REAKCJA CEBULI I CHWASTÓW NA MIKRODAWKI OKSYFLUOROFENU Z ADIUWANTAMI

Transkrypt

1 Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 47 (3) 2007 REAKCJA CEBULI I CHWASTÓW NA MIKRODAWKI OKSYFLUOROFENU Z ADIUWANTAMI JERZY PAŁCZYŃSKI, ADAM DOBRZAŃSKI Instytut Warzywnictwa im. Emila Chroboczka Pracownia Herbologii Konstytucji 3 Maja 1/3, Skierniewice geop@inwarz.skierniewice.pl I. WSTĘP Na podstawie wcześniej przeprowadzonych badań oksyfluorofen w formie środków lub Galigan 240 EC zaleca się w Polsce stosować jednorazowo (0,5 l/ha) w fazie 3 4 liści cebuli lub w dawkach dzielonych trzykrotnie po 0,1 l/ha, począwszy od fazy 1 1,5 liścia albo dwukrotnie po 0,25 l/ha, od fazy 2. liści w odstępach kilkudniowych (Dobrzański i wsp. 1998). Podobne sposoby stosowania tego herbicydu są przyjęte w innych krajach (Tei i wsp. 1999). Jednym z kierunków badań nad ograniczeniem zużycia i lepszego wykorzystania aktywności herbicydów jest ich stosowanie metodą mikrodawek (Woźnica i wsp. 2005). Metoda ta polega na rozdzieleniu podstawowej dawki na 4 5, a czasem nawet więcej dawek i opryskiwaniu w zależności od potrzeby uzasadnionej pojawianiem się siewek chwastów po poprzednim zabiegu. Celem badań prowadzonych w latach była ocena możliwości obniżenia obecnie zalecanych w cebuli dawek oksyfluorofenu, poprzez zastosowanie tego herbicydu w mikrodawkach z dodatkiem adiuwantów. II. MATERIAŁ I METODY Doświadczenie polowe wykonano w Skierniewicach na glebie płowej (1,3 1,5% materii organicznej, ph H 2 O 6,3). Wielkość poletek wynosiła 12,2 m 2, liczba powtórzeń: 4. Cebulę, odmiany Błońska, wysiewano kwietnia. Na całej powierzchni doświadczenia, bezpośrednio po siewie zastosowano pendimetalinę (2005 Stomp 400 SC w dawce 2,5 l/ha; 2006 Stomp 330 EC 3 l/ha), a na 2 3 dni przed wschodami cebuli Ramrod Flo 480 SC (8 l/ha) + Roundup Ultra 360 SL (1,5 l/ha). Schemat doświadczenia przedstawiono w tabelach wyników. Zabiegi wykonywano opryskiwaczem z belką polową zaopatrzoną w rozpylacze Tee-Jet DG 11002VS, przy ciśnieniu 0,4 MPa; ilość cieczy użytkowej wynosiła 200 l/ha. Herbicyd (oksyfluorofen, 240 g/l) stosowano pięciokrotnie w trzech systemach. W systemie I i II pierwszy zabieg wykonano wcześnie po wschodach cebuli, niezależnie od jej fazy wzrostu, na

