Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny klasa I

Wymagania edukacyjne na poszczególne oceny klasa I Numer i temat lekcji Wymagania konieczne (ocena dopuszczająca) Wymagania podstawowe (ocena dostateczna) Wymagania rozszerzające (ocena dobra) Wymagania dopełniające (ocena bardzo dobra) Wymagania wykraczające (ocena celująca) 1. Wiedza o kulturze zbyteczna czy pożyteczna? - wprowadzenie do przedmiotu. 2. O wielopostaciowości i wielojęzyczności dawniej i dziś. Uczeń: zna główne treści, cele i funkcje przedmiotu wiedza o kulturze wyjaśnia znaczenie terminów kultura oraz natura i wskazuje różnice pomiędzy nimi określa, czym wyróżnia się gatunek ludzki używa we właściwym kontekście słów: kulturalny i kulturowy, naturalny i kulturalny Uczeń potrafi to, co na ocenę dopuszczającą oraz: uzasadnia cel przyswajania wiedzy o kulturze i zna przykłady jej praktycznego zastosowania objaśnia ogólne znaczenia kluczowych pojęć związanych z przedmiotem obecności oraz znaczenia form w życiu człowieka i wyciąga wnioski omawia różnice w zakresach znaczeniowych pojęć: kultura, natura i cywilizacja tłumaczy, czym jest artefakt wymienia nazwy nauk zajmujących się badaniem rozmaitych aspektów i określa pola ich zainteresowań przytacza różne definicje duchowych i materialnych Uczeń potrafi to, co na ocenę dostateczną oraz: ustala pole znaczeniowe: kultura, sztuka, wytwory, kulturowe kody mediów porównuje pierwszą nowożytną i współczesną definicję wyjaśnia, na czym polega ewolucja rozumienia terminu kultura na przestrzeni wieków charakteryzuje zależności między duchowością społeczności a używanymi przez nią przedmiotami Uczeń potrafi to, co na ocenę dobrą oraz: rozwijania zainteresowań kulturalnych i wymienia formy aktywności w kulturze przedstawia głos w dyskusji na temat celowości zdobywania wiedzy o kulturze i możliwości jej praktycznego zastosowania wyjaśnia znaczenie terminów: homo religiosus, homo faber, animal symbolicum, homo ludens, homo consumens interpretuje definicję Uczeń potrafi to, co na ocenę bardzo dobrą oraz: analizuje czynniki biologiczne i społeczne umożliwiające człowiekowi tworzenie charakteryzuje wpływ badań etnografii, etnologii, antropologii kulturowej, socjologii i kulturoznawstwa na współczesne rozumienie

aspektów wybranego artefaktu wyjaśnia znaczenie wyrażeń ze słowem kultura 3. Znaki i symbole w kulturze jako wyzwanie do odszyfrowywania i aktualizowania znaczeń. omawia wpływ na rozwój człowieka przedstawia okoliczności narodzin postmodernizmu wyjaśnia związek ze światem znaków i symboli definiuje pojęcie europejskiej wyjaśnia znaczenie terminów: kultura niska, popularna, masowa i określa, w czym przejawiają się poszczególne rodzaje opisuje różnice między kulturą elitarną i ludową etnocentryzmu kulturowego, relatywizmu i makdonaldyzacji charakteryzuje zjawiska etnocentryzmu kulturowego, relatywizmu i makdonaldyzacji omawia zależności pomiędzy grupą społeczną a jej kulturą rozpoznaje, interpretuje znaki i symbole odnajdowane w wybranych dziełach przedstawia swoją ocenę wybranych zjawisk popularnej oraz elitarnej i uzasadnia własne zdanie analizuje związki współczesnych modeli z historycznymi typami europejskiej opisuje zjawisko przemian w wartościowaniu popularnej i podaje przyczyny zainteresowania nią badaczy 4. Kultura czasów prehistorycznych i nawiązania do niej w czasach współczesnych. określa czas trwania oraz cechy charakteryzujące kulturę wspólnot pierwotnych wymienia przykłady zabytków pierwotnej zna wyznaczniki i funkcje w czasach