POWIATOWY URZĄD PRACY ul. Saperów 24, Elbląg 55/ , fax ,

POWIATOWY URZĄD PRACY ul. Saperów 24, 82-300 Elbląg 55/237 67 00, fax. 55 237 67 99, e-mail: olel@up.gov.pl RANKING ZAWODÓW DEFICYTOWYCH I NADWYŻKOWYCH W ELBLĄGU ZA 2012 ROK ELBLĄG marzec 2013 rok

2 Przedruk w całości lub w części oraz wykorzystanie danych statystycznych w druku dozwolone jest wyłącznie z podaniem źródła. Powiatowy Urząd Pracy ul. Saperów 24 82 300 Elbląg tel. 55 2376707

3 SPIS TREŚCI WSTĘP 4 1. KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA BEZROBOCIA 6 1.1. LICZBA BEZROBOTNYCH i STOPA BEZROBOCIA 6 1.2. PŁYNNOŚĆ BEZROBOCIA 8 1.3. STRUKTURA BEZROBOCIA 9 2. BEZROBOCIE WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW 14 3. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY BEZROBOTNYCH 17 4. BEZROBOTNI WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI (PKD) 20 5. OFERTY PRACY WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW 22 6. OFERTY WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI (PKD) 23 7. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY OFERT PRACY 26 8. ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE 28 8.1. ZAWODY NADWYŻKOWE 28 8.2 ZAWODY ZRÓWNOWAŻONE 31 8.3. ZAWODY DEFICYTOWE 32 9. ZAKOŃCZENIE 34 ANEKS STATYSTYCZNY 36

4 WSTĘP Wiedza o regionalnym rynku pracy pozwala pomagać bezrobotnym w poszukiwaniu pracy i lepiej zaspakajać potrzeby kadrowe pracodawców. Ważnym komponentem tej wiedzy jest znajomość ofert pracodawców poszukujących pracowników i kwalifikacji osób bezrobotnych ubiegających się o pracę. Istotnym elementem charakterystyki popytu na pracę jest struktura zawodowa zgłoszonych ofert. Dla pełniejszego określenia sytuacji na elbląskim rynku pracy konieczne jest odniesienie tej struktury do struktury zawodowej bezrobotnych. Stopień zależności tych dwóch struktur pozwala stwierdzić na ile zjawisko bezrobocia w Elblągu ma charakter strukturalny wynikający z niedopasowania kwalifikacji zawodowych bezrobotnych do potrzeb zgłoszonych przez pracodawców. Analiza wielkości i struktury zgłaszanego przez pracodawców popytu na pracę jest ze względu na dostępne źródła informacji stosunkowo trudna, a uzyskane wyniki mogą być niejednoznaczne. W przedstawionym raporcie nie uwzględniono np. ofert pracy publikowanych w prasie i ogłaszanych w komunikatach radiowo-telewizyjnych oraz gromadzonych przez niepubliczne instytucje pośrednictwa pracy. Brakuje w nim też informacji na temat pracodawców, którzy korzystają ze swoich własnych kontaktów w poszukiwaniu potrzebnych im pracowników. Podstawowe definicja Monitoring zawodów deficytowych i nadwyżkowych to proces systematycznego obserwowania zjawisk zachodzących na rynku pracy dotyczących kształtowania popytu na pracę i podaży zasobów pracy w przekroju terytorialno zawodowym oraz formułowania na tej podstawie ocen, wniosków i krótkotrwałych prognoz niezbędnych dla prawidłowego funkcjonowania systemów: szkolenia bezrobotnych oraz kształcenia zawodowego. Zawód deficytowy jest to zawód, na który występuje wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie. Zawód nadwyżkowy zawód, na który występuje na rynku pracy mniejsze zapotrzebowanie niż liczba poszukujących pracy w tym zawodzie.

5 Cel opracowania analizy Informacje o bezrobociu i ofertach pracy według zawodów posłużą w szczególności jako źródło informacji do: Dostosowania poziomu, struktury i treści kształcenia zawodowego do potrzeb rynku pracy; Określania zgodnych z zapotrzebowaniem rynku pracy kierunków szkoleń osób bezrobotnych; Prowadzenia racjonalnej i zgodnej z realiami rynku pracy gospodarki środkami Funduszu Pracy, pozostającymi w dyspozycji powiatowych urzędów pracy; w zakresie asygnowania środków na aktywne formy przeciwdziałania bezrobociu, szczególnie w zakresie programów specjalnych i aktywizacji absolwentów; Opracowania przez samorządy lokalne strategii działania oraz oceny i weryfikacji ich założeń w części dotyczącej łagodzenia skutków bezrobocia oraz promocji zatrudnienia; Planowania działań przez instytucje i organizacje współpracujące na lokalnym rynku pracy w zakresie przeciwdziałania bezrobociu; Podnoszenia jakości poradnictwa zawodowego poprzez bieżące wskazywanie doradcom zawodowym profesji poszukiwanych przez lokalnych pracodawców oraz takich, na które maleje zapotrzebowanie; Usprawnienia pośrednictwa pracy poprzez uzyskanie bieżących informacji o planach zatrudnieniowych zakładów pracy. Podstawa opracowania Podstawowymi źródłami informacji wykorzystanymi w opracowaniu były:

6 Sporządzone przez Powiatowy Urząd Pracy w Elblągu zestawienia danych statystycznych dotyczących osób bezrobotnych oraz ofert pracy będących w dyspozycji urzędu w układzie według grup zawodów. Metodologia opracowania Raport sporządzony zgodnie z Zaleceniami metodycznymi do prowadzenia monitoringu zawodów deficytowych i nadwyżkowych opracowanymi przez Departament Rynku Pracy w Ministerstwie Pracy i Polityki Społecznej. Monitoring oparty jest o trzy źródła danych: Sprawozdania MPiPS-01 (Załącznik 3 Bezrobotni oraz oferty pracy według zawodów i specjalności, Załącznik 2 Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy i ofert pracy, Załącznik 1 Bezrobotni według czasu pozostawania bez pracy, wieku, poziomu wykształcenia i stażu pracy ). Jednostką analizy w monitoringu jest zawód oraz specjalność. W monitoringu zastosowano następujące mierniki: Średnia miesięczna nadwyżka (deficyt) podaży siły roboczej w danym zawodzie; Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) poszczególnych zawodów; Wskaźnik szansy uzyskania oferty w danym zawodzie; Wskaźnik struktury bezrobotnych według zawodów (grup zawodów); Wskaźnik struktury bezrobotnych według PKD; Wskaźniki struktury ofert pracy według zawodów (grup zawodów); Wskaźniki struktury ofert pracy według PKD. 1. KRÓTKA CHARAKTERYSTYKA BEZROBOCIA 1.1. LICZBA BEZROBOTNYCH I STOPA BEZROBOCIA Obecnie w mieście Elbląg zamieszkuje 123 979 osób. Liczba osób bezrobotnych z terenu Elbląga zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Elblągu na dzień 31.12.2012 r. wynosiła 7687 osób (w tym 50,2%, czyli 3859 osób, stanowiły kobiety), natomiast stopa bezrobocia rejestrowanego wynosiła 17,1%. Na koniec grudnia 2012 r. pozostawało w rejestrze bezrobocia 830 osób bezrobotnych dotychczas niepracujących, co stanowi 10,8% ogółu bezrobotnych. Absolwenci osoby bezrobotne zarejestrowane w

% 7 okresie 12 miesięcy od dnia ukończenia szkoły, stanowiły 4,2% wszystkich zarejestrowanych, czyli 325 osób. osób. W tej kategorii kobiety stanowiły 60,9%, czyli 198 osób. Kształtowanie się liczby bezrobotnych oraz stopy bezrobocia w 2011 i 2012 roku w poszczególnych miesiącach przestawia wykres nr 1 i 2 Wykres nr 1. Liczba bezrobotnych w mieście Elbląg. 8600 8400 8407 8271 8200 8042 8112 8000 7800 7600 7400 7200 7000 7678 7784 7823 7830 7740 7724 7549 7296 7374 7169 7298 7246 7223 7198 7411 7288 7529 7330 7687 7245 2012 2011 6800 6600 6400 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII Wykres nr 2. Stopa bezrobocia w mieście Elbląg. 25,00 20,00 17,2 17,9 17,6 17,3 16,7 16,3 16 15,9 16,1 16,5 16,7 17,1 15,00 16,6 16,7 16,8 16,8 16,7 15,9 15,6 15,8 15,8 15,9 16 15,8 10,00 5,00 0,00 I II III IV V VI VII VIII IX X XI XII 2012 2011

