Ustawa o samorządowych kolegiach odwoławczych Komentarz Anna Ostrowska Kamil Sikora Wydanie 1 Stan prawny na 1 stycznia 2012 roku Warszawa 2012
Poszczególne części komentarza opracowali: Anna Ostrowska: art. 1 2a, 10, 15 16, 17 21 Kamil Sikora: art. 1 2, 3 3a, 4 9, 10a 14, 16a 16e, 23 24 Redaktor prowadzący: Joanna Tchorek Opracowanie redakcyjne: Hanna Czerniewska Redakcja techniczna: Agnieszka Szeszko Projekt okładki i stron tytułowych: Michał Piotrowski Copyright by LexisNexis Polska Sp. z o.o. 2012 Wszelkie prawa zastrzeżone. Żadna część tej książki nie może być powielana ani rozpowszechniana za pomocą urządzeń elektronicznych, mechanicznych, kopiujących, nagrywających i innych bez pisemnej zgody Autorów i wydawcy. ISBN 978-83-7806-200-4 LexisNexis Polska Sp. z o.o. Ochota Office Park 1, Al. Jerozolimskie 181, 02 222 Warszawa tel. 22 572 95 00, faks 22 572 95 68 Infolinia: 22 572 99 99 Redakcja: tel. 22 572 83 26, 22 572 83 28, 22 572 83 11, faks 22 572 83 92 www.lexisnexis.pl, e-mail: biuro@lexisnexis.pl Księgarnia Internetowa: dostępna ze strony www.lexisnexis.pl
Spis treści Wykaz skrótów............................................ 7 Słowo wstępne............................................ 9 Ustawa z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 856 ze zm.).... 11 ROZDZIAŁ 1. Przepisy ogólne (art. 1 3a)........................ 11 ROZDZIAŁ 2. Ustrój kolegiów (art. 4 16e)....................... 50 ROZDZIAŁ 3. Zasady działania kolegium (art. 17 24).............. 115 ROZDZIAŁ 4. Zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe (art. 25 35)........................ 160 Literatura................................................ 163 5
Wykaz skrótów 1. Źródła prawa k.c. ustawa z 23 kwietnia 1964 r. Kodeks cywilny (Dz.U. Nr 16, poz. 93 ze zm.) k.k. ustawa z 6 czerwca 1997 r. Kodeks karny (Dz.U. Nr 88, poz. 553 ze zm.) Konstytucja RP Konstytucja Rzeczypospolitej Polskiej ustawa z 2 kwietnia 1997 r. (Dz.U. Nr 78, poz. 483 ze sprost. i zm.) k.p. ustawa z 26 czerwca 1974 r. Kodeks pracy (tekst jedn. Dz.U. z 1998 r. Nr 21, poz. 94 ze zm.) k.p.a. ustawa z 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (tekst jedn. Dz.U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.) ord.pod. ustawa z 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (tekst jedn. Dz.U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) p.p.s.a. ustawa z 30 sierpnia 2002 r. Prawo o postępowaniu przed sądami administracyjnymi (Dz.U. Nr 153, poz. 1270 ze zm.) u.e.r. ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn. Dz.U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227 ze zm.) u.g.n. ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (tekst jedn. Dz.U. z 2010 r. Nr 102, poz. 651 ze zm.) u.f.p. ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach publicznych (Dz.U. Nr 157, poz. 1240 ze zm.) u.o.m.f.p. ustawa z 20 stycznia 2011 r. o odpowiedzialności majątkowej funkcjonariuszy publicznych za rażące naruszenie prawa (Dz.U. Nr 34, poz. 173) u.p.s. ustawa z 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych (Dz.U. Nr 223, poz. 1458 ze zm.) u.r.i.o. ustawa z 7 października 1992 r. o regionalnych izbach obrachunkowych (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 55, poz. 577 ze zm.) u.s.g. ustawa z 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 142, poz. 1591 ze zm.) u.s.k.o. ustawa z 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (tekst jedn. Dz.U. z 2001 r. Nr 79, poz. 856 ze zm.) 7
