Pieczątka szkoły Kod ucznia Liczba punktów WOJEWÓDZKI KONKURS JĘZYKA POLSKIEGO DLA UCZNIÓW SZKÓŁ PODSTAWOWYCH W ROKU SZKOLNYM 2015/2016 06.11. 2015r. 1. Test konkursowy zawiera 24 zadania. Są to zadania zamknięte i otwarte. Na ich rozwiązanie masz 90 minut. Sprawdź, czy test jest kompletny. 2. Zanim udzielisz odpowiedzi, uważnie przeczytaj treść zadania. 3. Wszystkie odpowiedzi czytelnie i wyraźnie wpisuj w wyznaczonych miejscach. 4. Przy rozwiązywaniu zadań zamkniętych wyboru wielokrotnego, zadań typu prawda fałsz oraz zadań na dobieranie wybierz jedną, poprawną odpowiedź i zaznacz ją krzyżykiem, np.: A B C D Jeżeli się pomylisz i zechcesz wybrać inną odpowiedź, to złe zaznaczenie otocz kółkiem B, po czym skreśl właściwą literę, np.: X A B C D 5. W innych zadaniach samodzielnie sformułuj odpowiedź i wpisz ją. 6. Test wypełniaj długopisem, nie używaj korektora, ołówka ani gumki. Nie komunikuj się z innymi uczestnikami konkursu. 7. Sprawdź wszystkie odpowiedzi przed oddaniem testu. 8. Nie podpisuj testu, zostanie on zakodowany. 9. Brudnopis dołączony do testu nie podlega ocenie. X X X
Tekst I Julian Tuwim Figielek WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2015/2016 SZKOŁA PODSTAWOWA Raz się komar z komarem przekomarzać zaczął, Mówiąc, że widział raki, co się winkiem raczą. Cietrzew się zacietrzewił, słysząc takie słowa, Sęp zasępił się strasznie, osowiała sowa, Kura dała drapaka, że aż się kurzyło, Zając zajęczał smętnie, kurczę się skurczyło. Kozioł fiknął koziołka, słoń się cały słaniał, Baran się rozindyczył, a indyk zbaraniał. Zadanie 1. (2 p.) Dlaczego Julian Tuwim nadał utworowi tytuł Figielek? Uzasadnij swoją odpowiedź, nawiązując do treści całego utworu oraz odwołując się do wybranego fragmentu wiersza. Zadanie 2. (2 p.) Wyjaśnij znaczenie zastosowanych w wierszu czasowników. przekomarzać się.. zacietrzewić się zasępić się. słaniać się.. zbaranieć.. Zadanie 3. (1 p.) Do rzeczownika figiel dopisz trzy synonimy. figiel. Zadanie 4. (2 p.) Uzupełnij tabelę odpowiednimi informacjami z powieści Przygody Tomka Sawyera. Figle Tomka Sawyera Wzór: zdobywanie karteczek na Biblię Skutki wstyd z powodu niewiedzy 2 z 11
Zadanie 5. (5 p.) Wyobraź sobie, że jesteś dziennikarzem popularnego pisma. Przygoda Tomka i Becky w jaskini to doskonały temat dla prasy. Napisz notatkę prasową o tym zdarzeniu, uwzględniając jego okoliczności, przebieg i skutki. Nadaj tytuł notatce.. Zadanie 6. (2 p.) Uzupełnij tekst odpowiednimi formami rzeczownika przyjaciel. Huck Finn nie miał wielu., ponieważ był włóczęgą. Jego jedynymi. byli Tomek Sawyer i Joe Harper. O. zrobiło się głośno, kiedy uciekli na wyspę Jacksona. postanowili wrócić na swój własny pogrzeb. Zadanie 7. (2 p.) Utwórz wyrazy pokrewne od rzeczownika przyjaciel. Słowa pokrewne: rzeczownik czasownik.. przymiotnik przysłówek 3 z 11
Zadanie 8. (3 p.) Zbuduj trzy zdania, w których zastosujesz rzeczownik przyjaciel w roli: A. podmiotu.. B. przydawki... C. dopełnienia.. Tekst II A kiedy słońce zaczęło chylić się ku zachodowi, Tomek, który rano był jeszcze nędzarzem, opływał teraz we wszelkie bogactwa. Oprócz wyżej wymienionych przedmiotów, miał dwanaście kul do gry, połamane organki, kawałek niebieskiego szkła z butelki, przez które można było patrzeć, gołą szpulkę, klucz, który niczego nie otwierał, kawałek kredy, szklany korek od karafki, ołowianego żołnierza, dwie kijanki, sześć kapiszonów, kotka z jednym okiem, mosiężną klamkę, obrożę, ale bez psa, rękojeść noża, cztery skórki pomarańczowe i starą rozbitą ramę okienną. Czas spędzał bardzo miło, w licznym towarzystwie i nic nie robił, a parkan pokryty został trzema warstwami wapna. Gdyby