8 1.2. PŁYNNOŚĆ BEZROBOCIA W okresie 12 miesięcy 2012 r. w PUP w Elblągu zarejestrowało się 8786 osób bezrobotnych z miasta Elbląg, tj. o 712 (7,5%) osób mniej niż w roku 2011. Rejestrujący się kolejny raz stanowili 82,2% (o 2,0 pkt. procentowego mniej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego). Wzrósł natomiast % udział do ogółu rejestrujących się po raz pierwszy (o 2,0 pkt. procentowego). W tym samym okresie z ewidencji bezrobotnych wyłączono 8344 osoby bezrobotne z miasta Elbląg, tj. o 1498 (15,2%) osób mniej niż w analogicznym okresie roku ubiegłego. Wykres nr 3. Odpływy i napływy do bezrobocia w Elblągu w okresie 12 miesięcy 2011 2012 8 000 6 000 4 000 9 498 9 842 8 786 8 344 Napływ Odpływ 2 000 0 2011 2012 Głównym powodem odpływu osób bezrobotnych z ewidencji urzędu było podjęcie pracy (subsydiowanej i niesubsydiowanej) oraz udział w aktywnych formach (stażach, szkoleniach, pracach społecznie użytecznych) 3948 osób z miasta Elbląg, co stanowi 47,3 % ogółu wyłączeń (spadek o 98 osób, tj. 2,4%). Z powodu podjęcia pracy niesubsydiowanej wyrejestrowano 2820 osób (33,8% odpływu), o 397 osób mniej (12,3%) niż w 2011 r., natomiast z powodu podjęcia pracy subsydiowanej, stażu, szkolenia i prac społecznie użytecznych wyrejestrowano 1128 osób (13,5% odpływu) o 299 osób, ( 36%) więcej niż w 2011 r. Drugą co do wielkości przyczyną wyrejestrowań był brak gotowości do podjęcia pracy 3076 osób, co stanowi 36,9 % ogółu wyłączeń. W porównaniu do analogicznego okresu roku ubiegłego odnotowano spadek liczby osób wyrejestrowanych z tego tytułu o 1240 osób (28,7%), przy jednoczesnym spadku udziału tych osób w ogólnej liczbie wyrejestrowań (o 14,9 p. proc).

9 Wykres nr 4. Struktura wyłączeń z ewidencji bezrobotnych za okres 12 miesięcy 2012 r. dobrowolna rezygnacja ze statusu bezrobotnego; 6,0% niepotwierdzenie gotowości do pracy; 36,9% inne; 9,8% praca niesubsydiowana; 33,8% staż; 6,7% praca subsydiowana; 4,3% przygotowanie zawodowe dorosłych; 0,0% Źródło: opracowanie własne, na podstawie danych MPiPS-01 szkolenia; 1,6% prace społecznie użyteczne; 0,9% 1.3. STRUKTURA BEZROBOCIA Powiatowy Urząd Pracy dokonuje analizy struktury osób bezrobotnych według następujących kryteriów: a) wykształcenia, wieku, stażu, czasu pozostawania bez pracy, b) wybranych grup zawodowych, c) wybranych kategorii bezrobotnych. Strukturę bezrobocia na koniec grudnia 2012 r. z podziałem na wykształcenie, wiek, staż oraz czas pozostawania bez pracy przedstawia tabela nr 1.

10 TABELA 1. Bezrobotni według wykształcenia, wieku, stażu pracy i czasu pozostawania bez pracy. Wyszczególnienie Stan na 31.12. 2011 r. Stan na 31.12. 2012 r. Zmiany wzrost/spadek w % OGÓŁEM 7245 7687 6,1 WYKSZTAŁCENIE wyższe 846 840-0,7 policealne i średnie zawodowe 1459 1444-1,0 średnie ogólnokształcące 814 943 15,8 zasadnicze zawodowe 2010 2179 8,4 gimnazjalne i poniżej 2116 2281 7,8 WIEK 1 8-24 lata 1222 1181-3,4 25-34 lata 2100 2250 7,1 35-44 lata 1395 1626 16,6 45-54 lata 1538 1533-0,3 55-59 lat 784 844 7,7 60 i powyżej 206 253 22,8 STAŻ PRACY bez stażu 830 830 0,0 do 1 roku 1143 1219 6,6 1-5 lat 1667 1815 8,9 5-10 lat 1112 1226 10,3 1 0-20 lat 1317 1365 3,6 20-30 lat 907 950 4,7 30 i więcej 269 282 4,8 CZAS POZOSTAWANIA BEZ PRACY do 1 miesiąca 565 618 9,4 1-3 miesiące 1372 1408 2,6 3-6 miesięcy 1341 1195-10,9 6-12 miesięcy 1533 1501-2,1 12-24 miesięcy 1475 1565 6,1 pow. 24 miesięcy 959 1400 46,0 a) WYKSZTAŁCENIE Analizując dane z tabeli według stanu na koniec grudnia 2012 r., należy zauważyć, iż największą populację wśród osób bezrobotnych stanowią osoby z wykształceniem gimnazjalnym i niższym (29,7%) oraz z wykształceniem zasadniczym zawodowym (28,3%). Trzecią co do wielkości grupę stanowią osoby z wykształceniem policealnym i średnim zawodowym. Grupa ta stanowi 18,8 % ogółu bezrobotnych. Osoby z wykształceniem średnim ogólnokształcącym stanowią 12,3% populacji bezrobotnych.

11 Do najmniej licznej grupy bezrobotnych należą osoby legitymujące się wykształceniem wyższym 10,9 %. Wykres nr 5. Struktura bezrobotnych według poziomu wykształcenia na koniec grudnia 2012r. w porównaniu do grudnia 2011 r. b) WIEK Analizując bezrobotnych wg wieku możemy stwierdzić, iż najliczniejszą grupę bezrobotnych stanowią osoby w wieku 25-34 (29,0%). W stosunku do analogicznego okresu roku 2011 odnotowano wzrost o 150 osób, tj. 7,1%. Drugie miejsce przypada bezrobotnym w wieku 45-54 lata (21,2). Spadek liczby bezrobotnych odnotowano w mieście Elblag w przedziale wieku 18 24 lat(-3,4%) oraz 45-54 lata (-0,3%).

12 Wykres nr 6. Struktura bezrobocia według wieku na koniec grudnia 2012 roku w porównaniu do grudnia 2011 roku. c) STAŻ PRACY 35,0% 30,0% 29,3% 29,0% 25,0% 20,0% 15,0% 16,9% 15,4% 19,3% 21,2% 21,2% 19,9% 2011 2012 10,0% 10,8% 11,0% 5,0% 3,3% 2,8% 0,0% 18-24 25-34 35-44 45-54 55-59 60-64 Biorąc pod uwagę staż pracy osób bezrobotnych, największa grupa osób z terenu Elbląga zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Elblągu posiada staż pracy pomiędzy 1-5 lat, tj. 23,6 % badanych. Drugą co do wielkości grupę tworzą osoby ze stażem pracy od 10 do 20 lat 17,8%. Kolejnymi grupami są bezrobotni ze stażem: do 1 roku 15,9%, 5-10 lat 15,9%, 20-30 lat 12,4%, bez stażu 10,8%, pow. 30 lat 3,7%.

13 Wykres nr 7. Struktura bezrobocia według stażu pracy na koniec grudnia 2012 roku w porównaniu do grudnia 2011 roku. 25,0% 23,0% 23,6% 20,0% 15,0% 10,0% 15,8% 15,9% 15,3% 15,9% 18,2% 17,8% 12,5% 12,4% 11,5% 10,8% 2011 2012 5,0% 3,7% 3,7% 0,0% do 1 roku 1 do 5 5 do 10 10 do 20 20 do 30 30 lat i więcej bez stażu d) CZAS POZOSTAWANIA BEZ PRACY Jak wynika z danych zawartych w tabeli nr 3, najliczniejszą populację wśród bezrobotnych z terenu Elbląga stanowią osoby zarejestrowane od 12 do 24 miesięcy. Grupa ta stanowi 20,4%. Drugą co do wielkości grupę stanowią bezrobotni zarejestrowani od 6 do 12 miesięcy (19,5%). Kolejną grupę tworzą osoby pozostające bez pracy od 1 do 3 miesięcy (18,3%). Udział pozostałych grup przedstawia się następująco: powyżej 24 miesięcy (18,2%), 3-6 miesiący (15,5%), do 1 miesiąca (8,0%).

