Okręgowa Komisja Egzaminacyjna we Wrocławiu Konferencja dla nauczycieli matematyki Próbna matura z matematyki. Rezultaty, analizy, rekomendacje. Materiał dla uczestnika Wrocław 11.01.2010r, Opole 12.01.2010r.
1. Podstawowe dane o próbnym egzaminie maturalnym. Do próbnego egzaminu maturalnego z matematyki na poziomie podstawowym przystąpiło, w dniu 3 listopada 2009r., 31 483 uczniów klas maturalnych z 346 szkół województw dolnośląskiego i opolskiego (odpowiednio, 251 i 95 szkół). Do obserwacji prawidłowości przebiegu egzaminu Dyrektor OKE we Wrocławiu powołał 98 obserwatorów. 17 uczniów rozwiązywało zadania z arkusza dostosowanego dla osób słabo widzących (A4), zaś 5 uczniów z arkusza dla niewidomych (A6). Pozostali uczniowie (31 461) rozwiązywali zadania z arkusza standardowego (A1). Zadania otwarte w arkuszach egzaminacyjnych zostały sprawdzone przez egzaminatorów, według jednolitego w całym kraju schematu oceniania. Do sprawdzenia i ocenienia rozwiązań zadań otwartych, w naszym okręgu, zostało powołanych 344 egzaminatorów, wpisanych do ewidencji OKE we Wrocławiu, których przydzielono do 20 zespołów egzaminatorów. Zespoły pracowały w 15 ośrodkach egzaminacyjnych. Nad merytoryczną jakością pracy w kaŝdym zespole czuwało trzech egzaminatorów-weryfikatorów oraz przewodniczący zespołu. W kaŝdym zespole pracował takŝe jeden asystent techniczny, dbający m.in. o techniczną poprawność wypełniania kart punktowych przez egzaminatorów. Warunkiem zdania egzaminu było uzyskanie przez zdających 30% punktów moŝliwych do uzyskania za rozwiązanie wszystkich zadań w arkuszu. Spełniło go 23 992 uczniów (76,2%). Zdawalność egzaminu silnie zaleŝała od typu szkoły (zob. trzecia kolumna w tabeli 1.). Tabela 1. Wyniki egzaminu według typu szkoły. Typ szkoły Liczba uczniów Zdawalność Średni wynik Liceum ogólnokształcące 20019 87,4% 27,5 pkt Liceum profilowane 2211 47,1% 15,2 pkt Technikum 8735 60,5% 17,6 pkt Liceum uzupełniające 286 38,5% 14,9 pkt Technikum uzupełniające 232 28,0% 12,3 pkt Zdawalność egzaminu zaleŝała takŝe od połoŝenia szkoły (zob. tabela 2.) oraz od statusu szkoły (zob. tabela 3.). Tabela 2. Wyniki egzaminu według połoŝenia szkoły. Warstwa Liczba uczniów Zdawalność Średni wynik Wieś 785 46,8% 16,2 pkt Miasto do 20 tys. 6465 70,5% 21,2 pkt Miasto od 20 tys. do 100 tys. 13125 75,5% 23,0 pkt Miasto powyŝej 100 tys. 11108 82,5% 26,4 pkt Tabela 3. Wyniki egzaminu według statusu szkoły. Liczba uczniów Zdawalność Średni wynik Niepubliczne 1076 64,9% 20,2 pkt Publiczne 30385+22 76,6% 23,8 pkt 2
Średni wynik uzyskany przez maturzystów w naszym okręgu równa się 23,7 punktu (na 50 punktów moŝliwych do uzyskania). Odchylenie standardowe jest równe 10,82 punktu, a to oznacza, Ŝe wynik wyŝszy niŝ 12 punktów ale jednocześnie niŝszy od 35 punktów uzyskało 66,6% zdających. Najczęstszym wynikiem było 14 punktów (1294 zdających), zaś mediana ma wartość 22 punktów. 