DOKUMENT ROBOCZY KOMISJI. Wytyczne. Pojęcie legalnego wprowadzania do obrotu w rozporządzeniu (WE) nr 764/2008 w sprawie wzajemnego uznawania 1

Transkrypt

1 KOMISJA EUROPEJSKA Bruksela, dnia COM(2013) 592 final DOKUMENT ROBOCZY KOMISJI Wytyczne. Pojęcie legalnego wprowadzania do obrotu w rozporządzeniu (WE) nr 764/2008 w sprawie wzajemnego uznawania 1 (Tekst mający znaczenie dla EOG) 1 Niniejszy dokument nie jest prawnie wiążący. Komisja Europejska ani żadna osoba działająca w jej imieniu nie ponoszą odpowiedzialności za sposób wykorzystania informacji zawartych w niniejszej publikacji ani za jakiekolwiek błędy, które mogą w niej wystąpić pomimo starannego przygotowania i sprawdzenia. Ostateczna odpowiedzialność za interpretację prawa UE spoczywa na Europejskim Trybunale Sprawiedliwości. PL PL

2 SPIS TREŚCI DOKUMENT ROBOCZY KOMISJI Wytyczne. Pojęcie legalnego wprowadzania do obrotu w rozporządzeniu (WE) nr 764/2008 w sprawie wzajemnego uznawania Wprowadzenie Procedura wzajemnego uznawania Rozporządzenie (WE) nr 764/2008 w sprawie wzajemnego uznawania Pojęcie legalnego wprowadzania do obrotu Zobowiązania wynikające z rozporządzenia w sprawie wzajemnego uznawania Środek dowodowy Prawa i obowiązki Brak powiadomienia podmiotu gospodarczego Rola punktów kontaktowych ds. produktów Wnioski PL 2 PL

3 DOKUMENT ROBOCZY KOMISJI Wytyczne. Pojęcie legalnego wprowadzania do obrotu w rozporządzeniu (WE) nr 764/2008 w sprawie wzajemnego uznawania 1 (Tekst mający znaczenie dla EOG) 1. WPROWADZENIE W dniu 15 czerwca 2012 r. Komisja przyjęła swoje pierwsze sprawozdanie dotyczące stosowania rozporządzenia (WE) nr 764/2008 ( rozporządzenie w sprawie wzajemnego uznawania ) 2 i zaproponowała, aby komitet konsultacyjny ds. wzajemnego uznawania dokładnie monitorował między innymi kwestię trudności, które napotykają podmioty gospodarcze, chcąc wykazać, że dany produkt został legalnie wprowadzony do obrotu w innym państwie członkowskim. Aby rozwiązać ten problem, opracowano niniejsze wytyczne, które mają na celu udzielenie przyjaznych dla użytkownika wskazówek dotyczących pojęcia legalnego wprowadzania do obrotu zawartego w rozporządzeniu w sprawie wzajemnego uznawania. Wytyczne będą aktualizowane w celu uwzględnienia doświadczeń i informacji państw członkowskich, organów i przedsiębiorstw. 2. PROCEDURA WZAJEMNEGO UZNAWANIA Swobodny przepływ towarów jest jednym z przykładów sukcesu projektu europejskiego. Projekt ten przyczynił się do utworzenia rynku wewnętrznego, z którego korzystają obecnie europejscy obywatele i europejskie przedsiębiorstwa i który stanowi centralny element polityki UE. Przeszkodę w swobodnym przepływie towarów między państwami członkowskimi mogą stanowić przepisy techniczne, stworzone bezprawnie przez właściwe organy państw członkowskich wobec braku zharmonizowanych przepisów, określające wymogi, które muszą spełniać produkty legalnie wprowadzane do obrotu w innych państwach członkowskich. Stosowanie tego rodzaju przepisów w odniesieniu do produktów legalnie wprowadzanych do obrotu w innym państwie członkowskim może być sprzeczne z art. 34 i 36 Traktatu o funkcjonowaniu Unii Europejskiej (TFUE), nawet jeżeli mają one zastosowanie bez rozróżnienia do wszystkich produktów. Zasada wzajemnego uznawania, wynikająca z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej 3, odgrywa ważną rolę w funkcjonowaniu rynku wewnętrznego i umożliwia swobodny przepływ towarów w sytuacji braku przepisów harmonizacyjnych UE Niniejszy dokument nie jest prawnie wiążący. Komisja Europejska ani żadna osoba działająca w jej imieniu nie ponoszą odpowiedzialności za sposób wykorzystania informacji zawartych w niniejszej publikacji ani za jakiekolwiek błędy, które mogą w niej wystąpić pomimo starannego przygotowania i sprawdzenia. Ostateczna odpowiedzialność za interpretację prawa UE spoczywa na Europejskim Trybunale Sprawiedliwości. