzyka przyjęcia konkretnej nieruchomości jako zabezpieczenia wierzytelności. W ramach tej analizy należy przedstawić wrażliwość wartości nieruchomości wycenianej na zmiany parametrów wejściowych, wpływających na tę wartość. Ostateczna ocena ryzyka, związanego z zabezpieczeniem wierzytelności na nieruchomości, należy w każdym przypadku do wierzyciela. 5. Wymagania szczegółowe 5.1. Nieruchomości, stanowiące zabezpieczenie wierzytelności, mogą wymagać różnego potraktowania z punktu widzenia procesu i procedur wyceny. Wycenę można przeprowadzić z uwzględnieniem wewnętrznych uregulowań stosowanych przez wierzycieli, o których mowa w punkcie 4.1 o ile uregulowania te nie są sprzeczne z przepisami prawa i PKZW. 5.2. Przy szacowaniu nieruchomości na potrzeby zabezpieczenia wierzytelności mogą wystąpić w szczególności przypadki wskazane w punktach od 5.3 do 5.6. 5.3. Nieruchomości inwestycyjne, zdefiniowane jako nieruchomości, które właściciel traktuje jako źródło przychodów z czynszów i/lub które utrzymuje w posiadaniu ze względu na przyrost ich wartości (definicja ta nie obejmuje nieruchomości zajmowanych przez właściciela), szacuje się odrębnie. W przypadku portfela takich nieruchomości przedmiotem wyceny może być dodatkowo nieruchomość traktowana tak, jakby miała być sprzedana jako część portfela inwestycyjnego. W takim przypadku należy wyjaśnić różnicę pomiędzy 4

uzyskaną wartością nieruchomości, wycenionej jako odrębny przedmiot wyceny, a wartością nieruchomości potraktowanej jako część portfela inwestycyjnego. 5.4. Nieruchomości zajmowane przez właściciela wycenia się przy założeniu, że nieruchomość jest wystawiona na sprzedaż lub oferowana do wynajęcia jako wolna (niezajęta przez właściciela). Wszelkie korzyści niezwiązane z nieruchomością, a wynikające z faktu zajmowania nieruchomości przez właściciela, powinny być oddzielone od wartości nieruchomości. 5.5. Nieruchomości w trakcie budowy lub rozwoju (w tym grunt, na którym ma być lub na którym jest realizowana inwestycja lub nieruchomość podlegająca rozbudowie, ulepszeniu itp.) podlegają wycenie z uwzględnieniem istniejących i potencjalnych zezwoleń dotyczących możliwości zagospodarowania. Założenia dotyczące możliwości określonego zagospodarowania muszą być fizycznie możliwe, odpowiednio uzasadnione, prawnie dopuszczalne, ekonomicznie opłacalne i przytoczone w całości w operacie szacunkowym, a ich przyjęcie odbywa się po uzgodnieniu z wierzycielem. 5.5.1. Należy ustalić, czy finansowany przez wierzyciela będzie zakup gruntu niezabudowanego czy późniejszy rozwój nieruchomości. Sprawdzenia, zidentyfikowania i opisania wymaga etap, na jakim znajduje się rozpoczęta lub planowana inwestycja na nieruchomości. W szczególności, czy są posiadane odpowiednie pozwolenia i uzgodnienia przewidziane prawem (np. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, decyzje o warunkach zabudowy, decyzje dotyczące pozwolenia na uzyskaną wartością nieruchomości, wycenionej jako odrębny przedmiot wyceny, a wartością nieruchomości potraktowanej jako część portfela inwestycyjnego. 5.4. Nieruchomości zajmowane przez właściciela wycenia się przy założeniu, że nieruchomość jest wystawiona na sprzedaż lub oferowana do wynajęcia jako wolna (niezajęta przez właściciela). Wszelkie korzyści niezwiązane z nieruchomością, a wynikające z faktu zajmowania nieruchomości przez właściciela, powinny być oddzielone od wartości nieruchomości. 5.5. Nieruchomości w trakcie budowy lub rozwoju (w tym grunt, na którym ma być lub na którym jest realizowana inwestycja lub nieruchomość podlegająca rozbudowie, ulepszeniu itp.) podlegają wycenie z uwzględnieniem istniejących i potencjalnych zezwoleń dotyczących możliwości zagospodarowania. Założenia dotyczące możliwości określonego zagospodarowania muszą być fizycznie możliwe, odpowiednio uzasadnione, prawnie dopuszczalne, ekonomicznie opłacalne i przytoczone w całości w operacie szacunkowym, a ich przyjęcie odbywa się po uzgodnieniu z wierzycielem. 5.5.1. Należy ustalić, czy finansowany przez wierzyciela będzie zakup gruntu niezabudowanego czy późniejszy rozwój nieruchomości. Sprawdzenia, zidentyfikowania i opisania wymaga etap, na jakim znajduje się rozpoczęta lub planowana inwestycja na nieruchomości. W szczególności, czy są posiadane odpowiednie pozwolenia i uzgodnienia przewidziane prawem (np. miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, decyzje o warunkach zabudowy, decyzje dotyczące pozwolenia na 5

