biiiglsterstw0 EDUKACJI NARODOWEJ 342[01]ISPIMEN/1999.12.20 PROGRAM NAUCZANIA TECHNIK ORGANlZACJl REKLAMY 342 [OI] Dla: - szkoiy policealnej na podbudowie programowej liceum ogblnoksztalcqcego Zatwierdzam Minister Edukacji Narodowej Warszawa 1999r
Program opracowal zespot nauczycieli z Policealnego Studium Zawodowego w Katowicach. mgr Dorninika Btasiak rngr sztuki Ryszard Hadrych mgr sztuki Jolanta Lux fvlonika Lux nigr Marek Mastalerz mgr Danuta Stachura - Frosik RECENZENCI dr Anna Batko - Policealne Studium Reklamy w Warszawie mgr Ryszard Skorka - Policealne Studium Reklamy w Swidnicy
I. PLAN NAUCZANIA Szkota policealna Zawod: Technik organizacji reklarny 342 [OI] Podbudowa prograrnowa: liceurn ogolnoksztalcqce LP. Dia rniodziety Semertr Zajecia edukacyjne I 11 iii IV w okrerie na~czania nauczania
il. PROGRAMY NAilCZANiA PRzEDMIOT~W ZAWODOWYCH Wykaz przedmiotow zawodowych 1. Podstawy ekonomii 2. Ekonomika i organizacja przedsigbiorstw 3. Marketing 4. Elementy towaroznawstwa 5. Public Relations 6. Organizacja reklamy 7. Psychologia reklamy 8. Prawo, etyka i kultura zawodowa 9. Jezyk angielski 10. Rysunek i liternictwo 11. Historia sztuki i reklamy 12. Pracownia technik reklamy 13. Grafika komputerowa 14. Techniki poligraficzne 15. Fotografia rekiamowa 16. Praktyka zawodowa str. 4 str. 9 str. 13 str. 17 str. 22 str. 26 str. 34 str. 39 str. 43 str. 49 str. 56 sir. 60 str. 64 str. 69 str. 74 sir. 78
1. Szczegolowe cele ksztatcenia PODSTAWY EKONOMll W wyniku procesu ksztalcenia uczen (sluchacz) powinien umiec: - oostuaiwat " sie. ~odstawowvmi, kateaoriami ekonomicznvmi.,. - wyjasnic zliaczenie potrzeb i ich zaspokajanie. - wyjasnic i scharakteryzowac cele gospodarowania, - okreslic korzysci i koszty wyborow ekonomicznych, - wyjahnic pojgcie i rodzaje rynku, - okreslic czynniki ksztaltujqce popyt, podai i ceng, okresiic znieinosc miedzv.. cena. a popytem... oraz cena a oodaia. - obliczyc elastycznosc cenowq popytu i podaiy, wyiasnic itivtecznosc calkowita i krancowa, - ok;e~ii~ dccyzje konsumenta na rynku, - zastosowat zasady racionalneqo dziatania, - scharakteiyzowac cei dzialalno%i producenta. - wyiasnic podstawy podeimowania decyzii przez producenta..... - okiesiic rodzaje kosztow, - scharakteiyzowac dziatalnosc producenta w roinych rodzajach konkurencji. - okresiic elektywnosk podstawowych form rynku, - wyjasnit pojecie i podzial rynku finansowego, - okreslit cechy papierow wartosciowych i funkcjonowania gieldy, - scharakteryzowac cele poiityki gospodarczej panstwa, - okresiic riicli okreinv,,, Droduktu i dochodu w aosoodarce. -, - posluiyc siq wskainikami makroekonomicznego pomiaru gospodarki - okreslic islotg i przyczyny inflacji. - poslugiwac sig wskainikami inilacji, - wviasnic formv ~rzeciwdzialania i walki z inflacia..,,,,.. - okreslit fiinkcjonowanie rynku pracy, - rozroinic rodzaje bezrobocia. - okreslic koszty bezrobocia, - scharakteryzowacformy aktywnego przeciwdzialania bezrobociu, - okreslic islotg cyklu koniunkturalnego i jego rodzaje, - wyjasnic przyczyny wystgpowania cykl6w koniunkturalnych. - okreslic role panstwa i rzqdu w gospodarce, - scharakteryzowac rodzaje podatkow i ich wplyw na funkcjonowanie gospodarki, - okreslic role budietu panstwa, - wskazac glowne kierunki wydatkow budietowych panstwa, - wyjasnic przyczyny deficytu budietowego oraz sposoby jego finansowania, - scharakteiyzowac iunkcje i formy pieniqdza, - okresiic stri~kture systemu bankowego, - wyjasnic roig bankow komercyjnych w gospodarce, - wyjasnic zasady i narzgdzia polityki monetarnej, - wyjasnic islotg i scharakteryzowac strukturg bilansu handiowego i platniczego kraju, - okresiic wplyw zadluienia zewnetrznego i wewngtrznego na gospodarkg. - okreslic kotisekwencje globaiizacji gospodarki.