przedhistorycznych wykazuje się znajomością pojęć: jaskinia Lascaux, wierzenia solarne, wierzenia lunarne, Wenus paleolitu redaguje wypowiedzi o człowieku i kulturze, inspirowaną treścią malarstwa jaskiniowego objaśnia znaczenie wyrażenia: cywilizacja obrazkowa wskazuje przykłady nawiązania do prehistorycznej w czasach współczesnych wyjaśnia związek pierwotnej ze światem symboli wykazuje zainteresowanie pradziejami poprzez jedną z dowolnych form aktywności np. lekturę publikacji naukowych, popularnonaukowych, prasowych itp. 5. Dziedzictwo kulturowe starożytności. zna ustalenia dotyczące cenzur starożytności w dziejach wymienia zjawiska oraz wydarzenia przełomowe, charakterystyczne dla czasów starożytnych wylicza starożytne kręgi cywilizacyjne, wskazuje podobieństwa i różnice między nimi wykazuje się znajomością pojęć: zikkurat, stela, relief, sfinks itp. wymienia największe zdobycze kulturowe pierwszych cywilizacji zna osiągnięcia kulturowe starożytnego kręgu klasycznego oraz jego znaczenie dla rozwoju europejskiej uzasadnia obecność zabytków na liście siedmiu cudów świata przedstawia samodzielnie zdobyte informacje (ciekawostki), materiały ilustracyjne na temat dowolnie wybranych zabytków starożytnej 6. W kręgu średniowiecznej i. zna ramy czasowe średniowiecza potrafi wymienić główne cechy stylu romańskiego i wskazuje źródła inspiracji, dominanty tematyczne w średniowiecznej sztuce oraz charakteryzuje jej misję średniowiecznych zabytków reprezentujących różne dziedziny odczytuje alegoryczne i symboliczne znaczenie wyjaśnia związek redaguje wypowiedź na temat: Mroki czy blaski średniowiecza moje refleksje inspirowane

7. Genialni, wszechstronni, niezapomniani, artyści renesansu i ich dzieła. 8. Bogactwo stylów i sprzeczności w sztuce barokowej. gotyckiego zna granice wyznaczające czas trwania renesansu zna słynnych artystów renesansu oraz ich wybrane dzieła wymienia cechy architektury, malarstwa i rzeźby renesansu zna genezę i ramy czasowe baroku rozpoznaje cechy stylu barokowego potrafi wymienić przedstawicieli baroku w malarstwie, rzeźbie, architekturze i muzyce kulturową dostrzega różnice między sztuką starożytną a średniowieczną zna najważniejsze style artystyczne w sztuce średniowiecza styl romański i gotycki wymienia charakterystyczne cechy stylu romańskiego i gotyckiego wymienia najbardziej charakterystyczne dla epoki wydarzenia historyczne, idee, wartości, zjawiska artystyczne oraz ich twórców wskazuje atrybuty człowieka renesansowego wskazuje źródła twórczych inspiracji słynnych artystów renesansu oraz uzasadnia przyczynę popularności zna sposoby identyfikowania i wartościowania epoki, jej wyznaczniki oraz znaczenie w dziejach rozpoznaje nurty w stylu barokowym i jego opozycyjny charakter wobec renesansowej podaje główne motywy, idee oraz źródła twórczych inspiracji barokowej zna wybranych twórców barokowych oraz ich zasługi posługuje się terminologią i pojęciami związanymi ze sztuką romańską i gotycką (np. prezbiterium, transept, nawa główna, nawa boczna, rozeta, biforium, sztuka iluminowana) określa relacje między kulturą odrodzeniową a średniowieczną i starożytną - porównuje, wyciąga wnioski na ten temat na wybranych przykładach dzieł renesansowej omawia sposoby ich nawiązywania do wzorów antycznych wyjaśnia zjawisko i podaje przykłady syntezy sztuk w epoce baroku wskazuje właściwości (głównie synkretyzm) oraz znaczenie barokowej sarmackiej w XVII-wiecznej Polsce charakteryzuje sposób nawiązywania do tradycji antycznych i biblijnych w sztuce baroku