budowę). Wszelkie uwagi i ujawnione zastrzeżenia przedstawia się w operacie szacunkowym. 5.5.2. Rzeczoznawca majątkowy określa wartość rynkową nieruchomości: według stanu i cen na dzień wyceny i / lub odpowiednio, według stanu technicznoużytkowego i zagospodarowania po zakończeniu jej zakładanego rozwoju i cen na dzień wyceny (przy założeniu rozwoju w proponowanym kształcie w określonym czasie). Różnica pomiędzy wyżej wymienionymi wartościami nie może być utożsamiana z kosztami niezbędnymi do poniesienia w celu zakończenia procesu rozwoju. 5.5.3. Na żądanie wierzyciela lub gdy wymaga tego przyjęty sposób wyceny należy oszacować koszty niezbędne do poniesienia, aby zakończyć proces rozwoju, któremu ma podlegać nieruchomość. Kalkulacja kosztów powinna być oparta na dokumentacji wykonawczej, technicznej i/lub przetargowej inwestora, jeśli taka dokumentacja istnieje. W każdym przypadku kalkulacja powinna być adekwatna do realiów rynku lokalnego. 5.5.4. W przypadkach, gdy wycenie podlega nieruchomość w trakcie budowy lub rozwoju, rzeczoznawca majątkowy może, na zamówienie wierzyciela lub budowę). Wszelkie uwagi i ujawnione zastrzeżenia przedstawia się w operacie szacunkowym lub w załączniku, o którym mowa w punkcie 4.2. 5.5.2. Rzeczoznawca majątkowy określa wartość rynkową nieruchomości: według stanu i cen na dzień wyceny i / lub odpowiednio, według stanu technicznoużytkowego i zagospodarowania po zakończeniu jej zakładanego rozwoju i cen na dzień wyceny (przy założeniu rozwoju w proponowanym kształcie w określonym czasie). Różnica pomiędzy wyżej wymienionymi wartościami nie może być utożsamiana z kosztami niezbędnymi do poniesienia w celu zakończenia procesu rozwoju. 5.5.3. Na żądanie wierzyciela lub gdy wymaga tego przyjęty sposób wyceny należy oszacować koszty niezbędne do poniesienia, aby zakończyć proces rozwoju, któremu ma podlegać nieruchomość. Kalkulacja kosztów powinna być oparta na dokumentacji wykonawczej, technicznej i/lub przetargowej inwestora, jeśli taka dokumentacja istnieje. W każdym przypadku kalkulacja powinna być adekwatna do realiów rynku lokalnego. 5.5.4.. 6

zamawiającego, w miarę posiadanych kompetencji, w ramach dodatkowej usługi, wykonać analizę wrażliwości. Analiza pozwoli na pełniejszą ocenę ryzyka przyjęcia konkretnej nieruchomości jako zabezpieczenia wierzytelności. W ramach tej analizy należy przedstawić wrażliwość wartości nieruchomości wycenianej na zmiany parametrów wejściowych, wpływających na tę wartość. 5.6. Nieruchomości zwykle wyceniane na podstawie ich potencjału gospodarczego, takie jak: hotele, stacje paliw, szpitale/przychodnie, nieruchomości wykorzystywane do celów wypoczynkowych/rekreacyjnych, mogą być wyceniane na podstawie ostrożnej oceny możliwości utrzymania dochodów na poziomie wynikającym z danych o dochodach uzyskiwanych z działalności prowadzonej na nieruchomości będącej przedmiotem wyceny i z nieruchomości podobnych. Nie uwzględnia się elementu określanego jako goodwill, który związany jest z operatorem posiadającym większe, niż przeciętne, umiejętności zarządcze. W przypadku szacowania tego rodzaju nieruchomości należy zaznaczyć w operacie szacunkowym możliwość zaistnienia różnicy w wartościach w sytuacji, w której kontynuowana będzie działalność gospodarcza, i w sytuacji, w której: a. działalność zostanie zakończona, b. zostają cofnięte lub zagrożone licencje/atesty/certyfikaty, umowy franczesingu, zezwolenia itp., c. pojawią się inne okoliczności 5.6. Nieruchomości zwykle wyceniane na