2. Material i,auczatiia 2.1 Mikroekonomia Pojecie ekonomii. Potrzeby i ich zaspokajanie. Podziat zasob6w. Problem rzadkosci. Krzywa moiliwosci produkcyjnych. Koszty alternatywne. Podstawowe kategorie ekonomiczne. Przedstawienie hierarchii wtasnvch. potrzeb. Kiasyfikowanie konkretnych zasobow. - Przedstawienie krzywej moiliwosci produkcyjnych dia podanego przyktadu. 2.2 Elementy rynku Pojecie i rodzaje rynku. Cechy charakteryzujqce rynek. Popyt. czynniki ksztattujqce popyt, prawo popytu. Podai, czynniki ksztattujqce podai, prawo podaiy. Cena i jej rodzaje. Zasady ustalania cen. Rownowaga rynkowa. Elastycznosc popytu i podaiy. - Klasyfikowanie rynkow wedlug przyjetych kryteriow. - Wykreilenie krzywej popytu i podaiy oraz okreslenie punktu rownowagi rynkowej konkretnego przykladu. - Obiiczenie elastycznosci cenowej popytu i podaiy. 2.3 Decyzje konsumenta Analiza korzysci i kosztow. UiytecznosC calkowita i kraiicowa. Linia budietu konsumenta. Krzywe obojetnosci konsumenta. Rownowaga konsumenta. Zasady racjonalnego dzialania. - Analiza korzysci i kosztow konkretnej decyzji. - Wyznaczenie iinii budietu konsumenta do podanego przyktadu. - Wyznaczenie krzywej obojetnosci konsumenta dla konkretnej sytuacji. - Okreslenie rbwnowagi konsumenta. 2.4 Decyzje producenta Producent,formy jego organizacji i cel dzialainosci. Funkcja produkcji. Koszty produkcji, rodzaje kosztow. Przychody catkowite i krancowe. Zysk producenta. Optimum producenta. Dziatalnosc producenta w roinych rodzajach konkurencji. Efektywnosc podstawowych form rynku. - Klasyfikowanie przedsiebiorstw wedtug przyjetych kryteriow. - Obliczenie dla podanego przykladu produktu calkowitego i kraiicowego
- Obliczenie na przykladach kosztow catkowitych, jednostkowych, krahcowych i przeciqtnycli. - Obliczenie zysku producenta w roinych formach konkurencji. - Obliczenie wskainikbw efekfywnosci ekonomicznej. 2.5 Rynek finansowy Pojecie i podziat rynku finansowego. Rynek papierow waitosciowych. Funkcjonowanie Gieldy Papierow WartoSciowych. lnwestorzy rynku kapitatowego.. Klasyfikacja rynku finansowego wedlug kryterium zwrotu kapitalu Kiasyfikowanie konkretnych papierow waitosciowych. - Analizowanie nofowan gieidowych spotek. 2.6 Gospodarka w skali makro Cele polityki gospodarczej paiistwa. Rola panshva w gospodarce. Ruch okrqiny produktu i dochodu. Makroekonomiczny pomiar gospodarki. Pojecie i rodzaje cyklu koniunkturainego. Przyczyny i przebieg cyklow koniunkturalnych. Cwiczeiiia: - Przedstawienie obiegu produktu i dochodu dla podanego przyktadii. - Analizowanie danycli statystycznych dotyczqcych dochodu narodowego i PKB. 2.7 lnflacja lstota i przyczyny inflacji. Typy inflacji. Pomiar inflacji. Polityka antyinflacyjna Przebieg inflacji w POlSCe. Cwiczenia; - Okrehlenie stopy inflacji przy wykorzystaniu deflatorow. Analiza kosztow wystqpowania inflacji w Polsce. 2.8 Bezrobocie Rynek pracy. Pojqcie i rodzaje bezrobocia. Przyczyny i koszty bezrobocia Aktywne i pasywne formy walki z bezrobociem. - Obliczenie na podanym przykladzie stopy bezrobocia - Analizowanie form walki z bezrobociem w regionie.
2.9 Polityka fiskalna i monetarna Poiityka budietowa i polityka pienigina. Cechy i rodzaje podatkow. Wptyw podatkbw i wydatkow budietowych na funkcjonowanie gospodarki. Deficyt budietowy. Funkcje i formy pieniqdza. System bankowy. Rola i zadania banku centralnego w gospodarce. Rownowaga na rynku pienieinym. Decentralizacja finansow publicznych - Ustalenie na oodstawie ustawv budietowei, struktury wplvwow i wydatkow... budtetowych. - Obliczenie wysokosci zaliczki na podatek dochodowy z prowadzonej dziatainosci gospodarczej (wediug przyktadu). 2.10 Ekonomia miedzynarodowa Pojecia dotyczqce handiu zagranicznego. Bilans handlowy i platniczy kraju. Kursy walut. Miqdzynarodowy i europejski system walutowy, integracja Polski z Uniq Europejskq.. Analiza biiansu handloweqo Poiski na podstawie danych statystycznych.. Ustalenie, na podstawie &nych statystycznych wysoko5ci poiskiego zadiutenia zewnetrznego oraz zmian w czasie. 3. Uwagi do realizacji wraz z zaleceniami dotyczqcymi oceniania Przedmiol "Podstawy ekonomii" obejmuje dziesiet dziatow programowych, z czego pigc pietwszych dotyczy zagadnien mikroekonomicznych a pozostale makroekonomii. Przedmiot ten powinien umoiiiwiac wprowadzenie ucznia (stuchacza) w zagadnienia zwiqzane z gospodarowaniem, w istote podstawowych kategorii i zaleinosci ekonomicznych. Dlatego tei naukg "Podstaw ekonomii" naieiy rozpoczqc od zagadnieti elementarnych i jednoczesnie porzqdkowat posiadanq wiedze z zakresu gospodarki rynkowej. W procesie ksztatcenia duiq role naleiy przywiqzywac do wyrabiania umiejetnosci praktycznych zdobywanych podczas twiczen. Zajgcia z ekonomii powinny odbywat sie w klasopracowni wyposaionej w roczniki statystyczne, stowniki, egzemplarze ustawy budietowej i inne opracowania ekonomiczne. Jest to niezbgdny warunek ksztattowania umiejetnoici korzystania z roinych opracowan statystycznych, a takie pozwaia na stosowanie szczegolnie wainej w ksztatceniu zawodowym zasady nauczania - Iqczenia teorii z praktyk$ W procesie nauczania obok tradycyjnych metod nauczania, jak wykiad czy pogadanka naleiy stosowat metody aktywizujqce. Warunkiem promowania ucznia (stuchacza) powinno bye opanowanie przez niego wszystkich umiejgtnosci okreslonych w ceiach ksztalcenia. Stopien opanowania wiadomosci powinien by6 sprawdzany konwencjonalnymi metodami jak testy, sprawdziany czy odpowiedzi ustne.
