Przeznaczenie i zastosowanie Głównym zadaniem reduktorów ciśnienia Ris jest obniżenie ciśnienia cieczy do optymalnych wartości funkcjonalnych poniżej dopuszczalnych wartości maksymalnych w celu zabezpieczenia przed uszkodzeniem elementów instalacji położonych za reduktorem. Reduktory ciśnienia Ris są szczególnie zalecane w instalacjach wody użytkowej. Zalecane jako reduktory końcowe, do ostatecznej redukcji ciśnienia. Reduktory Ris zaleca się używać w instalacjach sanitarnych, w których ciśnienie przed nimi nie przekracza 15 bar. Reduktory te charakteryzują się zwartą budową, dzięki której zajmują małą przestrzeń w instalacji. (Regulowany reduktor ciśnienia, jednogniazdowy, tłokowy z komorą wyrównawcza) Charakterystyka Wymiary: Przyłącza do rurociągu: gwintowane GW zgodnie z ISO 228/1 Przyłącze do manometru: gwintowane GW 1/4 zgodnie z ISO 7/1 Zakres pracy: Maksymalne ciśnienie zasilające: 1,5 MPa Zakres redukcji ciśnienia: 0,05-0,4 MPa Fabryczna nastawa ciśnienia: 0,3 MPa Temperatura robocza: 0 +80 o C Czynnik roboczy: woda Wymiary i budowa DN H L A 3/8" 100 52 ø32 1/2" 100 52 ø32 3/4" 100 52 ø32 *wymiary [mm] Strona 1 z 6
Opis Materiał Korpus Mosiądz CW617N UNI EN 12165 Uszczelka Membrana Elastomer nitrylowy NBR Elastomer nitrylowy NBR Gniazdo Mosiądz CW614N UNI EN 12164 Pręt Mosiądz CW614N UNI EN 12164 Gwint przyłącza GZ/GZ UNI EN ISO 228 Części z tworzyw Przyłącze manometru Nylon 6 z 30% zaw. włókna szklanego GW G1/4 Zasada działania Działanie reduktora ciśnienia Ris opiera się na bilansowaniu siły przeciwstawnej sprężyny i nacisku ciśnienia cieczy działającego na tłok. Sprężyna otwiera reduktor, natomiast ciśnienie działające na powierzchnię użytkową tłoka zamyka go. Kiedy brak jest rozbioru wody, ciśnienie na wejściu wzrasta, popychając tłok reduktora w dół. W ten sposób zawieradło zamyka przekrój przelotowy reduktora utrzymując ciśnienie nastałym poziomie nastawy, ustawionym na sprężynie; minimalna różnica ciśnienia występująca na zawieradle umożliwia jego szczelne zamknięcie. Przy rozbiorze wody za reduktorem, ciśnienie działające na tłok ustępuje sile przeciwstawnej sprężyny na zawieradło pozwala na jego otwarcie oraz na przepływ cieczy. Im wyższe jest zapotrzebowanie na wodę ze strony sieci użytków, tym mniejsze jest ciśnienie na tłoku i większy przepływ wody. Strona 2 z 6
Nastawa reduktora cinienia Końcowa nastawa reduktora ciśnienia powinna być przeprowadzane przy instalacji całkowicie wypełnionej oraz przy całkowicie zamkniętym rozbiorze wody, w przeciwnym razie otrzymane wartości byłyby zafałszowane ze względu na fakt, iż w czasie ewentualnego poboru, ciśnienie na wyjściu zmniejsza się w zależności od ilości potrzebnego przepływu. Nastawa reduktora ciśnienia wykonywana jest poprzez zakręcenie tulei wewnętrznej lub śruby zewnętrznej w kierunku ruchu wskazówek zegara w celu zwiększenia wartości ciśnienia lub odkręcenie jej w kierunku przeciwnym w celu jego zmniejszenia. Operacje nastawy: Zamknąć zawór odcinający znajdujący się za reduktorem ciśnienia. Nastawić reduktor ciśnienia za pomocą odpowiedniego klucza w zależności od modelu. Operację nastawy można uznać za