INSTYTUT UPRAWY NAWOŻENIA I GLEBOZNAWSTWA PAŃSTWOWY INSTYTUT BADAWCZY Zakład Herbologii i Technik Uprawy Roli ul. Orzechowa 61, 50-540 WROCŁAW tel./fax: (071) 363-87-07 e-mail: sekretariat@iung.wroclaw.pl S P R A W O Z D A N I E nr 164/2009 z badania 09-po-78-Cs R E P O R T no 164/2009 from trial 09-po-78-Cs z badań nad biologiczną oceną herbicydu: on biological evaluation of herbicide: ROUNDUP 360 SL + AS 500 SL (glifosat = 360 g/l) + (sole amonowe kwasów wielozasadowych, oksyetylowana amina - polimer - kryptand, regulator ph) Zleceniodawca Customer: Zakład Produkcyjno-Handlowy AGROMIX, ul. Mokra 7 32-005 Niepołomice Rodzaj i cel badania Ocena skuteczności herbicydu Roundup 360 SL z dodatkiem adiuwanta AS 500 SL w pszenicy ozimej przed zbiorem. Kind and aim of trial: Evaluation of efficacy Roundup 360 SL with adjuvant AS 500 SL in winter wheat before harvest. Termin rozpoczęcia części eksperymentalnej: 14-07-2009 Term of experimental part beginning Termin zakończenia części eksperymentalnej: 30-07-2009 Term of experimental part ending Liczba stron sprawozdania: 16 Number of report pages Kierownik Zakładu doc. dr hab. Krzysztof Domaradzki 2009-11-30 Head of Departament Sprawozdanie przygotował(a) mgr Marek Badowski 2009-11-30 Report prepared by
Metoda i sposób prowadzenia badania Method and mode of trial carring out Wszystkie prace związane z planowaniem, prowadzeniem i oceną doświadczeń zawartych w sprawozdaniu wykonano według zasad Dobrej Praktyki Eksperymentalnej zgodnie z metodyką (PP 1/135, PP 1/152, PP1/181, PP 1/214 oraz PP 1/193(2)). All works connected with planing, conducting and evaluating of trials contens in this report were done in accordance with EPPO Standards Osoby prowadzące badanie Persons of trial carring out Kierownik badania Manager of trial mgr inż. Marek Badowski Data i podpis Kierownika badania Date and signature the Manager of trial Zespół badawczy Research team Urszula Pałac Zbigniew Jaworski Władysław Wiącek Leszek Rynarzewski Charakterystyka badanej próbki środka ochrony roślin The characteristic tested pesticide samples Nazwa środka Name of pesticide Roundup 360 SL Substancja aktywna Active ingredient glifosat = 360 g/l Producent środka Formulation producer Monsanto Europe S.A./N.V, Scheldelaan 460, B-2040 Antwerpia, Królestwo Belgii Producent substancji aktywnej Active substance producer Monsanto Europe S.A./N.V, Scheldelaan 460, B-2040 Antwerpia, Królestwo Belgii Nr partii Lot number 100666972 Data produkcji Date of production 13/05/2008 Data dostarczenia próbki Date of sample delivery 23-06-2008 Nr próbki Number of sample 08-23-01 2
Nazwa środka Name of pesticide Substancja aktywna Active ingredient Producent środka Formulation producer Producent substancji aktywnej Active substance producer Nr partii Lot number AS 500 SL Data produkcji Date of production 05/01/2009 Data dostarczenia próbki Date of sample delivery 12-05-2009 Nr próbki Number of sample 09-30-01 sole amonowe kwasów wielozasadowych, oksyetylowana amina = 500 g/l Zakład Produkcyjno-Handlowy Agromix, ul Mokra 7, 32-005 Niepołomice Zakład Produkcyjno-Handlowy Agromix, ul Mokra 7, 32-005 Niepołomice 5/2009/AGR Charakterystyka środka porównawczego The characteristic of standard product Nazwa środka Name of pesticide