W ocenie umiejetnosci uczniow (sluchatizy) propr:~je siq ~astosvwanie nastepujqcych kryteribw: umiejetne definiowanie pojec ekonomicznych, - poprawne opisywanie zjawisk i mechanizmow ryiikowych, - wlasciwe odczytywanie aktow wykonawczych z zakresu funkcjonowania rynku finansowego i ubezpieczeniowego, - wiasciwe interpretowanie materialbw statystycznych, - prawidlowe wykonywanie zadan. Proponuje sie nastgpujqcy podziat godzin na poszczegolne dzialy programu nauczania: I I 1 Orientacyjna 1 4. Podstawowe srodki dydaktyczne Foliogramy prezentujqce kategorie i zjawiska gospodarcze. Roczniki statystyczne. Publikacje GPW. Ustawa budietowa. Slowniki ekonomiczne. Deklaracje podatkowe. Prasa i czasopisma ekonomiczne. 5. Literatura 1. Begg 0.. Fisher S., Darubusch R.: Ekonomia, t.1 i 11. PWE, Warszawa 1991. 2. Milewski R.: Podstawy ekonomii. PWN, Warszawa 1998. 3. ~ Nasilowski ~~-~ M.: Svstem wnkowv. Podstawy makro- i mikroekonomii. PWE, Warszawa '1993. ' 4. Nojszewska E.: Podstawy ekonomii. WSiP, Warszawa 1995. 5. Rekowski M.: Wprowadzenie do mikroekonomii. Poznan 1998. 6. Stanlake G. F.: Podstawy ekonomii. WSiP, Warszawa 1992. 7. Urbaniak P.: Podstawy ekonomii cz. I i 11.,eMPi, Poznan 1996. Literatura powinna by6 na bieiqco aktualizowana.
EKONOMIKA I ORGANIZACJA PRZEDSIEBIORSTW 1. Szczegolowe cele ksztaicenia W wyniku procesu ksztatcenia uczet? (sluchacz) powinien umiee: - wyjasnic istotg ekonorniki i organizacji przedsigbiorstw.. scharakteryzowac cykl gospodarczy i jego ogniwa, - przeprowadzic rachunek ekonorniczny dzialalnoici gospodarczej, - okreslic zasady prowadzenia dzialalnosci gospodarczej w ramach gospodarki rynkowej, - wyjasnic pojecie i cechy przedsigbiorcow, - scharakteryzowac roine rodzaje przedsigbiorcow, - zorganizowal dzialalnosc firmy (podstawy prawne, wymagane dokurnenty. irodta finansowania), - okreslic moiliwosci zrzeszania sie przedsiebiorstw w gospodarce rynkowej,. okreslic podziat pracy u przedsi$biorcy, - wyjasnic zasadnicze rodzaje struktur organizacyjnych. - sporzqdzic schemat organizacyjny przedsigbiorstwa, - wyjasnic podstawowe pojecia z zakresu zarzqdzania, - okresiic funkcje i techniki zarzqdzania, - scharakteryzowac zarzqdzanie stralegiczne i marketingowe, - okreslic miejsce planowania w gospodarce rynkowej. - wyjasnic zasady i metody planowania, - sporzqdzic ogolny schemat biznes planu,. okreslit pojecie,rodzaje i rnetody analizy ekonomicznej, - przeprowadzic analize ekonornicznq przedsiebiorcy, - scharakteryzowac proces gospodarczy przedsigbiorstw i jego elementy, - okreslic zasady racjonalnej gospodarki materialowej, - scharakteryzowac przebieg procesu produkcji wyrobu, - wyjasnic rolg zbytu i jego organizacje, - okreslic zadania i kiasyfikacjq handlu, - scharakteryzowac funkcjonowanie handlu detalicznego i hurtowego, - rozroznic asortyrnent handlowy i produkcyjny, - poslugiwac siq dokumentami wystqpujqcyrni w handlu. - okresiic istote handlu zagranicznego,. wyjasnic instrumenty polityki handlu zagranicznego. 2. Material nauczania 2.1 Wiadomosci wstepne lstota ekonorniki i organizacji przedsiqbiorstw. Ogniwa cyklu gospodarczego Rachunek ekonomiczny. Cwiczenie: - Przeprowadzenie uproszczonego rachunku ekonomicznego dla konkretnego przedsigwziecia.