14 Wykres nr 8. Struktura bezrobocia według czasu pozostawania bez pracy (w miesiącach) na koniec grudnia 2012 roku w porównaniu do grudnia 2011 roku. 25,0% 20,0% 18,9% 18,3% 18,5% 21,2% 19,5% 20,4% 20,4% 18,2% 15,0% 15,5% 13,2% 2011 2012 10,0% 7,8% 8,0% 5,0% 0,0% do 1 m-ca 1 do 3 m-ce 3 do 6 m-cy 6 do 12 m-cy 12 do 24 m-ce pow. 24 m-cy 2. BEZROBOCIE WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW W strukturze bezrobocia według grup zawodów od trzech lat najliczniejszą jest grupa bezrobotnych robotników przemysłowych i rzemieślników. W końcu grudnia 2010 r. do tej grupy zaliczano 1844 osoby, na koniec grudnia 2011 roku liczba ta zmniejszyła się do 1755 osób, a na koniec grudnia 2012 ponownie wzrosła do 1950 osób (wzrost do 2010 r. o 106 osób, tj. 5,7%, a do 2011 r. o 195, tj. 11,1%). W końcu grudnia 2012 roku bezrobotni wchodzący w skład tej grupy zawodowej stanowili 25,4% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych (w 2011 r. stanowiła 24,2% - wzrost o 1,2 pkt. proc). Drugie miejsce przypadło pracownikom usług osobistych i sprzedawcom. Na koniec grudnia 2010 r. było 1595 osób, na koniec grudnia 2011 r. liczba ta zmniejszyła się o 43 osoby do 1552 osób, a na koniec grudnia 2012 ponownie wzrosła o 43 osoby do 1595 osób. W 2012 r. bezrobotni wchodzący w skład tej grupy zawodowej stanowili 20,7% ogółu bezrobotnych. Trzecie miejsce zajmują bezrobotni nie posiadający zawodu. W końcu grudnia 2010 r. były 1342 osoby, na koniec grudnia 2011 roku liczba ta wynosiła 1223 osoby, a na

15 koniec 2012 r. 1312 osób. W stosunku do końca grudnia 2011 r. liczba bezrobotnych w tej grupie wzrosła o 89 osób, tj. 7,3%, a w stosunku do 2010 r. spadła o 30 osób, tj. 2,2%. W 2012 roku bezrobotni w grupie pracowników bez zawodu stanowili 17,1% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Warto zaznaczyć, że w 2012 r. spadek poziomu bezrobocia nastąpił tylko w dwóch wielkich grupach zawodowych: wyższych urzędników i kierowników (-25%) oraz techników i innego średniego personelu (-0,6%). a w pozostałych ośmiu wielkich grupach nastąpił wzrost, w tym najwyższy w grupie rolników, ogrodników, leśników i rybaków (48,6%) oraz operatorów i monterów maszyn i urządzeń (17,1%). Według Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, najbardziej zagregowany podział obejmuje 11 wielkich grup zawodowych, co ilustruje tabela 2. TABELA 2. Bezrobotni według grup zawodów w końcu 2010 2012. BEZROBOTNI GRUPY ZAWODÓW 2010 r. 2011 r. 2012 r. Zmiana liczby bezrobotnych w 2011r. w porównaniu z 2010r. Zmiana liczby bezrobotnych w 2012r. w porównaniu z 2011r. liczba % liczba % OGÓŁEM 7589 7245 7687-344 4,5 442 6,1% z tego: Siły zbrojne 0 0 0 0 0 0 Wyżsi urzędnicy i kierownicy 22 12 9-10 45,4-3 -25,0% Specjaliści 689 769 772 80 11,6 3 0,4% Technicy i inny średni personel 678 640 636-38 5,6-4 -0,6% Pracownicy biurowi 400 384 399-16 -4 15 3,9% Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 1595 1552 1595-43 2,7 43 2,8% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 51 35 52-16 31,4 17 48,6% Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 1844 1755 1950-89 4,8 195 11,1% Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 402 333 390-69 17,2 57 17,1% Pracownicy przy pracach prostych 566 542 572-24 4,2 30 5,5% Bez zawodu 1342 1223 1312-119 8,9 89 7,3% Źródło: Sprawozdawczość nr.1 MPiPS załącznik 3. Obliczenia własne

16 Po raz trzeci czwarte miejsce pod względem liczebności zajmują specjaliści - bezrobotni o najwyższych kwalifikacjach zawodowych legitymujący się dyplomami wyższych uczelni (co stanowi 10,0% ogółu bezrobotnych z Elbląga). Na koniec grudnia 2012 r. zarejestrowane były 772 osoby z omawianej grupy - i w odniesieniu do stanu z końca grudnia 2011 roku liczebność tej kategorii bezrobotnych wzrosła o 3, tj. o 0,4%, a w porównaniu do końca 2010 wzrosła o 83 osoby, tj. 12,0%. Najwięcej bezrobotnych w grupie specjalistów, odnotowano wśród: specjalistów administracji publicznej (106 osób), ekonomistów (90 osób), specjalistów ds. marketingu i handlu (35 osób), pedagogów (35 osób), pozostałych specjalistów ds. zarządzania i organizacji (37 osób), specjalistów ds. organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i hotelarskich (21 osób) nauczycieli języka polskiego (19 osób). Nieco mniej jest techników i innego średniego personelu. Na koniec grudnia 2012 r. zarejestrowanych było 636 osób (spadek do stanu z końca grudnia 2011 r. o 4 osoby, tj. 0,6%, a do grudnia 2010 r. spadek o 42 osoby, tj. 6,2% - od 4 lat tendencja spadkowa. Wykres nr 9. Udział procentowy bezrobotnych według grup zawodowych w 2012 r.

17 Wyżsi urzędnicy i kierownicy - 0,1% 17,1% 0,1% 10,0% 8,3% Specjaliści - 10,0% Technicy i inny średni personel - 8,3% 7,4% 5,2% Pracownicy biurowi - 5,2% 5,1% 25,4% 0,7% 20,7% Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy - 20,8% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy - 0,7% Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy - 25,4% Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 5,1% Pracownicy przy pracach prostych - 7,4% Bez zawodu - 17,1% 3. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY BEZROBOTNYCH Analiza bezrobotnych według zawodów pozwoliła na sporządzenie rankingu 30 najliczniej występujących zawodów wśród bezrobotnych patrz tabela 3. Osoby bezrobotne posiadające zawody, wymienione w tabeli 3, w 2012 r. stanowiły 63,4% z 7687 osób zarejestrowanych jako bezrobotni ogółem. W odniesieniu do stanu z roku 2011 liczba zarejestrowanych bezrobotnych w ww. zawodach wzrosła o 422 osoby, tj. o 9,5%. Poziom bezrobocia w 2012 r. w porównaniu do 2011 r. wzrósł w 25 zawodach, w tym najwyżej wśród robotników budowlanych i kierowców samochodu ciężarowego. W rankingu zawodów według liczby osób bezrobotnych niezmiennie pierwszą pozycję pod względem liczebności zajmują osoby bezrobotne bez zawodu. W 2012 roku liczba osob nie posiadających zawodu wzrosła o 109 osób, tj. 8,9%. Udział osób bezrobotnych bez zawodu pozostających pow. 12 m-cy bez pracy wynosi 17,3%. Na drugiej pozycji klasyfikują się sprzedawcy z liczbą 886 osób. W 2012 populacja ta wzrosła o 48 osób, tj. o 5,7%. Udział osób bezrobotnych pow. 12 m-cy w tej grupie wynosi 42,8%.