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 764/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiające procedury dotyczące stosowania niektórych krajowych przepisów technicznych do produktów wprowadzonych legalnie do obrotu w innym państwie członkowskim oraz uchylające decyzję nr 3052/95/WE, Dz.U. L 218 z , s Zasada jest efektem orzeczenia z dnia 20 lutego 1979 r. w sprawie C-120/78 Cassis de Dijon (Rewe- Zentral AG przeciwko Bundesmonopolverwaltung für Branntwein), Rec. s Od roku 1980 Komisja PL 3 PL

4 W niniejszych wytycznych wyraźnie stwierdza się, że na mocy rozporządzenia w sprawie wzajemnego uznawania państwo członkowskie przeznaczenia produktu 4 musi umożliwić wprowadzenie na swój rynek produktu legalnie wprowadzonego do obrotu w innym państwie członkowskim lub w państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym ( Porozumienie EOG ) 5, chyba że spełnione zostały wymogi proceduralne, dotyczące odmowy wzajemnego uznania ustanowione w przedmiotowym rozporządzeniu. Pełne omówienie względów, na które państwa członkowskie mogą się powołać w celu uzasadnienia środków krajowych, które utrudniają handel transgraniczny (wyjątki wymienione w art. 36 TFUE) zawarto w wydanym przez Komisję Przewodniku stosowania postanowień traktatowych regulujących swobodny przepływ towarów ROZPORZĄDZENIE (WE) NR 764/2008 W SPRAWIE WZAJEMNEGO UZNAWANIA Celem rozporządzenia w sprawie wzajemnego uznawania, obowiązującego od maja 2009 r., jest wdrożenie zasady wzajemnego uznawania. W przedmiotowym rozporządzeniu, które ma zastosowanie wyłącznie do produktów lub szczególnych cech produktów, które nie podlegają środkom harmonizującym na szczeblu UE, określa się prawa i obowiązki właściwych organów krajowych i przedsiębiorstw pragnących prowadzić w danym państwie członkowskim sprzedaż produktów legalnie wprowadzonych do obrotu w innym państwie członkowskim, w sytuacji w której władze zamierzają podjąć środki ograniczające w odniesieniu do danego produktu zgodnie z krajowymi przepisami technicznymi. W szczególności w rozporządzeniu w sprawie wzajemnego uznawania skoncentrowano się na sporządziła szereg wytycznych dotyczących stosowania zasady wzajemnego uznawania wynikającej z orzecznictwa Trybunału, w szczególności w komunikacie Komisji dotyczącym skutków wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 20 lutego 1979 r. w sprawie C-120/78 Cassis de Dijon (Dz.U. C 256 z ). Do celów niniejszych wytycznych, produkt definiuje się jako towar ruchomy, który jako taki może stanowić przedmiot transakcji handlowych: Wyrok Trybunału z dnia 21 października 1999 r. w sprawie C-97/98 Peter Jägerskiöld przeciwko Torolf Gustafsson, Rec. s. I Zgodnie z orzecznictwem Trybunału Sprawiedliwości, towary przewiezione przez granicę dla celów transakcji handlowych podlegają art. 34 TFUE niezależnie od charakteru takich transakcji: zob. w szczególności podstawę 20 wyroku Trybunału Sprawiedliwości z dnia 28 marca 1995 r. w sprawie C-324/93 Królowa przeciwko Sekretarzowi Stanu Ministerstwa Spraw Wewnętrznych, ex parte Evans Medical Ltd i Macfarlan Smith Ltd, Rec. s. I-563. W czasie sporządzania niniejszego dokumentu państwami EFTA będącymi umawiającymi się stronami Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym są Islandia, Liechtenstein i Norwegia. W związku z tym Europejski Obszar Gospodarczy (EOG) składa się z państw członkowskich UE oraz wyżej wymienionych trzech państw. Rozporządzenie dotyczące wzajemnego uznawania zostało uwzględnione