8 zdających nie zdobyło Ŝadnego punktu, zaś 62 zdających zdobyło maksimum punktów. Wykres 1. Rozkład wyników punktowych, dane dla okręgu. Rozkład wyników punktowych (arkusz standardowy, N= 31 461) 1400 1294 1200 Liczba zdających 1000 800 600 400 200 0 62 8 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 Liczba uzyskanych punktów PowyŜej (wykres 1.) przedstawiono rozkład wyników punktowych zdających, którzy rozwiązywali zadania z arkusza standardowego (A1). WyróŜniono liczebności grup zdających, którzy uzyskali odpowiednio: 0 punktów, 14 punktów oraz 50 punktów. PoniŜej zaś (wykres 2.) przedstawiono rozkład wyników punktowych w najliczniejszej grupie zdających próbny egzamin maturzystów z liceów ogólnokształcących. Ponownie zostały wyróŝnione liczebności grup zdających, którzy uzyskali odpowiednio: 0 punktów, 14 punktów oraz 50 punktów. Wykres 2. Rozkład wyników punktowych, dane dla liceów ogólnokształcących. 800 Rozkład wyników punktowych, dane dla liceów ogólnokształcących (arkusz standardowy, N = 20 000) Liczba zdających 600 400 200 0 509 61 5 0 2 4 6 8 10 12 14 16 18 20 22 24 26 28 30 32 34 36 38 40 42 44 46 48 50 Liczba uzyskanych punktów 3
2. Struktura oraz kartoteka arkusza egzaminacyjnego. Arkusz egzaminacyjny przygotowany przez Centralną Komisję Egzaminacyjną zawierał: 25 zadań zamkniętych wielokrotnego wyboru z jedną odpowiedzią poprawną (po 1 punkcie, za kaŝde poprawnie rozwiązane zadanie), 6 zadań otwartych krótkiej odpowiedzi (po 2 punkty, za kaŝde poprawnie rozwiązane zadanie), 3 zadania otwarte rozszerzonej odpowiedzi (jedno zadanie wycenione na 5 punktów, zaś kaŝde z dwóch pozostałych wycenione na 4 punkty, za poprawne rozwiązanie). Zadania badały umiejętności opisane we wszystkich pięciu obszarach standardów wymagań egzaminacyjnych i były odniesione do wszystkich dziesięciu działów podstawy programowej matematyki. Szczegółowe dane dotyczące wszystkich zadań zawiera poniŝsza kartoteka arkusza. Numer zadania w arkuszu 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. Tabela 3. Kartoteka arkusza egzaminacyjnego egzamin próbny, listopad 2009r. Standard wymagań egzaminacyjnych Zakres treści Komentarz do treści Zdający posiada umiejętności w zakresie: INF (wykorzystania i tworzenia informacji) INF (wykorzystania i tworzenia informacji) (podstawa programowa matematyki) 1) liczby rzeczywiste 1) liczby rzeczywiste 1) liczby rzeczywiste Zdający demonstruje poziom opanowania umiejętności rozwiązując zadania, w których: wykorzystuje pojęcie wartości bezwzględnej i jej interpretację geometryczną stosuje pojęcie procentu; oblicza jakim procentem jednej liczby jest druga liczba stosuje pojęcie procentu; oblicza liczbę na podstawie jej procentu Wskaźnik łatwości zadania (OKE) 0,48 0,93 0,92 1) liczby rzeczywiste stosuje prawa działań na potęgach 0,54 1) liczby rzeczywiste stosuje definicję logarytmu 0,66 2) wyraŝenia algebraiczne 2) wyraŝenia algebraiczne 4) funkcje 4) funkcje 3) równania i nierówności 3) równania i nierówności 5) ciągi liczbowe 5) ciągi liczbowe 5) ciągi liczbowe posługuje się wzorami skróconego mnoŝenia 0,72 mnoŝy wielomiany 0,88 odczytuje współrzędne wierzchołka paraboli z postaci kanonicznej funkcji kwadratowej sprawdza, czy dany punkt naleŝy do wykresu funkcji określonej wzorem rozwiązuje równanie wymierne z jedną niewiadomą rozwiązuje nierówność kwadratową; wykorzystuje interpretację geometryczną zbioru rozwiązań nierówności kwadratowej wyznacza wyraz ciągu określonego wzorem ogólnym stosuje wzór na n-ty wyraz ciągu arytmetycznego stosuje wzór na n-ty wyraz ciągu geometrycznego 0,54 0,72 0,74 0,45 0,62 0,69 0,59 4
