Archiwum online: zpm.wip.pl ZARZĄDZANIE PLACÓWKĄ MEDYCZNĄ MARZEC 2016 Numer 3 (77) ISSN 2353-2580 S E R W I S M E N E D Ż E R Ó W, W Ł A Ś C I C I E L I I K A D R Y Z A R Z Ą D Z A J Ą C E J TEMAT NUMERU Lekarze nie muszą już zawierać umów z wojewódzkim oddziałem NFZ na wystawianie recept na leki refundowane. Dotychczas taką receptę można było wystawić jedynie wówczas, gdy medycy podpisali umowę z odpowiednim oddziałem wojewódzkim Narodowego Funduszu Zdrowia. str. 7 NOWA FORMUŁA BEZPŁATNYCH SPOTKAŃ DLA CZYTELNIKÓW W 2016 ROKU W CAŁEJ POLSCE! Forum Menedżerów Służby Zdrowia 17 marca, Bydgoszcz, Hotel Brda, ul. Dworcowa 94 31 marca, Gorzów Wielkopolski, Hotel Fado, al. Konstytucji 3 Maja 12 Szczegóły na zpm.wip.pl w zakładce Akademia Menedżera
Partner organizacyjny: Partner medialny: Kalendarz Spotkań Menedżerów Ochrony Zdrowia 2016 Udział BEZPŁATNY dla prenumeratorów magazynu Zarządzanie Placówką Medyczną Hasło: Wiedza i Praktyka * Szczegóły na ZPM.wip.pl Forum Menadżerów Służby Zdrowia 19.01.2016 Białystok Forum Menadżerów Służby Zdrowia 23.02.2016 Kraków Forum Menadżerów Służby Zdrowia 17.03.2016 Bydgoszcz Forum Menadżerów Służby Zdrowia 31.03.2016 Gorzów Wlkp. Forum Menadżerów Służby Zdrowia 26.04.2016 Warszawa II Ogólnopolskie Forum Zarządzających w Medycynie 24.05.2016 Katowice Forum Menadżerów Służby Zdrowia 16.06.2016 Gdańsk Forum Menadżerów Służby Zdrowia 06.09.2016 Olsztyn Forum Menadżerów Służby Zdrowia 29.09.2016 Opole Forum Menadżerów Służby Zdrowia 13.10.2016 Rzeszów II Kongres Zarządzania w Ochronie Zdrowia 17.11.2016 18.11.2016 *Udział bezpłatny po wcześniejszej rejestracji. Szczegóły na zpm.wip.pl i w magazynie Zarządzanie Placówką Medyczną Tematyka spotkań: Warszawa Forum Menadżerów Służby Zdrowia 08.12.2016 Łódź Ochrona danych osobowych Zasady prowadzenia dokumentacji w wersji papierowej oraz elektronicznej Dotacje unijne Realizacja i kontrola umów z NFZ Dochodzenie należności z nadwykonań. Jak pozyskać pacjentów i budować z nimi długotrwałe relacje Zgoda pacjenta na zabieg oraz konsekwencje prawne jej braku Nowe uprawnienia pielęgniarek i położnych Pakiet BEZPŁATNY PRENUMERATORA zawiera: Udział w wybranych konferencjach (ilość nielimitowana) Całodniowy serwis kawowy wraz z poczęstunkiem Podstawowe materiały merytoryczne w formie papierowej i elektronicznej HMZ32 Szczegóły na: www.zpm.wip.pl zakładka Akademia Menedżera lub tel. 536-390-788
Partner magazynu Stowarzyszenie Menedżerów Opieki Zdrowotnej spis treści archiwum online: zpm.wip.pl BLOGI Ustawa o działalności leczniczej po 5 latach do zmiany... 3 Ku lepszej komunikacji z pacjentem... 3 AKTUALNOŚCI Lekarze oczekują uproszczenia systemu do wystawiania e-zwolnień... 4 WYWIAD Najważniejsze jest poznanie oczekiwań pacjentów rozmowa z IZABELĄ MICHALAK, kierownikiem Przychodni Willowa w Lublinie... 5 TEMAT NUMERU Zmiany w ordynacji leków refundowanych... 7 FINANSE Czy można odmówić podwyżek pielęgniarkom... 11 ZARZĄDZANIE Ustawa o działalności leczniczej co się zmieni... 15 Umowy terminowe i ich konsekwencje... 23 Powstały mapy potrzeb dla kardiologii i onkologii... 25 PACJENT Jak nie dopuścić do fałszowania dokumentacji... 28 Nowe zasady wystawiania recept lekarskich... 30 Jak postąpić z niepełnym skierowaniem... 32 INWESTYCJE Do startu po dotacje trzeba się wcześniej przygotować... 34 DOBRE PRAKTYKI 5 sposobów na reklamacje wizyt lekarskich... 36 Informatyzacja zmieniła podkarpackie placówki... 38 AKADEMIA MENEDŻERA Jak usprawnić zarządzanie operacyjne... 19 Benchmarking wspomaga proces decyzyjny... 