w Porozumieniu EOG na mocy decyzji Wspólnego Komitetu EOG nr 126/2012 z dnia 13 lipca 2012 r. zmieniającej załącznik II (Przepisy techniczne, normy, badania i certyfikacja) do Porozumienia EOG (Dz.U. L 309 z , s. 4-5). Mają zastosowanie określone specjalne dostosowania: rozporządzenie ma zastosowanie wyłącznie do produktów objętych art. 8 ust. 3 porozumienia i nie ma zastosowanie do Liechtensteinu w odniesieniu do produktów objętych załącznikiem I, Rozdziałami XII i XXVII załącznika II oraz protokołem 47 do porozumienia, w sytuacjach w których Umowa między Wspólnotą Europejską a Konfederacją Szwajcarską dotycząca handlu produktami rolnymi ma zastosowanie również do Liechtensteinu. Decyzja weszła jednak w życie dopiero w dniu 1 kwietnia 2013 r. ze względu na opóźnienia w powiadomieniu o spełnieniu wymogów konstytucyjnych przez Norwegię i Islandię. Każde odniesienie w niniejszych wytycznych do państw członkowskich należy zatem rozumieć jako obejmujące również przedmiotowe trzy państwa. Dokument dostępny w Internecie pod adresem: Omówienie art. 36 TFUE zaczyna się na stronie 26. PL 4 PL

5 ciężarze dowodu, ustanawiając wymogi proceduralne w zakresie odmowy wzajemnego uznania. Rozporządzenie w sprawie wzajemnego uznawania ma zastosowanie we wszystkich państwach członkowskich oraz w państwach EFTA będących umawiającymi się stronami Porozumienia o Europejskim Obszarze Gospodarczym (EOG). Chociaż zasadę wzajemnego uznawania stosuje się również w stosunkach UE-Turcja 7, samo rozporządzenie w sprawie wzajemnego uznawania nie ma tu zastosowania 8. W rozporządzeniu w sprawie wzajemnego uznawania ustanawia się zasady i procedury, które mają być przestrzegane przez właściwe organy państwa członkowskiego przy podejmowaniu decyzji lub planowaniu podjęcia decyzji zgodnie z krajowymi przepisami technicznymi, która utrudniałaby swobodny przepływ produktu wprowadzonego legalnie do obrotu w innym państwie członkowskim i podlegającego postanowieniom art. 34 TFUE. 4. POJĘCIE LEGALNEGO WPROWADZANIA DO OBROTU W samym rozporządzeniu w sprawie wzajemnego uznawania nie definiuje się pojęcia legalnego wprowadzania do obrotu w odniesieniu do produktów objętych zakresem jego stosowania, tj. produktów nieobjętych harmonizacją. Ponadto brak jest orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości dotyczącego przedmiotowego pojęcia. Pojęcia udostępniania produktu i wprowadzenia do obrotu zostały jednak zdefiniowane w rozporządzeniu (WE) nr 765/ Zatem udostępnienie produktu na rynku oznacza każde dostarczenie produktu w celu jego dystrybucji, konsumpcji lub używania na rynku Unii w ramach działalności handlowej, odpłatnie lub nieodpłatnie 10, natomiast wprowadzenie do obrotu oznacza udostępnienie produktu na rynku Unii po raz pierwszy 11. W odniesieniu do produktów objętych zakresem stosowania rozporządzenia w sprawie wzajemnego uznawania Komisja konsekwentnie uznaje, że pojęcie wprowadzania do obrotu oznacza każde dostarczenie produktu w celu jego dystrybucji, konsumpcji lub używania w innym państwie członkowskim lub w państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia EOG w ramach działalności handlowej, odpłatnie lub nieodpłatnie. Odpowiednio Komisja uznaje, że pojęcie legalnego wprowadzania do obrotu oznacza, że dostarczenie, o którym mowa w poprzednim ustępie, następuje w: innym państwie członkowskim, zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami krajowymi; lub Obowiązek stosowania zasady wzajemnego uznawania do produktów legalnie wytworzonych lub wprowadzonych do obrotu w Turcji opiera się na art. 5 7 decyzji nr 1/95 Rady Stowarzyszenia WE- Turcja z dnia 22 grudnia 1995 r. w sprawie wprowadzenia w życie