2.2 'rworzenie i dziaialnosc roinych przedsiebiorcow DzialalnoSC gospodarcza. Pojgcie i cechy przedsigbiorcow. Klasyfikacja i charakterystykn rodzajow przedsiebiorcow. Zasady ich tworzenia i dzialalnosci. Jednoosobowl przedsigbiorcy (osoby fizyczne). Zrzeszanie sig przedsiqbiorstw. - Okreslenie zakresu dziatah przy tworzeniu okresionego rodzaju przedsigbiorcy. - Wypelnianle dokumentow zwiqzanych z zakladaniem firmy i prowadzeniem dzialalnosci. 2.3 Struktura organizacyjna przedsiebiorstw Podzial pracy przedsigbiorcy Wigzi organizacyjne. Rodzaje struktur organizacyjnych i ich charakterystyka. Funkcje struktury organizacyjnej. Schemat orgaliizacyjny przedsigbiorstwa. - Sporzqdzeilie schematu struktury organizacyjnej przykladowego przedsigbiorcy. - Anaiiza wiqzi organizacyjnych w wybranej firmie reklamowej. 2.4 Zarzqdzanie i kierowanie firmq Podstawowe pojecia z zakresu zarzqdzania. Funkcje zarzqdzania. Techniki zarzqdzania. Style kierowania. Zarzqdzanie strategiczne a zarzqdzanie marketingowe. ~wiczenie: - Okresienie najskuteczniejszej techniki zarzqdzania w firmie reklamowej. 2.5 Planowanie i analiza ekonomiczna Planowanie dzialalnosci. Zasady i metody planowania. Planowanie stralegiczlle i markelingowe. Biznes plan. Planowanie rzeczowe. Anaiiza ekonomiczna. Anaiiza efekt6w rzeczowych i sytuacji finansowej. - Opracowaiiie przykiadowego biznes planu dla firrny reklamowej rozpoczynajqcej dzialalnosc. - Przeprowadzenie analizy ekonomicznej wybranego przedsigbiorcy. 2.6 Przemyslowa dzialalnosc gospodarcza Proces gospodarczy i jego elementy. Zaopatrzenie i gospodarka materialowa. Produkcja wy~obow. Zbyl wyrobow. Zapasy produktow.
Cwiczznia: - Obliczenie technicznej i statystycznej normy zuiycia materialow. - Sporzqdzenie zamowienia na dostawg dowolnego materialu. 2.7 Handel krajowy i zagraniczny Zadania i klasyfikacja handlu. Handel detaliczny i hurtowy. Asortyment handlowy. Lokal sklepowy. Pojgcia zwiqzane z handlem zagranicznym. lnstrumenty poiityki handlu zagranicznego. Rozliczenia i dokumenty w handlu zagranicznym. - Opracowanie zatoten projektu wyglqdu zewngtrznego punktu sprzedaiy. - Sporzqdzenie zestawu asortymentu handiowego wybranego sklepu. 3. Uwagi do realizacji wraz z zaleceniami dotyczqcymi oceniania Przedmiot "Ekonomika i organizacja przedsigbiorstw" jest uzupelnieniem zdobytej wiedzy z przedmiotu "Podstawy ekonomii". Przedmiot ten wyposaia ucznia (sluchacza) w podstawowe wiadomosci i umiejqtnosci, ktore bgdq mogty byc wykorzystane w przysztej pracy zawodowej. Szczegolnq uwagg przywiqzuje sig do przygotowania ucznia (sluchacza) do zaktadania okreslonego podmiotu prowadzqcego dzialalnosc gospodarczq i jego prowadzenia. Proces nauczania uwzgigdnia rowniei tematykg organizacji i zarzqdzania przedsigbiorstwem. Dla prawidlowego funkcjonowania firmy istotne znaczenie bgdzie miato odpowiednie przygotowanie ucznia (sluchacza) do poslugiwania sig analizq ekonomicznq, zasadami planowania i tworzenia biznes planu. Przemvslowa dzialainosc aos~odarcza dotvczv.. elementow wainvch dla zawodu techniia organizacji reklagy. istotne wydaje sig zwrbcenie szczigolnej uwagi na okreslanie normv zuivcia materiatu ze wzaledu ". na ksztaltowanie sie kosztu aroduktu (takie rek~amoie~o).' Ze wzglgdu na charakter dziatalnosci reklamowej przedmiot musi uwzglgdniac zagadnienia krajowego i zagranicznego obrotu towarowego. W procesie nauczania obok tradycyjnych rnetod jak pogadanka czy wyklad naleiy szeroko stosowac metody aktywizujqce. Stopien opanowania wiedzy przez ucznia (stuchacza) moina sprawdzac konwencjonainymi metodami jak testy, sprawdziany czy odpowiedzi ustne oraz przez poprawnost realizacji Cwiczen np, dotyczqcych wypetniania dokumentow. W ocenie zastosowac kiyteria: umiejgtne definiowanie pojgc ekonomicznych, - poprawne opisywanie zjawisk i mechanizmow rynkowych, - opracowanie projektu powstania i dzialalnosci wlasnej firmy, - gromadzenie informacji o funkcjonowaniu przedsiqbiorstwa w gospodarce rynkowej, - wtasciwe odczytywanie aktow wykonawczych z zakresu funkcjonowania iynku finansowego i ubezpieczeniowego.