15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. INF (wykorzystania i tworzenia informacji) INF (wykorzystania i tworzenia informacji) INF (wykorzystania i tworzenia informacji) STR (uŝycia i tworzenia strategii) STR (uŝycia i tworzenia strategii) ROZ (rozumowania i argumentacji) ROZ (rozumowania i argumentacji) MOD (modelowania matematycznego STR (uŝycia i tworzenia strategii) MOD (modelowania matematycznego 6) trygonometria 6) trygonometria 7) planimetria 5 oblicza cosinus kąta ostrego, znając wartość sinusa tego kąta 0,64 stosuje definicję tangensa kąta ostrego w trójkącie prostokątnym 0,63 stosuje związki miarowe w figurach płaskich 0,76 7) planimetria wykorzystuje własności figur podobnych 0,85 8) geometria na płaszczyźnie kartezjańskiej 8) geometria na płaszczyźnie kartezjańskiej 8) geometria na płaszczyźnie kartezjańskiej 8) geometria na płaszczyźnie kartezjańskiej 9) stereometria 10) elementy statystyki opisowej; teoria prawdopodobieństwa i kombinatoryka 10) elementy statystyki opisowej; teoria prawdopodobieństwa i kombinatoryka 3) równania i nierówności 3) równania i nierówności 8) geometria na płaszczyźnie kartezjańskiej 6) trygonometria oblicza odległość między dwoma danymi punktami na płaszczyźnie kartezjańskiej posługuje się równaniem okręgu ( ) ( ) 2 2 2 x a + y b = r wskazuje równanie prostej prostopadłej do danej prostej oblicza wartość m, znając współrzędne punktu leŝącego na prostej oblicza długość krawędzi sześcianu, znając jego pole powierzchni całkowitej 0,77 0,67 0,60 0,67 0,76 stosuje definicję średniej arytmetycznej 0,87 zlicza obiekty w prostych sytuacjach kombinatorycznych, niewymagających uŝycia wzorów kombinatorycznych, stosuje zasadę mnoŝenia 0,84 rozwiązuje nierówność kwadratową 0,45 rozwiązuje równanie wielomianowe 0,37 wyznacza równanie prostej, mając dane dwa punkty, wykorzystuje prostopadłość prostych wyznacza sumę sinusa i cosinusa kąta ostrego, znając wartość tangensa tego kąta 0,16 0,37 5) ciągi liczbowe wykazuje, Ŝe ciąg jest arytmetyczny 0,22 7) planimetria 3) równania i nierówności 8) geometria na płaszczyźnie kartezjańskiej 7) planimetria wykazuje, Ŝe dany trójkąt jest równoboczny, wykorzystując znane twierdzenia z planimetrii dobiera model matematyczny sytuacji przedstawionej w zadaniu stosuje strategię pozwalającą wyznaczyć współrzędne wierzchołka kąta prostego w trójkącie prostokątnym, uwzględniając warunki zadania dobiera model matematyczny, wykorzystując związki miarowe w trójkącie prostokątnym Nietrudno podać udział poszczególnych obszarów umiejętności, badanych zadaniami z tego arkusza: Standard I (INF) 5 punktów (10%) Standard II (REP) 24 punkty (48%) Standard III (MOD) 9 punktów (18%) Standard IV (STR) 8 punktów (16%) Standard V (ROZ) 4 punkty (8%) 0,01 0,24 0,07 0,37