2 Reakcja cebuli i chwastów na mikrodawki chwasty wschodzące i w fazie nie starszej niż liścienie. W systemie I w kolejnych dawkach stosowano 0,025 l/ha, a w systemie II 0,05 l/ha. W systemie III pierwszy zabieg przeprowadzono w fazie 1 1,5 liścia właściwego cebuli, stosując każdorazowo dawkę 0,1 l/ha. Liczba dni pomiędzy kolejnymi zabiegami herbicydem (tab. 1), nie była stała lecz zróżnicowana i zależała od warunków pogodowych w okresie stosowania środka, składu florystycznego gatunków chwastów oraz szybkości ich wzrostu. Przy niekorzystnej dla wegetacji wiośnie 2005 roku drugi zabieg herbicydem Goal 240 EC wykonano po 19 dni po pierwszym stosowaniu. W roku 2006 natomiast drugi zabieg przeprowadzono po 8 dniach od pierwszego. Średnio kolejne zabiegi wykonywano co 6 9 dni. Środek użyto z dodatkiem adiuwantów Atpolan Bio 80 EC (80% estry metylowe kwasów tłuszczowych) w dawce 1,5 l/ha oraz Silwet L AL (840 g/l niejonowy, organosilikonowy surfaktant) w dawce 0,05 l/ha lub bez. Wskaźnikiem wykonania kolejnego zabiegu mikrodawkami oksyfluorofenu było zakończenie zamierania chwastów, po poprzedniej aplikacji, a więc niedopuszczanie do ich regeneracji i odrastania. Ocenę zniszczenia chwastów metodą bonitacyjną przeprowadzono po 5 7 dniach od ostatniego zabiegu. Fitotoksyczność oksyfluorofenu dla cebuli określono 5-krotnie, przed kolejnym zabiegiem oraz 5 6 dni po ostatnim zastosowaniu. Określono także plon cebuli z każdego obiektu. III. WYNIKI I ICH OMÓWIENIE Oksyfluorofen stosowany pięciokrotnie w mikrodawkach wykazał wysoką skuteczność w obydwu latach (tab. 1). Stopień zniszczenia chwastów, po wykonaniu zabiegów, wynosił 89,5 97,5%, zależnie od dawek i systemu stosowania herbicydu. Najlepsze zniszczenie chwastów otrzymano w II systemie, a nieco słabsze w I i III systemie. Dodatek adiuwantów poprawił skuteczność oksyfluorofenu, użytego w najniższej (0,025 l/ha) dawce (system I). Natomiast ogólne zniszczenie chwastów przy zwiększonych dawkach samego herbicydu (0,05 i 0,1 l/ha) było wysokie, w każdym z obiektów. Dodatek adiuwantów do oksyfluorofenu wpłynął natomiast na skuteczniejsze zniszczenie Chenopodium album i Galinsoga parviflora, we wszystkich systemach stosowania herbicydu. Herbicyd stosowany w mikrodawkach, wcześnie po wschodach cebuli, zapewnił jej wzrost na polu wolnym od chwastów, bez potrzeby pielenia, do czasu gdy możliwe stało się zastosowania innych powschodowych herbicydów. Bardzo wczesne użycie oksyfluorofenu (5 11 dni po wschodach) spowodowało wystąpienie stosunkowo silnych objawów uszkodzeń roślin cebuli, które były wyższe niż zwykle powodowane przez ten herbicyd (tab. 2). Mianowicie, podczas mokrej i zimnej wiosny roku 2005 uszkodzenia były wysokie i po pierwszym zabiegu wynosiły 17,3 28,3%, a podczas suchej i ciepłej wiosny 2006 były mniejsze 6,8 10,5%. Dodatek adiuwantów zwiększał fitotoksyczność w każdym z terminów stosowania, zwłaszcza w roku Objawy fitotoksyczności miały charakter przejściowy, a uszkodzona w bardzo wczesnym okresie wzrostu cebula szybko regenerowała. W obydwu latach badań plony cebuli, niezależnie od systemu stosowania oksyfluorofenu były nieco wyższe lub równe plonom zebranym z obiektów kontrolnych. Zanotowano niewielką tendencję zwiększenia plonu cebuli wskutek dodatku adiuwantów do oksyfluorofenu. Otrzymane wyniki potwierdzają pogląd Umedy i wsp. (1999), że obniżone dawki tego herbicydu można zastosować po wschodach cebuli wcześniej niż to jest obecnie polecane.

3 226 Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 47 (3) 2007 Tabela 1. Wpływ herbicydu stosowanego w mikrodawkach wcześnie po wschodach cebuli na stopień zniszczenia chwastów Table 1. The influence of applied in microrates after onion emergence on weed control efficacy Średnie z lat Means for Środki Treatments Dawka i liczba zabiegów Dose and No. of treatments ogółem [l/ha] total Zniszczenie chwastów Weed control [%] CAPBP CHEAL URTUR * SYSTEM I GASPA THLAR 0, ,5 89,5 86, ,0 87,4 0, ,0 95,5 95, ,5 92,0 0, ,0 95,5 93, ,0 94,0 SYSTEM II 0, ,0 97,5 88, ,0 95,5 0, ,5 97,5 98, ,5 93,2 0, ,5 98,5 96, ,0 96,0 SYSTEM III 0,1 5 92,0 93,5 95, ,5 95,0 Kontrola (Pokrycie przez chwasty [%]) Check (Weeds covering in [%]) 0,1 5 92,0 93,5 99, ,0 94,9 0,1 5 92,5 94,0 97, ,0 96,7 26,0 10,5 3,5 2,0 1,5 6,0 * gatunek wystąpił tylko w roku 2005 species was present in 2005 only Atpolan Bio 80 EC w dawce 1,5 l/ha Atpolan Bio 80 EC at rate 1.5 l/ha Silwet L AL w dawce 0,05 l/ha Silwet L AL at rate 0.05 l/ha CAPBP Capsella bursa-pastoris; CHEAL Chenopodium album; URTUR Urtica urens; GASPA Galinsoga parviflora; THLAR Thlaspi arvense Badania wykazały, że wcześnie po wschodach cebuli możliwe jest zastosowanie oksyfluorofenu w mikrodawkach. Taki sposób użycia herbicydu pozwolił na utrzymanie zachwaszczenia na bardzo niskim poziomie, do czasu osiągnięcia przez cebulę fazy 2 3 liści właściwych.