Proponuje sig nastgpujqcy podzial godzir~ na posxegoine dziary programu nauczania: 4. Podstawowe srodki dydaktyczne Druki, paragony, rachunki. Dokumenty zwiqzane z podejmowaniem dzialalnosci gospodarczej. Dokumenty zwiqzane z prowadzeniem firmy. Ustawy i przepisy wykonawcze. Foliogramy. Biezqca prasa i czasopisma ekonomiczne. 5. Literatura 1. Debski S. :Ekonomika i organizacja przedsigbiorstw cz. I i II WSiP, Warszawa 1996 2. Duraj J.: Analiza ekonomiczna przedsiebiorstwa. PWE. Warszawa 1993. 3. Ekonomika i organizacja przedsiebiorstw, praca zbiorowa pod redakcjq M. Pietraszewskiego czek.5 I i II. Wydawnictwo empi Poznaii 1995. 4. Gramburg-Wisniowolska H., Waszkiel J.: Ekonomika i organizacja firmy handlowej. Oficyna Wydawniczo - Poligraficzna "ADAM", Warszawa 1997. 5. Komosa A.: Ekonomika i organizacja firmy handlowej czekc I. ll i Ill Ekonomik S.C., Warszawa 1996. 6. Pietraszewski M.: Ekonomika przedsigbiorstw. Wydawnictwo ehli'i., Poznaii 1996 7. Pietraszewski M.: Planowanie dzialalnokci gospodarczej - Biznes plan. Wydawnictwo empi, Poznan 1996 8. Slownik ekonomiki i organizacji przedsiebiorstwa. PWE, Warszawa 1991. Literatura powinna byc na bieiqco aktualizowana.
1. Szczeg6towe cele ksztatcenia MARKETING W wyniku procesu ksztalcenia uczen (sluchacz) powinien umiec: - wyjasnic pojecie marketingu, - wskazac podmioty dzialalnosci marketingowej, - okreslit miejsce marketingu w dzialainosci gospodarczej. - scharakteryzowac elementy systemu marketingu, - okreslik istote strategii marketingowej, - wyjasnic podstawowe funkcje marketingu, - scharakteryzowac mocne I slabe strony firmy oraz szanse i zagroienia wynikajqce z rynku, - okreslic role i znaczenie marketingu w gospodarce rynkowej, - wyjainic podstawy postepowania konsumenta na rynku, - okreslic miejsce i funkcje produktu w marketingu, - scharakteryzowac kierunki dzialah zwiqzane z produktem, - objasnic proces wprowadzenia nowego produktu na rynek, - scharakteryzowac pojecie i fazy cyklu iycia produktu, - wyjasnic strategie sprzedaiy w poszczegolnych fazach cyklu iycia produktu, - odroinic produkt od wyposaienia produktu, - okreslic funkcje i znaczenie opakowania, - okreslic miejsce i funkcje cen w marketingu, - wskazac podmioty ustalajqce ceny, - wyjasnic podstawy ustalania cen, - objasnic relacje migdzy cenq a jakosciq produktu, - wyjasnic zasady zmiany i roinicowania cen, - wyjasni6 pojecie procesu dystrybucji, - okreslic funkcje dystrybucji w marketingu, - scharakteryzowae podstawowe kanaly dystrybucji, - okresiic kryteria wyboru kanalu dystrybucji, - rozroinic rodzaje dystrybucji towarow, - objasnic funkcje i kierunki oddzialywania instrumentow aktywizacji sprzedaiy, - wyjainic funkcje i rodzaje rekiamy, - scharakteryzowak podstawowe Srodki rekiamy, - przygotowac zaloienia kampanii rekiamowej, - zorganizowac dzialania rekiamowe. - okreslic wielkosc srodkow na reklamg, - zmierzyc skutecznoit kampanii rekiamowej, - objasnic istote promocji sprzedaiy, - scharakteryzowac Srodki promocji i wyjasnic ich zastosowanie, - zaprogramowat dzialania prornocyjne, - zmierzyc efektywnosc dzialan promocyjnych, - wyjasnic istotg i funkcje sprzedaiy osobistej, - okreslic rolg sprzedaiy osobistej w strategii aktywizacji sprzedaiy, - objasnic role public relations w dzialainosci marketingowej, - wyjasnic istote i zastosowanie badan marketingowych, - przygotowac badania rynku, 13