Roundup Energy 450 SL Substancja aktywna Active ingredient glifosat = 450 g/l Producent środka Formulation producer Monsanto Europe S.A./N.V, 270-272 Avenue de Ternvurenlaan, B-1150 Belgia Producent substancji aktywnej Active substance producer Monsanto Europe S.A./N.V, 270-272 Avenue de Ternvurenlaan, B-1150 Belgia Nr partii Lot number 100666972 A8E1304104 Data produkcji Date of production 13/05/2008 Data dostarczenia próbki Date of sample delivery 23-06-2008 Nr próbki Number of sample 08-23-01 Sposób przeprowadzenia obserwacji i pomiarów Mode of observations and measurements carring out Ocena fitotoksyczności Phytotoxicity evaluation F - fitotoksyczność - wrażliwość roślin na herbicyd w skali 1:9, gdzie: 1 - brak działania na roślinę uprawną 9 - zniszczenie rośliny uprawnej phytotoxicity - susceptibility of plants to herbicides in scale 1:9 where: 1 - no reaction of crop 9 - crop damaged 3
W - zagęszczenie łanu - stand density H - zahamowanie wzrostu - growth retardation D - deformacje - deformation T - zmiany turgoru - turgor drop Ocena zasuszenia Desiccation Stopień zasuszenia roślin pszenicy ozimej (S), po zastosowaniu badanych środków, oceniono szacunkowo (w skali od 0 do 100%) 10 i 14 dni po aplikacji herbicydów Degree of plants desiccation were evaluated in scale 0 100% S - stopień zasuszenia roślin uprawnych [%] - degree of plant desiccation [%] 0% - brak działania na roślinę uprawną, 100% - całkowite zasuszenie 0% - no reaction of crop, 100% - complete plant desiccation Ocena skuteczności chwastobójczej Weed control evaluation Zniszczenie chwastów (E) w % podano na podstawie analiz szacunkowych zachwaszczenia (10 i 14 dni po aplikacji herbicydów), porównując ich ilość na obiektach herbicydowych i na nieopryskiwanej kontroli, gdzie ilość chwastów określono w %. E - efektywność - zniszczenie chwastów w % **) - dla kontroli podano liczbę chwastów w % efficacy - weeds control in % *) - for untreated - number of weeds in % Ocena plonowania Yield characteristic Plon zbierano kombajnem poletkowym "Nusermayser Elite Z 035" firmy Wintersteiger. Masę tysiąca nasion i wyrównanie oznaczono w laboratorium i podano w przeliczeniu na 14% wilgotności. Ocena plonowania zawiera następujące składowe: plon z hektara, masę tysiąca nasion i wyrównanie. 4
Obliczenia statystyczne Statictic analysis W statystycznym opracowaniu wyników będzie użyta metoda analizy wariancji dla doświadczeń w układzie losowanych bloków. Istotność różnic testuje się wykorzystując półprzedział ufności Tukey'a, a najmniejszą istotną różnicę podaje dla poziomu ufności wynoszącego 0,05. Obliczenia statystyczne zostaną wykonane za pomocą programu komputerowego AWAR 2.0. Experimental data were calculated using the statistical program AWAR, version 2.0. Kod (numer) doświadczenia Code of trial 09-po-78-Cs Charakterystyka miejsca prowadzenia badania Characteristic of habitat lokalizacja doświadczenia Location of trial... : Zabardowice układ doświadczenia Method of trial... : losowane bloki randomized block liczba powtórzeń Replications... : 4 powierzchnia poletek Plots area... : 16 m 2 długość poletek Plots length... : 8 m szerokość poletek Plots width... : 2 m przedplon Forecrop... : pszenica ozima winter wheat roślina uprawna Crop... : pszenica ozima winter wheat odmiana Cultivar... : Attlass data siewu dateof sowing... : 2008-09-16 norma wysiewu Seeding rate... : 185 kg/ha data zbioru Date of harvest... : 2009-07-30 typ gleby Soil type... : płowa podzol soil klasa Soil class... : IV a ph... : 5,6 zawartość próchnicy Organic matter cont... : 1,89 % 5