18 Trzecia pozycja przypadła robotnikom gospodarczym 255 osób bezrobotnych (wzrost o 20 osób, tj. o 8,5%). Udział osób długotrwale bezrobotnych w tej grupie wynosi 42%. Dalsze miejsca zajęły takie zawody jak: robotnik budowlany (udział osób bezrobotnych pow. 12 m-cy wynosi 30%), stolarz meblowy (udział osób bezrobotnych pow. 12 m-cy wynosi 40%), kucharz (udział osób bezrobotnych pow. 12 m-cy wynosi 36%), kaletnik (udział osób bezrobotnych pow. 12 m-cy wynosi 48,9%), murarz (udział osób bezrobotnych pow. 12 m-cy wynosi 34,9%). Udział osób bezrobotnych (w prezentowanych powyżej zawodach) zarejestrowanych w Powiatowym Urzędzie Pracy w Elblągu powyżej 12 miesięcy znacznie zwiększył się w porównaniu do 2011 r. Lp TABELA 3. Ranking pierwszych trzydziestu zawodów według liczby bezrobotnych Kod zawodu Zawód Liczba w 2011r. Liczba w 2012 r. % do ogółem Zmiana liczby bezrobotnych w porównaniu z 2011r. (5-4) Zmiana liczby bezrobotnych w porównaniu z 2011r. % (7/4) 1 2 3 4 5 6 7 8 Ogółem 7245 7687 100% 442 6,1% z tego poniżsi bezrobotni 4454 4876 63,4% 422 9,5% 1 000000 Bez zawodu 1222 1331 17,3% 109 8,9% 2 522301 Sprzedawca 838 886 11,5% 48 5,7% 3 515303 Robotnik gospodarczy 235 255 3,3% 20 8,5% 4 931301 Robotnik budowlany 125 165 2,1% 40 32,0% 5 752208 Stolarz meblowy 146 146 1,9% 0 0,0% 6 512001 Kucharz 120 137 1,8% 17 14,2% 7 753702 Kaletnik 135 137 1,8% 2 1,5% 8 711202 Murarz 115 129 1,7% 14 12,2% 9 411004 Technik prac biurowych 160 128 1,7% -32-20,0% 10 331403 Technik ekonomista 103 113 1,5% 10 9,7% 11 752205 Stolarz 94 110 1,4% 16 17,0% 12 242217 Specjalista administracji publicznej 118 107 1,4% -11-9,3% 13 753303 Szwaczka 70 95 1,2% 25 35,7% 14 263102 Ekonomista 78 93 1,2% 15 19,2% 15 722204 Ślusarz 103 93 1,2% -10-9,7% 16 911102 Sprzątaczka 85 90 1,2% 5 5,9% 17 753105 Krawiec 78 82 1,1% 4 5,1% 18 723103 Mechanik pojazdów samochodowych 63 82 1,1% 19 30,2% 19 432103 Magazynier 79 76 1,0% -3-3,8% 20 833203 Kierowca samochodu 44 68 0,9% 24 54,5%

19 ciężarowego 21 832205 Kierowca samochodu osobowego 54 66 0,9% 12 22,2% 22 712601 Hydraulik 45 59 0,8% 14 31,1% 23 332203 Przedstawiciel handlowy 47 56 0,7% 9 19,1% 24 751204 Piekarz 52 56 0,7% 4 7,7% 25 713102 Malarz budowlany 57 55 0,7% -2-3,5% 26 311204 Technik budownictwa 38 54 0,7% 16 42,1% 27 751201 Cukiernik 48 54 0,7% 6 12,5% 28 941201 Pomoc kuchenna 49 54 0,7% 5 10,2% 29 512002 Kucharz małej gastronomii 43 51 0,7% 8 18,6% 30 411050 Pozostali pracownicy obsługi biurowej 10 48 0,6% 38 380,0% Pierwsze miejsce wśród zawodów nierobotniczych przypadło technikom prac biurowych pozycja 9 w rankingu i technikom ekonomistom pozycja 10 w rankingu. Na koniec grudnia 2012 zarejestrowanych było 128 bezrobotnych w zawodzie technik prac biurowych, tj. o 32 osoby, tj. (20%) mniej niż w 2011 r. i 113 osób bezrobotnych w zawodzie technik ekonomista, tj. o 10 osób, tj. 9,7% więcej niż w 2011 r. Stanowili oni 1,7% i 1,5% ogółu zarejestrowanych bezrobotnych. Udział osób bezrobotnych powyżej 12 miesięcy w tych grupach wyniósł 44,3%. Wciąż pierwszą lokatę z grupy osób posiadających wykształcenie wyższe zajmują specjaliści administracji publicznej. Znajdują się oni na 12 pozycji w rankingu. W 2012 r. zarejestrowanych było 107 osób posiadających ten zawód. Udział osób bezrobotnych powyżej 12 miesięcy w tej grupie wyniósł 31%. W odniesieniu do 2011 r. liczba bezrobotnych specjalistów administracji publicznej zmniejszyła się o 11 osób, tj. o 9,3%. Kolejne pozycje zajęli ekonomiści 93 osoby bezrobotne, (wzrost o 15 osób, tj. 19,2%) oraz specjaliści do spraw marketingu i handlu 60 osób (spadek o 24 osoby, tj. 40%). Udział osób bezrobotnych powyżej 12 miesięcy w tej grupie wynosi odpowiednio 22,5% i 41,6%.

20 4. BEZROBOTNI WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI (PKD) Kolejnym ważnym aspektem analizy jest przyjrzenie się, w jakich branżach występuje najwięcej bezrobotnych, a w jakich najmniej. Uwzględniając rodzaj prowadzonej działalności według Polskiej Klasyfikacji Działalności najwięcej osób bezrobotnych pracowało przed zarejestrowaniem w PUP w Elblągu w (zarejestrowani bezrobotni w okresie 12 miesięcy 2012 r.) następujących branżach: handlu hurtowym i detalicznym 1603 osoby (21,3% ogółu*); przetwórstwie przemysłowym 1453 osoby (19,3%); budownictwie 877 osób (11,7%); działalności w zakresie usług administrowania i działalności wspierającej 625 osób (8,3%); pozostałej działalności usługowej 597 osób (7,9%); hotelach i restauracjach 360 osób (4,8%); administracji publicznej 352 osoby (4,7%); transporcie i gospodarce magazynowej 273 osoby (3,6%); działalności profesjonalnej, naukowej i technicznej 213 osób (2,8%); najmniej zaś w: gospodarstwach domowych 1 osoba (0,01% ogółu); górnictwie i wydobywaniu 2 osoby (0,02%); wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną 53 osoby (0,7%). *% do liczby poprzednio pracujących tj. 7517 osób TABELA 4. Bezrobotni według rodzaju działalności ostatniego miejsca pracy. Bezrobotni Lp. Sekcja Polskiej klasyfikacji działalności (PKD) Stan w końcu 2010 r. Stan w końcu 2011 r. Stan w końcu 2012 r. Liczba % Liczba % Liczba % 1 Handel hurt i detaliczny, naprawy sprzętu mechanicznego, motocykli oraz art. przeznaczenia. 1487 22,3 1467 22,9 1535 22,4 użytku domowego 2 Przetwórstwo przemysłowe 1385 20,8 1255 19,6 1293 18,8 3 Budownictwo 630 9,5 638 9,9 792 11,5

21 4 Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 365 5,5 409 6,4 495 7,2 5 Pozostała działalność usługowa 507 7,6 479 7,5 468 6,8 6 Administracja publiczna. i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia. społeczne. i 432 6,5 412 6,4 368 5,4 powszechne. ubezpieczenia. zdrowotne 7 Działalność zwiazana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 263 4,0 265 4,1 292 4,2 8 Działalność niezidentyfikowana 325 4,9 247 3,8 265 3,9 9 Transport, gospodarka magazynowa i łączność 207 3,1 191 3,0 231 3,4 10 Działalność profesjonalna, naukowa, techniczna 159 2,4 160 2,5 195 2,8 11 Edukacja 159 2,4 163 2,5 163 2,4 12 Działalność finansowa i ubezpieczeniowa 173 2,6 158 2,5 160 2,3 13 Opieka zdrowia i pomoc społeczna 142 2,1 123 1,9 130 1,9 14 Działalność związana z obsługą rynku nieruchomości 78 1,2 97 1,5 129 1,9 15 Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją 120 1,8 132 2,1 102 1,5 16 Rolnictwo, leśnictwo, łowiectwo i rybactwo 74 1,1 80 1,2 85 1,2 17 Dostawy wody, gospodarowanie ściekami i odpodami oraz działalność zwiazana z rekutywacją 52 0,8 62 1,0 59 0,9 19 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię elektryczną 45 0,7 33 0,5 46 0,7 18 Informacja i komunikacja 40 0,6 35 0,5 43 0,6 20 Górnictwo, kopalnictwo 7 0,1 6 0,1 3 0,04 21 Gospodarstwa domowe zatrudniające pracowników 4 0,1 3 0,0 3 0,04 22 Organizacje i zespoły eksterytorialne 0 0,0 0 0,0 0 0,0 Ogółem 6654 100 6415 100 6857 100 Struktura osób bezrobotnych według Polskiej Klasyfikacji Działalności na koniec 2012 r. wskazuje, że najwięcej osób zarejestrowanych było wśród osób bezrobotnych, które pracowały w: handlu hurtowym i detalicznym 1535 osób (22,4%); przetwórstwie przemysłowym 1293 osoby (18,8%); budownictwie 792 osób (11,5%); działalności w zakresie usług administrowania i dziłalnośc wspierająca 495 osób (7,2%); pozostałej działalności usługowej 436 osób (6,8%); administracji publicznej i obronie narodowej 368 osób (5,4%); działalności zwiazanej z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 292 osoby (4,2%). najmniej zaś w: gospodarstwie domowym zatrudniającym pracowników 3 osoby (0,04%). górnictwie i kopalnictwie 3 osoby (0,04%).