- zasiosowac wybrane ir~etody badah marketingowych, - wykorzystac rezultaty badan marketingowych, - okreslic nowe obszary marketingu. 2. Materiai nauczania 2.1 lstota marketingu Otoczenie rynkowe podmiotbw prowadzqcych dzialalnosc gospodarczq. Pojecie marketingu Orientacja rynkowa jako podstawa marketingu. Postepowanie konsumenta na rynku. System marketingu. Funkcje rnarketingu. Znaczenie marketingu w gospodarce rynkowej. Strategie marketingowe. - Analiza znaczenia poszczegolnych elementow tworzqcych system marketingu. 2.2 Produkt Miejsce i funkcje produktu w marketingu. Elementy strategii produktu. Kierunki dzialan zwiqzane z produktem. Cykl iycia produktu. Wprowadzanie nowego produktu na rynek. Wyposaienie produktu. Opakowanie. - Opracowanie strategii wprowadzenia nowego produktu na rynek. - Opracowanie strategii sprzedaiy produktu w zaieinosci od fazy cyklu iycia produktu na rynku. - Analiza badan rynkowych dla oceny wybranych produktow. - Okreslenie kosztu opakowania w cenie produktu 2.3 Cena Miejsce i funkcje cen w marketingu. Podmioty i podstawy ksztaitowania cen Cena a jakosc produktu. Zmiana cen. - Analiza cen wybranych produktow. - Okreslenie strategii cenowej przy wprowadzaniu nowego produktu na rynek. 2.4 Dystrybucja towarow Pojecie i funkcje dystiybucji. Kanaly dystrybucji. Czynniki wplywajqce na wybo~ kanalu dystiybucji. Rodzaje dystrybucji towarow.. Badanie kanalow dystrybucji wybranych towarow. - Analiza skutecznosci dystrybucji wybranych produktow
2.5 Promocja l rekiama Funkcje instrumentow aktywizacji sprzedaiy. Funkcje i rodzaje reklamy. Kryteria wyboru Srodkbw reklamy. Programowanie i organizowanie reklamy Koszty reklamy. SkutecznoSc i efektywnost kampanii reklamowej. Charakterystyka promocji sprzedaiy. Srodki prornocji i ich zastosowania. Programowanie dzialah promocyjnych. Efektywnosc dziataii promocyjnych. Sprzedai osobista. Public relations. - Analiza Srodkow reklamv stosowanvch obecnie na wnku iokalnvm. - Przygotowanie kampanii~reklamowej wybranego produktu. - Oszacowanie srodkow potrzebnych na konkretnq reklamg. - Zaprogramowanie dzialania reklamowego lub promocyjnego. - Ocena skutecznosci przykladowej kampanii rekiamowej. 2.6 Badania rnarketingowe Zastosowanie i rola badan marketingowych. Przygotowanie badan rynku. Metody i techniki badan marketingowych Analiza danych. Prezentacja i wykorzystanie rezultatow badan marketingowych. - Projekt ankiety na dowolnie wybrany temat. - Przeprowadzenie badania rynku wybranq metodq badan. - Tworzenie prognozy rynkowej w oparciu o wyniki badan marketingowych. 2.7 Nowe obszary rnarketingu Marketing w sferze uslug. Marketing w dzialalnosci pozagospodarczej. Cwiczenie: - Tworzenie strategii marketingowej w wybranej dzialalnosci pozagospodarczej. 3. Uwagi do realizacji wraz z zaleceniami dotyczqcymi oceniania Przedmiot "Marketing" wymaga od nauczycieia przygotowania nie tylko z zakresu ekonomii ale takie psychologii, socjologii i komunikacji masowej. lnterdyscyplinarne podejscie do omawianych tematow pozwoli uczniowi (sluchaczowi) zrozumiec zloionosc procesow rynkowych i wplyw rnarketingu na ich przebieg. Przy realizacji dzialu piqtego "Promocja i reklama" naleiy zwrocic szczegolnq uwage na powiqzaniezdobywanej wiedzy z umiejgtnosciami nabytymi wramach przedmiotu "Organizacja reklamy". Przekazywane tresci wzajemnie siq przenikajq i uzupeiniajq a prawidlowa ich realizacja wymaga szczegolnej korelacji rnigdzy tymi Przedmiotami. Proces nauczania tego przedmiotu powinien bye wzbogacony o liczne cwiczenia realizowane na zajgciach.
