Nr: 112 Połączenia na kołki przy użyciu VS 600 Opis Połączenia na kołki okrągłe należą do standardowych połączeń elementów drewnianych w produkcji mebli. Połączenia te są bardzo stabilne, nadają się do wykonywania złączy desek z drewna litego, listew oraz płyt z tworzyw drzewnych. Połączenie na kołki jest w normalnym przypadku niewidoczne. Rada: Jeśli połączenie ma być widoczne ze względów dekoracyjnych, można także przewiercić otwory przez płaszczyznę elementu. Odległość między osiami otworów określana jest przez szablon i wynosi 32 mm (System 32) Średnica kołków zależy od grubości drewna. Ogólna zasada: średnica kołków = 1/2 do 1/3 grubości drewna Przy użyciu systemu VS 600 oraz szablonu DS 32 do wykonywania połączeń kołkowych można obrabiać elementy o szerokości do 600 mm i grubości od 6 do 40 mm. Zakresy zastosowań - złącza kątowe w produkcji korpusów mebli (A) - połączenia typu T w produkcji korpusów mebli (B) - wyrób szuflad - konstrukcje ramowe, np. ramy oskrzyń - połączenia po skosie listew tworzących prostokąt oraz wąskich desek - 1 -
Zalety połączenia przy użyciu kołków okrągłych Wysoka stabilność. Może być stosowane w celu zapewniania dodatkowej stabilności w meblach, które dają się rozkładać. Łączone elementy nie przesuwają się przy łączeniu (w odróżnieniu od łączników płaskich) Nadaje się do elementów z drewna litego i płyt z tworzyw drzewnych Wady tego połączenia Otwory muszą być wykonane z absolutną dokładnością, poprawki są czasochłonne Maszyny/ wyposażenie Podstawowe wyposażenie: Frezarka górnowrzecionowa (Festool OF 900 E, OF 1000 EB, OF 1010 EB). Festool OF 1010 EB - System VS 600 GE do wykonywania połączeń (nr zamów. 488 876). VS 600 GE - 2 -
Wyposażenie dodatkowo do VS 600 - szablon do wykonywania połączeń kołkowych, DS 32 (nr zamów. 488 881) - pierścień do kopiowania KR D 13,8 (jest zawarty w zakresie dostawy DS 32). Wiertła do otworów na kołki zależnie od grubości drewna. Dostępne są następujące wiertła do kołków (wszystkie w wersji HW): Średnica Nr zamów. 3 mm 491 065 (bez czubka centrującego) 5 mm 491 066 6 mm 491 067 8 mm 491 068 10 mm 491 069 Odkurzacz z wężem ssącym D 27 Festool CTL 22 E Przygotowanie/ustawianie Na obrabiane elementy nanieść oznakowanie (trójkąt stolarski). Wskazówka Przy zamocowywaniu obrabianych elementów do zderzaków przylegają albo wąskie krawędzie z naniesionymi oznaczeniami albo oznakowanie skierowane jest w stronę środka VS 600! Rada: Wszystkie krawędzie, które mają być ustawione równo ze sobą, przyłożyć w miarę możliwości do zderzaków. - 3 -
Przygotowanie frezarki górnowrzecionowej Zamocowanie pierścienia do kopiowania (wycentrować!). Zamocowanie przewidzianego wiertła do wykonywania otworów na kołki. Przygotowanie VS 600 Jednostkę roboczą przymocować ściskami stolarskimi do stołu roboczego. Szablon wsunąć w opuszczone mocowanie (mocowanie znajduje się w pozycji środkowej). Ustawiane mimośrodowo czarne pokrętła regulacyjne przy szablonie skierowane są do dołu. Muszą one przylegać z przodu do jednostki podstawowej. Należy zwracać uwagę, by całkowicie wsunąć szablon w mocowanie. - 4 -
Ustawiane zderzaki z przodu profilu podstawy należy przesunąć w wybrania szablonu do frezowania oznakowane strzałką tak, aby strzałki na podstawie zderzaków przylegały do prostych krawędzi wybrania szablonu. Obrotowe zderzaki opatrzone napisami obrócić w kierunku na zewnątrz, obrabiane elementy ustawić tak, by przylegały do cylindra! Prosimy sprawdzić, czy szablon ustawiony jest równolegle do przedniej krawędzi profilu podstawy. Jeżeli nie jest równoległy, wówczas proszę wyrównać szablon. Ustawić szablon na grubość obrabianego przedmiotu (ustawienie wysokości). Zwolnić obie dźwignie mocujące (A) służące do ustawiania wysokości, podnieść szablon do najwyższej pozycji i zablokować go w tym położeniu. - 5 -