Wykaz zabiegów uprawowych, nawozowych i innych zabiegów ochrony roślin oraz terminów ich przeprowadzenia List of tillage treatments, fertilization and another plant protection treatments with date of this carring out zabiegi uprawowe tillage treatments...: uprawa przedsiewna pre-sowing treatment nawożenie fertilization: N..: P..: K.: 110 kg/ha 36 kg/ha 60 kg zabiegi ochrony roślin plant protection treatments Data Date Nazwa środka Name of pesticides Rodzaj środka Kind of pesticides Dawka na ha Dose per ha 10-10-2008 Legato Plus 600 SC herbicyd herbicide 1,5 l 10-10-2008 Karate Zeon 050 CS insektycyd insecticide 0,1 l 08-04-2009 Grodyl 75 WG herbicyd herbicide 40 g 24-04-2009 Tilt Plus 400 EC fungicyd fungicide 1.0 l 17-05-2009 Amistar 250 SC + Artea 330 EC fungicyd fungicide 0,6 + 0,4 l Parametry techniczne zabiegu Technical parameters of treatments typ opryskiwacza Type of sprayer...: "Gloria" plecakowy knapsack pojemność zbiornika opryskiwacza Sprayer capacity...: 2 l typ dysz Nozzle type...: TeeJet 11003 VS liczba dysz Number of nozzles...: 5 rozstaw dysz Distance of nozzles...: 50 cm ciśnienie robocze Application preassure...: 0,25 MPa ilość wody Water volume...: 250 l/ha prędkość podczas zabiegu Speed during treatment...: 3,6 km/h wysokość zawieszenia belki Mounting of sprayer beam...: 100 cm 6
Określenie dawki badanego środka ochrony roślin, środka ochrony roślin stosowanego jako porównawczy oraz terminu zabiegu Dose and application term of herbicides Obiekt badawczy Treatment Termin stosowania Term of application Dawka produktu na 1 ha Dose per ha KONTROLA Check - - Faza wzrostu rośliny uprawnej wg BBCH Growth stage of crop [BBCH scale] ROUNDUP 360 SL T-9 3 l 85-87 ROUNDUP 360 SL + AS 500 SL ROUNDUP 360 SL + LI 700 ROUNDUP 360 SL + SOFT ROUNDUP 360 SL + EFECTAN 650 SL T-9 2 + 1 l 85-87 T-9 2 + 0,5 l 85-87 T-9 2 + 0,25 l 85-87 T-9 2 + 1,5 l 85-87 Uwagi Remarks nieopryskiwana untreated środek porównawczy standard product środek badany tested product środek badany tested product środek badany tested product środek badany tested product Termin opryskiwania Term of application: T-9 data opryskiwania Application date...: 2009-07-14 Faza rozwojowa rośliny uprawnej Growth stage of crop BBCH Opis Description 85-87 dojrzałość woskowa Faza rozwojowa chwastów dominujących Growth stage of dominant weeds Chwast BBCH Opis ELYRE 70-72 rozwój ziarniaków CIRAR 60-63 kwitnienie 7
Warunki atmosferyczne i środowiskowe w czasie wykonywania zabiegu Atmospheric and enviromantal conditions during application temperatura powietrza Temperature of air...: 28 C temperatura gleby na głębokości 10 cm Temperature of soil on 10 cm depth...: 27,3 C wilgotność powietrza Relative humidity...: 63,7 % prędkość wiatru Wind speed...: 0,8 m/s kierunek wiatru Wind direction...: W zachmurzenie Cloud cover...: 6 /10 opady w okresie 1 tygodnia przed opryskiwaniem Rainfall during 1 week before spraying...: 26,4 mm opady w okresie 2 tygodni