22 Z przeprowadzonej szczegółowej analizy patrz tabela 4 wynika, iż w 2012 roku wzrost bezrobocia wystąpił w 14 sektorach gospodarczych, przy czym najsilniejszy (biorąc pod uwagę liczbę bezrobotnych): budownictwie wzrost o 154 osoby; działalności w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca wzrost o 86 osób; transporcie, gospodarce magazynowej i łączności wzrost o 40 osób; działalności profesjonalnej, naukowej, technicznej wzrost o 35 osoby. Znaczący spadek odnotowano w administracji publicznej i obronie narodowej (o 44 osoby) oraz działalności związanej z kulturą, rozrywką i rekreacją (o 30 osób). 5. OFERTY PRACY WEDŁUG PODSTAWOWYCH GRUP ZAWODÓW W 2012 roku do Powiatowego Urzędu Pracy w Elblągu zgłoszono 2135 ofert z terenu Elbląga, to jest o 158 więcej (8,0%) niż w 2011 roku i 1491 mniej (41%) w porównaniu do 2010 r. W strukturze ofert pracy najwięcej propozycji pracy przedstawiono pracownikom usług osobistych i sprzedawcom. Na koniec grudnia 2012 r. na tę grupę zawodową przypadało 588 ofert pracy, tj. o 34 oferty mniej (5,5%) niż w 2011 r. Stanowiły one 27,5% wszystkich ofert pracy. Drugie miejsce zajmowali robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy. Dla nich w 2012 r. były 493 oferty pracy - wzrost o 44 tj. o 9,8%. Stanowiły one 23,1% wszystkich ofert pracy. Trzecia lokata przypadła technikom i innemu średniemu personelowi. W 2012 r. dla tej populacji dostępne były 323 oferty pracy wzrost o 122, tj. o 60,7%. Stanowiły one 15,1% wszystkich ofert pracy. Według Klasyfikacji Zawodów i Specjalności, najbardziej zagregowany podział obejmuje 11 wielkich grup zawodowych patrz tabela 5.

23 TABELA 5. Oferty pracy według wielkich grup zawodów na koniec grudnia 2010 r. 2012 r. OFERTY PRACY GRUPY ZAWODÓW 2010 r. 2011 r. 2012r. Zmiana liczby ofert pracy w 2011r. w porównaniu z 2010 r. Zmiana liczby ofert pracy w 2012 r. w porównaniu z 2011 r. liczba % liczba % OGÓŁEM 3626 1977 2135-1649 -45,5% 158 8,0% z tego: Bez zawodu 1 0 1-1 100,0% 1 100,0 Wyżsi urzędnicy i kierownicy 14 14 4 0 0,0-10 -71,4% Specjaliści 339 166 226-173 -51,0% 60 36,1% Technicy i inny średni personel 563 201 323-362 -64,3% 122 60,7% Pracownicy biurowi 506 181 229-325 64,2% 48 26,5% Pracownicy usług osobistych i sprzedawcy 1103 622 588-481 43,6% -34-5,5% Rolnicy, ogrodnicy, leśnicy i rybacy 5 1 0-4 80,0% -1-100,0% Robotnicy przemysłowi i rzemieślnicy 443 449 493 6 1,3% 44 9,8% Operatorzy i monterzy maszyn i urządzeń 296 129 110-167 43,6% -19-14,7% Pracownicy przy pracach prostych 356 214 161-142 39,9% -53-24,8% Źródło: Sprawozdawczość nr.1 MPiPS załącznik 3. Obliczenia własne Spadek poziomu ofert pracy w okresie dwóch lat oraz w okresie jednego roku nastąpił w czterech grupach: pracowników przy pracach prostych; operatorów i monterów maszyn i urządzeń, pracowników usług osobistych i sprzedawców oraz rolników, ogrodników, leśników i rybaków, a wzrost w grupie robotników przemysłowych i rzemieślników. 6. OFERTY WEDŁUG POLSKIEJ KLASYFIKACJI DZIAŁALNOŚCI (PKD) Z przeprowadzonej analizy wynika, iż do gałęzi gospodarki narodowej, odgrywających najistotniejszą rolę na elbląskim rynku pracy pod względem ilości oferowanych stanowisk pracy w 2012 roku należały: 1/. Handel hurtowy i detaliczny oraz naprawy - 335 ofert pracy spadek o 13 ofert; 2/. Przetwórstwo przemysłowe - 310 ofert pracy spadek o 13 ofert;

24 3/. Budownictwo - 280 ofert pracy wzrost o 75 ofert; 4/. Administreacja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne, ubezpieczena zdrowotne - 214 ofert pracy spadek o 90 ofert; 5/. Opieka zdrowotna i pomoc społeczna - 151 ofert pracy wzrost o 97 ofert; 5/. Działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca 6/. Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi - 144 oferty pracy spadek o 49 ofert; - 119 ofert pracy wzrost o 42 oferty; 7/. Pozostała działalność usługowa - 117 ofert pracy wzrost o 21 ofert; 8/. Działalność profesjonalna, naukowa i techniczna 9/. Działalność związana z kulturą, rozrywką i rekreacją - 110 ofert pracy wzrost o 16 ofert; - 93 oferty wzrost o 18 ofert; 10/. Edukacja - 76 ofert wzrost o 40 ofert; 11/. Działalność finansowa i ubespieczeniowa - 67 ofert wzrost o 36 ofert. TABELA 6. Oferty według rodzaju działalności. Lp. Sekcja Polskiej klasyfikacji działalności (PKD) Oferty 2010 r. 2011 r. 2012 r. Liczba % Liczba % Liczba % Ogółem 3626 100,0 1977 100,0 2135 100,0 1. Handel hurtowy i detaliczny, naprawy sprzętu mechanicznego, motocykli oraz art. przeznaczenia. użytku domowego 729 20,1 348 17,6 335 15,7 2 Przetwórstwo przemysłowe 479 13,2 323 16,3 310 14,5 3 Budownictwo 326 4,9 205 10,4 280 13,1 Administracja publiczna i obrona 4 narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne. ubezpieczenia zdrowotne 656 18,1 304 15,4 214 10,0 5 Opieka zdrowotna i pomoc społeczna 185 5,4 54 2,7 151 7,1 Działalność w zakresie usług 6 administrowania i działalność 174 4,8 193 9,8 144 6,7 wspierająca 7 Działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi 135 3,7 77 3,9 119 5,6 8 Pozostała działalność usługowa 169 4,7 96 4,8 117 5,5 9 Działalność profesjonalna naukowa i 130 3,6 94 4,7 110 5,2