21 Redaktor prowadzący: Anna Rubinkowska Kierownik grupy wydawniczej: Agnieszka Konopacka-Kuramochi Menedżer produktu: Alina Sulgostowska Koordynator produkcji: Magdalena Huta ISSN: 2353-2580 Drukarnia: MDruk Nakład: 1500 egz. Projekt graficzny: Dominika Raczkowska Skład: Raster studio, Norbert Bogajczyk Prenumerata: Zarządzanie placówką medyczną Centrum Obsługi Klienta tel.: 22 518 29 29 ze-mail: cok@wip.pl www.zpm.wip.pl Masz pytanie? Skontaktuj się z nami: serwiszoz@wip.pl Wydawnictwo Wiedza i Praktyka ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa NIP: 526-19-92-256 KRS: 0000098264 Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł Biuro reklamy Menedżer projektu: Agnieszka Zduńczyk tel.: 660 404 122, e-mail: azdunczyk@wip.pl Zarządzanie placówką medyczną chronione jest prawem autorskim. Przedruk materiałów bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. W związku z powyższym redakcja nie ponosi odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w Zarządzaniu placówką medyczną wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków.
List od redakcji z a r z ą d z a n i e p l a c ó w k ą m e d y c z n ą Drogi Czytelniku! Lekarze nie muszą już zawierać umów z wojewódzkim oddziałem NFZ na wystawianie recept na leki refundowane. Dotychczas taką receptę można było wystawić jedynie wówczas, gdy medycy podpisali umowę z odpowiednim oddziałem wojewódzkim NFZ. Zmiany wprowadziła ustawa z 9 października 2015 r. o zmianie ustawy o systemie informacji w ochronie zdrowia. Co istotne, osoby upoważnione, które mają podpisaną umowę upoważniającą do wystawiania recept na leki refundowane z oddziałem NFZ, mogą ją rozwiązać jeszcze przed 31 grudnia 2016 r. Wtedy będą ponosić odpowiedzialność na podstawie nowych przepisów, które złagodziły sankcje związane z ewentualnymi nieprawidłowościami. Więcej na ten temat piszemy w Temacie numeru pt. Zmiany w ordynacji leków refundowanych (str. 7). ANNA RUBINKOWSKA redaktor prowadzący Część dyrektorów pomija pielęgniarki w podwyżkach regulaminowych, corocznie przyznawanych personelowi, bo na mocy wydanych w 2015 roku rozporządzeń ministra zdrowia w latach 2015 2019 zagwarantowano im prawo do podwyżek z budżetu. Czy takie postępowanie jest zgodnie z prawem, piszemy w artykule pt. Czy dyrektorzy mogą odmówić podwyżek pielęgniarkom (str. 11). Rezygnacja z przymusowych przekształceń SPZOZ w spółki to jedno z ważniejszych założeń do projektu nowelizacji ustawy o działalności leczniczej. Planuje się także zmianę nazwy przedsiębiorstwo podmiotu leczniczego na zakład leczniczy, co może wiązać się z obowiązkiem zmian w statutach czy regulaminach, a także kosztami np. wymiany szyldów czy pieczątek. Co jeszcze czeka placówki medyczne? O tym w artykule pt. Ustawa o działalności leczniczej co się zmieni (str. 15). Życzę ciekawej lektury PS W 2016 roku zmieniliśmy formułę bezpłatnych spotkań menedżerów ochrony zdrowia. Spotkania będą się odbywać częściej, w różnych miastach Polski. Na kolejne bezpłatne Spotkania Menedżerów Ochrony Zdrowia 2016 zapraszamy 17 marca do Bydgoszczy i 31 marca do Gorzowa Wielkopolskiego. O szczegółach piszemy na zpm.wip.pl w zakładce Akademia Menedżera. Nasi eksperci: Janusz Atłachowicz Dobrawa Biadun Dorota Kaczmarczyk Dominika Kołodziejska- -Koza Aneta Naworska Agnieszka Pietrzak Jarosław Rosłon Arkadiusz Trela Anna Zubkowska- -Rojszczak wiceprezes Zarządu Głównego STOMOZ radca prawny, ekspert Konfederacji Lewiatan aplikantka radcowska przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Krakowie adwokat, Kancelaria Adwokacka APDK w Warszawie radca prawny, Kancelaria Naworska Marszałek Jarzembska sp. k. w Toruniu adwokat, Kancelaria Adwokacka APDK w Warszawie dyrektor Międzyleskiego Szpitala Specjalistycznego w Warszawie pełnomocnik oraz trener systemów zarządzania wg ISO adwokat, prowadzi kancelarię adwokacką w Poznaniu
