Kod ucznia Liczba punktów WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH W ROKU SZKOLNYM 2014/2015 14.01. 2015r. 1. Test konkursowy zawiera 21 zadań. Są to zadania zamknięte i otwarte. Na ich rozwiązanie masz 90 minut. Sprawdź, czy test jest kompletny. 2. Zanim udzielisz odpowiedzi, uważnie przeczytaj treść zadania. 3. Wszystkie odpowiedzi czytelnie i wyraźnie wpisuj w wyznaczonych miejscach. 4. Przy rozwiązywaniu zadań zamkniętych wyboru wielokrotnego, zadań typu prawda fałsz oraz zadań na dobieranie wybierz jedną, poprawną odpowiedź i zaznacz ją krzyżykiem, np.: A B C D Jeżeli się pomylisz i zechcesz wybrać inną odpowiedź, to złe zaznaczenie otocz kółkiem B, po czym skreśl właściwą literę, np.: X A B C D 5. W innych zadaniach samodzielnie sformułuj odpowiedź i wpisz ją. 6. Test wypełniaj długopisem, nie używaj korektora, ołówka ani gumki. Nie komunikuj się z innymi uczestnikami konkursu. 7. Sprawdź wszystkie odpowiedzi przed oddaniem testu. 8. Nie podpisuj testu, zostanie on zakodowany. 9. Brudnopis dołączony do testu nie podlega ocenie. X X X
Tekst I Edward Szymański Książka WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2014/2015 SZKOŁA PODSTAWOWA Witam cię kartek szelestem. Tytułem na pierwszej stronie witam! Bo po to przecież jestem, żebyś mnie ujął w dłonie i czytał. Kiedy jesz obiad na zdrowie! Gdy chcesz się bawić baw się! Ja ci nie bronię! Ale gdy chcesz mieć opowieść o wszystkim, co najciekawsze ja ci się skłonię! Kiedy ci smutno będzie, kiedyś samotny, chory, bez przyjaciela ja z tobą pójdę wszędzie poprzez zimowe wieczory w kraje wesela. Będziesz wraz ze mną oglądać baśnie i cuda, i dziwy na końcu świata. Po niebie, po morzach i lądach, jako te ptaki szczęśliwe, będziemy latać. Nigdy ci się nie znudzi! Wędrówki po każdej kartce nie są tak straszne. Przygody innych ludzi są przecież nie mniej warte niż twoje własne. Ja cię bez trudu nauczę tego co przydać się może choćby po latach paru. Ja tobie słowem, jak kluczem, w cudowny sposób otworzę pałace czarów. Zadanie 1. (1 p.) Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F jeśli jest fałszywe. Podmiotem lirycznym w wierszu jest książka. P F Wiersz zachęca do czytania książek podczas jedzenia. P F Zadanie 2. (2 p.) Wypisz z wiersza po jednym przykładzie następujących środków artystycznych: epitet. porównanie przenośnia.. wyraz dźwiękonaśladowczy.. 2 z 12
Zadanie 3. (2 p.) Na podstawie wiersza sformułuj dwa argumenty potwierdzające słuszność zdania: Warto czytać książki. W tym celu zbuduj dwa zdania podrzędnie złożone. Nie cytuj.... Zadanie 4. (2 p.) Zapisz regułę ortograficzną dotyczącą pisowni nie z czasownikami. Poprzyj ją trzema przykładami z wiersza. Tekst II Czesław Miłosz Ojciec objaśnia Tam, gdzie ten promień równiny dotyka I cień ucieka jakby biegł naprawdę, Warszawa stoi, ze wszech stron odkryta, Miasto niestare, ale bardzo sławne. Dalej, gdzie z chmurki wiszą deszczu struny, Pod pagórkami z akacjowym gajem, To Praha. Nad nią zamek widać cudny, Wsparty na górze starym obyczajem. To, co krainę białą pianą dzieli, To Alpy. Czarność to są lasy jodły. Za nimi, w słońca żółtego kąpieli Italia leży niby talerz modry. Z pięknych miast, których wznosi się tam wiele, Rzym rozpoznacie, chrześcijaństwa stolicę, Po tych okrągłych dachach na kościele, Czyli świętego Piotra bazylice. A tam, na północ, za morską zatoką, Gdzie mgły niebieskiej chwieje się równina, Paryż chce wieży towarzyszyć krokom I stado mostów ponad rzeką wspina. I inne miasta Paryżowi wtórzą Szkłem ozdobione, okute żelazem. Ale na dzisiaj byłoby za dużo. Resztę opowiem kiedyś innym razem. 3 z 12