25 techniczna Działalność związana z kulturą 10 rozrywką i rekreacją 169 4,7 75 3,8 93 4,4 11 Edukacja 177 4,9 36 1,8 76 3,6 Działalność finansowa i 12 ubezpieczeniowa 154 4,2 31 1,6 67 3,1 13 Transport i gospodarka magazynowa 49 1,3 63 3,2 57 2,7 Działalność związana z obsługą rynku 14 nieruchomości 29 0,8 19 1,0 23 1,1 15 Informacja i komunikacja 26 0,7 38 1,9 21 1,0 Dostawy wody, gospodarowanie 16 ściekami i odpadami 24 0,7 10 0,5 10 0,5 17 Rolnictwo, łowiectwo, leśnictwo 7 0,2 9 0,4 7 0,3 Wytwarzanie i zaopatrywanie w energię 18 elektryczną i parę wodną i powietrze do układów kilimatyzacyjnych 8 0,2 1 0,1 1 0,0 Z danych przedstawionych w tabeli nr 6 wynika, że: największa liczba ofert pracy, tj. 335 ofert skierowana była do grupy osób związanych z sekcją PKD handel hurtowy i detaliczny, naprawy sprzętu mechanicznego, motocykli oraz art. przeznaczenia. użytku domowego, gdzie napływ osób bezrobotnych wyniósł 1603 osoby, zaś na koniec 2012 r. liczba bezrobotnych w tej gupie utrzymywała się na poziomie 1535 osób, a w dyspozycji tutejszego urzędu było jeszcze 12 niezagospodarowanych ofert; w grupie związanej z sekcją: przetwórstwo przemysłowe pracodawcy zgłosili w ciągu całego roku 310 ofert pracy, a zarejestrowały się 1453 osoby, na koniec grudnia 2012 r. pozostawały 1293 osoby i 21 niezagospodarowanych ofert pracy; z sekcji budownictwo liczba oferowanych miejsc pracy wyniosła 280, natomiast zarejestrowano 877 osób bezrobotnych, a na koniec badanego okresu w rejestrze Powiatowego Urzędu Pracy w Elblągu figurowały 792 osoby, dla których pozostało 6 miejsc pracy; z sekcji: administracja publiczna i obrona narodowa; obowiązkowe ubezpieczenia społeczne i powszechne ubezpieczenia zdrowotne pracodawcy zgłosili do tutejszego urzędu 214 ofert pracy, a zarejestrowały się 352 osoby. Na koniec grudnia 2012 r. bez pracy w tej grupie zawodów pozostawało 368 osób i nie pozostawało niezagospodarowanych ofert pracy; opieka zdrowotna i pomoc społeczna zgłoszono 151 ofert pracy, a zarejestrowano 130 osób, na koniec 2012 r. pozostało 130 osób i 1 oferta pracy; działalność w zakresie usług administrowania i działalność wspierająca zgłoszono 144 oferty pracy, a zarejestrowano 625 osób, na koniec 2012 r. pozostało 495 osób i 17 ofert pracy; działalność związana z zakwaterowaniem i usługami gastronomicznymi zgłoszono 119 ofert pracy, a zarejestrowano 360 osób, na koniec 2012 r. pozostały 292 osoby i 4 oferty pracy; pozostała działalność usługowa zgłoszono 117 ofert pracy, a zarejestrowano 597 osób, na koniec 2012 r. pozostało 468 osób i 4 oferty pracy; działalność profesjonalna naukowa i techniczna zgłoszono 110 ofert pracy, a zarejestrowano 213 osób, na koniec 2012 r. pozostało 195 osób i 2 oferty pracy;

26 7. RANKING PIERWSZYCH TRZYDZIESTU ZAWODÓW WEDŁUG LICZBY OFERT PRACY Szczegółowa analiza ofert pracy pozwoliła sporządzić ranking pierwszych trzydziestu zawodów i specjalności według ich liczby, co ilustruje tabela 7. TABELA 7. Ranking pierwszych 30 zawodów według liczby ofert pracy w 2012r. Lp Kod zawodu Zawód Oferty pracy zgłoszone w 2011 r. Oferty pracy zgłoszone w 2012 r. % do ogółu Zmiana liczby ofert pracy w porównaniu z 2011 r. (5-4) Zmiana liczby ofert pracy w porównaniu z 2011 r. w % (7/4) 1 2 3 4 5 6 7 8 Ogółem 1977 2135 100 158 8,0% z tego poniższe oferty 1067 1256 58,8 189 17,7% 1 522301 Sprzedawca 162 173 8,1% 11 6,8% 2 515303 Robotnik gospodarczy 193 125 5,9% -68-35,2% 3 753303 Szwaczka 60 79 3,7% 19 31,7% 4 411004 Technik prac biurowych 55 73 3,4% 18 32,7% 5 334306 Technik administracji 45 61 2,9% 16 35,6% 6 411050 Pozostali pracownicy obsługi biurowej 39 57 2,7% 18 46,2% 7 332203 Przedstawiciel handlowy 33 54 2,5% 21 63,6% 8 711202 Murarz 20 54 2,5% 34 170,0% 9 242217 Specjalista administracji publicznej 32 50 2,3% 18 56,2% 10 512001 Kucharz 44 46 2,2% 2 4,5% 11 541307 Pracownik ochrony fizycznej bez licencji 71 43 2,0% -28-39,4% 12 721290 Pozostali spawacze i pokrewni 29 43 2,0% 14 48,3% 13 524404 Telemarketer 3 34 1,6% 31 1033,3% 14 522305 Technik handlowiec 24 31 1,5% 7 29,2% 15 931301 Robotnik budowlany 47 31 1,5% -16-34,0% 16 514101 Fryzjer 17 29 1,4% 12 70,6% 17 911207 Sprzataczka biurowa i domowa 61 35 1,6% -26-42,6% 18 941201 Pomoc kuchenna 20 26 1,2% 6 30,0% 19 722204 Ślusarz 12 23 1,1% 11 91,7% 20 241202 Doradca finansowy 0 21 1,0% 21 0,0% 21 332101 Agent ubezpieczeniowy 1 21 1,0% 20 2000,0% 22 343901 Animator kultury 2 21 1,0% 19 950,0% 23 513101 Kelner 9 21 1,0% 12 133,3% 24 723103 Mechanik pojazdów samochodowych 4 17 0,8% 13 325,0%

27 Opiekun w domu pomocy 25 341203 społecznej Kierowca samochodu 26 832203 osobowego Kierowca samochodu 27 833203 ciężarowego 19 15 0,7% -4-21,1% 25 15 0,7% -10-40,0% 21 15 0,7% -6-28,6% 28 911203 Pokojowa 12 15 0,7% 3 25,0% 29 228301 Fizjoterapeuta 5 14 0,7% 9 180,0% 30 334390 Pozostali pracownicy administracyjni i sekretarze biura zarządu 2 14 0,7% 12 600,0% Liczba ofert pracy wymieniona w tabeli 7 za 2012 r. stanowiła 58,8% ogółu zarejestrowanych ofert pracy tj. liczby 2135. W odniesieniu do stanu z 2011 r. liczba zgłoszonych ofert pracy dla zawodów ujętych w tabeli 7, wzrosła o 189 ofert, tj. o 17,7%. Oferty pracy wzrosły w 23 zawodach i specjalnościach - najwięcej w takich jak: agent ubezpieczeniowy; telemarketer; animator kultury; mechanik pojazdów samochodowych; fizjoterapeuta; murarz. W 7 zawodach i specjalnościach odnotowano spadek ofert pracy. Dotyczyło to następujących zawodów: sprzątaczek biurowych i domowych; robotników gospodarczych; pracowników ochrony fizycznej bez licencji; kierowców samochodu osobowego; robotników budowlanych; kierowców samochodów osobowych; kierowców samochodu ciężarowego; opiekunów w domu pomocy społecznej. Pierwsze miejsce pod względem liczebności ofert pracy zajmował sprzedawca, co stanowi to 8,1% wszystkich ofert z terenu Elbląga. Kolejne pozycje zajęli: robotnik gospodarczy 5,9% wszystkich ofert z terenu Elbląga, szwaczka 3,7% wszystkich ofert z terenu Elbląga, technik prac biurowych 3,4% wszystkich ofert z terenu Elbląga, technik administracji 2,9 % wszystkich ofert z terenu Elbląga, pozostali pracownicy obsługi