Partner działu www.serwiszoz.pl Blogi archiwum online: zpm.wip.pl USTAWA O DZIAŁALNOŚCI LECZNICZEJ PO 5 LATACH DO ZMIANY Rezygnację z przymusowego przekształcenia szpitali w spółki przewiduje projekt założeń do projektu ustawy o zmianie ustawy o działalności leczniczej, który jest obecnie konsultowany. Jakie jeszcze ważne zmiany czekają podmioty lecznicze? Projekt zakłada, że w przypadku ujemnego wyniku finansowego ma go pokryć SPZOZ. Jeżeli nie będzie to możliwe, obowiązek ten spadnie na podmiot tworzący. Z kolei zysk w spółkach, w których Skarb Państwa, samorząd albo uczelnia medyczna mają ponad 50% akcji albo udziałów, ma być przeznaczany na działalność leczniczą. Regulacja nie będzie miała zastosowania do spółek, w których w dniu wejścia w życie ustawy podmioty publiczne nie miały 100% udziałów albo akcji. Planuje się także rozszerzenie zakazu zbywania udziałów albo akcji podmiotom prywatnym. Obejmie on spółki Skarbu Państwa oraz samorządy, co umożliwi zahamowanie niekontrolowanego procesu zbywania przez niektóre samorządy udziałów i akcji w wymienionych spółkach. Zmiany dotyczą również trybu kontroli prowadzonej przez organ prowadzący rejestr podmiotów wykonujących działalność leczniczą. Proponuje się rozszerzenie uprawnień kontrolnych wojewodów i ukształtowanie ich w sposób analogiczny do uprawnień kontrolnych ministra zdro- Rozmowy pielęgniarek, pracowników rejestracji medycznej, lekarzy i rehabilitantów między sobą są szczególnie cennym źródłem informacji dla pacjentów. Innymi słowy, każdy pracownik przychodni lub kliniki ma wkład w leczenie pacjentów, mniej czy bardziej pośredni, ale rzadko uświadomiony. W niektórych placówkach działają grupy wsparcia pacjentów, służące przede wszystkim lepszej komunikacji, wyjaśnianiu niejasności, pomagające w podjęciu najważniejszych decyzji o podjęciu leczenia czy poddaniu się zabiegowi. Problemem jest jednak chęć pracowników ochrony zdrowia do moderowania sytuacji stresogennych dla wia, w odniesieniu do podmiotów leczniczych funkcjonujących na terenie danego województwa. Zamierza się także wyłączyć podmioty lecznicze będące przedsiębiorcami spod obowiązywania ustawy o swobodzie działalności gospodarczej w zakresie kontroli ze względu na specyfikę działalności leczniczej, charakter i cel kontroli (np. kontrola pod względem medycznym w sytuacji zagrożenia zdrowia lub życia pacjentów), Greta Kanownik kierownik Działu Administracji Medycznej Samodzielnego Publicznego Zespołu Opieki Zdrowotnej w Brzesku Tekst pochodzi w bloga Grety Kanownik prowadzonego w serwisie Zarządzanie w Ochronie Zdrowia. Więcej wpisów na serwiszoz.pl. KU LEPSZEJ KOMUNIKACJI Z PACJENTEM Zdarza się, że głośne dyskusje i upominanie pacjenta przez lekarza bardzo silnie oddziałują na pozostałych chorych zarówno negatywnie, jak i pozytywnie, w zależności od sytuacji. WAŻNE Lekarze powinni rozwijać wiedzę i kompetencję w zakresie diagnozowania sytuacji lękowych i w porę im zapobiegać, by nie doszło do sytuacji wpływających na pogorszenie stanu zdrowia chorych. pacjentów, do umiejętności wyczucia problemów i momentów ich rozwoju, ale też zmiana własnego nastawienia na propacjenckie, ukierunkowane na skuteczność w rozumieniu chorego. Nasz spokój, profesjonalizm i pewność siebie mają ogromną siłę oddziaływania i potrafią sprawić więcej niż wiele restrykcyjnych zaleceń od najlepszego specjalisty, który nie zaprząta sobie głowy atmosferą panującą wśród pacjentów i ich odczuciami. Marta Chalimoniuk-Nowak specjalista ds. marketingu w ochronie zdrowia, trener biznesu, CEO w Health Brand i strateg w PND Futura Tekst pochodzi w bloga Marty Chalimoniuk-Nowak prowadzonego w serwisie Zarządzanie w Ochronie Zdrowia. Więcej wpisów na serwiszoz.pl. marzec 2016 3