Punkty uzyskane przez zdających w zadaniach moŝna zgrupować wokół standardów, a to pozwala obliczyć, oprócz wskaźnika łatwości zadania, takŝe wskaźnik łatwości standardu (zob. tabela 4.) Tabela 4. Wskaźniki łatwości obliczone dla standardów wymagań egzaminacyjnych. Standard wymagań Wskaźnik łatwości I. (INF) II. (REP) III. (MOD) IV.(STR) V.(ROZ) 0,61 0,67 0,30 0,17 0,11 3. Zadania zamknięte. Wykres 3. Rozkład wyników punktowych uzyskanych za zadania zamknięte. Zadania zamknięte - rozkład wyników punktowych (N = 31 461) 3000 2495 Liczba zdających 2000 1000 1726 0 21 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 Liczba uzyskanych punktów PowyŜej (wykres 3.) przedstawiono rozkład punktów uzyskanych przez zdających w 25 zadaniach zamkniętych, zaś niŝej, w dwuczęściowej tabeli 5. zestawiamy podstawowe wyniki zdających osiągnięte w tych zadaniach. Zacieniowane komórki zawierają częstość wyboru poprawnej odpowiedzi (werstraktora). Skuteczność maturzystów z naszego okręgu w zadaniach zamkniętych, zmierzona wskaźnikiem łatwości równa się 0,7. Tabela 5. Podstawowe wskaźniki statystyczne obliczone dla zadań zamkniętych, dane dla okręgu. Zadanie 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. A 48,5% 2,5% 1,8% 20,1% 18,2% 72,1% 5,3% 54,2% 8,0% 74,1% 24,8% 13,8% 8,5% B 24,9% 2,9% 92,0% 54,0% 2,4% 19,0% 88,1% 14,8% 12,2% 11,5% 12,0% 62,2% 68,7% C 10,4% 93,3% 2,5% 16,4% 65,6% 4,8% 4,5% 16,7% 7,2% 8,6% 45,3% 11,4% 10,5% D 15,6% 1,2% 3,5% 8,9% 13,5% 4,0% 2,0% 13,9% 72,2% 5,3% 17,5% 12,2% 11,9% Liczba podwójnych zaznaczeń Liczba braków zaznaczeń Wskaźnik 0,48 łatwości zadania * (0,50) 3 1 2 1 7 3 1 11 7 9 9 2 4 210 30 53 202 76 52 60 123 151 140 119 129 134 0,93 (0,93) 0,92 (0,92) 0,54 (0,54) 0,66 (0,65) 0,72 (0,72) 0,88 (0,88) 0,54 (0,55) 0,72 (0,72) 0,74 (0,74) 0,45 (0,45) 0,62 (0,62) 0,69 (0,68) 6
Zadanie 14. 15. 16. 17. 18. 19. 20. 21. 22. 23. 24. 25. A 10,7% 16,1% 9,0% 75,5% 2,2% 2,9% 6,0% 59,5% 66,9% 8,3% 4,8% 84,2% B 8,6% 13,4% 10,6% 8,4% 3,4% 13,2% 14,4% 19,6% 14,6% 6,7% 5,5% 9,2% C 59,2% 63,6% 17,0% 2,1% 8,7% 76,6% 12,0% 12,6% 14,7% 8,8% 2,3% 5,0% D 20,9% 6,4% 63,0% 13,5% 85,1% 7,0% 66,8% 7,8% 3,0% 75,6% 87,2% 1,5% Liczba podwójnych zaznaczeń Liczba braków zaznaczeń Wskaźnik 0,59 łatwości zadania * (0,59) 9 2 8 4 8 0 17 8 11 16 25 2 184 169 91 109 159 122 229 157 204 178 69 63 0,64 (0,63) 0,63 (0,63) 0,76 (0,74) 0,85 (0,85) 0,77 (0,76) 0,67 (0,66) 0,60 (0,60) 0,67 (0,67) 0,76 (0,75) 0,87 (0,87) * - kursywą zapisano wskaźniki łatwości zadań obliczone dla całego kraju (źródło: www.cke.edu.pl). 0,84 (0,85) Odpowiedzią najczęściej wybieraną przez zdających był werstraktor. Warte osobnej analizy wydają się jednak być stosukowo częste wybory następujących dystraktorów: B w zadaniu 1., A w zadaniu 4., A w zadaniu 11., D w zadaniu 14. Wszystkie wymienione dystraktory miały bowiem frekwencję wyŝszą niŝ 20%. Nie naleŝy zapominać przy tym (kartoteka arkusza), Ŝe zadania zamknięte badały umiejętności opisane w dwóch najniŝszych standardach wymagań egzaminacyjnych. 