średniowiecznej z przewodnimi ideami epoki potrafi czytać znaki i symbole uobecnione w średniowiecznych dziełach, nazywa i uzasadnia przeżycia inicjowane kontaktem ze sztuką średniowiecza omawia przykłady nawiązywania do średniowiecza w czasach współczesnych zbiera informacje na temat zabytków renesansowych w najbliższej okolicy porównuje sposoby średniowiecznego i renesansowego stylu w sztuce sakralnej; wskazuje i uzasadnia różnice, formułuje wnioski analizuje i interpretuje wybrane dzieła renesansowe omawia i uzasadnia zjawisko stylistycznego zróżnicowania w sztuce baroku (wyznaczniki manieryzmu, klasycznego baroku i rokoko) odczytuje alegoryczne znaczenia w malarstwie barokowym identyfikuje cechy barokowych stylów w różnych dziedzinach epoką katedr analiza i interpretacja dzieł renesansowych sposoby i motywy nawiązywania do nich przez twórców innych epok przedstawia samodzielnie zdobyte informacje (ciekawostki), materiały ilustracyjne na temat dowolnie wybranych zabytków barokowej

dla rozwoju 9.Spod znaku prostoty, harmonii i antycznego piękna sztuka oświeceniowego klasycyzmu. określa genezę, ramy czasowe i wyznaczniki oświecenia w kulturze europejskiej zna polskie i europejskie zabytki architektury klasycystycznej wymienia kluczowe idee, wartości i kierunki artystyczne charakterystyczne dla oświeceniowej określa właściwości i podaje przykłady kierunków artystycznych występujących w sztuce klasycyzmu (klasycyzm, sentymentalizm) wyjaśnia znaczenie słowa klasyczny omawia zjawisko królewskiego mecenatu artystycznego w kulturze polskiego oświecenia wskazuje różnice między stylem barokowym i sztuką klasycyzmu omawia zdobycze muzyki i jej twórców w sztuce oświeceniowego klasycyzmu określa rolę włoskich artystów w rozwoju polskiej oświeceniowej wskazuje różnice między nurtami oświeceniowej, dokonuje ich identyfikacji w wybranych dziełach wymienia przełomowe dla dziejów wydarzenia artystyczne w oświeceniowej Europie (głównie twórczość klasyków wiedeńskich, rozwój baletowej) odnajduje w kulturze współczesnej przykłady obecności i nieobecności oświeceniowych ideałów 10.Przewodnie idee, motywy i romantyczne fascynacje. określa ramy czasowe romantyzmu zna charakterystyczne właściwości i genezę romantycznego światopoglądu potrafi rozpoznać odzwierciedlenie romantycznego światopoglądu w kulturze wskazuje źródła twórczych inspiracji romantyków (m.in. dążenia niepodległościowe narodów, sprzeciw wobec ideałów oświecenia, ludowość, antynomiczna jedność świata itd.) potrafi posługiwać się pojęciami: naturalizm, realizm, eklektyzm, historyzm przedstawia własną opinię na temat romantycznego światopoglądu i jego wskazuje na zainteresowanie romantyków sztuką ludową i tradycji polskiej folklorystyki przywołuje nazwiska sławnych twórców romantycznych (polskich i europejskich) oraz ich zasługi dla rozwoju analizuje i interpretuje wybrane przykłady romantycznej (np. malarstwem Friedricha, ) przedstawia prezentacje multimedialną na temat romantycznej 11.Muzyka słów, poezja obrazów, obrazowanie uczuć, czyli romantyczna synteza sztuk. zna pojęcie romantyczna synteza sztuk wymienia cechy romantyzmu w oparciu o wybrane przykłady tekstów wyjaśnia zjawisko romantycznej syntezy sztuk przywołuje nazwiska sławnych twórców romantycznych oraz ich zasługi dla rozwoju poprzez odwołanie do wybranych dzieł romantycznej wskazuje ich związek z przewodnimi ideałami epoki określa funkcje romantycznej w przeszłości i współczesności przedstawia własną opinię na temat romantycznego światopoglądu i jego poparte wiadomościami uzyskanymi z publikacji naukowych