Zwolnić prawą dźwignię zaciskową (B) mechanizmu uchylnego. Dwiema rękami jednocześnie wcisnąć w kierunku do tyłu dźwignie mocujące (A) mechanizmu uchylnego, które są skierowane do góry. W ten sposób szablon zostanie uplasowany w pozycji tylnej. Ponownie zacisnąć dźwignie. Zamocować jeden szerszy lub dwa węższe obrabiane elementy poziomo na profilu podstawy. Zwolnić obie dźwignie mocujące (A) regulacji wysokości i opuścić szablon na obrabiany element. Zwróćcie Państwo uwagę, że musi on leżeć na obrabianym elemencie absolutnie poziomo. Następnie ponownie zacisnąć dźwignię mocującą. Ustawienie pozycji szablonu Przed przystąpieniem do pracy z oryginalnym elementem, który ma podlegać obróbce, uprzednio powinniście Państwo przetestować ustawienia, używając do tego celu kawałki drewna pozostałe z innych operacji (których grubość powinna być taka, jak oryginalnego elementu przeznaczonego do obróbki). Możliwość 1: Przed zamocowaniem elementów w pozycji poziomej przy użyciu punktaka podwójnego zarysujcie Państwo na ich wewnętrznych powierzchniach linię, w której będzie wykonywane wiercenie otworów W przypadku elementów stojących linię te należy zaznaczyć na ich krawędziach czołowych. Obrabiane elementy zamocować zgodnie z opisem podanym powyżej, z lewej i z prawej strony, jak dla złącza kątowego. Ustawcie Państwo oznaczenia środków otworów szablonu równo z linią zarysowaną punktakiem. - 6 -
Możliwość 2: Ustawić szablon w pozycji środkowej. Nacięcia oznaczeń środków otworów muszą dokładnie znajdować się nad miejscem styku elementu poziomego i pionowego. Wykonanie praktycznych prób ustawienia prowadziło zawsze do perfekcyjnych wyników. Gdy otwory na kołki są już wykonane, należy przesunąć (przechylić) szablon na pozycję środkową i opuścić na profil podstawy. Przed zdemontowaniem szablonu należy obrócić czarne mimośrodowe pokrętła regulacyjne tak, by powierzchnie zderzaków z przodu przylegały do profilu podstawy. (Przed zmianą położenia należy poluzować wkręty z rowkiem krzyżowym, po czym ponownie przykręcić). Teraz należy dostosować pozycję szablonu do otworów na kołki do następnego zastosowania. Sposób postępowania Wskazówka: Mechanizm uchylny systemu VS 600 wykorzystuje się tylko przy wykonywaniu otworów na kołki. Mechanizm ten umożliwia horyzontalne przesunięcie szablonu. Jest to konieczne i korzystne, ponieważ w przypadku złączy kątowych można jednocześnie zamocować oba obrabiane elementy i wykonywać w nich otwory. - Do wiercenia w płaszczyźnie elementu szablon przesuwa się do tyłu - Do wiercenia w krawędzi czołowej elementu szablon przesuwa się do przodu Zamocowanie elementów obrabianych, które mają utworzyć złącze kątowe (w naszym przykładzie oznaczenia skierowane są do zderzaka) Przynależące do siebie dwa obrabiane elementy ustawić pod kątem w sposób wynikający z oznaczeń (strzałki). Element, który uzyska otwory w płaszczyźnie, spoczywa poziomo na profilu podstawy, płaszczyzną wewnętrzną do góry. Naroże, w którym ma być wykonane wiercenie, skierowane jest do przedniej krawędzi VS 600. - 7 -
Element, w którego krawędzi czołowej będą wiercone otwory, odchylić do dołu (płaszczyzna wewnętrzna jest na zewnątrz). Obie powierzchnie, w których będą otwory, muszą być skierowane do góry, a ich krawędzie wyrównane. Elementy obrabiane przylegają z boku do zderzaka. Należy dobrze przymocować obrabiane elementy za pomocą trawersów dociskowych. Mocowanie obrabianych elementów do połączenia w formie T. Wiercenie w płaszczyznach Przygotowanie: przed zamocowaniem należy narysować na powierzchniach linie, w której będzie prowadzone wiercenie. Ilustr. 112/18 Obrabiane elementy, w których płaszczyznach mają być wywiercone otwory, leżą poziomo na profilu podstawy, powierzchnią, która uzyska otwory, na górze. Krawędź ustalająca leży przy zderzaku! Obrabiany element tak wypozycjonować pod szablonem, by linia otworów znajdowała się dokładnie pod nacięciami szablonu. - 8 -