ostatniego etapu unii celnej (Dz.U. L 35 z 13 lutego 1996), w których przewidziano zniesienie środków o skutku równoważnym ograniczeniom ilościowym między UE a Turcją. Na podstawie art. 66 decyzji nr 1/95 art. 5 7 muszą, do celów ich wdrożenia i stosowania do produktów objętych unią celną, być interpretowane zgodnie z odpowiednimi wyrokami Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W związku z tym zasady wynikające z orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości w kwestiach odnoszących się do art. 34 i 36 TFUE, w szczególności sprawa Cassis de Dijon, mają zastosowanie do również do Turcji. Zob. powyżej. Turcja przyjęła jednak krajowe rozporządzenie w sprawie wzajemnego uznawania w obszarze niezharmonizowanym, które weszło w życie w dniu 1 stycznia 2013 r. Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 765/2008 z dnia 9 lipca 2008 r. ustanawiające wymagania w zakresie akredytacji i nadzoru rynku odnoszące się do warunków wprowadzania produktów do obrotu i uchylające rozporządzenie (EWG) nr 339/93, Dz.U. L 218 z , s Art. 2 ust. 1 rozporządzenia (WE) nr 765/2008. Art. 2 ust. 2 rozporządzenia (WE) nr 765/2008. PL 5 PL

6 państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia EOG zgodnie z mającymi zastosowanie przepisami krajowymi. Ponadto w przypadku produktów przeznaczonych dla konsumentów (lub z których mogą korzystać konsumenci), produkty wprowadzone na rynek UE podlegają wymogom i kryteriom bezpieczeństwa określonym w dyrektywie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów 12. Aby produkty przywożone z państw trzecich zostały wzajemnie uznane, muszą zostać legalnie wprowadzone do obrotu w państwie członkowskim lub państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia EOG. Podmiot gospodarczy przywozi do UE lub państwa EFTA, będącego umawiającą się stroną Porozumienia EOG, produkty z państwa trzeciego. Produkty te uznaje się za towary wspólnotowe po ich dopuszczeniu do swobodnego obrotu 13. Od tego momentu produkty te mogą być wprowadzone do obrotu w innym państwie UE lub w państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia EOG na warunkach określonych w rozporządzeniu w sprawie wzajemnego uznawania. 5. ZOBOWIĄZANIA WYNIKAJĄCE Z ROZPORZĄDZENIA W SPRAWIE WZAJEMNEGO UZNAWANIA Zgodnie z jedną z podstawowych zasad prawa UE produkt objęty zakresem stosowania rozporządzenia w sprawie wzajemnego uznawania podlega podstawowemu prawu swobodnego przepływu towarów zagwarantowanemu w TFUE, pod warunkiem że państwo członkowskie przeznaczenia nie podjęło uzasadnionej decyzji odmownej w oparciu o proporcjonalne przepisy techniczne 14. Podstawowe prawo do swobodnego przepływu produktów nie jest prawem absolutnym: wzajemne uznawanie podlega prawu państwa członkowskiego przeznaczenia do oceny konieczności zastosowania przepisu technicznego, jak określono w rozporządzeniu w sprawie wzajemnego uznawania. W związku z tym rozporządzenie w sprawie wzajemnego uznawania stwarza podmiotom gospodarczym możliwość udzielenia informacji organom odpowiedzialnym przyjmującego państwa członkowskiego, dotyczących legalnego wprowadzenia produktu w innym państwie członkowskim lub w państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia EOG. Jeżeli właściwy organ państwa członkowskiego przeznaczenia wymaga oceny zgodności produktu legalnie wprowadzonego do obrotu w innym państwie członkowskim lub w państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia EOG z przepisami technicznymi państwa członkowskiego przeznaczenia, należy to uczynić zgodnie z warunkami określonymi w rozporządzeniu w sprawie wzajemnego Dyrektywa 2001/95/WE Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 3 