4. Zadania otwarte. Arkusz przygotowany na próbny egzamin maturalny zawierał 9 zadań otwartych, wśród których było 6 zadań krótkiej odpowiedzi oraz 3 zadania rozszerzonej odpowiedzi. Za kaŝde zadanie krótkiej odpowiedzi zdający mógł uzyskać maksymalnie 2 punkty, natomiast wśród zadań rozszerzonej odpowiedzi, za jedno zadanie zdający mógł uzyskać 5 punktów, zaś za kaŝde z dwóch pozostałych po 4 punkty, maksymalnie. Łącznie za wszystkie zadania otwarte zdający mógł uzyskać 25 punktów (połowa punktów z arkusza). Średni wynik punktowy za zadania otwarte dla okręgu jest równy 6,12 punktu (12,4%). śadnego punktu za zadania otwarte nie zdołało zdobyć 6537 zdających (4688 zdających z województwa dolnośląskiego i 1849 z województwa opolskiego), zaś maksymalny wynik 25 punktów uzyskało 84 zdających (67 zdających z województwa dolnośląskiego i 17 z opolskiego). Średni wynik punktowy w województwie dolnośląskim to 6,19 punktu, zaś w województwie opolskim to 5, 93 punktu. JeŜeli wziąć pod uwagę średni wynik punktowy ze względu na połoŝenie szkoły, to był on najwyŝszy w miastach powyŝej 100 tys. mieszkańców 7,76 punktu, w miastach do 20 tys. do 100 tys. 5,63 punktu, w miastach do 20 tys. 4,7 punktu, zaś na wsi 2,54 punktu. 7
Wykres 4. Rozkład wyników punktowych za zadania otwarte. Rozkład wyników punktowych za zadania otwarte, dane dla okręgu, arkusz standardowy, N = 31 461 Liczba zdających 8000 6000 4000 2000 0 6537 3473 2779 366 40 0 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 18 19 20 21 22 23 24 25 Liczba uzyskanych punktów 84 W tabeli 6. zestawiono wskaźniki łatwości wszystkich zadań otwartych, obliczone dla okręgu. Tabela 6. Wskaźniki łatwości zadań otwartych, dane dla okręgu. Numer zadania w arkuszu Wskaźnik łatwości zadania 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 0,45 0,37 0,16 0,37 0,22 0,01 0,24 0,07 0,37 ZróŜnicowanie wskaźników łatwości zadań otwartych ze względu na połoŝenie szkoły ilustruje tabela 7. Tabela 7. Wskaźniki łatwości zadań otwartych według połoŝenia szkoły. Numer zadania 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. Warstwa miasto powyŝej 100 tys. 0,53 0,44 0,21 0,43 0,31 0,01 0,32 0,10 0,48 miasto od 20 tys. do 100 tys. 0,44 0,34 0,14 0,37 0,20 0,00 0,22 0,06 0,34 miasto do 20 tys. 0,39 0,31 0,11 0,32 0,15 0,00 0,17 0,04 0,28 wieś 0,24 0,18 0,05 0,19 0,08 0,00 0,08 0,02 0,15 Analizując wyniki zdających w zadaniach otwartych, nie naleŝy zapominać o opuszczeniach kaŝdego zadania. Dzięki frakcji opuszczeń moŝna wyodrębniać grupy zdających, którzy otrzymali za swoje rozwiązanie zero punktów od tych, którzy dane zadanie opuszczali. Przez zadanie opuszczone rozumiemy zadanie, pod treścią którego zdający nie dokonał Ŝadnego zapisu. Tabela 8. zawiera wielkości frakcji opuszczeń dla zadań otwartych. Uwagę zwracają opuszczenia zadań 30. i 31. Obydwa zadania badały umiejętność rozumowania i argumentacji. 8