Otwory w krawędzi czołowej Obrabiane elementy, w których krawędziach czołowych zostaną wykonane otwory, mocuje się w pozycji pionowej. Płaszczyzna zewnętrzna przylega do profilu podstawy, płaszczyzna wewnętrzna jest widoczna. Szablon umieszcza się w pozycji przedniej. Wskazówka: postępowanie jest identyczne jak w przypadku złącza kątowego Nastawianie głębokości wiercenia Głębokość wiercenia w płaszczyźnie elementu ułożonego poziomo powinna wynosić ok. 2/3 jego grubości. To znaczy, że muszą Państwo ustawiać dwie różne głębokości frezowania. W przypadku otworów w krawędziach czołowych należy ustawić większą głębokość frezowania, odpowiednio do wybranej długości kołków. Do nastawiania różnych głębokości frezowania wykorzystujcie Państwo zderzak rewolwerowy frezarki górnowrzecionowej. Przykład: Grubość obrabianego elementu = 19 mm Długość kołków = 40 mm Głębokość wiercenia w płaszczyźnie = ok. 2/3 grub. elementu = 15 mm Głębokość wiercenia w krawędzi czołowej = 25 + 2 mm naddatku = 27 mm Rada: Począwszy od grubości drewna 18 mm i w przypadku stosowania kołków 6 x 30 mm można wiercić z ustawioną głębokością 16 mm w płaszczyźnie i w krawędziach czołowych. - 9 -
Przebieg pracy W przypadku wykonywania otworów w płaszczyźnie (obrabiany element leży poziomo na profilu podstawy), szablon znajduje się w pozycji tylnej. Gdy otwory wykonuje się w krawędzi czołowej (element stoi pionowo przy profilu podstawy), szablon jest usytuowany w pozycji przedniej. Środkowa pozycja szablonu wykorzystywana jest przy wykonywaniu otworów na płaszczyźnie w połączeniu typu T. WAŻNE: Miejcie Państwo na uwadze konieczność ustawiania różnych głębokości frezowania. Pamiętajcie o tym, że wiercąc w płaszczyźnie z głębokością nastawioną dla krawędzi czołowej, przewiercicie element na wylot, co będzie równoznaczne z jego uszkodzeniem. Dodatkowo nawiercony zostanie jeszcze profil podstawy. Nastawić stopień prędkości obrotowej 6. Przyłączyć odsysanie. Frezarkę górnowrzecionową wraz z zamontowanym pierścieniem do kopiowania umieszczać kolejno w wybraniach szablonu i wykonywać przewidziane otwory. Zwracajcie Państwo uwagę, by pierścień do kopiowania był dokładnie osadzony w otworach szablonu. Rada: W przypadku wykonywania połączenia na kołki nie jest bezwzględnie konieczne wiercenie otworów z rozstawem 32 mm. Zależnie od szerokości obrabianego elementu można pominąć jeden do dwóch otworów. Pomocne jest w takim przypadku wykonanie oznaczeń pisakiem filcowym piszącym tuszem rozpuszczalnym w wodzie. Korekty a Obrabiany element (a) z otworem w krawędzi czołowej jest cofnięty do tyłu: Przesunąć szablon do tyłu. - 10 -
a Obrabiany element (a) z otworem w krawędzi czołowej jest wysunięty do przodu: Przesunąć szablon do przodu. Warianty zastosowań Przedni łącznik ustawić równo z przednią krawędzią boku, tylny łącznik równo z tylną krawędzią boku. Gotowy korpus z dwoma górnymi łącznikami (złącze kątowe) oraz podniesionym dnem (połączenie typu T). - 11 -
Łączenie na kołki listew ram Przy wykonywaniu ram może się zdarzyć, że z powodu szerokości listew nie można zastosować przewidzianego odstępu od zderzaka. W takim przypadku wyrównajcie Państwo pozycję listew w stosunku do otworów szablonu, a następnie przesuńcie zderzak do obrabianych elementów. Listwy ram łączone po skosie na kołki Szablon usytuować w pozycji przedniej Ewentualnie przesunąć zderzak zależnie od szerokości listwy - 12 -
Gotowe złącze kątowe Widoczne połączenie na kołki W tym wypadku odstępujemy od określonych zasad mocowania elementów obrabianych: Poziomy element kładzie się na pionowy. Płaszczyzny wewnętrzne spoczywają w tym przypadku na profilu podstawy. Krawędzie ustawia się równo ze sobą dzięki czemu pasują doskonale, także gdy szablon nie jest dokładnie ustawiony na ½ grubości drewna, ponieważ obrabianych elementów nie trzeba odchylać i ustawiać w innej pozycji. Ustawić szablon w pozycji przedniej, nastawić głębokość wiercenia i wykonać wiercenie przelotowe. Widoczne kołki mogą stanowić cechę stylizacji. - 13 -