podstawie ich potencjału gospodarczego, takie jak: hotele, stacje paliw, szpitale/przychodnie, nieruchomości wykorzystywane do celów wypoczynkowych/rekreacyjnych, mogą być wyceniane na podstawie oceny możliwości utrzymania dochodów na poziomie wynikającym z danych o dochodach uzyskiwanych z działalności prowadzonej na nieruchomości będącej przedmiotem wyceny i z nieruchomości podobnych. Nie uwzględnia się elementu określanego jako goodwill, który związany jest z operatorem posiadającym większe, niż przeciętne, umiejętności zarządcze. W przypadku szacowania tego rodzaju nieruchomości należy zaznaczyć w operacie szacunkowym możliwość zaistnienia różnicy w wartościach w sytuacji, w której kontynuowana będzie działalność gospodarcza, i w sytuacji, w której: a. działalność zostanie zakończona, b. zostają cofnięte lub zagrożone licencje/atesty/certyfikaty, umowy franczesingu, zezwolenia itp., c. pojawią się inne okoliczności mające negatywny wpływ na wyniki 7

mające negatywny wpływ na wyniki finansowe osiągane w przyszłości z działalności gospodarczej prowadzonej na nieruchomości. 5.7. Rzeczoznawca majątkowy Z powodu szczególnego charakteru wyceny na potrzeby zabezpieczenia wierzytelności szczególnie ważne jest to, aby rzeczoznawca majątkowy był osobą niezależną i aby miał odpowiednie doświadczenie w wycenie tego rodzaju nieruchomości. 5.8. Sprzedaż wymuszona lub ograniczony okres eksponowania na rynku W przypadku wymogu określenia wartości, przy założeniu sprzedaży wymuszonej lub przeprowadzenia likwidacji, lub w przypadku ograniczenia dotyczącego okresu, w którym ma dojść do zbycia nieruchomości będącej zabezpieczeniem wierzytelności, należy postępować zgodnie z zasadami opisanymi w standardzie KSWP 2 Wartości inne niż rynkowa 2. 6. Odejście od Standardu 6.1. W uzasadnionych przypadkach rzeczoznawca majątkowy może odstąpić od regulacji określonych w niniejszym Standardzie. Odstępstwa wymagają uzasadnienia, jednoznacznego wskazania i ujawnienia regulacji Standardu niemających zastosowania oraz oceny zgodności zastosowanych odstępstw z przepisami prawa. Rzeczoznawca majątkowy nie może także odstąpić od regulacji Standardu w przypadkach, w których mogłoby to doprowadzić do wprowadzenia w błąd odbiorców lub spowodować odejście od zasady finansowe osiągane w przyszłości z działalności gospodarczej prowadzonej na nieruchomości. 5.7. Rzeczoznawca majątkowy Z powodu szczególnego charakteru wyceny na potrzeby zabezpieczenia wierzytelności szczególnie ważne jest to, aby rzeczoznawca majątkowy był osobą niezależną i aby miał odpowiednie doświadczenie w tym zakresie. 5.8. Sprzedaż wymuszona lub ograniczony okres eksponowania na rynku W przypadku wymogu określenia wartości, przy założeniu sprzedaży wymuszonej lub przeprowadzenia likwidacji, lub w przypadku ograniczenia dotyczącego okresu, w którym ma dojść do zbycia nieruchomości będącej zabezpieczeniem wierzytelności, należy postępować zgodnie z zasadami opisanymi w standardzie KSWP 2 Wartości inne niż rynkowa. 6. Odejście od Standardu 6.1. W uzasadnionych przypadkach rzeczoznawca majątkowy może odstąpić od regulacji określonych w niniejszym Standardzie. Odstępstwa wymagają uzasadnienia, jednoznacznego wskazania i ujawnienia regulacji Standardu niemających zastosowania oraz oceny zgodności zastosowanych odstępstw z przepisami prawa. Rzeczoznawca majątkowy nie może odstąpić od regulacji Standardu w przypadkach, w których mogłoby to doprowadzić do wprowadzenia w błąd odbiorców lub spowodować odejście od zasady 2 Do czasu uchwalenia standardu KSWP 2 należy w tym zakresie opierać się na zapisach zawartych w Międzynarodowych Standardach Wyceny (IVS),MSW 2 Wartości nierynkowe jako podstawa wyceny, opracowanych przez Międzynarodowy Komitet Standardów (IVSC). 8