Zadanie 5. (1 p.) Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F jeśli jest fałszywe. Ojciec uczy dzieci kochać i podziwiać całą Europę. Cały wiersz można traktować jako dosłowne przytoczenie wypowiedzi ojca do dzieci. P P F F Zadanie 6. (1 p.) Dokończ poniższe zdanie wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Nastrój wiersza Czesława Miłosza jest A. poważny, patetyczny. B. spokojny, pogodny. C. smutny, nostalgiczny. D. radosny, żartobliwy. Zadanie 7. (3 p.) Wypisz z wiersza dwa różne środki artystyczne, których nie użyłby nauczyciel objaśniający położenie geograficzne miast lub państw. Napisz, dlaczego występują one w wierszu, a nie mogłyby być użyte w opisie geograficznym.... Zadanie 8. (1 p.) Przeczytaj tekst. Wybierz poprawne uzupełnienie luk 8.1. i 8.2. Kochany Tato! Już od miesiąca 8.1. po Europie. Zwiedziłam wiele pięknych miast. Poznałam ciekawych ludzi. Dużo się nauczyłam. Miałeś rację, często powtarzając słowa: 8.2.. Jestem Ci za to wdzięczna. Kasia 8.1. 8.2. A. udałam się w podróż A. szczęśliwej podróży B. odbywam podróż B. daleka podróż C. wróciłam z podróży C. podróże kształcą 4 z 12
Tekst III Danuta Wawiłow Wędrówka WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2014/2015 SZKOŁA PODSTAWOWA Pewnego dnia wyjdę z domu o świcie, tak cicho, że nawet się nie zbudzicie, I pójdę, i będę wędrować po świecie, i nigdy mnie nie znajdziecie. I nie wezmę ze sobą nikogo, tylko tego małego chłopaka, co wczoraj na schodach płakał i bał się wrócić do domu, a dlaczego - to tego nie chciał powiedzieć nikomu. I jeszcze weźmiemy ze sobą tego czarnego kotka, co miauczy zmarznięty na progu i każdy odpycha go nogą, i nie chce go wpuścić do środka. I to nie obchodzi nikogo, że on tak płacze na progu. I jeszcze weźmiemy ze sobą te dwa uschnięte drzewa, co stoją przed naszym domem, co nigdy nie były zielone i chciałyby uciec do lasu od kurzu i od hałasu, i żeby ptak na nich usiadł, i żeby im zaśpiewał. I będziemy tak szli i szli drogami, lasami, polami, i każdy dzieciak, i każdy pies będzie mógł iść razem z nami. I będziemy tak szli i szli Przez wsie, przez miasta, przez góry, Przez morza, przez gwiazdy, przez chmury, aż kiedyś, po latach wielu, staniemy wreszcie u celu. I będzie tam ciepła ziemia i dużo, dużo nieba, i każdy będzie miał to, czego najbardziej mu trzeba. I na zielonej trawie różne zwierzęta będą się z nami bawić w berka i w chowanego. I nikt nikogo nie będzie się bać. I nikt z nikogo nie będzie się śmiać. I każdy będzie rozumiał każdego. I będzie wspaniale! Tak! I niczego nie będzie nam brak! I tęsknić nie będę wcale! I tylko czasami, czasami pomyślę, że byłoby dobrze, gdybyście wy byli z nami... Zadanie 9. (1 p.) Podaj trzy synonimy do wyrazu wędrówka. wędrówka. 5 z 12
Zadanie 10. (2 p.) Podmiot liryczny obserwuje świat dorosłych i negatywnie go ocenia. Na podstawie wiersza napisz, czego dotyczy ta negatywna ocena. Podaj trzy przykłady. Nie cytuj. Zadanie 11. (2 p.) W świecie, do którego zmierza podmiot liryczny, nikt nikogo nie będzie się bać, ( ) nikt z nikogo nie będzie się śmiać, ( ), każdy będzie rozumiał każdego. Wykorzystaj pomysł poetki zawarty w wierszu i zaproponuj dwie cechy swojego wymarzonego świata. Zbuduj dwa zdania pojedyncze. Zadanie 12. (5 p.) Zapisz dialog z podmiotem lirycznym wiersza. Wyjaśnij mu, że ucieczka nie jest dobrym sposobem na rozwiązywanie problemu. Podaj co najmniej dwa argumenty. Pamiętaj o poprawności językowej, ortograficznej i interpunkcyjnej. 6 z 12
Zadanie 13. (2 p.) Podaj pięć dowodów na to, że utwory W pustyni i w puszczy oraz Tomek w krainie kangurów są powieściami. Zadanie 14. (4 p.) Uzupełnij tabele odpowiednimi informacjami: Bohaterowie (co najmniej dwóch) pierwszoplanowi W pustyni i w puszczy Kiedy rozgrywają się wydarzenia? (informacja na temat czasu akcji) drugoplanowi epizodyczni Gdzie rozgrywają się wydarzenia? (co najmniej cztery miejsca wydarzeń) zwierzęta Bohaterowie (co najmniej dwóch) pierwszoplanowi Tomek w krainie kangurów Kiedy rozgrywają się wydarzenia? (informacja na temat czasu akcji) drugoplanowi epizodyczni Gdzie rozgrywają się wydarzenia? (co najmniej cztery miejsca wydarzeń) zwierzęta 7 z 12