Tabela 8. Frakcje opuszczeń zadań otwartych, dane dla okręgu. Numer zadania w arkuszu Procent opuszczeń zadania 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 10% 15% 18% 26% 36% 43% 19% 23% 19% Tabela 9. zawiera podstawowe dane o wynikach wszystkich zdających (N = 31 483) w zadaniach otwartych z tego arkusza. Są to: wskaźnik łatwości zadania, procent opuszczeń zadania oraz rozkłady punktów uzyskiwanych przez zdających w kaŝdym zadaniu. Numer zadania W arkuszu Maksymalna liczba punktów do uzyskania Wskaźnik łatwości zadania Procent opuszczeń zadania Tabela 9. Podstawowe wskaźniki statystyczne obliczone dla zadań otwartych. 26. 27. 28. 29. 30. 31. 32. 33. 34. 2 pkt 2 pkt 2 pkt 2 pkt 2 pkt 2 pkt 5 pkt 4 pkt 4 pkt 0,45 0,37 0,16 0,37 0,22 0,01 0,24 0,07 0,37 10% 15% 18% 26% 36% 43% 19% 23% 19% Rozkłady punktów uzyskiwanych przez zdających 0 pkt 38,3% 51,7% 79,4% 56,0% 75,0% 99,2% 62,5% 85,9% 51,0% 1 pkt 32,8% 23,3% 9,9% 13,2% 5,5% 0,1% 7,1% 8,7% 5,0% 2 pkt 28,9% 25,0% 10,7% 30,8% 19,5% 0,7% 8,0% 0,9% 3,6% 3 pkt 5,9% 0,8% 5,8% 4 pkt 2,5% 3,6% 24,6% 5 pkt 14,0% Interesująca moŝe być obserwacja i analiza rozkładów punktów uzyskiwanych przez zdających zadaniach otwartych. PoniŜej zestawiamy kilka wniosków z analizy tych rozkładów. We wszystkich zadaniach najliczniejszą frakcję stanowią zdający, którzy nie potrafili uzyskać choćby jednego punktu za swoje rozwiązanie. Informacje o procencie zer oraz o procencie opuszczeń zadania pozwalają (po obliczeniu ich róŝnicy) otrzymać dane o procencie zdających, którzy rozpoczynali rozwiązywanie danego zadania i nie potrafili zdobyć jednego punktu (zob. zacieniowane wiersze w tabeli 9.). Zadanie 31. (standard V., rozumowanie) było najtrudniejszym zadaniem w arkuszu (łatwość 0,01), najsilniej zróŝnicowało populację zdających było najczęściej opuszczanym zadaniem w arkuszu (43%); w tym zadaniu najczęściej teŝ zdający otrzymywali 0 punktów za swoje rozwiązanie (99,2%). 9
Te dwa wyniki oznaczają, Ŝe 56,2% zdających to zadanie rozwiązywało, ale te rozwiązania zostały ocenione na zero punktów. Zadanie 33. (standard IV., strategia) jest kolejnym bardzo trudnym zadaniem dla zdających (łatwość 0,07). Mimo dość jasnego kontekstu omawianego w tym zadaniu 85,9% zdających otrzymało zero punktów, a po uwzględnieniu wielkości frakcji opuszczeń zadania (23%), widać, Ŝe 62,9% zdających rozwiązywało to zadanie i nie potrafiło uzyskać choćby jednego punktu. Wyniki powinny nas niepokoić z tego choćby powodu, Ŝe istnieje 6 sposobów rozwiązania tego zadania (nie licząc zwykłego odgadywania wyniku). Zadanie 28. (standard IV., strategia) jest, trzecim w kolejności, bardzo trudnym zadaniem dla naszych maturzystów (łatwość 0,16). I podobnie jak zadanie 33. treściowo jest osadzone w geometrii na płaszczyźnie kartezjańskiej. Jedynie 10,7% zdających w pełni poprawnie zaprezentowało umiejętność wyznaczenia równania prostej zawierającej przekątną BD kwadratu ABCD, przy danych współrzędnych wierzchołków A i C tego kwadratu. 