grudnia 2001 r. w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów, Dz.U. L 11 z , s Art. 79 rozporządzenia Rady (EWG) nr 2913/92 ustanawiającego Wspólnotowy Kodeks Celny stanowi, że Dopuszczenie do swobodnego obrotu nadaje towarowi niewspólnotowemu status celny towaru wspólnotowego. Wymaga ono zastosowania środków polityki handlowej, spełnienia pozostałych formalności wymaganych przy przywozie towarów, jak również zastosowania należności prawnie należnych. W dyrektywie w sprawie ogólnego bezpieczeństwa produktów zezwala się państwom członkowskim na szybkie podejmowanie środków ograniczających w odniesieniu do produktów, które są lub mogą być niebezpieczne, na podstawie art. 8, 11 lub 12 i 18 przedmiotowej dyrektywy. PL 6 PL

7 uznawania. Kwestia gromadzenia informacji została poruszona w art. 4 przedmiotowego rozporządzenia. Na mocy tego artykułu organ może, należycie uwzględniając zasadę proporcjonalności, zwrócić się do podmiotu gospodarczego o stosowne informacje na temat cech danego produktu lub stosowne i łatwo dostępne informacje na temat legalnego wprowadzania produktu do obrotu w innym państwie członkowskim. 6. ŚRODEK DOWODOWY W rozporządzeniu w sprawie wzajemnego uznawania nie określa się środka dowodowego, który podmiot gospodarczy może zastosować w celu wykazania, że dany produkt został legalnie wprowadzony do obrotu w innym państwie członkowskim lub w państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia EOG. W ten sposób unika się nakładania jakiegokolwiek dodatkowego obciążenia administracyjnego i nie ogranicza się w żaden sposób środka dowodowego, który może zostać zaprezentowany przez podmiot gospodarczy w ramach informacji, o których mowa w art. 4 lit. b), organom państwa członkowskiego przeznaczenia. Należy również zauważyć, że państwa członkowskie stosują bardzo różniące się między sobą systemy wprowadzania produktów do obrotu i kontrolowania takiej działalności poprzez mechanizmy ex ante (procedury uprzedniego wydania zezwolenia) i ex post (nadzór rynku). W większości przypadków produkt można legalnie wprowadzić do obrotu bez wcześniejszego zatwierdzenia. W związku z tym każdy dowód, taki jak faktura potwierdzająca sprzedaż produktu, etykieta produktu, katalog zawierający datę, dane dotyczące sprzedaży lub podatków, rejestracje, licencje, zgłoszenia adresowane do władz/odpowiedzi władz, certyfikaty, wyciągi z rejestrów publicznych itp. należy uznać za odpowiedni dla wykazania faktycznego wprowadzenia produktu do obrotu w innym państwie członkowskim lub państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia EOG Prawa i obowiązki Na mocy art. 4 lit. b) rozporządzenia w sprawie wzajemnego uznawania właściwy organ państwa członkowskiego przeznaczenia może zwrócić się do danego podmiotu gospodarczego o udzielnie stosownych informacji dotyczących wcześniejszego legalnego wprowadzenia danego produktu do obrotu w innym państwie członkowskim lub w państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia EOG. A dokładniej: jeżeli podmiot gospodarczy dysponuje dowodem zgodności z przepisami krajowymi takiego innego państwa członkowskiego lub państwa EFTA będącego umawiającą się stroną Porozumienia EOG, w przypadku faktycznego wprowadzenia produktu do obrotu (takim jak pisemne potwierdzenie wydane przez właściwy organ państwa członkowskiego pochodzenia 15 ), Komisja uznaje, że warto, aby taki dowód został przekazany właściwemu organowi państwa członkowskiego przeznaczenia. 15 Przedstawienie dowodu uzyskanego od właściwego organu państwa członkowskiego, w którym produkt EOG został legalnie wprowadzony do obrotu, stanowi wyłącznie jedną z kilku możliwości: właściwy organ państwa członkowskiego przeznaczenia nie może wymagać przedstawienia takiego dowodu. Zob. podstawa nr 63 wyroku z dnia 8 maja 2003 r. (w sprawie C-14/02 ATRAL przeciwko Belgii), w którym Trybunał określił, że nałożenie wymogu poświadczenia zgodności produktów EOG z normami lub PL 7 PL