szczególnej zawodowej staranności i bezstronności oraz zasad etyki zawodowej. 6.2. Do wyceny na potrzeby niniejszego Standardu nie mają zastosowania zapisy pkt 1.11 KSWP 1 Wartość rynkowa i wartość odtworzeniowa. szczególnej zawodowej staranności i bezstronności oraz zasad etyki zawodowej. 6.2. Do wyceny na potrzeby niniejszego Standardu nie mają zastosowania zapisy pkt. 1.11 KSWP 1 Wartość rynkowa i wartość odtworzeniowa. 7. Opracowanie i czas obowiązywania Standardu 7.1. Założenia Standardu przygotował Jerzy Adamiczka, a opracowanie Standardu powstało w ramach prac Komisji Standardów PFSRM w składzie: Jan Konowalczuk, Jerzy Adamiczka, Jerzy Dydenko, Jerzy Filipiak, Krzysztof Grzesik, Radosław Gaca, Magdalena Małecka-Pilujska, Mirosław Osiński, Jarosław Strzeszyński i Sabina Źróbek oraz zespołu ZBP w składzie: Tomasz Gryn, Jan Mickiewicz, Jan Robert Nowak, Michał Wydra. 7.2. Standard powstał przy ścisłej współpracy Polskiej Federacji Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych ze Związkiem Banków Polskich. 7.3. Komisja Standardów Zawodowych, w składzie: Jan Konowalczuk, Jerzy Adamiczka, Jerzy Dydenko, Jerzy Filipiak, Krzysztof Grzesik, Radosław Gaca, Mirosław Osiński, Jarosław Strzeszyński i Sabina Źróbek przyjęła ostateczną wersję Standardu. 7.4. Standard został uchwalony do wdrażania przez Radę Krajową PFSRM na posiedzeniu w dniu 26 czerwca 2007 r. i włączony jako Krajowy Standard Wyceny Specjalistyczny nr 3 (KSWS 3) do zbioru Powszechnych Krajowych Zasad Wyceny (PKZW). Ostateczna treść Standardu została przyjęta na posiedzeniu Rady Krajowej PFSRM w dniach 12 i 13 grudnia 2007 r. 7.5. Standard obowiązuje od dnia 1 marca 2008 r., a od 1 stycznia 2008 r. zalecany 7. Opracowanie i czas obowiązywania Standardu 7.1. Założenia Standardu przygotował Jerzy Adamiczka, a opracowanie Standardu powstało w ramach prac Komisji Standardów PFSRM w składzie: Jan Konowalczuk, Jerzy Adamiczka, Jerzy Dydenko, Jerzy Filipiak, Krzysztof Grzesik, Radosław Gaca, Magdalena Małecka-Pilujska, Mirosław Osiński, Jarosław Strzeszyński i Sabina Źróbek oraz zespołu ZBP w składzie: Tomasz Gryn, Jan Mickiewicz, Jan Robert Nowak, Michał Wydra. 7.2. Standard powstał przy ścisłej współpracy Polskiej Federacji Stowarzyszeń Rzeczoznawców Majątkowych ze Związkiem Banków Polskich. 7.3. Komisja Standardów Zawodowych, w składzie: Jan Konowalczuk, Jerzy Adamiczka, Jerzy Dydenko, Jerzy Filipiak, Krzysztof Grzesik, Radosław Gaca, Mirosław Osiński, Jarosław Strzeszyński i Sabina Źróbek przyjęła ostateczną wersję Standardu. 7.4. Standard został uchwalony do wdrażania przez Radę Krajową PFSRM na posiedzeniu w dniu 26 czerwca 2007 r. i włączony jako Krajowy Standard Wyceny Specjalistyczny nr 3 (KSWS 3) do zbioru Powszechnych Krajowych Zasad Wyceny (PKZW). Ostateczna treść Standardu została przyjęta na posiedzeniu Rady Krajowej PFSRM w dniach. 7.5. Standard obowiązuje od dnia 1 marca 2008 r., a od 1 stycznia 2008 r. zalecany 9

jest do stosowania jako nota interpretacyjna. 8. Klauzula o uzgodnieniu Stosownie do art. 175 ust. 6 Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r., Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.) niniejszy standard w dniu... został uzgodniony z Ministrem Infrastruktury. Warszawa, 13 grudnia 2007 r. jest do stosowania jako nota interpretacyjna. 8. Klauzula o uzgodnieniu Stosownie do art. 175 ust. 6 Ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r., Nr 261, poz. 2603, z późn. zm.) niniejszy standard w dniu... został uzgodniony z Ministrem Infrastruktury. Warszawa, 13 grudnia 2007 r. Informacja dodatkowa Komisji Standardów z dnia 5 grudnia 2008 r. Informujemy, że Komisja Standardów prowadzi rozmowy ze Komisją Nadzoru Finansowego i Związkiem Bankiem Polskich dotyczące interpretacji lub ponownej redakcji następujących punktów niniejszego standardu: 2.2., 2.3., 4.2., 4.3. Komisja Standardów na posiedzeniu w dniu 15 października 2008 r. zapoznała się ze stanowiskiem prezentowanym przez Komisję Nadzoru Finansowego oraz Związek Banków Polskich i zdecydowała, że po uzgodnieniu wspólnego stanowiska zasadne będzie rekomendowanie odpowiednich zmian do redakcji standardu KSWS 3 na najbliższym posiedzeniu Rady Krajowej PFSRM. 10