79,4% zdających uzyskało zero punktów, zaś po uwzględnieniu wielkości frakcji opuszczeń (18%) okazuje się, Ŝe 61,4% zdających rozwiązywało to zadanie i nie potrafiło zdobyć choćby jednego punktu. Wartość ta jest zbliŝona do uzyskanej w zadaniu 33. Interesujące jest to, Ŝe zadanie 28., podobnie jak zadanie 33., moŝna rozwiązywać na 5 sposobów (nie licząc zwykłego odgadnięcia wyniku) tyle teŝ sposobów zostało teŝ opisanych w schemacie oceniania, którym posługiwał się egzaminator. Martwić powinny nas niskie wyniki uzyskane przez zdających w zadaniach 26. i 27. Obydwa zadania badały umiejętności opisane II. standardem wymagań egzaminacyjnych (REP), a polegały na rozwiązaniu nierówności kwadratowej (zadanie 26.) oraz równania stopnia trzeciego (zadanie 27.). Tylko 28,9% zdających w pełni poprawnie rozwiązało nierówność kwadratową i tylko 25% zdających poprawnie rozwiązało równanie wielomianowe. Uwzględniając wielkość frakcji opuszczeń w tych zadaniach, okazuje się, Ŝe 28,3% zdających rozwiązywało nierówność kwadratową i nie zdobyło nawet jednego punktu to znaczy, Ŝe ci zdający nie zdołali, na przykład, poprawnie obliczyć pierwiastków trójmianu kwadratowego. Podobnie w zadaniu 27., 36,7% zdających nie zdobyło choćby jednego punktu za swoje rozwiązanie. MoŜe to oznaczać to, Ŝe ci zdający nie potrafili pogrupować wielomianu do postaci, z której łatwo moŝna przejść do postaci iloczynowej, stosując wyłączenie wspólnego czynnika przed nawias. Optymizmem nie mogą napawać wyniki zdających w zadaniu 32. Przykładowe arkusze egzaminacyjne zamieszczone w Informatorze maturalnym z matematyki, a takŝe przykładowy arkusz egzaminacyjny dla poziomu podstawowego, umieszczony 7 września 2009r. na internetowej stronie 10
Centralnej Komisji Egzaminacyjnej (www.cke.edu.pl) zapowiadały wyraźnie, Ŝe juŝ na poziomie podstawowym egzaminu maturalnego z matematyki będą badane umiejętności opisane wszystkimi pięcioma standardami wymagań egzaminacyjnych. TakŜe umiejętność modelowania będzie badana co najmniej jednym zadaniem. Tymczasem 62,5% zdających otrzymało zero punktów za rozwiązanie zadania 32. PoniewaŜ było 19% opuszczeń tego zadania, stąd wniosek, Ŝe 43,5% zdających nie potrafiło zdobyć choćby jednego punktu za swoje rozwiązanie, czyli nie potrafiło zapisać poprawnie choćby jednego równania opisującego sytuację z treści zadania. 14% zdających potrafiło zaprezentować bezbłędne rozwiązanie, zaś 2,5% zdających popełniło błąd rachunkowy w końcowej fazie rozwiązania i ich rozwiązania nie mogły być bezbłędne. 5,9% zdających pokonało zasadnicze trudności tego zadania, to znaczy potrafiło podać w swoim rozwiązaniu równanie z jedną niewiadomą. PowyŜsze trzy wielkości pokazują, Ŝe łącznie 22,4% zdających zdawało sobie niemal do końca sprawę, w którym kierunku naleŝy prowadzić rozumowanie w tym zadaniu. 7,1% zdających podało jedno z dwóch potrzebnych równań, zaś 8% zdających zapisało potrzebny układ równań i zakończyło swoje rozwiązanie w tym momencie, albo nie potrafiło przejść z układu dwóch równań do równania z jedną niewiadomą. Miejsce na notatki 11
12