mu w końcu nie zabrakło bielidła, byłby wszystkich chłopców z całego miasteczka doprowadził do ruiny majątkowej. Tomek uznał, że świat mimo wszystko nie jest taki zły. Sam o tym nie wiedząc, odkrył wielkie prawo poczynań ludzkich, a mianowicie: jeśli chcemy obudzić w dorosłym lub dziecku pragnienie jakiejś rzeczy, musimy ją przedstawić jako trudną do osiągnięcia. Mark Twain, Przygody Tomka Sawyera, Warszawa 1972. Zadanie 9. (1 p.) Na podstawie powyższego fragmentu oraz znajomości treści lektury wyjaśnij, na czym polegał genialny pomysł Tomka Sawyera. Zadanie 10. (1 p.) Wyjaśnij sens pierwszego zdania z tekstu II. 4 z 11
Tekst III Leopold Staff Kieszeń WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2015/2016 SZKOŁA PODSTAWOWA Wychowane w wilgotnej, stęchłej domu sieni Dziecko miasta, któremu ogrody i baśnie Obce są, a znajome jeno w domu waśnie Jątrzące się wśród biedy, której nic nie zmieni; Dziecko ludzkiego ula, co dla trosk-szerszeni Zbiera w dzień miód niesłodki znoju, nim w noc zaśnie I wraz z słońcem w śnie myślą nie marzącą zgaśnie, Dziecko! ty jednak chowasz świat w biednej kieszeni. O, bajeczna poezjo kieszeni chłopięcej, Co kryje w sobie dziwów drogocennych więcej Niż dno morza, rupieci różnych skarbce całe: Kamyki, sznurki, szkiełka, pióra zardzewiałe I kredki kolorowe, gdzie snom jeno znane Śpią stubarwne pejzaże nie namalowane. Zadanie 11. (1 p.) W tabeli podano przykłady środków poetyckich występujących w wierszu. Zaznacz T (tak) lub N (nie) w zależności od tego, czy poprawnie określono ich role w utworze. Środek poetycki i przykład Rola w utworze epitet: stubarwne pejzaże ciekawe zestawienie jednego zjawiska z drugim T N przenośnia: ty jednak chowasz świat w biednej kieszeni zaskakujące połączenie wyrazów niezgodne z ich podstawowym znaczeniem T N Zadanie 12. (3 p.) Na podstawie wiersza wyjaśnij, na czym polega różnica między światem rzeczywistym bohatera literackiego, a jego światem fantazji. Swoją odpowiedź poprzyj odpowiednimi cytatami. 5 z 11
Tekst IV Jan Kochanowski Na dom w Czarnolesie WOJEWÓDZKIE KONKURSY PRZEDMIOTOWE 2015/2016 SZKOŁA PODSTAWOWA Panie, to moja praca, a zdarzenie Twoje; Raczyż błogosławieństwo dać do końca swoje! Inszy niechaj pałace marmorowe mają I szczerym złotogłowem ściany obijają, Ja, Panie, niechaj mieszkam w tym gniaździe ojczystym, A Ty mię zdrowiem opatrz i sumnieniem czystym, Pożywieniem ućciwym, ludzką życzliwością, Obyczajmi znośnymi, nieprzykrą starością. Zadanie 13. (1 p.) Oceń prawdziwość podanych zdań. Wybierz P, jeśli zdanie jest prawdziwe, lub F jeśli jest fałszywe. Osoba mówiąca w utworze zwraca się do Boga. P F Osoba mówiąca kieruje się takimi samymi wartościami jak inni ludzie. P F Zadanie 14. (1 p.) Dokończ poniższe zdanie wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Utwór Na dom w Czarnolesie utrzymany jest w nastroju A. smutnym. B. tajemniczym. C. podniosłym. D. pesymistycznym. Zadanie 15. (2 p.) Podaj przenośne znaczenia określeń gniazdo ojczyste i marmorowe pałace. gniazdo ojczyste. marmorowe pałace. Tekst V Ignacy Krasicki Żółw i mysz Że zamknięty w skorupie niewygodnie siedział, Żałowała mysz żółwia; żółw jej odpowiedział: "Miej ty sobie pałace, ja mój domek ciasny; Prawda, nie jest wspaniały - szczupły, ale własny". 6 z 11
