cogito, ergo sum René Descartes

psychologia poznawcza badanie wszystkiego co składa się na pojęcie umysł brak ogólnej koncepcji człowieka koncentracja na procesach pośredniczących percepcja myślenie rozwiązywanie problemów procesy językowe pamięć

człowiek istota poszukująca, objaśniająca i przetwarzająca bodźce myślenie zachowanie

wraŝenia sensoryczny obraz rzeczywistości ci

system zmysłów Zmysł Bodziec Narząd zmysłu Receptor WraŜenie Wzrok Fale świetlne Oko Czopki i pręciki siatkówki Kolory, wzorce, faktury Słuch Fale dźwiękowe Ucho Komórki włosowe błony bębenkowej Szumy, tony WraŜenia skórne Kontakt zewnętrzny Skóra Końcówki nerwów w skórze (ciałka Rufiniego, płytki Merkerla, ciałka Paciniego) Dotyk, ból, ciepło, zimno

system zmysłów Zmysł Bodziec Narząd zmysłu Receptor WraŜenie Węch Substancje lotne Nos Komórki włosowe nabłonka węchowego Zapachy Smak Substancje rozpuszczalne Język Kubki smakowe języka Smaki (słodki, kwaśny, gorzki, słony) Równowaga Siły mechaniczne i grawitacyjne Ucho wewnętrzne Komórki włosowe kanałów półkolistych i przedsionka Ruch w przestrzeni i siła ciąŝenia

Rzeczą zmysłów w jest ogląda dać, rzeczą intelektu myśle leć Immanuel Kant

wyznaczanie progu absolutnego

teoria detekcji sygnałów

prawo Webera

ledwo dostrzegalna róŝnica r - LDR określa się ją podając bodziec standardowy i ustalając, o ile silniejszy musi być inny bodziec, aby był spostrzegany jako ledwie dostrzegalnie róŝny w 75% przypadków; potrzebny do tego przyrost bodźca (LDR) stanowi zawsze tę samą część wielkości pierwotnego bodźca

widzenie barw

Tablice Ishihary test ślepoty barw

spostrzeganie to, czego doświadcza podmiot percypujący

zadanie percepcji nadanie sensu wraŝeniom wykroczenie poza stymulację sensoryczną w celu odkrycia przedmiotów w istniejących w otaczającym cym nas świecie

etapy procesu spostrzegania odbiór wraŝeń, percepcja, identyfikacja (rozpoznawanie)

odbiór r wraŝeń energia fizyczna aktywność nerwowa komórek kory mózgowej

percepcja procesy mózgowe organizują wraŝenia w spójne obrazy powstają całościowe, rozpoznawalne wzorce i formy ocena wielkości, kształtu, ruchu, odległości synteza percepcyjna

identyfikacja i rozpoznanie przypisanie znaczenia spostrzeŝeniom powstaje uświadamiane spostrzeŝenie przedmiotowe przypisywanie obiektom nazwy podejmowanie decyzji czym przedmiot jest do czego przedmiot słuŝy

bodziec dystalny i proksymalny

bodziec dystalny i proksymalny to, co spostrzegamy bodziec dystalny rzeczywisty obiekt z otoczenia bodziec, z którego wydobywamy tę informację bodziec proksymalny obraz na siatkówce

celem spostrzegania jest uzyskanie trafnego, stabilnego obrazu świata, co pozwala we właściwy w sposób kierować zachowaniem

złudzenia złudzenie optyczne to obraz, jaki powstaje w naszym mózgu na skutek interpretacji odbieranych przez organy wzroku zjawisk

złudzenie Ebbinghausa które z centralnych kółk jest większe?

złudzenie MülleraM llera-lyera która z linii poziomych jest dłuŝszad

złudzenie Zoellnera czy linie pionowe sąs równoległe? e?

uwaga mechanizm redukcji nadmiaru informacji

fizjologiczne mechanizmy uwagi odruch orientacyjny mechanizm indukcji ujemnej aktywność układu siatkowatego

fizjologiczne mechanizmy uwagi odruch orientacyjny skierowanie receptorów na źródło stymulacji towarzyszy temu aktywność motoryczna ułatwiająca odbieranie bodźców wzrost wraŝliwości wszystkich receptorów wzrost poziomu aktywacji organizmu związany z pobieraniem nowych informacji wygasa po kilku wystąpieniach bodźca

fizjologiczne mechanizmy uwagi mechanizm indukcji ujemnej pobudzenie pojawia się w pewnej okolicy kory mózgowej wywołuje hamowanie w okolicach sąsiednich dzięki indukcji ujemnej pobudzenie w korze mózgowej ma charakter zogniskowany, a nie rozlany

