Prawo budżetowe w JST

POWIAT WOŁOMIŃSKI Prawo budżetowe w JST Trener: Jacek Pietrucik E Starostwo. Wdrażanie usprawnień zarządczych oraz szkolenia kadr Starostwa Powiatowego w Wołominie. Operacyjnego Kapitał Ludzki, Priorytet V, Działanie 5.2, Poddziałanie 5.2.1. Pojęcie budżetu JST i jego charakter prawny Budżet Jednostki Samorządu Terytorialnego (JST), został umocowany w art. 211 Ustawy o Finansach Publicznych (UoFP). Zgodnie z tym art. Budżet JST: jest rocznym planem dochodów, wydatków, przychodów i rozchodów jest uchwalany na rok budżetowy rokiem budżetowym jest rok kalendarzowy uchwalony uchwałą budżetową, jest podstawą gospodarki Finansowej JST 1

Uchwała budżetowa składa się z: Budżetu JST Załączników W art. 212-223 ustawodawca określił minimalną szczegółowość zawartość Uchwały Budżetowej. Są to między innymi: łączną kwotę planowanych dochodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego, z wyodrębnieniem dochodów bieżących i majątkowych; łączną kwotę planowanych wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego, z wyodrębnieniem wydatków bieżących i majątkowych; kwotę planowanego deficytu albo planowanej nadwyżki budżetu jednostki samorządu terytorialnego wraz ze źródłami pokrycia deficytu albo przeznaczenia nadwyżki budżetu jednostki samorządu terytorialnego łączną kwotę planowanych przychodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego; łączną kwotę planowanych rozchodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego; limit zobowiązań z tytułu zaciąganych kredytów i pożyczek oraz emitowanych papierów wartościowych kwotę wydatków przypadających do spłaty w danym roku budżetowym, zgodnie z zawartą umową, z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez jednostkę samorządu terytorialnego; szczególne zasady wykonywania budżetu jednostki samorządu terytorialnego w roku budżetowym, wynikające z odrębnych ustaw; uprawnienia jednostki pomocniczej do prowadzenia gospodarki finansowej w ramach budżetu gminy; inne postanowienia, których obowiązek zamieszczenia w uchwale budżetowej wynika z postanowień organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego. Organ Stanowiący JST może dodatkowo uszczegółowić powyższe postanowienia. Taką możliwość daje art. 234 UoFP. Jednocześnie Organ Stanowiący JST w formie uchwały określa procedurę uchwalania budżetu. 2

Uchwała budżetowa i uchwały o zmianach w budżecie oraz plany finansowe oraz tryb ich opracowania Ustawa o Finansach Publicznych Dział 5 oraz Uchwała w sprawie procedury uchwalania budżetu określają tryb prac związanych z budżetem. UoFP nakłada minimalne wymagania co do zawartości Uchwały Budżetowej Uchwała Budżetowa JST powinna zawierać co najmniej łączną kwotę planowanych dochodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego, z wyodrębnieniem dochodów bieżących i majątkowych; łączną kwotę planowanych wydatków budżetu jednostki samorządu terytorialnego, z wyodrębnieniem wydatków bieżących i majątkowych; kwotę planowanego deficytu albo planowanej nadwyżki budżetu jednostki samorządu terytorialnego wraz ze źródłami pokrycia deficytu albo przeznaczenia nadwyżki budżetu jednostki samorządu terytorialnego; łączną kwotę planowanych przychodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego; łączną kwotę planowanych rozchodów budżetu jednostki samorządu terytorialnego; limit zobowiązań z tytułu zaciąganych kredytów i pożyczek oraz emitowanych papierów wartościowych, o których mowa w art. 89 ust. 1 i art. 90; kwotę wydatków przypadających do spłaty w danym roku budżetowym, zgodnie z zawartą umową, z tytułu poręczeń i gwarancji udzielonych przez jednostkę samorządu terytorialnego; szczególne zasady wykonywania budżetu jednostki samorządu terytorialnego w roku budżetowym, wynikające z odrębnych ustaw; uprawnienia jednostki pomocniczej do prowadzenia gospodarki finansowej w ramach budżetu gminy; inne postanowienia, których obowiązek zamieszczenia w uchwale budżetowej wynika z postanowień organu stanowiącego jednostki samorządu terytorialnego 3

W zależności od tego jaką Organ Stanowiący określił szczegółowość Budżetu, występują różne metodologie procedowania nad projektem Budżetu, Budżetu oraz zmian w Budżecie. Dyskusja. Wydatki -przeznaczenie i zasady wydatkowania. Wydatki budżetu jednostki samorządu terytorialnego są przeznaczone na realizację zadań określonych w odrębnych przepisach, a w szczególności na: zadania własne jednostek samorządu terytorialnego; zadania z zakresu administracji rządowej i inne zadania zlecone ustawami jednostkom samorządu terytorialnego; zadania przejęte przez jednostki samorządu terytorialnego do realizacji w drodze umowy lub porozumienia; zadania realizowane wspólnie z innymi jednostkami samorządu terytorialnego; 4

pomoc rzeczową lub finansową dla innych jednostek samorządu terytorialnego, określoną odrębną uchwałą przez organ stanowiący jednostki samorządu terytorialnego; programy finansowane z udziałem środków, o których mowa w art. 5 ust. 1 pkt 2 i 3. Wydatki publiczne powinny być wykonywane: w sposób celowy i oszczędny z zachowaniem zasady uzyskiwania najlepszych efektów z danych nakładów w sposób umożliwiający terminową realizację zadań w wysokości i terminach wynikających z wcześniej zaciągniętych zobowiązań Dochody - źródła dochodów Dochodami jednostek samorządu terytorialnego są: dochody własne, subwencja ogólna, dotacje celowe z budżetu państwa. Dochodami jednostek samorządu terytorialnego mogą być środki: pochodzące ze źródeł zagranicznych niepodlegające zwrotowi, pochodzące z budżetu Unii Europejskiej, inne określone w odrębnych przepisach. 5

