Gospodarka leśna w tatrzańskich lasach Wspólnota Leśna 8 Uprawnionych Wsi
Informacje ogólne 1819 r.-powstanie Wspólnoty Leśnej Właścicielami lasów są mieszkańcy 8-miu podhalańskich wsi: Ciche, Czarny Dunajec, Chochołów, Dzianisz, Witów, Wróblówka, Podczerwone, Koniówka Położenie: VIII kraina Karpacka, dzielnica 9 Tatry (2239 ha), dzielnica 8 Podhale (844 ha) Strefa ochrony krajobrazowej lasy w granicach TPN (Dol. Chochołowska, Dol. Lejowa) Lasy ochronne poza granicami TPN (rejon Magury Witowskiej) Zabytkowe drewniane chałupy w Chochołowie zbudowane zostały ze smreków i jedli z tatrzańskich lasów Wspólnoty Leśnej (fot. www.czarny-dunajec.pl)
Administracja 1885 r. pierwszy plan urządzeniowy (nadleśniczy dóbr zakopiańskich Finger), Wspólnota prowadzi gosp. Leśną na podstawie uproszczonego planu urządzeniowego lasu zatwierdzanego przez wojewodę na okres 10 lat. Wspólnota zatrudnia 11 osób jako własną administrację: biuro gł. księgowy, kasjer; gosp. leśna nadleśniczy, 2x leśniczy, 6x gajowy Dol. Chochołowska 2 leśnictwa (1500 ha i 1600 ha), podzielone na 6 obwodów (ok. 500 ha) Siedziba Wspólnoty Leśnej 8 Uprawnionych Wsi w Witowie (fot. www.wikipedia.pl)
Administracja Nadzór nad lasami znajdującymi się w granicach TPN sprawuje Dyrektor Parku, zaś poza granicami Nadleśniczy Nadleśnictwa Nowy Targ jest to nadzór formalny, gdyż uznają oni w pełni gosp. leśną prowadzoną przez Wspólnotę w oparciu o plan urządzeniowy Obszar Wspólnoty Leśnej wraz uprawnionymi miejscowościami (Adamczyk i in. 1995)
Gospodarka Leśna 6 typów siedliskowych lasu: LMG (46,6%/36,7%TPN), BWG (33,2%/46,0%), BMG(13,8%/17.0%), BG(5,1%/0,9%), BbG(1,2%), OLG (0,1%) Dominującym gatunkiem jest świerk (91%), następnie jodła(6%), buk, modrzew, jawor (3%), ponadto na siedliska BWG przenika kosodrzewina (ok. 25 ha), a na wapiennych skałkach w Dol. Chochołowskiej można spotkać reliktowe sośniny Na siedlisku LMG prowadzi się obecnie przebudowę d-stanów świerkowych, mającą na celu zwiększeniu udziału w tych lasach jodły i buka (regiel dolny) Wiek rębności dla świerka: 140 lat (regiel górny), 120 lat (regiel dolny), jodła: 140 lat Reliktowe laski sosnowe Vario-Pinetumw Wielkich Koryciskach (fot. A. Zięba)
Gospodarka Leśna 7000m³-cięcia planowane w granicach TPN, 4200 m³-poza TPN, łącznie: 11200 m³rocznie (wg plan urządzania lasu 2003-2013) Wspólnota w ostatnich latach prawie w całości bazuje na pozyskaniu i uprzątnięciu użytków przygodnych (tj. ok. 90%) powodowanych gł. przez: wiatr, lawiny i okiść śnieżną W ostatnich 3-latach obserwuje się znaczne osłabienie d-stanów świerkowych, gł. na siedliskach BWG, BG, BMG związane z wzmożoną aktywnością i liczebnością kornika drukarza Tor lawiny spadającej z południowych zboczy Bobrowca do BobrowieckiegoŻlebu (fot. Sekcja Ekologii Lasu KNL UR w Krakowie)