12.W kręgu twórczości polskich romantyków. 13.Od romantyzmu do realizmu, naturalizmu i kolejnych -izmów w sztuce poromantycznej. 14.Panorama XX wieku. zna głównych przedstawicieli polskiej romantyzmu twórczości polskich romantyków wymienia i charakteryzuje główne kierunki artystyczne w sztuce przełomu wieków (głównie impresjonizm, secesja, symbolizm, ekspresjonizm, kubizm, dadaizm) zna głównych przedstawicieli kierunków artystycznych przełomu wieków wskazuje cechy i tematy współczesnego malarstwa zna charakterystyczne dla XX wieku tendencje artystyczne i nowe dziedziny podejmuje próbę samodzielnej interpretacji wybranych przykładów polskiej romantyzmu wskazuje przewartościowania w sztuce II połowy XIX wieku; dostrzega ich opozycyjność wobec romantyzmu rozpoznaje obecność nowych kierunków artystycznych w wybranych dziełach wymienia nazwy najważniejszych kierunków malarskich drugiej połowy XX i początku XXI w. uczestniczy w dyskusji na temat charakteru współczesnego malarstwa podaje nazwiska ważnych przedstawicieli malarstwa XX w. i XXI w. wyjaśnia pochodzenie, znaczenie, zna zastosowanie pojęcia awangarda, sztuka awangardowa dostrzega dostrzega oraz uzasadnia odrębność i oryginalność polskiego romantyzmu omawia sposoby i przyczyny zrywania z romantyczną tradycją w sztuce realizmu i naturalizmu charakteryzuje sytuację kulturową przełomu XIX i XX wieku oraz dostrzega jej odzwierciedlenie w dziełach przedstawia założenia artystyczne impresjonizmu, secesji, ekspresjonizmu, symbolizmu i kubizmu; dostrzega odzwierciedlenie tych kierunków w dziełach różnych sztuk charakteryzuje wybrane nurty współczesnego malarstwa wskazuje związki między sztuką a techniką, stosuje wyrażenie technicyzacji wskazuje związek polskiej romantycznej z tradycją i kulturą narodową nawiązania do romantyzmu w czasach współczesnych analizuje i interpretuje wybrane przykłady polskiej romantyzmu analizuje i interpretuje wybrane realizacje artystyczne impresjonistów, symbolistów, ekspresjonistów, kubistów analizuje porównawczo założenia poszczególnych kierunków w malarstwie współczesnym wskazuje różnice między twórczością artystyczną a seryjną produkcją wyjaśnia zjawisko i podaje przykłady rewolucyjnego rozwoju w XX wieku; wymienia najważniejsze nurty awangardowe i eksperymentalne, wskazuje ich teoretyków, inicjatorów dzieli się wrażeniami, przeżyciami i refleksjami doznawanymi pod wpływem obcowania ze sztuką romantyczną, muzyką Chopina przedstawia prezentacje multimedialną na temat przełomu XIX i XX stulecia omawia wpływ stylistyki pop-artu na swoje najbliższe otoczenie przedstawia ranking najważniejszych wydarzeń kulturalnych minionego wieku w polskiej i światowej kulturze przedstawia własną opinię na temat XX wieku

współwystępowanie stylów i przenikanie sztuk w XX wiecznej kulturze, omawia to zjawisko na wybranych przykładach wskazuje najważniejsze fakty z historii malarstwa przywołuje nazwiska polskich malarzy współczesnych i określa tematykę ich prac omawia i uzasadnia stylistyczne zróżnicowanie XX-wiecznej 15.Obok, blisko sztuka, czyli zjawiska paraartystyczne II połowy XX wieku i obecnie. wymienia podstawowe terminy związane z językiem nowych praktyk dostrzega współwystępowanie stylów i przenikanie się sztuk w XXwiecznej kulturze odróżnia składniki formy i treści obiektów nowych praktyk odszukuje w przykładowym omówieniu performance u muzycznego elementy języka nowych praktyk odpowiada na pytania dotyczące analizy wideoinstalacji wymienia