Dochodami własnymi powiatu są: wpływy z opłat, uiszczanych na podstawie odrębnych przepisów, stanowiące dochód powiatu, dochody uzyskiwane przez powiatowe jednostki budżetowe powiatu oraz wpłaty od powiatowych zakładów budżetowych i gospodarstw pomocniczych powiatowych jednostek budżetowych, dochody z kar pieniężnych i grzywien określonych w odrębnych przepisach, dochody z majątku powiatu, spadki, zapisy i darowizny na rzecz powiatu, 5% dochodów uzyskiwanych na rzecz budżetu państwa w związku z realizacją zadań z zakresu administracji rządowej oraz innych zadań zleconych ustawami, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, odsetki od pożyczek udzielanych przez powiat, jeżeli odrębne przepisy nie stanowią inaczej, odsetki od nieterminowo przekazywanych należności stanowiących dochody powiatu, odsetki od środków finansowych gromadzonych na rachunkach bankowych powiatu, jeżeli przepisy szczególne nie stanowią inaczej, dotacje z budżetów innych jednostek samorządu terytorialnego; inne dochody należne powiatowi na podstawie odrębnych przepisów. W rozumieniu ustawy o dochodach jednostek samorządu terytorialnego dochodami własnymi są również udziały we wpływach z podatku dochodowego od osób fizycznych oraz z podatku dochodowego od osób prawnych. Subwencja ogólna składa się z części: wyrównawczej, równoważącej i oświatowej. Część wyrównawcza subwencji ogólnej jest to suma kwoty podstawowej i kwoty uzupełniającej. Dochodami powiatu mogą być również dotacje celowe z budżetu państwa na: zadania zlecone z zakresu administracji rządowej oraz na inne zadania zlecone ustawami, zadania realizowane przez jednostki samorządu terytorialnego na mocy porozumień zawartych z organami administracji rządowej, usuwanie bezpośrednich zagrożeń dla bezpieczeństwa i porządku publicznego, skutków powodzi i osuwisk ziemnych oraz skutków innych klęsk żywiołowych, finansowanie lub dofinansowanie zadań własnych, realizację zadań wynikających z umów międzynarodowych, realizację zadań straży i inspekcji, o których mowa w ustawie o samorządzie powiatowym. 6

Dyscyplina finansowa -co to znaczy "naruszenie dyscypliny finansów publicznych" Odpowiedzialność za naruszenie dyscypliny finansów publicznych jest odpowiedzialnościąo szczególnymcharakterze. Dyscyplina finansów publicznych to zespół, określonych przez ustawodawcę norm prawnych, dotyczących szeroko rozumianej gospodarki finansowej, których naruszenieskutkować może pociągnięciemdo odpowiedzialności. Podstawowe zasady odpowiedzialności to: zasada odpowiedzialności za czyn określony w ustawie; zasada odpowiedzialności za czyn zawiniony; zasada prymatu stosowania ustawy nowej. Odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych podlegają: osoby wchodzące w skład organu wykonującego budżet lub plan finansowy jednostki sektora finansów publicznych albo jednostki niezaliczanej do sektora finansów publicznych otrzymującej środki publiczne lub zarządzającego mieniem tych jednostek; kierownicy jednostek sektora finansów publicznych; pracownicy jednostek sektora finansów publicznych, którym powierzono określone obowiązki w zakresie gospodarki finansowej lub czynności przewidziane w przepisach o zamówieniach publicznych; osoby gospodarujące środkami publicznymi przekazanymi jednostkom niezaliczanym do sektora finansów publicznych. 7

Karami za naruszenie dyscypliny finansów publicznych są: upomnienie nagana kara pieniężna zakaz pełnienia funkcji związanych z dysponowaniem środkami publicznymi Wybrane naruszenia dyscypliny finansów publicznych: Nieustalenie należności Skarbu Państwa Nieprzekazanie do budżetu pobranych dochodów Przeznaczenie dochodów na wydatki jednostki budżetowej Przekazanie dotacji z naruszeniem zasad Wybrane naruszenia dyscypliny finansów publicznych: Wydatkowanie dotacji niezgodnie z przeznaczeniem Zmiana w budżecie lub planie finansowym bez upoważnienia Dokonanie wydatku ze środków publicznych bez upoważnienia Przeznaczenie środków rezerwy budżetowej na inny cel Naruszenie procedur przekazywania środków pochodzących z budżetu Unii Europejskiej Nieopłacenie składek Zaciągnięcie zobowiązania bez upoważnienia Niewykonanie zobowiązania Wybrane naruszenia dyscypliny finansów publicznych: Naruszenie procedur zamówień publicznych Zawarcie umowy koncesji z naruszeniem dyscypliny finansów publicznych Zaniechanie przeprowadzenia lub rozliczenia inwentaryzacji Zaniechanie prowadzenia audytu wewnętrznego 8