Zadanie 16. (1 p.) Dokończ poniższe zdanie wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Pouczenie wynikające z treści utworu Ignacego Krasickiego można wyrazić przysłowiem: A. Gość w dom, Bóg w dom. B. Wszędzie dobrze, ale w domu najlepiej. C. Własny domek mały milszy jest niż cudze pałace. D. Gdy jesteś w cudzym domu, nie zawadzajże nikomu. Zadanie 17. (1 p.) Wybierz odpowiedź A albo B i jej uzasadnienie spośród 1 2. Utwór Żółw i mysz nazywamy A. fraszką, 1. ponieważ B. bajką, 2. jest to krótki utwór pisany wierszem, którego bohaterami są najczęściej zwierzęta; zawiera morał. jest to krótki, rymowany utwór zakończony sentencją lub zaskakującą puentą. Tekst VI Dom był stary, niski i rozległy. Dwie drewniane kolumienki u wejścia z niechętnym trudem podtrzymywały skrzywiony daszek. Zdawało się, że ten dom dlatego tylko nie zapada się w zachłanną i wszystko grzebiącą ziemię, bo go podtrzymuje gęstwa dzikiego wina, co wszystkie zaległo ściany i usiłowało zasłonić okna. [ ] Nad gankiem sterczała nadbudówka, dwoma ślepiami okien patrząca na zielony boży świat; pokoik w tej nadbudówce zajął Adaś. Pokoik był malutką filharmonią, wszystko w nim bowiem dźwięczne wydawało głosy: bolesnym skrzypieniem płakała szafa, skrzypiały deski w podłodze, a wiatr huczał w piecu. Izdebka miała jednak minę wesołą i słoneczną. Inne izby, obszerne i tak niskie, że można było ręką dotknąć powały, rzadko kiedy widziały słońce, wypijane po drodze przez łakome dzikie wino. Chłodno tu było nawet w upalnym lecie. W pokojach spały leniwym snem stare meble, sędziwe gruchoty szlachetnego pochodzenia: brzuchate, wzdęte komody, pokraczne szafy i stoły, szeroko rozparte, jak znarowione konie. Kornel Makuszyński, Szatan z siódmej klasy, Lublin 1992. Zadanie 18. (1 p.) Przeczytaj tekst, a następnie dokończ poniższe zdanie wybierz właściwą odpowiedź spośród podanych. Powyższy fragment powieści Szatan z siódmej klasy to A. opis przeżyć. B. opis miejsca. C. opis przedmiotu. D. opis krajobrazu. 7 z 11
Zadanie 19. (2 p.) Z powyższego fragmentu wypisz po jednym przykładzie środków artystycznych: porównanie.. przenośnia epitet. wyraz dźwiękonaśladowczy Zadanie 20. (2 p.) Dopasuj objaśnienia do podanych związków frazeologicznych. Wpisz do tabeli odpowiednią cyfrę. Objaśnienia: Związek frazeologiczny mieć cały dom na głowie być panem we własnym domu postawić cały dom na nogi czynić, pełnić honory domu czyjś dom jest dla kogoś otwarty Objaśnienie 1. obudzić wszystkich domowników, gwałtownie zerwać ze snu całą rodzinę 2. rzadko bywać w domu, spędzać wiele czasu poza domem 3. ktoś jest mile widziany u kogoś, zapraszany do kogoś 4. zajmować się całym gospodarstwem, wszystkimi sprawami domu 5. przyjmować, bawić gości w imieniu domowników 6. samemu decydować w swoich sprawach Zadanie 21. (2 p.) Które znaczenie słowa szatan odnosi się do głównego bohatera powieści Kornela Makuszyńskiego? Uzasadnij swój wybór, odwołując się do treści powieści. szatan 1. w niektórych wierzeniach religijnych: postać będąca uosobieniem zła, uważana za jego sprawcę, zły duch kuszący do grzechu; diabeł, czart 2. żart. o bardzo ruchliwym, często niesfornym dziecku, nad którym trudno zapanować; diabeł, czart 3. przen. zwykle z podziwem o człowieku bardzo zdolnym, sprytnym, odważnym; diabeł 8 z 11
Zadanie 22. (2 p.) Wyjaśnij, w jakich sytuacjach Adasiowi przydały się następujące cechy i umiejętności: umiejętność obserwacji... znajomość języków obcych.... umiejętność kojarzenia faktów.... wytrwałość i cierpliwość..... Zadanie 23. (3 p.) Podaj trzy powody, dla których Adam Cisowski zrezygnował z wyjazdu nad morze i zdecydował się na wyjazd do Bejgoły. Wymień dwa pozytywne i dwa negatywne skutki tej decyzji. powody...... skutki pozytywne.... skutki negatywne..... Zadanie 24. (7 p.) W imieniu Adama Cisowskiego napisz list do jego rodziców. W ciekawy i dowcipny sposób opowiedz w nim o zdarzeniu/zdarzeniach w Bejgole. Twoja praca powinna zająć przynajmniej połowę wyznaczonego miejsca. 9 z 11
10 z 11
Brudnopis (nie jest sprawdzany).. 11 z 11