Centrum Europejskie STUDIA PODYPLOMOWE nazwa przedmiotu czas trwania prowadzący typ dydaktyki Wspólnotowe prawo gospodarcze Substantive Community law wykład: 20 godz. mgr Ewa Gromnicka W toku wykładu przedstawiane są zagadnienia dotyczące europejskiego prawa gospodarczego, tzw. część materialna prawa wspólnotowego. Wykład omawia przedmiotowe zagadnienia i analizuje orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. W trakcie zajęć wyjaśnione zostaną podstawowe teorie oraz omówione pojęcia, problemy i orzeczenia Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości, które mogą studentom sprawiać największe trudności. Głównym materiałem pomocniczym są przygotowywane do każdych zajęć konspekty do wydrukowania dla studentów ze streszczeniem w punktach treści zajęć wraz z powoływanym orzecznictwem. Konspekty służą ułatwieniu zrozumienia przez studentów toku zajęć oraz stanowią spis zagadnień pomocnych w przygotowaniu się do egzaminu. Studenci są także zachęcani do przygotowywania fiszek dotyczących poszczególnych stanów faktycznych i interpretacji ETS w orzeczeniach. In the course of tutorials on the substantive Community law the so called European economic law issues are addressed. Lectures cover analysis of the European Court of Justice judgments as well as discussion of the relevant substantive issues. During the course the theory is also explained. It is also necessary to address certain basic concepts and problems that students without legal education might encounter while working with the Court s judgments. The lectures are supplemented with outlines/ handouts for students containing the main topics covered in each class and the reference list of case law. The handouts can serve to facilitate the revision process for the students. The students are also encouraged to prepare a brief summaries of cases outlining the main issues of the case and the interpretation of Community law given by the Court. Celem wykładów jest omówienie przedstawianych zagadnień, oraz przedyskutowanie i zanalizowanie orzeczeń ETS dotyczących przedmiotu. W efekcie powinno to prowadzić do zapewnienia zrozumienia i przyswojenia przez studentów wiedzy na temat europejskiego prawa gospodarczego. Dodatkowo wykład ma na celu przybliżenie studentom analizy orzecznictwa Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości oraz zdolności stosowania właściwej argumentacji, uzasadniania proponowanych rozwiązań w oparciu o całą wiedze nt. prawa europejskiego. Po wykładach studenci powinni być w stanie samodzielnie: identyfikować sytuacje objęte zakresem podstawowych swobód wspólnotowych i prawem konkurencji, ustalać zastosowanie właściwych przepisów Traktatu, a także określać właściwe instytucje Wspólnoty oraz organy krajowe i procedury związane ze stosowaniem prawa Wspólnotowego w sprawach gospodarczych. The aim of lectures is to discuss the relevant issues and thorough analysis of the relevant case law. The supposed effect should be better understanding of the Community law. Additionally the lectures aim at conveying practical skills needed for the analysis of the case law of the European Court of Justice, the 1
ability to reason out the facts of the case at hand using the whole spectrum of European law. As a result of the lectures students should be able to: identify situations encompassing the free movement provisions as well as competition law, recognize the relevant Treaty provisions as well as identify the procedures and Community and national institutions responsible for the application of the Community law in the relevant cases. krotki opis Wykład skoncentrowany jest na następujących zagadnieniach: wprowadzenie do wspólnotowego prawa gospodarczego. (Podstawowe pojęcia: etapy integracji gospodarczej strefa wolnego handlu, wspólny rynek, rynek wewnętrzny, unia celna, unia gospodarcza i walutowa; rodzaje swobód wspólnotowych i warunki ich stosowania; harmonizacja i wzajemne uznawanie); swobodny przepływ towarów, swobodny przepływ osób, swoboda prowadzenia