przykłady zjawisk paraartystycznych w sztuce na podstawie podanych pytań analizuje i interpretuje wideoinstalację omawia najważniejsze elementy języka nowych praktyk samodzielnie analizuje i interpretuje wideoinstalację wskazuje artystyczne nurty użytkowej interpretuje wybrane przykłady nowych praktyk tworzy projekt autorskiego happeningu 16.Relacje między kultura wysoką a popularną. posługuje się pojęciami komercjalizacja, globalizacja tekstów reprezentujących kulturę wysokoartystyczną i kulturę popularną charakteryzuje i ocenia sposób funkcjonowania wysokiej i popularnej oraz rolę w realiach współczesności (np. gatunków telewizyjnych, internetowych, muzycznych, literackich, filmowych itd.) dostrzega pozytywne i negatywne aspekty popularnej wskazuje przykłady i przyczyny popularności tekstów popularnej (np. wybranych programów telewizyjnych, gatunków literackich, praktyk uczestnictwa w kulturze) rola wysokiej w realiach współczesności dostrzega różnice i podobieństwa w kontaktach z wysoką i niską kulturą wymienia dodatnie i ujemne strony pop przygotowanie prezentacji na temat: kultura popularna emancypacja czy zniewolenie? 17. Kultura i sztuka w dobie multimediów. wskazuje cechy internetu wyjaśnia, na czym polega przywołuje najważniejsze fakty z historii internetu charakteryzuje internet jako nowe medium samodzielnie analizuje i interpretuje serwis gromadzi i prezentuje informacje na temat cenzury

18.Wielofunkcyjność i jej oblicza. 19.Sztuka obcowania z dziełami. kulturę wysokoartystyczną interaktywność internetu omawia zagrożenia wynikające ze swobodnego dostępu do sieci wymienia podstawowe terminy związane z językiem przekazu internetowego definiuje pojęcia i charakteryzuje zjawiska związane ze sztuką multimedialną: audiowizualność, interaktywność, rewolucja komputerowa, sztuka internetu itd. wymienia funkcje wymienia dziedziny w kulturze tłumaczy pojęcie dzieła używa we właściwym kontekście słów sztuka i sztuczny oraz omawia związki między nimi zna różne formy i możliwe postawy wobec omawia wpływ nowych technologii na rozwój i przeobrażenia i omawia specyfikę bloga i ruchu dziennikarstwa obywatelskiego odpowiada na pytania dotyczące analizy serwisu społecznościowego do udostępniania filmów wideo określa konteksty warunkujące kształt i funkcjonowanie w kulturze dawnej i współczesnej operuje kategoriami stosowanymi w opisie dzieł i ich odbiorze: temat, forma, treść, środki ekspresji przytacza koncepcje pojmowania obecne w dziejach uzasadnia, dlaczego dany obraz został uznany za dzieło zastosowania multimediów w tworzeniu nowych gatunków medialnych (telewizyjnych, radiowych, prasowych) wymienia zalety i wady korzystania z zakupów społecznościowych omawia najważniejsze elementy języka internetu wymienia, charakteryzuje oraz ilustruje przykładami funkcje pełnione przez sztukę wie, na czym polega analiza, interpretacja i wartościowanie dzieła nazywa emocje wywołane przez wybrane dzieła i łączy je z kryteriami zawartymi w definicji Władysława Tatarkiewicza internetowy do udostępniania filmów wideo charakteryzuje kulturę biblioteki i hiperlinku aktywnie uczestniczy w dyskusji dotyczącej problemu łamania praw autorskich w internecie tłumaczy, na czym polega fenomen baz danych opartych na wiedzy zbiorowej użytkowników sieci internetowej zna środki wyrazu stosowane w tradycyjnych, nowych i najnowszych mediach omawia przeobrażenia funkcji pełnionych przez sztukę i wyznaczanych sztuce w historii (dawnej i współczesnej) uzasadnia potrzebę i wylicza korzyści obcowania ze