fizjologiczne mechanizmy uwagi aktywność układu siatkowatego zbudowany z sieci włókien nerwowych oplatających okolice podkorową zawiera włókna pobudzające i hamujące, róŝnego typu włókna zdąŝają do pół asocjacyjnych kory i do sensorycznych pól pierwotnych część wstępująca okolice wzgórza: uwraŝliwia ośrodki na odbiór specyficznych bodźców

uwaga a świadomość pole uwagi jest szersze od pola świadomości świadomość introspektywna zdajemy sobie sprawę z własnych procesów psychicznych świadomość percepcyjna zdajemy sobie sprawę z tego co się dzieje w otoczeniu (w tym: we własnym ciele)

stopnie natęŝ ęŝenia uwagi skupiona intensywnie na niewielkiej liczbie bodźców towarzyszy jej wyostrzona świadomość ekstensywna rozproszona osłabienie świadomości procesy poduwagowe przedświadoma obróbka bodźców bardo krótko eksponowanych

czynności ci a świadomość automatyczne są sterowane przez struktury lokalne w niewielkim stopniu lub wcale nie angaŝują uwagi i pamięci kontrolowane są sterowane z zaangaŝowaniem całego systemu poznawczego

funkcje uwagi selektywność zdolność do wyboru jednego bodźca kosztem innych czujność zdolność do długotrwałego oczekiwania na pojawienie sięściśle określonego bodźca (sygnału) i ignorowanie pozostałych (szumu) przeszukiwanie aktywne, systematyczne badanie pola percepcyjnego, w celu wykrycia obiektów spełniających załoŝone kryterium kontrola czynności jednoczesnych podział zasobów uwagi i pamięci na kilka równolegle wykonywanych czynności

procesy organizujące percepcję podział na regiony figura i tło zamykanie zasady grupowania percepcyjnego ramy odniesienia

podział na regiony ustalenie powiązań pomiędzy punktami odbieranymi przez poszczególne receptory siatkówki barwa i faktura wyznaczanie granic pomiędzy regionami

figura i tłot

zamykanie

zjawisko grupowania

ramy odniesienia

pamięć

model systemu pamięciowego

rejestr sensoryczny VSTM bardzo krótko zapis sensoryczny ikoniczna, echoiczna bez kategoryzacji (wszystko co jest spostrzegane) nie mamy bezpośredniego wglądu występuje równieŝ gdy nie ma koncentracji 2 3 sek.

pamięć operacyjna STM uwaga wyodrębnienie kodowanie przyporządkowanie temu co podlega rejestracji znaków danego systemu werbalne, obrazowe identyfikowanie, nazywanie aktywna część systemu -świadome przetwarzanie informacji to co tu nie trafi bezpowrotnie zapomniane 7+/- 2 30 sek. im dłuŝej tym lepiej zorganizowana i przypomniana

przetwarzanie w pamięci krótkotrwa tkotrwałej porcjowanie powtarzanie

pamięć długotrwała LTM nieograniczony czas przechowywania starzenie się, dysfunkcje zapominanie, niemoŝność zlokalizowania wejście przez pamięć operacyjną konieczna elaboracja obróbka sklasyfikowanie, zorganizowanie, powiązanie łącznie z obecnymi danymi informacje z STM i LTM kontrolują zachowanie

kodowanie w pamięci długotrwałej organizacja według znaczenia mnemonika specyficzność kodowania

przyczyny zapominania zanikanie; interferencja; nieskuteczne wydobywanie; motywowane zapominanie

sądzenie i podejmowanie decyzji

sądzenie i podejmowanie decyzji odnajdowanie sensu w świecie uporczywość fałszywych przekonań źródła irracjonalności zniekształcenia poznawcze psychologia podejmowania decyzji

Herbert A. Simon,, USA (1916-2001) Laureat Nagrody Nobla w dziedzinie ekonomii w 1978 r. badania procesów podejmowania decyzji wewnątrz organizacji gospodarczych

teoria wyboru oparta na tezie o tzw. ograniczonej racjonalności ci podmiot działający człowiek, firma, organizacja nie jest w stanie poznać wszystkich alternatyw zachowań istotnych dla podjęcia decyzji, rozpatrzyć skutków kaŝdego z wyborów oraz sprecyzować wyboru ze zbioru alternatyw zachodzi konieczność podejmowania suboptymalnych decyzji, spełniających warunek dostateczności koncepcje ograniczonej racjonalności i suboptymalnych decyzji Simon wykorzystał w budowie modeli symulacyjnych wyjaśnia niał zjawisko racjonalności ci człowieka