zakończoną, kiedy manometr wskaże żądane ciśnienie. Ostrzeżenie: Wykonać kilka operacji rozładowania w celu sprawdzenia stabilności nastawy. Gdy instalacja pracuje, ciśnienie odczytywane na manometrze może być zafałszowane przez nadciśnienie instalacji grzewczej, ewentualnej korekty należy dokonać przy zatrzymanej instalacji i w temperaturze otoczenia. Dynamika płynów Wykres spadków cisnienia Wartości przedstawione na wykresach uzyskano przy: Ciśnieniu przed reduktorem równym 800 kpa (8 bar) Ciśnieniu za reduktorem równym 300 kpa (3 bar) Przedstawione wartości odnoszą się tylko do reduktora ciśnienia Ris Wykres spadków ciśnienia reduktora ciśnienia przedstawia straty ciśnienia w zależności od przepływu na wyjściu do odbiorników. Strona 3 z 6
PRZYKŁAD Rozważam reduktor ciśnienia o średnicy 1/2 o nastawie wstępnej ciśnienia równej P=300 kpa i przyjmuję przepływ Q = 1500 l/h nawyjściu do odbiorników. Z wykresu wynika, że dla takiego przepływu Q, wartość ciśnienia wynosi P1 = 60 kpa. Na manometrze reduktora ciśnienia, odczytamy wartość ciśnienia P0 = 300-60 = 240 kpa, która stanowi wartość ciśnienia na wyjściu do odbiorników. Dobór reduktora ciśnienia Prawidłowa decyzja co do liczby reduktorów ciśnienia potrzebnych do obniżenia ciśnienia, jest istotna, gdyż pozwala na uniknięcie zjawiska kawitacji. Zjawisko to powoduje nadmierną hałaśliwość reduktora, co z kolei powoduje zakłócenia w odbiorze i może doprowadzić do uszkodzenia samego reduktora. Z tego powodu odsyłamy do części niniejszej karty technicznej poświęconej temu zagadnieniu w celu podjęcia właściwej decyzji co do liczby reduktorów w zależności od skoku ciśnienia, jaki chcemy uzyskać. Aby uniknąć zjawiska kawitacji, a więc nadmiernego hałasu armatury, zaleca się dobór liczby reduktorów ciśnienia potrzebnych do osiągnięcia określonego skoku ciśnienia, jak przedstawiono na wykresie WYKRES KAWITACJI. Wykres kawitacji przedstawia trzy strefy działania reduktora ciśnienia w zależności od ciśnienia przed i za reduktorem: STREFA 1: Strefa wadliwego działania. Zjawisko kawitacji jest zauważalne i obecne wewnątrz reduktora: unikać pracy reduktora na takim poziomie ciśnienia. STREFA 2: Strefa krytyczna. Istnieje możliwość wystąpienia zjawiska kawitacji wewnątrz reduktora. Nie zaleca się stosowania reduktora w tym zakresie wartości ciśnienia. STREFA 3: Strefa działania. Reduktor pracuje w warunkach optymalnych i kawitacja nie występuje. Zakres wartości ciśnienia jest optymalny dla pracy reduktora. Aby uniknąć zjawiska kawitacji, zaleca się pracę reduktora w obrębie STREFY 3, a oprócz tego należy unikać sytuacji, w której stosunek między maksymalnym ciśnieniem wlotowym a ciśnieniem regulowanym za reduktorem przekracza wartość 2,5. DOBÓR Reduktor ma pracować w następującym przedziale ciśnienia: P na wejściu: PM = 8,5 bar P na wyjściu: PV = 1,5 bar Strona 4 z 6