8 Warto również, aby podmiot gospodarczy przedstawił odniesienia do mających zastosowanie przepisów prawa w takim innym państwie członkowskim lub państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia EOG. Jeżeli jednak nie jest to możliwe, właściwy organ państwa członkowskiego przeznaczenia powinien rozważyć uzyskanie takich informacji bezpośrednio od organów takich państw za pośrednictwem punktu kontaktowego ds. produktów (zob. sekcja 7 poniżej). W razie potrzeby właściwy organ państwa członkowskiego przeznaczenia może zażądać tłumaczenia dokumentów przedstawionych przez podmiot gospodarczy. Przesadnym działaniem ze strony państwa członkowskiego byłoby jednak żądanie tłumaczenia potwierdzonego lub uwierzytelnionego przez organ konsularny lub administracyjny 16 lub nakładanie zbyt krótkiego terminu na przedstawienie tłumaczenia, chyba że istnieją specjalne okoliczności uzasadniające takie działanie. Komisja uznaje również, że właściwy organ państwa członkowskiego przeznaczenia powinien wskazać części dokumentów, które wymagają tłumaczenia. Organ nie powinien również żądać tłumaczenia, jeżeli dane dokumenty są dostępne w innym, zrozumiałym dla niego języku Brak powiadomienia podmiotu gospodarczego Komisja uznaje, że żądanie informacji ze strony właściwego organu państwa członkowskiego przeznaczenia (lub badanie produktu przez właściwy organ) nie może powodować wstrzymywania w nieskończoność lub przez długi czas wprowadzenia danego produktu do obrotu w państwie członkowskim przeznaczenia w oczekiwaniu na podjęcie przez właściwy organ uzasadnionej decyzji w sprawie wprowadzenia danego produktu do obrotu 17, z wyjątkiem sytuacji, w której zostaje przyjęty środek nadzwyczajny po ostrzeżeniu na mocy dyrektywy 2001/95/WE 18 lub rozporządzenia nr 178/ W związku z tym, jak stanowi art. 6 ust. 4 rozporządzenia dotyczącego wzajemnego uznawania: Jeżeli właściwy organ nie powiadomi podmiotu gospodarczego o decyzji, o której mowa w art. 2 ust.1, w terminie określonym w ust. 2 niniejszego artykułu, produkt uznaje się za wprowadzony do obrotu zgodnie z prawem w tym państwie członkowskim, w zakresie, w jakim dotyczy to zastosowania przepisu technicznego obowiązującego w tym państwie, wymienionego w ust. 1 niniejszego artykułu przepisami technicznymi gwarantującymi poziom ochrony równoważny poziomowi ochrony wymaganemu przez państwo członkowskie przeznaczenia jest sprzeczne z art. 34 TFUE. W tej kwestii zob. wyrok Trybunału z dnia 17 czerwca 1987 r. w sprawie C-154/85 Komisja Wspólnot Europejskich przeciwko Republice Włoskiej, Rec. s W wyjątkowych sytuacjach zastosowania procedury uprzedniego wydawania zezwoleń wprowadzenie do obrotu może nastąpić dopiero po uzyskaniu zezwolenia. Należy podkreślić, że, jak wyjaśniono w motywie 12 rozporządzenia dotyczącego wzajemnego uznawania Wymóg uprzedniego wydania zezwolenia w celu wprowadzenia produktu na rynek nie powinien jako taki stanowić przepisu technicznego w rozumieniu niniejszego rozporządzenia, a decyzja o wykluczeniu lub usunięciu produktu z rynku wyłącznie dlatego, że uprzednio nie wydano względem niego ważnego zezwolenia, nie powinna stanowić decyzji, do której zastosowanie ma niniejsze rozporządzenie. Zob. przypis 13. Rozporządzenie (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiające ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołujące Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności oraz ustanawiające procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności. PL 8 PL

