POTENCJAŁ ENERGETYCZNY ROLNICTWA GMINY BEJSCE Andrzej Pacocha Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich i Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego w Kielcach
ZASOBY GRUNTOWE CZYLI CZYM DYSPONUJEMY? Powierzchnia Gminy Bejsce ogółem: 5 745 ha 100 % w tym: 1. użytki rolne 5 362 ha 93,33% w tym: grunty orne 4 294 ha 74,74 % sady 38 ha 0,66 % łąki 971 ha 16,90 % pastwiska 59 ha 1,03 % 2. lasy i grunty leśne ilości śladowe 3. pozostałe grunty 383 ha 22,2% Dane Urząd Statystyczny w Kielcach
POWIERZCHNIA GRUNTÓW ORNYCH ORAZ STRUKTURA ICH UŻYTKOWANIA W GMINIE BEJSCE Powierzchnia ogółem: 4 294 ha - 100% w tym: grunty pod uprawami 4 252 ha - 99,02 % odłogi i ugory 42 ha 0,98 % Powierzchnia gruntów ornych pomniejszona o powierzchnię ogródków przydomowych, upraw pod osłonami i wikliny itp. zgodnie z metodą EUROSTATU. Dane Urząd Statystyczny w Kielcach
STRUKTURA BONITACYJNA UŻYTKÓW ROLNYCH W GMINIE BEJSCE Klasa gleby Klasa I Klasa II Klasa III Klasa IV Klasa V Klasa VI Klasa VI z Pozostałe Powierzchnia 433 ha 1109 ha 2467 ha 980 ha 232 ha 48 ha 1 ha 92 ha
STRUKTURA ZASIEWÓW W GMINIE BEJSCE Zboża Warzywa Ziemniaki Buraki cukrowe Tytoń Pastewne 3772 ha 56 ha 321 ha 40 ha 40 ha 50 ha Stan z roku 2007
JAK DUŻO MOŻEMY UPRAWIAĆ I CO O TYM DECYDUJE? Praktycznie nie istnieje problem technologicznej maksymalizacji upraw roślin na cele energetyczne. Powierzchnia upraw roślin energetycznych potencjalnie mogłaby objąć cały areał gruntów pod zasiewami przy założeniu, że zysk z ich produkcji dawał wyższy efekt ekonomiczny niż z produkcji innych upraw. O wielkości powierzchni uprawy roślin energetycznych decyduje racjonalność agrotechniczna oraz możliwości zbytu tych roślin lub uzyskiwanych z nich produktów.
ROŚLINY ENERGETYCZNE DZIELIMY NA : rośliny o dużym przyroście biomasy (np. miskant olbrzymi, miskant cukrowy, wierzba, ślazowiec pensylwański, i inne ), które mogą być stosowane w celach grzewczych jako dodatek w procesie współspalania lub jako paliwo samoistne. rośliny jednoroczne, o dużej zawartości cukru lub skrobi ( zboża, ziemniaki, buraki cukrowe, kukurydza na ziarno), wykorzystywane do produkcji etanolu, rośliny oleiste ( rzepak, soja, rzepik, słonecznik, len i inne), z których wytłacza się olej roślinny.
BIOMASA NA CELE ENERGETYCZNE ROŚLINY ENERGETYCZNE Z UWAGI NA CECHY FIZJOLOGICZNE DZIELĄ SIĘ NA: ROŚLINY TRAWIASTE (m.in.: owies na nasiona, mozga trzcinowata, miskant olbrzymi, miskant cukrowy, słoma zbóż, kukurydza ) ROŚLINY ZIELNE (np.: ślazowiec, róża wielokwiatowa, topinambur i konopie siewne) ROŚLINY DRZEWNE O SZYBKICH PRZYROSTACH (topola, wierzba i grochodrzew).
POTENCJALNE MOŻLIWOŚCI UPRAWY ROŚLIN OLEISTYCH W GMINIE BEJSCE GLEBY WSKAZANE DO UPRAWY ROŚLIN OLEISTYCH TO KLASA I IV POWIERZCHNIA GLEB KLASY I-IV WRAZ Z SADAMI WYNOSI 4 989 ha. Powierzchnię tę należy pomniejszyć o areał: pod sadami pod warzywami pod truskawkami inne uprawy wieloletnie powierzchni odłogów i ugorów RAZEM: 60 ha Pozostaje areał ( 4 989 ha 60 ha = ) 4 929 ha, na którym uprawiane są różne gatunki tzw. podstawowych upraw rolniczych. Wprowadzenie uprawy roślin oleistych jest znakomitym płodozmianem dla tych upraw.
POTENCJALNE MOŻLIWOŚCI UPRAWY ROŚLIN OLEISTYCH W GMINIE BEJSCE ( ciąg dalszy ) Potencjalna powierzchnia uprawy roślin oleistych w gminie Bejsce może wynieść 20% gruntów klasach I IV a czyli 1 tys. ha. Areał taki jest agrotechnicznie uzasadniony. W praktyce należałoby przyjąć, że rośliny oleiste mogą być uprawiane na powierzchni 750 800 ha. Rośliny oleiste można uprawić co 5 lat na tym samym polu ( właściwe zmianowanie ).