28 biurowej 2,7% wszystkich ofert z terenu Elbląga, przedstawiciel handlowy 2,5% wszystkich ofert z terenu Elbląga, mararz 2,5% wszystkich ofert z terenu Elbląga. 8. ZAWODY DEFICYTOWE I NADWYŻKOWE Nierównowaga między popytem a podażą na rynku pracy powoduje występowanie zawodów, na które jest większe lub mniejsze zapotrzebowanie ze strony pracodawców tj. - zawodów nadwyżkowych, na które jest niższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy w tym zawodzie; tzn. występuje przewaga bezrobotnych na ofertami pracy. Przyjęto, że zawody nadwyżkowe to zawody o wskaźniku intensywności nadwyżki mniejszym od 0,9. - zawodów zrównoważonych, na które liczba ofert pracy pokrywa się z liczbą bezrobotnych, tzn. wykazują one równowagę na rynku pracy. Przyjęto, że zawody zrównoważone to zawody o wskaźniku większym od 0,9 i mniejszym od 1,1; - zawodów deficytowych, na które jest wyższe zapotrzebowanie niż liczba osób poszukujących pracy, tzn. występuje przewaga ofert pracy na bezrobotnymi. Przyjęto, że zawody deficytowe to zawody o wskaźniku intensywności deficytu większym od 1,1. W 2012 r. w rankingu zawodów deficytowych i nadwyżkowych w Elblągu odnotowano 761 zawodów, w których zgłoszono oferty pracy i zarejestrowali się bezrobotni. W grupie tej było 607 zawodów nadwyżkowych, 24 zrównoważone oraz 130 zawodów deficytowych. 8.1 ZAWODY NADWYŻKOWE W mieście Elblag w strukturze zawodowej bezrobotnych dominują zawody nadwyżkowe. Posiłkując się wskaźnikiem intensywności nadwyżki zawodów, wyłoniono 607 zawodów nadwyżkowych o intensywności nadwyżki zawodów od 0,00 do 0,87 co stanowi 79,8% z 761 zawodów występujących w mieście Elblągu, w tym: - 163 zawodów (26,8%) nadwyżkowych było o wskaźniku większym od zera i mniejszym od 0.87. W grupie tej zarejestrowanych było 6957 bezrobotnych dla których pracodawcy zgłosili 1343 oferty pracy; - 444 zawodów (73,2%) nadwyżkowych o wskaźniku = zeru i nie przekraczającym zera, gdzie nie zgłoszono żadnej oferty pracy natomiast zarejestrowali się bezrobotni. W grupie tej zarejestrowanych było 1547 bezrobotnych dla których pracodawcy nie zgłosili ofert pracy.

29 W tabeli 8 przedstawiono 30 zawodów najbardziej nadwyżkowych wg wskaźnika intensywności nadwyżki oraz liczby zarejestrowanych bezrobotnych. TABELA 8. Ranking 30 zawodów nadwyżkowych według wskaźnika intensywności nadwyżki. Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni zarejestrowani w okresie 12 miesięcy 2012 r. Oferty pracy zgłoszone w 2012 r. Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 1 "000000" Bez zawodu 1753 1 0,0006 2 "753702" Kaletnik* 114 1 0,0088 3 "263102" Ekonomista 173 3 0,0173 4 "751204" Piekarz* 53 2 0,0377 5 "932101" Pakowacz 26 1 0,0385 6 "713102" Malarz budowlany 51 2 0,0392 7 "713203" Lakiernik samochodowy 50 2 0,0400 8 "723190" Pozostali mechanicy pojazdów samochodowych 23 1 0,0435 9 "911206" Salowa 23 1 0,0435 10 "234113" Nauczyciel nauczania początkowego 21 1 0,0476 11 "933304" Robotnik magazynowy 39 2 0,0513 12 "712601" Hydraulik 37 2 0,0541 13 "814290" Pozostali operatorzy maszyn do produkcji wyrobów z tworzyw sztucznych 17 1 0,0588 14 "311504" Technik mechanik* 49 3 0,0612 15 "214202" Inżynier budownictwa - budownictwo ogólne 16 1 0,0625 16 "242222" Specjalista do spraw organizacji usług gastronomicznych, hotelarskich i turystycznych 32 2 0,0625 17 "331403" Technik ekonomista* 111 7 0,0631 18 "233008" Nauczyciel języka angielskiego 31 2 0,0645 19 "214390" Pozostali inżynierowie inżynierii środowiska 15 1 0,0667 20 "333107" Technik logistyk* 15 1 0,0667 21 "235914" Wychowawca w placówkach oświatowych, wychowawczych i opiekuńczych 14 1 0,0714 22 "311204" Technik budownictwa* 54 4 0,0741 23 "432103" Magazynier 87 7 0,0805 24 "351203" Technik informatyk* 44 4 0,0909 25 "752208" Stolarz meblowy 150 14 0,0933 26 "752205" Stolarz* 117 11 0,0940 27 "228903" Kosmetolog 10 1 0,1000 28 "524502" Sprzedawca w stacji paliw 10 1 0,1000 29 "753105" Krawiec* 80 8 0,1000 30 "932911" Robotnik pomocniczy w przemyśle przetwórczym 19 2 0,1053 Z uzyskanych danych patrz tabela 8 wynika, iż zawodami najbardziej nadwyżkowymi były zawody:

30 pracy, - bez zawodu wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,0006, przy 1 ofercie pracy, 1753 zarejestrowanych bezrobotnych w 2012 r. i 1311 osobach bezrobotnych na koniec 2012 r. - kaletnicy - wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,0088, przy 1 ofercie pracy, 114 zarejestrowanych bezrobotnych w 2012 r. i 135 osobach bezrobotnych na koniec 2012 r. - ekonomiści wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,0173, przy 3 ofertach pracy, 173 zarejestrowanych bezrobotnych w 2012 r. i 90 osobach bezrobotnych na koniec 2012 r. - piekarze wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,0377, przy 2 ofertach pracy, 53 zarejestrowanych bezrobotnych w 2012 r. i 56 osobach bezrobotnych na koniec 2012 r. - stolarze meblowi wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,0940, przy 14 ofertach pracy, 150 zarejestrowanych bezrobotnych w 2012 r. i 142 osobach bezrobotnych na koniec 2012 r. - stolarze wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,0940, przy 11 ofertach 117 zarejestrowanych bezrobotnych w 2012 r. i 110 osobach bezrobotnych na koniec 2012 r. - technicy ekonomiści wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,0631, przy 7 ofertach pracy, 111 zarejestrowanych bezrobotnych w 2012 r. i 112 osobach bezrobotnych na koniec 2012 r. - magazynierzy wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,0805, przy 7 ofertach pracy, 87 zarejestrowanych bezrobotnych w 2012 r. i 75 osobach bezrobotnych na koniec 2012 r. - technicy mechanicy wskaźnik intensywności nadwyżki wyniósł 0,0612, przy 3 ofertach pracy, 49 zarejestrowanych bezrobotnych w 2012 r. i 35 osobach bezrobotnych na koniec 2012 r. W 2012 r. w PUP w Elblągu brak było ofert pracy w zawodach posiadanych (w 454 zawodach) w związku z tym wskaźnik nadwyżki wynosi 0.000. Oznacza to, że napływowi bezrobotnych w danym zawodzie nie towarzyszył napływ ofert pracy. Najliczniejsza reprezentację tych zawodów przedstawia tabela 9.

31 TABELA 9. Ranking 10 najliczniejszych zawodów wskaźnika intensywności nadwyżki wyniósł O. nadwyżkowych dla których Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni zarejestrowani w okresie 12 miesięcy 2012 r. Oferty pracy zgłoszone w 2012 r. Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 1 "242190" Pozostali specjaliści do spraw zarządzania i organizacji 62 0 0,0000 2 "512002" Kucharz małej gastronomii* 59 0 0,0000 3 "322002" Technik żywienia i gospodarstwa domowego* 39 0 0,0000 4 "422402" Technik hotelarstwa* 32 0 0,0000 5 "233012" Nauczyciel języka polskiego 29 0 0,0000 6 "261906" Prawnik legislator 27 0 0,0000 7 "711402" Betoniarz - zbrojarz* 25 0 0,0000 8 "711502" Cieśla szalunkowy 23 0 0,0000 9 "712904" Technolog robót wykończeniowych w budownictwie* 22 0 0,0000 10 "611306" Ogrodnik terenów zieleni 2 8.2. ZAWODY ZRÓWNOWAŻONE Przez zawód zrównoważony należy rozumieć zawód, w którym występuje równowaga pomiędzy liczbą osób poszukujących pracy w danych zawodzie, a liczbą pojawiających się ofert pracy dotyczących tego zawodu. Dla tej grupy wskaźnik intensywności równowagi w zawodzie wyniósł 1 przy 24 ofertach, co stanowi 3,15% z 761 zawodów występujących w mieście Elbląg. W grupie tej zarejestrowanych było 129 bezrobotnych, a pracodawcy zgłosili 122 miejsca pracy. (co ilustruje tabela 10). TABELA 10. Ranking zawodów zrównoważonych. Lp Kod zawodu Nazwa zawodu Bezrobotni zarejestrowani w okresie 12 miesięcy 2012 r. Oferty pracy zgłoszone w 2012 r. Wskaźnik intensywności nadwyżki (deficytu) zawodów 1 "513101" Kelner* 23 21 0,9130 2 "332203" Przedstawiciel handlowy 59 54 0,9153 3 "214207" Inżynier budowy dróg 1 1 1,0000 4 "214290" Pozostali inżynierowie budownictwa 1 1 1,0000 5 "214302" 6 "214306" Inżynier inżynierii środowiska - gospodarka wodna i hydrologia Inżynier inżynierii środowiska - systemy wodociągowe i kanalizacyjne 1 1 1,0000 1 1 1,0000 7 "228203" Specjalista bezpieczeństwa i higieny pracy 1 1 1,0000