Aktualności z a r z ą d z a n i e p l a c ó w k ą m e d y c z n ą LEKARZE OCZEKUJĄ UPROSZCZENIA SYSTEMU DO WYSTAWIANIA E-ZWOLNIEŃ Zakładanie kont na portalu Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i wystawianie zwolnień w systemie elektronicznym ZUS nie jest rekomendowane lekarzom przez przedstawicieli Federacji Porozumienie Zielonogórskie, Ogólnopolskiego Związku Zawodowego Lekarzy i Polskiej Federacji Pracodawców Ochrony Zdrowia. WAŻNE Wprowadzenie e-zwolnień w obecnym kształcie dla części lekarzy jest niemożliwe, a dla wszystkich korzystających oznacza wydłużenie czasu koniecznego na obsługę administracyjną i tym samym skrócenia pozostałego czasu na wizytę pacjenta piszą w komunikacie organizacje lekarskie, zalecające lekarzom wstrzymanie się z korzystania z aplikacji e-zwolnień. W ten sposób chcą pozwolić na efektywne wykorzystanie dwuletniego okresu przejściowego jako czasu niezbędnych zmian legislacyjnych i informatycznych. Przedstawiciele tych organizacji stwierdzili, że aplikacja przygotowana przez ZUS wymaga znaczących poprawek i oczekują radykalnego uproszczenia systemu wystawiania e-zwolnień, w taki sposób, aby rolą lekarza było określenie rozpoznania i czasu niezdolności do pracy, a wszystkie pozostałe elementy procedury, na przykład określenie adresu pobytu, płatników składek odbywały się poza obowiązkami lekarza. Organizacje zawodowe lekarzy chcą także, aby ZUS stworzył interfejs pozwalający na swobodne komunikowanie się z systemem e-zla aplikacji gabinetowych. Obecnie lekarz w celu wystawienia zwolnienia musi logować się na portalu e-zwolnień, często wielokrotnie w ciągu dnia. Gdy nie ma Internetu Problematyczna jest też kwestia wystawiania zwolnień lekarskich w sytuacji braku dostępu do Internetu i wymaga rozwiązania. Od 1 stycznia 2016 r. lekarz musi przewidzieć taką sytuację i pobrać na zapas pewną pulę numerów, wydrukować pacjentowi zwolnienie, a po odzyskaniu dostępu do sieci wprowadzić ręcznie wystawione zwolnienia do systemu ZUS. Kosztowny podpis kwalifikowany Lekarze postulują też zmiany sposobu podpisywania wystawionych zwolnień. Teraz możliwe jest użycie podpisu kwalifikowanego, który jest płatny i koszty jego zakupu obciążają lekarza lub przychodnię. Alternatywną metodą autoryzacji jest prywatny profil zaufany e-puap lekarza. W ocenie organizacji e- -puap, który wymaga przesyłania sms-ów lub e-maili jest zbyt czasochłonny. Nie przeanalizowano, jak ten system zadziała, jeżeli jednocześnie zaloguje się na nim kilkanaście tysięcy lekarzy. Nowy system wystawiania zwolnień Przypomnijmy, że od 2016 roku lekarze nie mają już obowiązku wystawiania papierowych druków zaświadczeń lekarskich i przekazywania ich oryginału do ZUS, a kopii do pracodawcy. Zarówno ZUS, jak i pracodawca otrzymają informację o zwolnieniu lekarskim drogą elektroniczną. Nowy, elektroniczny system wystawiania zwolnień lekarskich wprowadziła przyjęta 15 maja 2015 r. nowelizacja ustawy o świadczeniach pieniężnych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa. Nowy system przewiduje stopniowe odejście od tradycyjnego modelu wystawiania zaświadczeń lekarskich (wystawienie zwolnienia na aktualnie obowiązującym druku ZUS ZLA możliwe będzie jeszcze do 31 grudnia 2017 r.). Obecnie zaświadczenia lekarskie występują w trzech formach: 1) dokumentu elektronicznego (e-zwolnienia), 2) wydruku zwolnienia wystawionego elektronicznie oraz 3) pisemnego zwolnienia lekarskiego wystawionego na formularzu wydrukowanym z systemu. W celu wystawiania zaświadczeń lekarskich w formie elektronicznej lekarze muszą uzyskać bezpłatny dostęp do danych zgromadzonych na kontach ubezpieczonych i płatników składek. Do przekazania zaświadczenia lekarskiego wystawionego elektronicznie są zobowiązani w ciągu 3 dni roboczych od dnia wystawienia zaświadczenia lekarskiego. 4 marzec 2016