9 7. ROLA PUNKTÓW KONTAKTOWYCH DS. PRODUKTÓW Głównym zadaniem punktów kontaktowych ds. produktów jest przekazywanie informacji na temat przepisów technicznych dotyczących produktów podmiotom gospodarczym i właściwym organom w innych państwach członkowskich lub w państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia EOG oraz przekazywanie danych kontaktowych takich organów. W związku z tym w rozporządzeniu w sprawie wzajemnego uznawania eliminuje się trudności wpływające na dialog między krajowymi administracjami w obszarze nieobjętym harmonizacją. Wraz z ustanowieniem punktów kontaktowych ds. produktów w znacznym stopniu ułatwiono kontakty między organami krajowymi w sektorze produktów nieobjętym harmonizacją. Często kontakty między krajowymi administracjami są również niezbędne do uzyskania dodatkowych informacji o produkcie i przepisach technicznych w innym państwie członkowskim lub w państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia EOG, w tym informacji, czy dany produkt został legalnie wprowadzony do obrotu w danym państwie. W ten sposób, dzięki działalności informacyjnej punktów kontaktowych ds. produktów, ulega zmniejszeniu obciążenie zarówno poszczególnych podmiotów gospodarczych, jak i organów krajowych. W rozporządzeniu w sprawie wzajemnego uznawania ustanawia się szereg zadań punktów kontaktowych ds. produktów związanych z informacjami udzielanymi na wniosek podmiotów gospodarczych lub właściwych organów w innych państwach członkowskich lub w państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia EOG. W szczególnie w art. 10 ust. 3 rozporządzenia ustanawia się, że: Punkt kontaktowy ds. produktów w państwie członkowskim, w którym zainteresowany podmiot gospodarczy wprowadził legalnie do obrotu dany produkt, może dostarczać wszelkich niezbędnych informacji lub uwag podmiotowi gospodarczemu lub właściwemu organowi, o czym mowa w art. 6. Zatem bez nakładania żadnego obowiązku na punkty kontaktowe ds. produktów, w rozporządzeniu w sprawie wzajemnego uznawania umożliwia się tym organom udzielanie pomocy podmiotom gospodarczym lub organom w innym państwie członkowskim lub w państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia EOG polegającej na przekazywaniu im istotnych, dostępnych informacji dotyczących legalnego wprowadzenia do obrotu danego produktu. Przypadek 1: Współpraca administracyjna Podmiot gospodarczy wprowadził produkt do obrotu w państwie członkowskim lub w państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia EOG, w którym nie obowiązują żadne konkretne obowiązki dotyczące wprowadzania do obrotu, i obecnie próbuje wprowadzić przedmiotowy produkt również w innym państwie członkowskim. Organy państwa przeznaczenia pragnęłyby ustalić, czy w państwie, w którym faktycznie wprowadzono dany produkt do obrotu, podjęto jakiekolwiek procedury prawne lub czynności w zakresie nadzoru rynku w związku z dostrzegalnym brakiem bezpieczeństwa danego produktu. Właściwe organy państwa członkowskiego lub państwa EFTA będącego umawiającą się stroną Porozumienia EOG, w którym podmiot gospodarczy usiłuje wprowadzić swój produkt do obrotu, powinny następnie bezpośrednio lub za pośrednictwem własnego punktu kontaktowego ds. produktów skontaktować się z punktem kontaktowym ds. produktów PL 9 PL

