Dominującym objawem migreny jest napadowy ból głowy. Napady bólu trwają od kilku do kilkudziesięciu godzin, na ogół nawracają w nieregularnych odstępach czasu. {loadposition related_items} Anna, Krystyna i Ewa pracują w jednej firmie. Anna jest brunetką, Krystyna blondynką a Ewa farbuje włosy na rudo. Różni je również tusza, wzrost, sytuacja rodzinna, upodobania. Łączy natomiast jedno: wszystkie cierpią z powodu migreny. - Dlaczego migrena nie męczy naszego szefa? pyta Anna. - Łatwiej byłoby mu wytłumaczyć złe samopoczucie. Zapewne dlatego, że trzy razy częściej na migrenę chorują kobiety. - Do niedawna, nie wierzyłam, że cokolwiek mi pomoże wspomina Krystyna. Migrena jest chorobą przewlekłą, z której nie można chorego raz na zawsze wyleczyć, ale pocieszający jest fakt, że można skutecznie zmniejszyć dolegliwości, poprawić jakość życia. - Przez długi czas wszyscy ze mnie żartowali, cytując dowcip to nie migrena, tylko łeb cię boli wspomina Ewa. Aż poszłam do lekarza i po dokładnym badaniu i przeprowadzeniu wywiadu postawił diagnozę. - Nie należy leczyć się na własną rękę potwierdza Anna. Robiłam to przez kilka lat. Straciłam dużo czasu i bardzo się męczyłam. Jak odróżnić migrenę od innych bólów głowy? Lekarze rozróżniają dzisiaj ponad 165 różnych form bólów głowy. Najważniejsze i najczęstsze z nich to: migrena, klasterowy ból głowy, ból głowy typu napięciowego i tzw. bóle głowy "z odbicia " należące do bólów głowy wywołanych przez leki. Bóle głowy mogą być wynikiem wielu różnych chorób jak również stosowanych w ich leczeniu leków. Należą do nich min. leki obniżające ciśnienie, moczopędne, niektóre leki przeciwastmatyczne, antybiotyki, tabletki antykoncepcyjne. Dlatego najpierw trzeba udać się do lekarza rodzinnego, a ten w razie potrzeby może wydać skierowanie do lekarza specjalisty. Co to jest migrena? To choroba, której dominującym objawem jest napadowy ból głowy. Napady bólu trwają od kilku do kilkudziesięciu godzin, na ogół nawracają w nieregularnych odstępach czasu. W typowych przypadkach ból ma charakter jednostronny, zwykle umiejscowiony jest za gałką oczną, w czole i skroni. Niekiedy bywa obustronny lub naprzemienny tzn. raz po jednej a raz po drugiej stronie. 1 / 5
W niektórych przypadkach ból może być zlokalizowany w tyle głowy. Ból o na ogół dużym natężeniu najczęściej określany jest jako pulsujący, tętniący. Bywa też łagodny lub tak silny że wyłącza całkowicie chorego z życia. W rzadkich przypadkach napad migreny może przebiegać bez bólu. Charakterystyczną cechą migreny jest obecność objawów towarzyszących jak nudności, wymioty zawroty głowy, nadwrażliwość na światło i dźwięk a także na inne bodźce np. zapach. Oprócz objawów towarzyszących u ok. 20% chorych na migrenę może wystąpić tzw. aura pod postacią objawów wzrokowych ( mroczki, zygzaki, zaniewidzenie ), czuciowych, zaburzeń mowy czy nawet porażenia. Inną charakterystyczną cechą migreny jest nasilanie się bólu w czasie wysiłku fizycznego. Anna: - Pamiętam, że ataki bólu głowy miewałam od zawsze, jeszcze jak byłam dzieckiem. Początkowo były dość rzadkie, potem ich częstość i nasilenie zmieniały się w różnych okresach mojego życia. Kiedy stwierdzono, że mam nadciśnienie, doszłam do wniosku, że to ono jest powodem migreny i przez długi czas tak myślałam. Dziś Anna wie już, że się myliła. - Większość najnowszych badań nie wykazuje związku między podwyższonym ciśnieniem tętniczym krwi a migreną mówi prof. Krzysztof Narkiewicz z Katedry Nadciśnienia Tętniczego i Diabetologii Akademii Medycznej w Gdańsku. - To nie podwyższone ciśnienie powoduje ból głowy, ale raczej odwrotnie ból głowy i związana z nim reakcja stresowa może powodować wzrost ciśnienia. Chorzy wiedząc, że mają nadciśnienie