W oce,:id zaa:osowac k.:y!eriu: - umiejqtne definlowanie pojqc ekonomicznych, - poprawne opisywanie zjawisk i mechanizmow rynkowych, - wlasciwe interpretowari? materialow statystycznych, - umiejetne wykorzystanie elementaw marketingu w ksztanowaniu strategii firmy, - organizowanie, przeprowadzenie i anaiiza badan rynku. Stopien opanowania wiadomosci przez ucznia (sluchacza) powinien byc sprawdzany konwencjonalnymi metodami, jak testy, sprawdziany pisemne czy odpowiedzi ustne, natomiast tirniejqtnosci poprzez oceng poprawnosci wykonywanych zadan (cwiczeh). Proponuje sig nastqpujqcy podzial godzin na poszczegolne dziaty programu nauczania: ~azwadr/alu Proinocja i rekia!na.~. [Liadania marketillgowe Nowe obszaryn~a~m~ Do dyspozycji naiiczyciela Razem Orientacyjna iiczba godzin 6 15 9 9 1 24 18 9 12 102 4. Podstawowe srodki dydaktyczne Katalogi, foldery, brosziiry. Foliogramy, piansze. Ankiety. Gazety i czasopisma, np. Marketing Mix, Marketing w Praktyce, Media Marketing, Marketing i Rynek. 5. Literatura 1. Altkorn J.: Podstawy marketingu, lnstytut marketingu. Krakow 1998. 2. Czubata A: Dystrybucja produktbw. PWE, Warszawa 1996. 3. Domariski T.: Skuteczna rekiama i proniocja. Poltext, Warszawa 1993. 4. Grabarski L., Rutkowski I., Wrzosek W.: Marketing. PWE, Warszawa 1992. 5. Hagua P., Jackson P.: Badania rynku. Signum. KrakOw 1992. 6. Hingstoii P.: Wielka ksiega marketingu. Signum, Krak6w 1992. 7. Kail J.: Reklama. PWE, Warszawa 1094. 8. Kra~iier T.: Podstawy niarketingu. PWE, Warszawa 1995. 9. Podstawy marketingu. Praca zbiorowa pod redakcjq H. Mruk, AE, Poznan 1999. Literaltira powiiina byc ria bleiqco aktualizowana. 1 ti
1. Szczegolowe cele ksztatcenia ELEMENTY TOWAROZNAWSTWA W wyniku procesu ksztalcenia uczeh (sluchacz) powinien umiet: ~osluivc sie ~odstawowvmi. poieciami... z zakresu towaroznawstwa bklasyfikowii towary zgodnie z obowia,zujqcymi zasadami, - odczvtac i zinterpretowac oznaczenia na towarach, opakowaniach i w &blikacjach'rekiamowych, - ocenic funkcionalnosc opakowania oraz dobra6 rodzai. opakowania. do wlasciwo6ci towaru, - wykorzystac wiedze o towarach z zakresu normaiizacji i certyfikacji przy redagowaniu oferty towarowej i w reklamie towarow, - dokonac oceny jakosciowej produktu z zastosowaniem odpowiednich metod, wykorzystaniem przepisow. norm i wzorowjakosci, - okreslic wplyw warunkow racjonainego przechowywania i transpoitu towarow na poziom jakosci, - udzielic informacji z zakresu: wlasciwosci towarow, ich jakosci, sposobu konsetwacji, skladu surowcowego, wariosci odiywczych, zasad przechowywania, uiytkowania, - rozroinic niezgodnosci i wady jakosciowe towarow oraz okreslic przyczyny ich powstawania, - aktualizowac na bieiaco wiedze o towarach i materialach stosowanvch w reklamie, - korzystak z literatury fachowej i innych irodel informacji. 2. Material nauczania 2.1 Wiadomosci ogolne Geneza i rozwoj nauki towaroznawstwa. Znaczenie towaroznawstwa w reklamie. Podstawowe pojecia z zakresu towaroznawstwa. Klasyfikacja rodzajowa towarow. Norrnalizacja, normy. certyfikacja. JakoSC towarbw. Zarzadzanie jakosciq. Ksztaltowanie jakosci. OdpowiedziainosC producenta i sprzedawcy za jakosc wyrobow, lnstytucje ochrony konsurnentow. Wiasciwosci towarow. Opakowania - definiowanie, funkcje i podzial opakowah. Forrny konstrukcyjne i materialy stosowane do produkcji opakowah. System wyrniarowy opakowah. Utylizacja opakowan. Oznacna? e to.?ars : Zlad ra cpa<o.rc3n acn ealos'ko.t,cr 'ralsponon, cn inne zroala iiformac' o,onaracn &oat&resno.\e na lonaracr el/& tiam mater all informacyjne, publikacje rekiamowe, imprezy handlowe, targi - Klasyfikowanie towarow ze wzglqdu na pochodzenie, sklad, wlasciwosci, rodzaj zaspokajanej potrzeby itp. Odczytywanie i interpretowanie napisow i oznaczeti na towarach, opakowaniach i w pubiikacjach reklamowych. Analizowanie tresci norm, przepis6w i wzorow jakosci.