działalności gosp. oraz swobodny przepływ usług, swobodny przepływ kapitału; prawo konkurencji, (art. 81-82 TWE, reguły skierowane do przedsiębiorstw); pomoc państwa i zamówienia publiczne; polityka ochrony konsumentów. Lectures are focused on the following issues: introduction to Community economic law (basic concepts the European economic integration phases free trade area, common market, internal market, customs union, economic and monetary union; types of free movement and the conditions for application; harmonization and mutual recognition); free movement of goods, free movement of people, free movement of services, free movement of capital, competition law (art. 81-82, rules directed at undertakings), state aid, public procurement, consumer protection policy. konspekt PROGRAM ZAJĘĆ Temat: Zajęcia organizacyjne. Wprowadzenie do wspólnotowego prawa gospodarczego. (Podstawowe pojęcia: etapy integracji gospodarczej strefa wolnego handlu, wspólny rynek, rynek wewnętrzny, unia celna, unia gospodarcza i walutowa; rodzaje swobód wspólnotowych i warunki ich stosowania; harmonizacja i wzajemne uznawanie) Literatura do opracowania: J. Barcz (red.), rozdz. 1, s. 4-30 i 40-43 proszę przede wszystkim zwrócić uwagę na rozumienie powyższych pojęć Literatura pomocnicza: J. Plaňavová-Latanowicz, w: A.Z. Nowak, D. Milczarek (red.), Europeistyka w zarysie, W-wa 2006, rdz. 5, s. 124-149 Temat: Swobodny przepływ towarów, cz. I (Pojecie towaru, aspekty pieniężne swobody, aspekty niepieniężne swobody - wprowadzenie) 7/68 Komisja v. Włochy 65/79 Postępowanie karne p. Rene Chatain C-315/05 Brzeziński v. Dyrektor Izby Celnej w Warszawie 8/74 Dassonville J. Barcz (red.), cz. I, rdz. 2, pkt 2.1.-2.4. i 2.5.1. lub R. Skubisz, E. Skrzydło (red.), 2
rdz. 5, 1-3 i 5 oraz s. 219-224 Temat: Swobodny przepływ towarów, cz. II (aspekty niepieniężne swobody c.d., wyjątki i możliwe ograniczenia) C-120/78 Rewe-Zentral A.G. (sprawa Cassis de Dijon) C-267/91 i C-268/91 Keck & Mithouard 178/84 Komisja v. RFN (nakaz czystości piwa) C-72/83 Campus Oil Ltd. C-368/95 Vereinigte Familiapress 15/74 Centrafarm & Adriaan de Peijpers J. Barcz (red.), cz. I, rdz. 2, pkt 2.5.-2.6. lub R. Skubisz, E. Skrzydło (red.), rdz. 5, 4 Temat: Swobodny przepływ osób, cz. I. (zakres osobowy i przedmiotowy zastosowania = treść swobody, zasada jednakowego traktowania przy zatrudnieniu) 59/85 Holandia v. Ann Florence Reed (lub 66/85 Deborah Lawrie-Blum) C-292/89 Trybunał Apelacyjny v. ex parte Gustaff Antonissen C-415/93 Jean-Marc Bosman C-379/87Anita Groener 222/86 Unectef v. Georges Heylens dostęp do zatrudnienia, uznawanie dyplomów C-424/97 S. Haim dostęp do zatrudnienia, uznawanie dyplomów 152/73 Giovanni Maria Sotgiu v. Poczta Niemiecka C-279/93 Urząd Finansowy v. Roland Schumacker J. Barcz (red.), cz. I, rdz. 3, pkt 3.1.-3.1.5. lub R. Skubisz, E. Skrzydło (red.), rdz. 6, 1-4 Temat: Swobodny przepływ osób, cz. II. (zakaz dyskryminacji ze względu na obywatelstwo w kontekście swobody przepływu osób; wyłączenia i ograniczenia = derogacje) C-85/96 Maria Martinez Sala C-274/96 Postępowanie karne p. Otto Bickel & U. Franz C-184/99 Rudy Grzelczyk C-148/02 Carlos Garcia Avello C-200/02 Kunquian Catherine Zhu 41/74 Ivonne van Duyn v. Home Office 36/75 Roland Rutilli 115 i 116/81 Rezguia Adoui i Dominique Cornuaille J. Barcz (red.), cz. I, rdz. 3, pkt 3.1.6. lub R. Skubisz, E. Skrzydło (red.), rdz. 6, 5-6 Temat: Swoboda prowadzenia działalności gosp. oraz swobodny przepływ usług, cz. I (przedmiotowy zakres zastosowania i zasięg swobody przedsiębiorczości, wyjątki ) 3