Gospodarka Leśna Zbiór nasion, wyłuszczanie i gosp. szkółkarską Wspólnota prowadzi we własnym zakresie 4 szkółki leśne(łączna pow. manipulacyjna 1,26 ha, produkcyjna 1,11 ha, 0,41 ha pozostawione na zimę w ugorze Przeciętna produkcja z 1 ar 5000 sadzonek (gł. św, jd, bk, md) Wyprodukowany na szkółkach materiał sadzeniowy w całości pokrywa wew. zapotrzebowanie Wspólnoty, za wyjątkiem buka współpraca z Nadl. Nowy Targ, po części pozyskanie spod okapu, odnowienie naturalne buka Naturalne odnowienie lasu w Dol. Chochołowskiej, w tle wiekowe jodły (fot. Sekcja Ekologii Lasu KNL UR w Krakowie)
Gospodarka Leśna Zapas sadzonek w szkółkach wynosi 433 000 szt. Odnowienie lasu wykonano na pow. 19 ha Wysadzono 85 000 szt. sadzonek (św 63 700, jd7000, bk8450, md 6400) Zabiegi pielęgnacyjne: pielęgnacja gleby 53,32 ha, pielęgnacja młodnika (CP) 82,14 ha Ochrona lasu: zabezpieczanie sadzonek jdi bkprzed zgryzaniem przez zwierzynę (67,49 ha), pułapki skrzyniowe i rurowe do odłowu kornika drukarza (54 szt.), odnowienie kopców granicznych (390 szt.), przecięcie linii granicznych na odcinku 4100 m Widok z Polany Molkówkina lasy Wspólnoty Leśnej na Magurze Witowskiej (fot. K. Oprowski)
Ochrona przyrody Na terenie Wspólnoty Leśnej zachowały się fragmenty cennych drzewostanów świerkowych (Hotarz), jodłowych (Furkaskana wys. ok. 1400 m n.p.m.), a także reliktowe laski sosnowe Vario- Pinetumna wapiennych skałkach SiwiańskichTurni, Wielkich i Małych Korycisk Obszar Wspólnoty to również miejsce występowania wielu rzadkich gat. roślin tj.: lilia złotogłów, dębik ośmiopłatkowy (relikt glacjalny), mącznica lekarska, sasanka słowacka (endemit zachodniokarpacki, znana z Polski tylko z Dol. Chochołowskiej), ostróżka tatrzańska (relikt trzeciorzędowy), powojnik alpejski, jarząb mączny, itd. Sasanka słowacka (Pulsatillaslavica) endemit zachodniokarpacki, występujący w Polsce tylko w Dol. Chochołowskiej (fot. A. Zięba)
Ochrona przyrody U stóp Tatr (Molkówka, Polana Biały Potok) zachowały się również kompleksy cennych torfowisk niskich i pośrednich z takimi gatunkami roślin jak m.in.: tłustosz pospolity, rosiczka okrągłolistna i pośrednia, liczne gatunki storczyków Dol. Chochołowska to również miejsce bytowania rzadkich w skali kraju zwierząt tj.: niedźwiedź brunatny, wilk, ryś, kozica tatrzańska, świstak tatrzański, bocian czarny, orzeł przedni, głuszec, itd. Dol. Chochołowska stanowi miejsce schronienia m. in. dla niedźwiedzia brunatnego (Ursus arctos) (fot. F. Zięba)
26 km szlaków turystycznych W porozumieniu z Ministerstwem Środowiska i TPN, Wspólnota przejęła obsługę ruchu turystycznego w Dol. Chochołowskiej i Dol. Lejowej Dochodyuzyskane z biletówza wstęp, w całości są przeznaczane na remonty szlaków turystycznych, kładek, mostów, dróg, itp., oraz realizację zadań z zakresu ochrony przyrody Drogą przez Dol. Chochołowską przebiega trasa przewozów konnych, ścieżka rowerowa, kolejka turystyczna Administracja Wspólnoty i służby TPN starają się zapewnić prawidłowy i harmonijny rozwój tych terenów, a także właściwe wykorzystanie walorów przyrodniczych i doznań estetycznych tego malowniczego zakątka Polski Turystka
Dziękuję za uwagę