po opryskiwaniu Rainfall during 2 weeks after spraying...: 54,6 mm Pierwszy opad po opryskiwaniu i jego ilość First rainfall after spraying and its amount...: 14-07-2009, stan rośliny w czasie zabiegu State of plant during application...: sucha dry stan gleby w czasie zabiegu State of soil during application...: mokra wet - 3,0 mm Warunki pogodowe w czasie prowadzenia doświadczenia The weather conditions during experimental period miesiąc/rok month/year 05/2009 05/2009 06/2009 06/2009 07/2009 07/2009 Parametry pogodowe Dekady Decades Weather parameters I II III śr. temperatura [ C] average temperature 13,3 13,4 15,0 suma opadów [mm] sum of precipitation 2,7 25,6 34,1 śr. temperatura [ C] average temperature 13,6 15,8 16,5 suma opadów [mm] sum of precipitation 25,3 19,6 125,8 śr. temperatura [ C] average temperature 19,7 19,4 19,0 suma opadów [mm] sum of precipitation 92,7 35,8 18,8 8
Terminy obserwacji działania herbicydów na roślinę uprawną i chwasty Terms of observation of herbicide efficiency on crop and weeds F - fitotoksyczność w skali 1:9 Phytotoxicity in scale 1:9 (O) metoda poletkowa...: 2009-07-23 S - stopień zasuszenia roślin pszenicy ozimej [%] desiccation of winter wheat...: 2009-07-23 2009-07-30 E - efektywność (zniszczenie chwastów w %) Efficacy (weed control in %) (S) metoda szacunkowa Assess method...: 2009-07-23 2009-07-30 Data zbioru Date of harvest...: 2009-07-30 9
Wyniki oceny skuteczności środka ochrony roślin oraz zestawienie wyników badań Results of evaluation of pesticide efficacy and statement of investigation effects Tab. 1. Ocena fitotoksyczności herbicydów Evaluation of herbicides phytotoxicity F Obiekt T Dawka 2009-07-23 Treatment Dose W H D T KONTROLA - - 1 1 1 1 ROUNDUP 360 SL T-9 3 l 1 1 1 1 ROUNDUP 360 SL + AS 500 SL T-9 2 + 1 l 1 1 1 1 ROUNDUP 360 SL + LI 700 T-9 2 + 0,5 l 1 1 1 1 ROUNDUP 360 SL + SOFFT T-9 2 + 0,25 l 1 1 1 1 ROUNDUP 360 SL + EFECTAN 650 SL T-9 2 + 1,5 l 1 1 1 1 0,273 F - fitotoksyczność - wrażliwość roślin na herbicyd w skali 1:9, gdzie: 1 - brak działania na roślinę uprawną, 9 - zniszczenie rośliny uprawnej W - zagęszczenie łanu H - zahamowanie wzrostu D deformacje T - zmiany turgoru 10
Tab. 2. Stopień zasuszenia roślin pszenicy ozimej [%] Desiccation of winter wheat [%] Obiekt Treatment T Dawka Dose E 2009-07-23 TRZAW E 2009-07-30 TRZAW KONTROLA - - 84 94 ROUNDUP 360 SL T-9 3 l 100 100 ROUNDUP 360 SL + AS 500 SL T-9 2 + 1 l 100 100 ROUNDUP 360 SL + LI 700 T-9 2 + 0,5 l 90 97 ROUNDUP 360 SL + SOFFT T-9 2 + 0,25 l 90 98 ROUNDUP 360 SL + EFECTAN 650 SL T-9 2 + 1,5 l 96 99 11
Tab. 3. Ocena efektywności herbicydów Evaluation of herbicides efficacy Obiekt Treatment T Dawka Dose E 2009-07-23 E 2009-07-30 ELYRE CIRAR ELYRE CIRAR KONTROLA - - ** 43 ** 7 ** 43 ** 7 ROUNDUP 360 SL T-9 3 l 90 85 100 90 ROUNDUP 360 SL + AS 500 SL T-9 2 + 1 l 90 80 98 85 ROUNDUP 360 SL + LI 700 T-9 2 + 0,5 l 62 70 83 78 ROUNDUP 360 SL + SOFFT T-9 2 + 0,25 l 60 50 80 60 ROUNDUP 360 SL + EFECTAN 650 SL T-9 2 + 1,5 l 85 70 90 75 **) na kontroli podano zachwaszczenie w % 12