2/74 Reyners v. Belgia C-55/94 R. Gebhard 107/83 Ordre des advocats barreau Paris v. O. Klopp 81/87 Królowa v. ex parte Daily Mail C-330/91 Krolowa v. ex parte Commerzbank AG C-212/97 Centros Ltd. C-208/00 Ueberseering BV v. NCC J. Barcz (red.), cz. I, rdz. 4 lub R. Skubisz, E. Skrzydło (red.), rdz. 7 Temat: Swoboda prowadzenia działalności gosp. oraz swobodny przepływ usług, cz. II (pojęcie usługi, zakres zastosowania swobody świadczenia usług, derogacje) C-159/90 Society for the Protection v. S. Grogan (sprawa aborcji irlandzkiej) C-275/92 Cła i Akcyzy JKM v. G. Schindler & J. Schindler 286/82 i 26/83 G. Luisi & G. Carbone C-113/89 Rush Portuguesa Lda C-76/90 M. Saeger C-384/93 Alpine Investments B.V. C-56/01 Patricia Inizan J. Barcz (red.), cz. I, rdz. 5, pkt 5.1-5.10. lub R. Skubisz, E. Skrzydło (red.), rdz. 8 Temat: Swobodny przepływ kapitału. C-484/93 P. Svensson & L. Gustavsson C-452/01 Margarethe Ospelt J. Barcz (red.), cz. I, rdz. 6 lub R. Skubisz, E. Skrzydło (red.), rdz. 9 Temat: Prawo konkurencji, cz. I (art. 81 TWE, reguły skierowane do przedsiębiorstw) 54 i 56/64 Ets. Consten SARL & Grundig-Verkaufs 56/65 Societe Technique Miniere 48/69 Imperial Chemical Industries (sprawa barwników anilinowych) 5/69 F. Voelk v. Etablissements Verwaecke Srl C-364/92 SAT Fluggesellschaft mbh koncepcja przedsiębiorstwa J. Barcz (red.), cz. III, rdz. 1 i 2.1.-2.3. lub R. Skubisz, E. Skrzydło (red.), rdz. 10, 1-2 Temat: Prawo konkurencji cz. II, (art. 82 TWE, reguły skierowane do przedsiębiorstw, reguły stosowania art. 81 i 82, kontrola fuzji, monopole państwowe). 6/72 Europemballage Corporation & Continental Can Company Inc. 26/76 Metro SABA Grossmaerkte GmbH 4
27/76 United Brands Company (sprawa bananów Chiquita) 142 i 156/84 British American Tobacco Company Ltd. (sprawa Philip Morris) C-202/88 Francja v. Komisja (sprawa konkurencji na rynku terminali telekomunikacyjnych) C-320/91 Postępowanie karne p. P. Corbeau (sprawa monopolu pocztowego) J. Barcz (red.), cz. III, rdz. 2.4.-2.5. i rdz. 3.1-3.2. lub R. Skubisz, E. Skrzydło (red.), rdz. 10, 2 Temat: Pomoc państwa i zamówienia publiczne C-370/79 Philip Morris Holland C-78/76 Firma Steinike und Weinlig v. RFN C-324/90 & C-342/90 RFN & Pleuger Worthington GmbH C-72/91 & C-73/91 Sloman Neptun Schiffarts AG C-295/97 Industrie Aeronautiche e Mechaniche Rinaldo Piaggio SpA 76/81 SA Transporoute et Travaux 103/88 Fratelli Constanzo SpA C-21/88 Du Pont de Nemours Italiana SpA 31/87 Gebroeders Beentjes C-379/98 PreussenElektra AG J. Barcz (red.), cz. II, rdz. 5, cz. III, rdz. 5 lub R. Skubisz, E. Skrzydło (red.), rdz. 10, 3. Temat: Polityka ochrony konsumentów. C-192/94 El Corte Ingles SA C-178/94 et al sprawy połączone E. Dillenkofer i inni J. Barcz (red.), cz. IV, rdz. 8 literatura Polecane podręczniki: J. Barcz (red.), Prawo Unii Europejskiej Prawo Materialne i Polityki, Wydawnictwo Prawo i Praktyka Gospodarcza, wydanie drugie, Warszawa 2005 [dalej: J. Barcz (red.)] R. Skubisz, E. Skrzydło Tefelska (red.), Prawo Europejskie Zarys Wykładu, Wydawnictwo UMCS, wydanie drugie, Lublin 2005 [dalej: R. Skubisz, E. Skrzydło (red.)] Pomocniczo: A. Wróbel (red.), Wprowadzenie do prawa Wspólnot Europejskich (Unii Europejskiej), Zakamycze, Kraków 2004. M. Alt, M. Szpunar, Prawo europejskie, C.H. Beck, 2005. Orzecznictwo: Wł. Czapliński, R. Ostrihansky, P. Saganek, A. Wyrozumska, Prawo Wspólnot Europejskich. Orzecznictwo, Wyd. Scholar Warszawa 2005. J. Barcz, W. Góralski, I. Kolowca, Prawo Unii Europejskiej Casebook, cz. I, II Warszawa 2007 albo serwer UE EUR-lex http://eur-lex.europa.eu/pl/index.htm lub Trybunału http://www.curia.europa.eu/pl/content/juris/index_form.htm. Pomocniczo: M. Bernat, Orzecznictwo TS WE w sprawach gospodarczych, 5
C.H. Beck 2006. Akty prawne: Traktat o UE i Traktat ustanawiający WE Dokumenty zebrane w: Polska w Unii Europejskiej Wybór dokumentów, oprac. J. Barcz i A. Michoński, Warszawa 2004. Dokumenty europejskie. T. 5, Traktat o Unii Europejskiej, Traktat ustanawiający Wspólnotę Europejską, oprac. A. Przyborowska-Klimczak i E. Skrzydło- Tefelska, Lublin 2004. Akty prawne dostępne także na stronach Urzędu Komitetu Integracji Europejskiej (wersja polska) www.ukie.gov.pl lub na serwerze UE EUR-lex (wersje w językach UE, częściowo polskim) http://eur-lex.europa.eu/pl/index.htm. Przydatne serwisy informacyjne gdzie można znaleźć wiadomości bieżące: www.euro.pap.com.pl (j. polski); www.euobserver.com (j. angielski). profil wykładowcy 6