Jak widać na wykresie (Punkt 1), przy takich wartościach ciśnienia roboczego, reduktor ciśnienia na pewno ulegnie zjawisku kawitacji. Aby uniknąć takich zjawisk, pamiętając, że stosunek między maksymalnym ciśnieniem na wejściu i ciśnienie wyregulowane na wyjściu nie powinien przekraczać wartości 2,5, można zastosować połączenie seryjne drugiego reduktora ciśnienia tak, aby uzyskać taki skok ciśnienia w postaci dwóch odrębnych skoków ciśnienia. Możliwym rozwiązaniem jest więc zastosowanie dwóch reduktorów ciśnienia połączonych seryjnie pracujących w STREFIE 3 wykresu, podzielenie różnicy ciśnienia na dwa skoki redukcyjne tak, żaby stosunek ciśnienia nie przekroczył 2,5. Możliwe rozwiązanie: Reduktor ciśnienia A [Punkt 2]: P na wejściu: PM = 8,5 bar Stosunek ciśnienia 8,5/3,5 = 2,4 < 2,5 P na wyjściu: PV = 3,5 bar Reduktor ciśnienia B [Punkt 3]: P na wejściu: PM = 3,5 bar Stosunek ciśnienia 3,5/1,5 = 2,3 < 2,5 P na wyjściu: PV = 1,5 bar UWAGA: Ciśnienie za reduktorem nie może być nigdy wyższe niż maksymalne ciśnienie pracy armatur znajdujących się za reduktorem w celu uniknięcia ich uszkodzenia lub wadliwego działania. Oprócz działania poprzez skok ciśnienia, zjawiska kawitacji reduktora ciśnienia mogą być również kontrolowane poprzez dobranie optymalnej prędkości cieczy przez niego przepływającej. Zaleca się dobór średnicy reduktora ciśnienia tak, aby prędkość cieczy przepływającej przez niego, mieściła się w następującym przedziale: Dla wody: V =0,7 1,5 m/s (zastosowanie w mieszkaniach) V = 1 3,5 m/s (zastosowanie w przemyśle) * UWAGA: Wykres kawitacji ma jedynie na celu dostarczenie technikowi przybliżonych informacji umożliwiających połączenie wybranego komponentu z odpowiednim rozmiarem instalacji. Wartości zawarte w tabeli nie są wiążące i nie stanowią granicznych wartości wydajności armatur. Instalacja Środki ostrożności przy montażu: Na początku instalacji stosować zawsze filtr. Przeprowadzać rutynową konserwację filtrów. Przestrzegać kierunku przepływu wskazywanego przez strzałkę umieszczoną na korpusie Używać zaworów odcinających w celu umożliwienia ewentualnych czynności konserwacyjnych. Czyścić rury przed i za reduktorem ciśnienia w celu uniknięcia jego uszkodzenia. Reduktor może być zamontowany poziomo, pionowo lub zwrócony w dół. Strona 5 z 6
Uwagi dodatkowe Zastrzega się prawo do wprowadzania poprawek i zmian w opisanych produktach i w ich danych technicznych w każdym momencie i bez uprzedzenia. Odniesieniem są zawsze instrukcje załączane do dostarczanych produktów, niniejszy dokument jest jedynie pomocą, w razie gdyby instrukcje te okazały się zbyt schematyczne. Ponadto producent nie ponosi odpowiedzialności za stosowanie produktów w sprzeczności z istniejącymi normami. Nasz dział techniczny pozostaje do Państwa dyspozycji w sprawie wszelkich wątpliwości, problemów, wyjaśnień. Wyrób użyty do instalacji należy zabezpieczyć przed uszkodzeniami, mianowicie: - udarami i wibracjami występującymi w miejscu zamontowania, - naprężeniami spowodowanymi przez rurociągi lub wyposażenie (najlepiej instalować na cokole lub w uchwycie, w celu zabezpieczenia instalacji przed naporem czynnika) - zbyt wysokimi temperaturami czynnika roboczego i otaczającego powietrza, - wywołanymi środowiskiem korozyjnym, - spowodowanymi niekorzystnymi warunkami hydraulicznymi (np. udar, kawitacja). Po zamontowaniu przepłukać rurociąg celem usunięcia zanieczyszczeń. Strona 6 z 6