Wykaz skrótów 2. Czasopisma ONSA Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego ONSAiWSA Orzecznictwo Naczelnego Sądu Administracyjnego i wojewódzkich sądów administracyjnych OSN Orzecznictwo Sądu Najwyższego OSNAPiUS Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Administracyjna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych OSNC Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna (od 1995 r.) OSNCP(-ZD) Orzecznictwo Sądu Najwyższego Izba Cywilna, Pracy i Ubezpieczeń Społecznych ( Zbiór Dokumentów) OSP Orzecznictwo Sądów Polskich OTK ZU Orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego Zbiór Urzędowy OwSS Orzecznictwo w Sprawach Samorządowych PiP Państwo i Prawo PiZS Praca i Zabezpieczenie Społeczne POP Przegląd Orzecznictwa Podatkowego RPEiS Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny SPE Studia Prawno Ekonomiczne ST Samorząd Terytorialny 3. Inne KRSKO Krajowa Reprezentacja Samorządowych Kolegiów Odwoławczych NSA Naczelny Sąd Administracyjny SN Sąd Najwyższy TK Trybunał Konstytucyjny WSA wojewódzki sąd administracyjny 8
Słowo wstępne Komentarz ten jest pierwszym od 1995 r. tego rodzaju opracowaniem dotyczącym samorządowych kolegiów odwoławczych. Zaprezentowano w nim dorobek doktryny i orzecznictwa w zakresie statusu prawnego i zasad funkcjonowania kolegiów, z wyraźnym zaakcentowaniem stanowiska Autorów komentujących poszczególne zagadnienia. Komentarz zawiera analizę problemów dostrzeżonych przez praktykę, jak również osiągnięcia badawcze przedstawicieli doktryny prawa i postępowania administracyjnego oraz w niezbędnym zakresie przedstawicieli doktryny prawa cywilnego. Autorzy wyrażają nadzieję, że opracowanie to będzie stanowiło cenną pomoc zarówno dla organów stosujących prawo, jak i przedstawicieli doktryny oraz studentów. Komentarzem nie zostały opatrzone przepisy rozdziału 4 ustawy, obejmującego zmiany w przepisach obowiązujących, przepisy przejściowe i końcowe (art. 25 35). Zamieszczone tam regulacje jednak stanowią przedmiot rozważań w komentarzu do innych przepisów ustawy. Komentarz uwzględnia stan prawny, stan orzecznictwa oraz literatury na dzień 1 stycznia 2012 r. Anna Ostrowska Kamil Sikora 9
USTAWA z dnia 12 października 1994 r. o samorządowych kolegiach odwoławczych (tekst jedn. Dz.U. z 31 lipca 2001 r. Nr 79, poz. 856; zm. Dz.U. z 2001 r. Nr 154, poz. 1799; z 2002 r. Nr 153, poz. 1271; z 2005 r. Nr 33, poz. 288, Nr 122, poz. 1020; z 2011 r. Nr 185, poz. 1092) Rozdział 1 Przepisy ogólne Art. Art. 1. 1. 1. Samorządowe kolegia odwoławcze, zwane dalej kolegiami, są organami wyższego stopnia, w rozumieniu przepisów Kodeksu postępowania administracyjnego i ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz.U. Nr 137, poz. 926 i Nr 160, poz. 1083, z 1998 r. Nr 106, poz. 668, z 1999 r. Nr 11, poz. 95 i Nr 92, poz. 1062, z 2000 r. Nr 94, poz. 1037, Nr 116, poz. 1216, Nr 120, poz. 1268 i Nr 122, poz. 1315 oraz z 2001 r. Nr 16, poz. 166, Nr 39, poz. 459 i Nr 42, poz. 475), w indywidualnych sprawach z zakresu administracji publicznej należących do właściwości jednostek samorządu terytorialnego, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej. 2. Na zasadach określonych w odrębnych ustawach kolegia orzekają w innych sprawach niż wymienione w ust. 1. 11