MOŻLIWOŚCI UPRAWY ROŚLIN Z PRZEZNACZENIAM NA PRODUKCJĘ BOIETANOLU W GMINIE BEJSCE ROŚLINY O DUŻEJ ZAWARTOŚCI SKROBI LUB CUKRU: ZIEMNIAKI ZBOŻA BURAKI CUKROWE POWIERZCHNIA I STRUKTURA ZASIEWÓW WG. GRUP ZIEMIOPŁODÓW: Zasiewy ogółem 4 279 ha - 100% w tym: zboża 3 772 ha 88,15 % ziemniaki 321 ha - 7,50 % buraki cukrowe 40 ha - 0,93 %
MOŻLIWOŚCI PRODUKCJI BIOETANOLU W GMINIE BEJSCE BAZA PRZETWÓRCZA NIE ISTNIEJE!!! NA TERENIE WOJEWÓDZTWA ŚWIĘTOKRZSYKIEGO JEST 7 ZRUINOWANYCH GORZELNI. ICH URUCHOMIENIE JEST ZE WZGLĘDÓW TECHNICZNYCH NIEMOŻLIWE I NIEOPŁACALNE
ZALETY I WADY UPRAWY BIOMASY NA SPALANIE ( trawy egzotyczne, krzewy i drzewa szybko rosnące ) ZALETY NISKIE KOSZTY POZYSKIWANIA BIOMASY MOŻLIWOŚĆ REKULTYWACJI GRUNTÓW ALTERNATYWA WOBEC NIEOPŁACALNYCH UPRAW NA CELE SPOŻYWCZE DODATKOWY DOCHÓD Z PRODUKCJI ROLNICZEJ TWORZENIE NOWYCH MIEJSC PRACY ZWŁASZCZA NA TERENACH WIEJSKICH ZAGOSPODAWROWYWANIE NIEUŻYTKÓW WADY ZNACZNY KOSZT ZAŁOŻENIA PLANTACJI KOSZTOWNA I UCIĄŻLIWA LIKWIDACJA PLANTACJI DŁUGI OKRES OCZEKIWANIA NA PIERWSZYE PLONY KONIECZNOŚĆ DOSUSZANIA PO ZBIORZE DUŻE ZAPOTZREBOWANIE NA WODĘ W PRZYPADKU WIERZBY KOSZTOWNA MECHANIZACJA UPRAWY MAŁA WIEDZA NA TEMAT SZKODNIKÓW I CHORÓB NIEKTÓRYCH GATUNKÓW ROŚLIN
MOŻLIWOŚCI UPRWY WIERZBY ENERGETYCZNEJ W GMINIE BEJSCE WIERZBA WYMAGA STANOWISK DOŚĆ WILGOTNYCH I W MIARĘ ZASOBNYCH W SKŁADNIKI POKARMOWE. POWIERZCHNIA GLEB WSKAZANYCH DO UPRAWY WIERZBY ENERGETYCZNEJ ( klasa IV b do VI ) 281 ha. OBSADZENIE WIERZBĄ ENERGETYCZNĄ ZALEDWIE 5% TYCH GRUNTÓW DA POWIERZCHNIĘ UPRAWY RÓWNĄ 14 ha. WYDAJNOŚĆ SUCHEJ MASY Z POWIERZCHNI 14 ha WYNOSI 200 250 ton ROCZNIE.
PRODUKCJA SŁOMY W GMINIE BEJSCE I JEJ ZAGOSPODAROWANIE ROCZNA PRODUKCJA SŁOMY 10 500 ton. WYKORZYSTANIE SŁOMY NA CELE PRODUKCJI ZWIERZĘCEJ 3 000 ton. WYKORZYSTYANIE SŁOMY DO NAWOŻENIA ORGANICZNEGO ( ROZDROBIENIE I PRZYORANIE ) 1 500 ton. SŁOMA DO WYKORZYSTANIA NA CELE ENERGETYCZNE 6 000 ton.
KORZYŚCI PŁYNĄCE Z EMERGETYCZNEGO SPALANIA SŁOMY OBNIŻENIE KOSZTÓW OGRZEWANIA GOSPODARSTW INDYWIDUALNYCH I INSTYTUCJI UŻYTWCZNOŚCI PUBLICZNEJ STWORZENIE ROLNIKOM MOZLIWOŚCI UZYSKANIA DODATKOWEGO DOCHODU ZE SPRZEDAŻY SŁOMY ZMINIEJSZENIE EMISJI DO POWIETRZA ZANIECZYSZCZEŃ ( gazy i pyły ) WYKORZYSTYWANIE SŁOMY NIEZGOSPODAROWANEJ W PRODUKCJI ZWIERZĘCEJ ORAZ NIEWYKORZYSTANEJ NA PRZYORANIE
DZIĘKUJĘ ZA UWAGĘ Andrzej Pacocha Kontakt: Departament Rozwoju Obszarów Wiejskich i Środowiska Urzędu Marszałkowskiego Województwa Świętokrzyskiego Al.. IX Wieków Kielc 3 25 515 Kielce Tel.: (041) 342 11 26 Fax.: (041) 344 36 10 E-mail: pacocha@sejmik.kielce.pl