sztuką formułuje zasady wartościowego, umiejętnego obcowania ze sztuką wykazuje się samodzielną analizą, interpretacją i oceną wybranego dzieła dawnej i współczesnej treści internetowych w wybranych krajach analizuje zależności między nowymi mediami a kulturą przedstawia i uzasadnia własne zdanie w dyskusji na temat zasad przetwarzania tekstów gromadzi i prezentuje informacje na temat różnych funkcji na konkretnych przykładach podaje współczesne przykłady wielokulturowości i charakteryzuje to zjawisko gromadzi informacje na temat niezależnej i analizuje jej różnorodne przejawy aktywnie uczestniczy w dyskusji na temat granic porównuje różne koncepcje oraz artysty i formułuje wnioski przedstawia samodzielną recenzję wybranego dzieła lub wydarzenia artystycznego

analizuje różnice znaczeniowe w postrzeganiu artysty jako rzemieślnika, geniusza, przedstawiciela cyganerii, uczestnika konsumpcji i ironicznego obserwatora opisuje historyczne przemiany w sposobach kolekcjonowania dzieł oraz sytuację obecną 20.Spotkania ze sztuką. wyjaśnia znaczenie terminów: piękno, kicz, brzydota formułuje własnymi słowami definicję tłumaczy, czym jest dzieło definiuje piękno jako kategorię estetyczną wskazuje związki między cechami dzieł a kategorią piękna gromadzi przykłady kiczu i brzydoty w sztuce wymienia dzieła, które uważa za sztukę i uzasadnia swój wybór wypowie się na temat określonego doświadczenia kulturalnego omawia przemiany pojmowania piękna na przestrzeni czasu zbiera informacje na temat kulturalnych wydarzeń w regionie i w kraju charakteryzuje zjawisko funkcjonowania piękna oraz brzydoty w sztuce i określa, jak pojmowane są te kategorie współcześnie wykaże zdolność formułowania opinii, argumentów, komentarzy wymienia znanych krytyków różnych dziedzin, nawiązuje do ich opinii, sądów na temat wybranych zjawisk artystycznych przedstawia sprawozdanie z samodzielnych inicjatyw, dotyczących czynnego lub biernego uczestnictwa w kulturze 21.W kręgu kina i filmowej. wskazuje cechy i tematy współczesnego kina wymienia nazwy najważniejszych kierunków kina drugiej połowy XX i początku XXI w. wymienia i objaśnia znaczenia pojęć związanych z filmem i sztuką filmową charakteryzuje wybrane nurty współczesnej kinematografii gromadzi frazeologizmy wywodzące się z filmów podaje nazwiska ważnych przedstawicieli kina XX i XXI w. przywołuje najważniejsze fakty z historii kinematografii omawia osiągnięcia polskich reżyserów filmowych wymienia tytuły ważnych dzieł filmowych w historii wyjaśnia sens cytatu dotyczącego istoty kina zna filmowe środki ekspresji oraz wyznaczniki charakteryzujące poszczególne gatunki filmowe opisuje specyfikę zjawisk obecnych we współczesnym kinie dziel filmowych reprezentujących różne nurty współczesnej kinematografii zna najważniejsze wydarzenia w historii kina i znaczące osiągnięcia polskiej i europejskiej kinematografii prezentuje sylwetkę wybranego reżysera/aktora/scenarzysty filmowego

22.Uczestnictwo w kulturze w roli widza filmowego. 23.Komunikacja w kulturze. 