32 8 "311410" Technik mechatronik* 1 1 1,0000 9 "325102" Higienistka stomatologiczna* 1 1 1,0000 10 "325601" Ratownik medyczny* 1 1 1,0000 11 "333301" Pośrednik pracy 1 1 1,0000 12 "341204" Opiekunka środowiskowa* 2 2 1,0000 13 "421190" Pozostali kasjerzy bankowi i pokrewni 1 1 1,0000 14 "432301" Dyspozytor radio taxi 6 6 1,0000 15 "432303" Ekspedytor 1 1 1,0000 16 "441990" Pozostali pracownicy obsługi biura gdzie indziej niesklasyfikowani 5 5 1,0000 17 "514208" Wizażystka / stylistka 1 1 1,0000 18 "721205" Spawacz metodą MIG 1 1 1,0000 19 "721302" Blacharz budowlany 1 1 1,0000 20 "721403" Monter konstrukcji aluminiowych 2 2 1,0000 21 "741103" Elektryk* 9 9 1,0000 22 "753390" Pozostałe szwaczki, hafciarki i pokrewni 1 1 1,0000 23 "821390" Pozostali monterzy sprzętu elektronicznego 1 1 1,0000 24 "931205" Robotnik drogowy 7 7 1,0000 8.3. ZAWODY DEFICYTOWE W grupie zawodów deficytowych w 2012 roku, posiłkując się wskaźnikiem intensywnośći deficytu zawodów, wyłoniono 130 zawodów deficytowych, co stanowi 17% z 761 zawodów występujących w mieście Elbląg. W tej grupie zawodów iloraz średniej miesięcznej liczby ofert pracy zgłoszonych w 2012 r. do średniej miesięcznej liczby bezrobotnych wyraża się wskaźnikiem większym niż 1,1. W oparciu o załącznik 3 do sprawozdania MPiPS-01 sporządzono tablicę obejmującą 40 zawodów deficytowych od najniższego do najwyższego wskaźnika deficytu. W grupie tej zarejestrowanych było 153 bezrobotnych dla których pracodawcy zgłosili 445 ofert pracy. Do zawodów deficytowych zaliczamy również 90 zawodów w których nie było zarejestrowanych bezrobotnych, a pracodawcy zgłosili 225 ofert. Patrz tabela 11. TABELA 11. Ranking zawodów deficytowych według wskaźnika intensywności deficytu zawodu. Bezrobotni Wskaźnik Oferty zarejestrowani intensywności Kod pracy Lp. Nazwa zawodu w okresie 12 nadwyżki zawodu zgłoszone miesięcy 2012 (deficytu) w 2012 r. r. zawodów 1 "241304" Specjalista bankowości 6 7 1,1667

33 2 "343203" Florysta* 4 5 1,2500 3 "713205" Lakiernik wyrobów drzewnych 4 5 1,2500 4 "421103" Kasjer bankowy 3 4 1,3333 5 "522303" Sprzedawca w branży przemysłowej 3 4 1,3333 6 "422602" Recepcjonista 8 11 1,3750 7 "232001" Nauczyciel / instruktor praktycznej nauki zawodu 2 3 1,5000 8 "332302" Zaopatrzeniowiec 8 13 1,6250 9 "541306" Portier 3 5 1,6667 10 "514202" Kosmetyczka 6 11 1,8333 11 "814208" Operator wtryskarki 7 13 1,8571 12 "214407" Inżynier mechanik - technologia mechaniczna 1 2 2,0000 13 "216505" Inżynier geodeta - geodezyjne pomiary podstawowe i satelitarne 1 2 2,0000 14 "233011" Nauczyciel języka niemieckiego 1 2 2,0000 15 "523001" Kasjer biletowy 1 2 2,0000 16 "753602" Obuwnik* 1 2 2,0000 17 "812105" Operator maszyn i urządzeń do obróbki plastycznej* 1 2 2,0000 18 "812190" Pozostali operatorzy maszyn i urządzeń do produkcji i przetwórstwa metali 1 2 2,0000 19 "834316" Operator żurawia jezdniowego 1 2 2,0000 20 "422603" Rejestratorka medyczna 3 7 2,3333 21 "511204" Kontroler biletów 3 7 2,3333 22 "334306" Technik administracji* 25 61 2,4400 23 "811104" Operator koparki 2 5 2,5000 24 "911203" Pokojowa 6 15 2,5000 25 "541307" Pracownik ochrony fizycznej bez licencji 15 43 2,8667 26 "721290" Pozostali spawacze i pokrewni 15 43 2,8667 27 "335690" Pozostali funkcjonariusze służby więziennej 1 3 3,0000 28 "814104" Wulkanizator 1 3 3,0000 29 "432190" Pozostali magazynierzy i pokrewni 2 8 4,0000 30 "244101" Pośrednik w obrocie nieruchomościami 2 10 5,0000 31 "342301" Instruktor fitness 1 5 5,0000 32 "432302" Dyspozytor transportu samochodowego 2 12 6,0000 33 "721206" Spawacz metodą TIG 2 12 6,0000 34 "343901" Animator kultury* 3 21 7,0000 35 "712202" Glazurnik 2 14 7,0000 36 "821104" Monter maszyn i urządzeń okrętowych 1 10 10,0000 37 "241202" Doradca finansowy 2 21 10,5000 38 "531202" Asystent nauczyciela przedszkola 1 12 12,0000 39 "341203" Opiekun w domu pomocy społecznej* 1 15 15,0000 40 "332101" Agent ubezpieczeniowy 1 21 21,0000 Zawodami o najwyższym wskaźniku deficytu patrz tabela 11 były:

34 agent ubezpieczeniowy wskaźnik intensywności deficytu wyniósł - 21; opiekun w domu ponocy społecznej wskaźnik intensywności deficytu wyniósł - 15; asystent nauczyciela przedszkola wskaźnik intensywności deficytu wyniósł - 12; doradca finansowy wskaźnik intensywności deficytu wyniósł - 10,5; monter maszyn i urządzeń okrętowych wskaźnik intensywności deficytu wyniósł - 10; animator kultury wskaźnik intensywności deficytu wyniósł 7; glazurnik wskaźnik intensywności deficytu wyniósł - 7; spawacz metodą TIG wskaźnik intensywności deficytu wyniósł - 6 ; dyspozytor transportu samochodowego wskaźnik intensywności deficytu wyniósł - 6; instruktor fitnes wskaźnik intensywności deficytu wyniósł - 5; W klasyfikacji zawodów deficytowych z grupy specjalistów posiadających wykształcenie wyższe czołowe miejsca zajmują: doradca finansowy; pośrednik w obrocie nieruchomości; nauczyciel języka niemieckiego; nauczyciel praktycznej nauki zawodu; specjalista bankowości; inż. elektryk. 9. ZAKOŃCZENIE Niniejsze opracowanie Ranking zawodów deficytowych i nadwyżkowych w mieście Elbląg jest próbą zdiagnozowania rynku pracy na niniejszym obszarze w 2012 r. Na koniec badanego okresu z terenu miasta Elbląg w Powiatowym Urzędzie Pracy w Elblągu zarejestrowanych było 7687 osób. Stopa bezrobocia na koniec 2012 r. wyniosła 17,1%. Największą grupę wśród bezrobotnych stanowiły osoby bez zawodu (17,3% ogółu bezrobotnych), natomiast w dalszej kolejności znalazły sie następujące zawody: sprzedawca, robotnik gospodarczy, robotnik budowlany, stolarz meblowy, kucharz, kaletnik, murarz, technik prac biurowych. Napływ osób bezrobotnych w większości przypadków nie odbiegał znacząco od struktury przedstawionej powyżej również w większości przypadków najwięcej osób zarejestrowało się w tych zawodach, które miały największą reprezentację w rejestrze na koniec badanego okresu.