Tab. 4. Ocena plonowania Yield characteristic Obiekt Treatment T Dawka Dose Plon Yield t/ha MTN g Wyrównanie Seed grading g KONTROLA - - 5,20 23,4 57,1 ROUNDUP 360 SL T-9 3 l 5,32 24,1 60,8 ROUNDUP 360 SL + AS 500 SL T-9 2 + 1 l 5,38 25,8 62,3 ROUNDUP 360 SL + LI 700 T-9 2 + 0,5 l 5,38 26,1 58,1 ROUNDUP 360 SL + SOFFT T-9 2 + 0,25 l 5,32 25,5 56,1 ROUNDUP 360 SL + EFECTAN 650 SL T-9 2 + 1,5 l 5,30 25,5 62,1 NIR (LSD) 0.05 0,237 MTN Masa tysiąca nasion 13
Wnioski z badań Conclusions Działanie na roślinę uprawną (Tab. 1, 2) Influence of herbicides on crop plants 1. Herbicyd Roundup 360 SL stosowany z dodatkiem adiuwantów AS 500 SL, Li 700, Soft i Efectan 650 SL przed zbiorem zbóż nie wykazał fitotoksycznego działania na takie parametry jak: zagęszczenie łanu, wzrost roślin, deformacje i zmiany turgoru roślin pszenicy ozimej odmiany Attlass. 2. Badane mieszaniny działały na pszenicę ozimą jak desykanty przyspieszając dojrzewanie i zasychanie roślin. 10-14 dni po aplikacji mieszaniny Roundup 360 SL + AS 500 SL w dawce 2 + 1 l/ha wszystkie rośliny pszenicy uległy całkowitej desykacji. Na pozostałych badanych obiektach zasychanie pszenicy ozimej było wolniejsze. 3. Porównawczy herbicyd Roundup 360 SL stosowany w dawce 3 l/ha działał na rośliny pszenicy ozimej podobnie jak badana mieszanina Roundup 360 SL + AS 500 SL w dawce 2 + 1 l/ha. Działanie herbicydu na chwasty (Tab. 3) Influence of herbicides on weeds 1. Dwa tygodnie po aplikacji mieszanina Roundup 360 SL + AS 500 SL stosowana przed zbiorem pszenicy ozimej w dawce 2 + 1 l/ha skutecznie niszczyła Elymus repens (98%) i Cirsium arvense (85%), podobnie działał na chwasty standardowy herbicyd Roundup 360 SL stosowany w dawce 3 l/ha. 2. Mieszanina Roundup 360 SL + Efectan 650 SL stosowana w dawce 2 + 1,5 l/ha dwa tygodnie po aplikacji skutecznie niszczyła Elymus repens (90%), a Cirsium arvense okazał się średnio wrażliwy (75%). 14
3. Mieszanina Roundup 360 SL + Li 700 stosowana w dawce 2 + 0,5 l/ha słabiej zwalczała chwasty na poletkach i po upływie dwóch tygodni od aplikacji Elymus repens i Cirsium 4. Najsłabiej na chwasty działała mieszanina Roundup 360 SL + Soft w dawce 2 + 0,25 l/ha, która dwa tygodnie po aplikacji zwalczyła Elymus repens w 80%, natomiast Cirsium arvense okazał się odporny. Ocena plonowania (Tab. 4) Yield characteristic 1. Zastosowanie herbicydu Roundup 360 SL z dodatkiem adiuwantów As 500 SL, Li 700, Soft i Efectan 650 SL przed zbiorem zbóż nie wpłynęło statystycznie istotnie na wielkość i jakość plonu (masę tysiąca nasion i wyrównanie) pszenicy ozimej odmiany Attlass. 2. Podobne rezultaty uzyskano na obiekcie ze standardowym herbicydem Roundup 360 SL stosowanym w dawce 3 l/ha. 15
Informacje dotyczące przechowywania i ochrony danych źródłowych Information concering storage and protection of source data Dane źródłowe prowadzonych doświadczeń są zabezpieczone i przechowywane w archiwum Zakładu Herbologii i Technik Uprawy Roli, co najmniej przez okres dopuszczenia danego środka do obrotu. Wszystkie informacje związane z planowaniem, prowadzeniem i oceną doświadczenia zawartego w sprawozdaniu są traktowane jako poufne. The report and all source trials data are storage and protected in Institute archives Nazwy roślin występujących w doświadczeniach Name of plants occurred in trials Skrót Nazwa łacińska Nazwa polska Abbreviation Latin name Polish name CIRAR Cirsium arvense ostrożeń polny ELYRE Elymus repens perz właściwy TRZAW Triticum spp. pszenica ozima 16