24. Media w kulturze dawniej i dziś. wymienia podstawowe terminy związane z językiem dzieła filmowego określa podobieństwa i różnice pomiędzy sposobami porozumiewania się człowieka ze zwierzętami i formami komunikacji międzyludzkiej definiuje pojęcia: znak, symbol, kod kulturowy tłumaczy sens stwierdzenia Herberta Marshalla McLuhana, określającego świat jako globalną wioskę wymienia główne media i właściwe im środki komunikowania znaczeń zna sposoby klasyfikowania i funkcje mediów kinematografii odróżnia składniki formy i treści filmu wskazuje elementy języka filmowego w przykładowym omówieniu dzieła wykazuje się umiejętnością twórczego, krytycznego i kontekstowego oglądania filmów identyfikuje cechy gatunkowe oglądanego filmu tworzy listę frazeologizmów związanych z funkcją i znaczeniem słowa w życiu człowieka formułuje pisemną wypowiedź prezentującą świat, w którym ludzie komunikują się bez pisma, druku, telefonu czy telewizji wyjaśnia znaczenie tożsamość narodowa charakteryzuje rolę tradycji w kształtowaniu narodowej i kulturowej tożsamości tworzy katalog polskich znaków i symboli narodowych wyjaśnia, czym jest medium i podaje przykłady mediów w kulturze wymienia nazwy współczesnych mediów i wskazuje podobieństwa omawia najważniejsze elementy języka filmu na podstawie podanych pytań analizuje i interpretuje fragmenty filmu zna wyznaczniki i zalety charakteryzujące krytyczny odbiór utworu filmowego różnych form komunikacji kulturowej wskazuje źródła zagrożeń dla zachowania odrębności narodowych kultur, dostrzega pozytywne i negatywne aspekty dążeń integracyjnych charakteryzuje język jako rodzaj kodu kulturowego charakteryzuje świat współczesnych mediów i ich wpływ na kulturę oraz jej uczestników objaśnia znaczenie zjawiska kompetencja samodzielnie analizuje i interpretuje fragmenty filmu uczestniczy w przygotowaniach do pokazu filmowego oraz w dyskusji na temat obejrzanego filmu uzasadnia wartość i znaczenie tożsamości narodowej dla człowieka przedstawia sposoby przeciwdziałania utracie poczucia narodowej tożsamości dostrzega i uzasadnia potrzebę wspierania rozwoju i popularyzowania narodowej w realiach współczesności zna medialne techniki perswazji i manipulacji stosowane np. w telewizji, prasie, internecie itd.. omawia wpływ dominującego medium na redaguje recenzje wybranego filmu z zastosowaniem pojęć i kategorii z zakresu wiedzy o filmie i sztuce filmowej rozważa sens filmowej aluzji do dzieła malarskiego, na tej podstawie formułuje wnioski i motywy nawiązania do polskiej tradycji narodowej w sztuce dawnej i współczesnej opisuje ceremonię otwarcia mistrzostw piłki nożnej jako medium kulturowe świadomie i twórczo uczestniczy w kulturze medialnej gromadzi argumenty popierające tezę o podobnym znaczeniu

25. Świadectwa. 26. Polska, Europa, świat na straży dziedzictwa kulturowego. 27.Blisko nas dziedzictwo kulturowe i współczesne życie kulturalne w regionie. wyjaśnia znaczenie pojęcia tożsamość narodowa identyfikuje i interpretuje znaczenie polskich znaków i symboli narodowych wskazuje korzenie kulturowe polskości wymienia przykłady i rodzaje zabytków (regionalnej, narodowej, europejskiej, światowej) wyjaśnia znaczenie pojęć: zabytek, święte miejsce, dziedzictwo kulturowe, świadectwa epoki określa relacje między narodowym a regionalnym wymiarem wskazuje cechy charakterystyczne dla polskich kultur regionalnych zna tradycje (zwyczaje, obyczaje, znaki, symbole) zamieszkiwanego regionu oraz różnice między nimi przytacza istotne fakty z historii mediów w kulturze uzasadnia przyczyny popularności i braku popularności wybranych mediów charakteryzuje rolę tradycji w kształtowaniu narodowej i kulturowej tożsamości wskazuje źródła zagrożeń dla zachowania odrębności narodowych kultur we współczesnym świecie omawia funkcje zabytków w kulturze, uzasadnia potrzebę i wskazuje sposoby ich ochrony wymienia przykłady polskich zabytków wpisanych na listę światowego dziedzictwa UNESCO włączania elementów regionalnych w obszar narodowej wymienia sposoby twórczego zachowania i