- Szukanie normy dotyczqcej wybranego tc\.;?iu, poslugiwanie sig Katalogiem Norm, - Kiasvfikowanie wad towarow na oodstawie PrZe~ladania r6invch towarow. zwiqzaiiych z uptywem czasu. 2.2 Wybrane zagadnienia z towaroznawstwa artykuiow iywnosciowych Wprowadzenie do towaroznawstwa artykulow iywnosciowych. Przepisy prawne regulujqce obrot iywnosciq. Najwainiejsze skladniki wystqpujqce w iywnosci. Substancje dodatkowe wyst$pujqce w iywnosci. Metody konserwacji iywnosci. Znakowanie produktow iywnosciowych. Charakterystyka towaroznawcza najwainiejszych grup artykulow iywnosciowych. Zboia, owoce, warzywa i ich orzetwow. Mleko i, ieao -, orzetworv. Tluszcze rosiinne i zwierzece. Mieso, drob, rvbv / ich prz$wory. Cukier, miod i wyioby cukiernicze. Uiywki. ~~odukt~~~rzem~slu ierrnentacyjnego Zywnosc o podwyiszonych walorach zdrowotnych. Cwiczenia. - Klasylikowanie artykuiow iywnosciowych wg roinych kryteriow. - Okreslenie warunkow I czasu przechowywania oraz transportu artvkuiow spoiywczych - Ocenienie funkcionalnosci opakowan - Okresleilie zasab znakowania iywnosci. - Odczytaiiie i interpretowanie napisow i oznaczen na towarach, opakowaniach i w publikacjach reklamowych. - Odczytanie kodow kreskowych na wybranych towarach i dokonywanie - podzialu na poszczegolne czgsci. 2.3 Wybrane zagadnienia z towaroznawstwa artykulow niezywnosciowych Wprowadzenie do towaroznawstwa artykutdw nieiywnosciowych. Przepisy prawne regulujqce obrot artykularni nieiywnosciowymi. Charakterystyka towaroznawcza wybranycll grup artykulow nieiywnosciowych. Wyroby wlokiennicze (wlbkna naturaine i chemiczne, tka~iiny dekoracyjne). Srodki do prania i mycia. Wyroby kosrnetyczlle i perfumeryjlle. Szklo i jego wyroby. Ceramika i wybrane wyroby ceramiczne. Drewno - materialy i wyroby drzewne. Wybrane WyrOby metalowe: opakowanin, blachy ocynkowane, piety stalowe, drut, ksztaltowniki aluminiowe. Papier i wyroby papiernicze (kiasy, rodzaje, grarnatura, formaty, gatunki, jcdnostki handlowe). Tworzywa sztuczne - klasyfikacja, przetworstwo, wyroby z tworzyw sztucznycii (min folie, plyty, tasmy, ruiy, profile),recykling. Artykuly malarskie - farby, lakiery, klcje, rozpuszczalniki.
cwiczenia: - Prezentowanie rbtnych produktbw i dokonywanie podziatu na rodzaje, kiasy, gatunki. - OkreSlenie wlasciwosci tkanin dekoracyjnych. Ktore z surowcow wl6kienniczych nadajq siq najlepiej do celow dekoracyjnych. Wykrywanie i rozpoznawanie niezgodnosci i typowych wad. - Przeprowadzenie oceny wybranych produktbw na podstawie norm jakosci i uwzglgdnienia znakow ostrzegawczych. - Odczytanie i interpretowanie oznaczeii na opakowaniach i towarach. - OkreSlenie, iakie znaki towarowe umieszczane na o~akowaniach wvrobow ' kosmetycznych i perfumeryjnych informuj4 o ich nieszkodliwosci. Odczvtanie sktadu wvrobow z ooakowania wvbraneao " mvdta. czv. oroszku, do prania i wyjasnienie ioli poszczegolnych skladnikow w wyroble. - Sorawdzenie szczelnosci o~akowania iednostkoweqo - proszku do orania oraz sprai.c?ei e rzecz,:, sre was, pri)sz,l it ocsnona'i.,~:uios~.~~.~,ir ccsf.c :.an e s e icrma PI\-C-77063 1334 - ~~raidzenie poprawn&ci znakowania opakowania jednostkowego proszku do prania, poslugiwanie sig norma, PN-C-77060:1994 oraz normami zwiazanymi. - Okreslenie rodzaju i wlasciwosci szkta przez sprawdzenie diwigku, jakie wydaje szklo po uderzeniu olowkiem. - OkreSlenie warunkow jakie powinno spetniac opakowanie wyrobow szklanych i jak powinno by6 oznakowane. - Porownanie wlasciwosci wyrobow z porcelany. porcelitu, fajansu i kamionki. - OkreSlenie, za pomocq prostych prob, kierunku uktadu wlokien w kartce papieru. - Obliczenie wymiarow arkusza papieru o formacie 118 A4, poslugujqc sig zasada, tworzenia wymiarow arkuszy formatu A - Dokonanie kfasyfikacji wedtug grup i rodzajow wybranych w sklepie wyrobow papierniczych. OkreSlenie symbolu klasyfikacji dla tych wyrobow wedtug S W i Polskiej Klasyfikacji Wyrobow i Ustug. - Dokonywanie identyfikacji oznaczeli na wyrobach papierniczych. - Okreslenie rodzaju tworzywa sztucznego, z ktorego zostaly wykonane opakowania, butelki do napojow, folie do pakowania towarow czy inne wyroby codziennego uiytku. Badanie organoleptycznie wlasciwosci tych tworzyw. - Dokonywanie identyfikacji znakow umieszczanych na wyrobach ztworzyw sztucznych np, opakowaniach. - Dobieranie odpowiednich tworzyw sztucznych do okreslonych potrzeb projektowych. - Rozroinianie wyrobow rnalarskich poprzez prawidlowe odczytywanie znakow.. I informacji zawartych na opakowaniu. - Zorganizowanie wycieczki do hurtowni papieru, tkanin dekoracyjnych lub tworzyw sztucznych. 3. Uwagi do realizacji wraz z zaleceniami dotyczqcymi oceniania Przedmiot "Elementy towaroznawstwa" obejmuje podstawowy zakres wiedzy o ariykulach 2ywnoSciowych i szeroki zakres wiedzy o wybranych artykulach nieiywnosciowych oraz takie zagadnienia, jak: pochodzenie towarow i ich wlasciwosci, czynniki wplywajqce na jakosc towarow, metody badania jakosci, normalizacja, opakowania, oznaczenia na towaracli.