10 państwa pochodzenia, który z kolei przekaże im dane kontaktowe właściwych organów lub przekaże takim organom wniosek. Współpraca administracyjna umożliwia organom publicznym identyfikację ich odpowiedników w innych państwach członkowskich, aby mogły w łatwy sposób uzyskać informacje od właściwych organów w innych państwach członkowskich oraz aby mogły rozpocząć z nimi dialog. Przypadek 2: Nieproporcjonalne wymogi W celu uznania określonych rodzajów produktów za legalnie wprowadzone do obrotu w innych państwach członkowskich organy państwa członkowskiego A akceptują wyłącznie urzędowe certyfikaty sporządzone przez administrację państwa członkowskiego pochodzenia. Innych rodzajów dokumentów w ogólne nie uznają, odrzucając je jako łatwe do sfałszowania. W przypadku produktów wprowadzonych do obrotu w państwach członkowskich, w których istnieją tego typu certyfikaty, wymóg ten nie stanowi żadnego problemu, ponieważ certyfikaty bezpośrednio potwierdziłyby legalne wprowadzenie do obrotu tych produktów. W przypadku produktów wprowadzonych do obrotu w państwach członkowskich, w których nie sporządza się tego typu certyfikatów (przykładowo ponieważ stosuje się w nich wyłącznie mechanizmy nadzoru rynku), taki warunek stanowiłby jednak przeszkodę nie do pokonania. Podsumowując, taki warunek jest nieproporcjonalny i stanowi środek o skutku równoważnym ograniczeniom ilościowym, a zatem stanowi naruszenie art. 34 TFUE. Przypadek 3: Procedury uprzedniego wydawania zezwoleń Niektóre podmioty gospodarcze są zdania, że, jeżeli dany produkt został już legalnie wprowadzony do obrotu w jednym państwie członkowskim, to nie wymaga on zezwolenia w państwie członkowskim przeznaczenia. Niekoniecznie musi tak być. W praktyce tego rodzaju procedury krajowe mogą nadal mieć zastosowanie w państwie członkowskim przeznaczenia i, nawet z uwzględnieniem ograniczenia swobodnego przepływu towarów, mogą być uzasadnione, jeżeli przyczyniają się do realizacji celu leżącego w interesie publicznym uznanego w prawie UE i jeżeli są zgodne z zasadą proporcjonalności. 8. WNIOSKI Celem rozporządzenia w sprawie wzajemnego uznawania jest zapewnienie przestrzegania zasady wzajemnego uznawania na rynku wewnętrznym i w państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia EOG, w szczególności dzięki inicjowaniu dialogu w przypadku utrudnionego dostępu do rynku. Większość problemów pojawiających się w dyskusjach na temat pojęcia legalnego wprowadzenia do obrotu wynika z trudności, jakie napotykają podmioty gospodarcze na początku tego dialogu, gdy usiłują znaleźć odpowiedni środek dowodowy, lub z dodatkowych wymogów ze strony organów po rozpoczęciu dialogu i po przekazaniu określonych dokumentów. Jeżeli chodzi o odpowiedni środek dowodowy, jest to na ogół problem związany z przepływem informacji, ponieważ podmioty gospodarcze nie zawsze są świadome, że w celu wykazania, że ich produkty zostały legalnie wprowadzone do obrotu w innym państwie członkowskim lub w państwie EFTA będącym umawiającą się stroną Porozumienia EOG mogą przedstawić niemal każdy dokument powstały w trakcie ich zwykłej działalności handlowej w danym państwie. PL 10 PL

11 Jeżeli chodzi o dodatkowe wymogi, badając i oceniając dany produkt, w szczególności kwestię, czy został on legalnie wprowadzony do obrotu w innym państwie członkowskim, organy powinny być świadome, że na mocy art. 5 rozporządzenia i utrwalonego orzecznictwa Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej, państwo członkowskie lub państwo EFTA będące umawiającą się stroną Porozumienia EOG wykazuje, że środek (lub wymóg) jest konieczny i, w stosownych przypadkach, że wprowadzenie do obrotu danych produktów stwarza ryzyko oraz że środek (lub wymóg) jest zgodny z zasadą proporcjonalności. Podsumowując, ciężar dowodu, że określony cel, w jakim zastosowano dany środek lub wymóg, nie może zostać osiągnięty za pomocą żadnych innych środków w mniejszym stopniu ograniczających handel, spoczywa na danym państwie. PL 11 PL