popularyzowania dziedzictwa kultur regionalnych wyjaśnia i odróżnia medialna oraz wskazuje jego związek z aktywnością kulturalną dostrzega pozytywne i negatywne aspekty dążeń integracyjnych; przedstawia sposoby przeciwdziałania utracie poczucia narodowej tożsamości; uzasadnia jej wartość i znaczenie dla człowieka argumentuje tezę, że zabytki materialnej stanowią trwałe świadectwo przemian kulturowych i cywilizacyjnych wskazuje zjawiska świadczące o kryzysie i życia kulturalnego we współczesnej Polsce i w świecie; określa ich przyczyny dostrzega negatywne konsekwencje życia poza kulturą określa wartość działań animacyjnych opisuje walory zabytkowe swojej okolicy oraz wskazuje potrzeby inwestycyjne na rzecz jej kulturowego rozwoju śledzi wydarzenia kulturalne w regionie kulturę danej społeczności tworzy katalog polskich znaków i symboli kulturowych dostrzega i uzasadnia potrzebę wspierania rozwoju i popularyzowania narodowej w realiach współczesności tworzy listę (z uzasadnieniem) znanych sobie miejsc, zabytków, które powinny zostać otoczone szczególną ochroną; przygotowuje informacje na ich temat zna inicjatywy przeciwdziałania postępującej degradacji w życiu społecznym wskazuje mocne i słabe strony współczesnej wykazuje inicjatywę aktywnego uczestnictwa w wydarzeniach kulturalnych uzasadnia potrzebę popularyzowania i urzeczywistniania idei kulturalnej animacji w różnych wymiarach życia społecznego wynalazków internetu i druku i motywy nawiązania do polskiej tradycji narodowej w sztuce dawnej i współczesnej redaguje list otwarty apel nawołujący do ochrony zabytków projektuje własny plan działalności animacyjnej, podejmuje próbę jego realizacji

znaczenie pojęć kulturowy oraz kulturalny 28.Kreowanie siebie poprzez kulturę portret człowieka kulturalnego. wskazuje cechy i obszary występowania potocznych praktyk kulturowych rozpoznaje sytuacje formalne i nieformalne oraz sfery publiczne i prywatne w kontaktach międzyludzkich ról odgrywanych przez współczesnego człowieka wymienia cechy charakteryzujące człowieka kulturalnego i osobę niekulturalną charakteryzuje role odgrywane w życiu społecznym przez współczesnego człowieka opisuje i wartościuje zachowania ludzi w różnych sytuacjach życiowych pod względem poziomu ich osobistej wymienia przykłady rekwizytów gromadzi argumenty na poparcie tezy, że moda to zjawisko społeczne dostrzega zalety bycia człowiekiem kulturalnym tłumaczy, na czym polega specyfika rekwizytów wylicza sposoby kształtowania i zachowania kulturalnej postawy wobec życia; objaśnia znaczenie i wykazuje zastosowanie kategorii: analfabeta kulturowy rozważa przynależność czasu świąt i czasu wolnego do obszaru potocznych praktyk kulturowych redaguje zasady savoir- -vivre u dotyczące posługiwania się telefonem komórkowym, palmtopem lub odtwarzaczem mp4 omawia charakter ról konsumenta, aktywnego uczestnika oraz turysty we współczesnej kulturze dokonuje samooceny poziomu osobistej pisze reportaż na temat sposobów spędzania wolnego czasu przez rówieśników 29. Sposoby samokształcenia kulturowego. wie na czym polega samokształcenie kulturowe, dostrzega wartość, potrzebę, przydatność tej umiejętności przedstawia możliwości samodzielnego rozwijania zainteresowań kulturowych wskazuje tradycyjne i nowoczesne źródła informacji o kulturze i sztuce; wykazuje umiejętność ich popularyzowania wykazuje motywacje do podejmowania kulturowego samokształcenia ustala listę swoich mocnych i słabych stron w obszarze kompetencji kulturowych tworzy plan kulturowego samokształcenia