4 Reakcja cebuli i chwastów na mikrodawki Tabela 2. Fitotoksyczność Goalu 240 EC dla cebuli w zależności od systemu stosowania Table 2. Phytotoxicity of to onion according to the application system Lata Years Środki Treatments Dawka i liczba zabiegów Dose and No. of treatments [l/ha] Uszkodzenia liści cebuli (zakres od do) Onion leaf injury (range from to) [%] terminy obserwacji po kolejnych zabiegach dates of observations after next application: I II III IV V SYSTEM I 0, ,3 6,8 11,0 7,5 5,8 4,0 0,3 1,0 0 0, ,8 8,5 13,0 9,8 6,0 6,5 0,5 4,0 0 0, ,8 8,3 14,3 8,5 6,5 5,5 0,8 0 0 SYSTEM II 0, ,0 8,0 13,0 8,8 6,3 5,5 1,3 3,3 0 0, ,8 9,0 14,8 10,0 7,0 6,5 1,8 3,5 0 0, ,3 8,3 15,8 10,0 8,5 6,0 1,8 4,0 0 SYSTEM III 0,1 5 16,8 9,5 10,0 9,0 5,8 6,8 1,0 4,8 0 Kontrola Check 0,1 5 20,8 10,5 14,3 11,0 9,5 7,8 4,8 6,3 2,0 0 0,1 5 23,8 10,0 15,0 11,0 8,5 7,0 4,8 5,5 1, Atpolan Bio 80 EC w dawce 1,5 l/ha Atpolan Bio 80 EC at rate 1.5 l/ha Silwet L AL w dawce 0,05 l/ha Silwet L AL at rate 0.05 l/ha CAPBP Capsella bursa-pastoris; CHEAL Chenopodium album; URTUR Urtica urens; GASPA Galinsoga parviflora; THLAR Thlaspi arvense IV. LITERATURA Dobrzański A., Pałczyński J., Anyszka Z Wyniki doświadczeń wdrożeniowych z zastosowaniem herbicydu oksyfluorofen (), metodą dawek dzielonych w cebuli z siewu. Biul. Warz. 48: Tei F., Ascard J., Baumann D.T., Caussanel J.P., Dobrzański A., Froud-Williams R.J., Kleifeld Y., Iglesias A.P., Rocha F., Ruuttunen P., Rzozi S.B., Sanseovic T., Suso L Weeds and weed management in onion a review. 11th Symposium EWRS. European Weed Research Society, Basel, Switzerland, 28 June 1 July 1999: Proceedings/EWRS, COST 816, s Umeda K., Gal G., Strickland B Timing of postemergence herbicides for onion weed control. University of Arizona College of Agriculture 1999 Vegetable Report.

5 228 Progress in Plant Protection / Postępy w Ochronie Roślin, 47 (3) Woźnica Z., Idziak R., Waniorek W Extremely reduced herbicide rates applied with adjuvants for weed control in sugar beets. 13th EWRS Symposium. Bari, Italy, June 2005, Abstr., s JERZY PAŁCZYŃSKI, ADAM DOBRZAŃSKI THE RESPONSE OF WEEDS AND ONION TO MICRORATES OF OXYFLUORFEN WITH ADJUVANTS SUMMARY The aim of the experiment ( ) was to evaluate the efficacy and safety of ultra low rates (microrates) of oxyfluorfen, applied early after the emergence of drilled onion. was applied 5 times at rates l/ha (system I) and 0.05 l/ha (system II) from emergence until cotyledon growth stage of weeds and 5 times at rate 0.1 l/ha (system III) with first application at leaf stage of onion. Herbicide was applied alone or with addition of adjuvants. The results revealed very good weed control efficacy of microrates of oxyfluorfen and positive influence of adjuvants, especially at the lowest rate. Oxyfluorfen used even at ultra low rates, at early stages of onion growth comparatively strongly injured plants. Phytotoxicity symptoms of all systems were strongly dependent on weather conditions and had a temporary character. The onion yield obtained from all oxyfluorfen application systems was at a similar level and was comparable or slightly higher than the one from untreated plots. Key words: onion, oxyfluorfen, early postemergence, microrates, adjuvants, weeds