Zadanie 15. (4 p.) W puste miejsca w tabelach wpisz przymiotnikowe nazwy cech charakteru/usposobienia bohatera oraz podaj ich uzasadnienie. Staś Tarkowski Cecha charakteru/usposobienia Uzasadnienie zdarzenie/sytuacja Tomek Wilmowski Cecha charakteru/usposobienia Uzasadnienie zdarzenie/sytuacja Tekst IV Wkrótce całe niebo zasnuły czarne chmury. Pierwsze, duże, ciepłe krople deszczu przemieniły się niebawem w jakby potoki wód spadające z nieba. Powiał gwałtowny wiatr i w mgnieniu oka zmącił powierzchnię morza. Burza rozpętała się na dobre. Lunął deszcz. Wilmowski schronił się z Tomkiem do palarni, aby przez okno obserwować walkę żywiołów. Morze szalało we wściekłym tańcu. Olbrzymie fale, rozbryzgujące się pod uderzeniami straszliwej wichury, miotały statkiem. Fale tylne, boczne i przednie mieszały się bezładnie, tworzyły koliska i spienione wiry. Alfred Szklarski, Tomek w krainie kangurów, Warszawa 2014. Zadanie 16. (1 p.) Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie spośród 1 2. Fale tylne, boczne i przednie mieszały się bezładnie, tworzyły koliska i spienione wiry. Podkreślone w zdaniu wyrazy pełnią funkcję A. okoliczników, 1. wskazują na miejsce odbywania się ponieważ czynności. B. przydawek, 2. określają cechy wykonawcy czynności. 8 z 12
Zadanie17. (2 p.) Z tekstu IV wypisz z po jednym przykładzie różnych rodzajów zdań. Zdanie pojedyncze nierozwinięte:.. Zdanie pojedyncze rozwinięte:.. Zdanie złożone współrzędnie:.. Zdanie złożone podrzędnie: Tekst V I rzeczywiście wiatr nadchodził. W oddali pojawiła się jakby ciemna chmura, która czyniła się w oczach coraz wyższą i zbliżała się do karawany. Poruszyły się też naokół najbliższe fale powietrza i nagle podmuchy poczęły skręcać piasek. Tu i ówdzie tworzyły się lejki, jakby ktoś wiercił kijem powierzchnię pustyni. Miejscami wstawały chybkie wiry, podobne do kolumienek cienkich u spodu, a rozwianych jak pióropusze w górze. Ale wszystko to trwało przez jedno mgnienie oka. Chmura, którą pierwszy ujrzał przewodnik wielbłądów, nadleciała z niepojętą szybkością. W ludzi i zwierzęta uderzyło jakby skrzydło olbrzymiego ptaka. W jednej chwili oczy i usta jeźdźców napełniły się kurzawą. Tumany pyłu zakryły niebo, zakryły słońce i na świecie uczynił się mrok. Ludzie poczęli tracić się z oczu, a najbliższe nawet wielbłądy majaczyły jak we mgle. Nie szum bo na pustyni nie ma drzew ale huk wichru głuszył nawoływania przewodnika i ryk zwierząt. W powietrzu czuć było taką woń, jaką wydaje czad węgli. Henryk Sienkiewicz, W pustyni i w puszczy, Warszawa 1990. Zadanie 18. (2 p.) Poniżej podano słownikową definicję wyrazu egzotyczny. egzotyczny 1. «właściwy krajom o całkowicie odmiennym klimacie i cywilizacji, zwłaszcza krajom podzwrotnikowym, pochodzący z tych krajów; cudzoziemski, obcy, zamorski» 2. rzad. 1 «niecodzienny, niezwykły, ciekawy, osobliwy» Na podstawie: Słownik języka polskiego, Warszawa 1978. 1 rzad. rzadko używany Czy opisaną we fragmencie powieści Sienkiewicza burzę piaskową możesz uznać za egzotyczne zjawisko przyrody? Odpowiedź uzasadnij, wykorzystując odpowiednie (1. lub 2.) znaczenie wyrazu. Zbuduj zdanie podrzędnie złożone. 9 z 12
Zadanie 19. (1 p.) Nazwij wszystkie części mowy w zdaniu Chmura, którą pierwszy ujrzał przewodnik wielbłądów, nadleciała z niepojętą szybkością... Zadanie 20. (4 p.) Działające w Twojej szkole Koło Przyjaciół Tomka Wilmowskiego organizuje wycieczkę do ogrodu zoologicznego w Warszawie. Napisz ogłoszenie, w którym zachęcisz innych uczniów do wzięcia udziału w tym wyjeździe. Zadanie 21. (7 p.) W imieniu Stasia lub Tomka napisz kartkę z pamiętnika. Opowiedz o zdarzeniu, będącym dowodem bohaterskiej postawy wybranej przez Ciebie postaci literackiej. Twoja praca powinna zająć przynajmniej połowę wyznaczonego miejsca. 10 z 12
11 z 12
Brudnopis (nie jest sprawdzany). 12 z 12