tętnicze automatycznie wiążą z nim ból głowy, ale ten może występować z zupełnie innych powodów. Krystyna: - W poprzedniej pracy nie ukrywałam, że jestem migrenikiem czyli osobą chorą na migrenę. Bałam się, ze moje bóle głowy będą uznawane za wymówkę od pracy. Starałam się je ukryć, ale to było bardzo kłopotliwe. Nagły, silny ból zaskakiwał mnie samą i uniemożliwiał kontynuowanie pracy. na szczęście w domu nie musiałam udawać. Mąż wiedział, że jak mam atak nie ugotuje mu obiadu i nie wyprasuję koszuli. Postawa Krystyny jest wśród migreników bardzo powszechna. Badania przeprowadzone w grupie osób przewlekle chorych wykazały iż pacjenci z niewydolnością serca czy reumatyzmem lepiej oceniają jakość swojego życia niż chorzy na migrenę. Jak powstaje migrena? Dolegliwość ta nie jest chorobą ani psychiczną ani psychosomatyczną. Badania naukowe obaliły teorie osobowości migrenowej. Naukowcy sformułowali kilka teorii na temat jej powstawania: neurowaskularną, neurogenną i biochemiczną. Dla chorych jednak najważniejszą wiedzą nie jest mechanizm powstawania bólu, tylko czynniki bezpośrednio go prowokujące, choć nie będące jego przyczyną zwane wywoływaczami. Ich odkrycie a następnie unikanie jest 2 / 5
pierwszym krokiem w leczeniu migreny. Wywoływaczami mogą być: - sen - zarówno za krótki, jak i za długi. Czasem występuje tzw. migrena weekendowa, ponieważ chorzy w sobotę i niedzielę dłużej śpią. Jeśli pacjenci zachowają rytm snu i budzenia się również w weekend częstość ataków się nie zwiększy. Typowym czynnikiem prowokującym atak jest również zmiana rytmu snu i czuwania w czasie długiej podróży. - stres np. strach przed ważnym wydarzeniem jak egzamin. Niektórzy pacjenci mają napad migreny w czasie odpoczynku po stresie. Migrena występująca w dni wolne u osób intensywnie pracujących przez cały tydzień nazywana jest migreną weekendową. - pożywienie - Około 10% chorych uważa, że napady migreny wywołują u nich niektóre produkty żywnościowe. Są to m.in.: Czerwone wino Określone rodzaje serów Czekolada Tłuste potrawy Owoce cytrusowe Orzechy Chińskie potrawy Stosowanie drastycznej diety odchudzającej może również wywołać napady migreny. U osób pijących kawę, wywoływaczem może być obniżenie poziomu kofeiny we krwi. - hormony - Na przebieg migreny wpływ mają również żeńskie hormony płciowe. Przed okresem dojrzewania na migrenę choruje więcej chłopców niż dziewcząt. Potem stosunek ten odwraca się i wynosi 2:1. U co dziesiątej kobiety migrena jest ściśle związana z cyklem miesiączkowym. U niektórych pacjentek stosowanie pigułek antykoncepcyjnych nasila bóle migrenowe. Zaś u wielu pacjentek w ciąży migrena wyraźnie łagodnieje. Potem bóle powracają w tej samej częstotliwości co przed ciążą. Po menopauzie bóle są rzadsze i łagodniejsze. pogoda - Co druga osoba cierpiąca na migrenę uskarża się, że jej dolegliwości są spowodowane nagłym spadkiem ciśnienia, wiatrem halnym, nagłą zmianą pogody. 3 / 5
- bodźce zewnętrzne bardzo rzadko. Może to być migoczące światło telewizora lub światła w dyskotece, hałas, silne zapachy perfum lub chemikalia. Wielu pacjentów nie może przebywać przez dłuższy czas w pomieszczeniach klimatyzowanych lub zadymionych. Ewa: - Kiedy wykluczyłam czynniki wywołujące u mnie ataki migreny, ilość napadów bardzo zmalała. Mnie pomogły dopiero leki mówi Anna. Krystyna zmieniła pracę i w nowej firmie jest dużo mniej zestresowana. Dodatkowo, żeby towarzyszyć córce, zapisała się na jogę i od tego czasu bóle głowy niemal ustąpiły. Jak zwalczać objawy migreny? Szczególnie efektywna jest identyfikacja czynników prowokujących migrenę i ich unikanie. Ważnym elementem terapii jest "leczenie bez leków". Jego podstawą jest unikanie stresu. Istnieją profesjonalne programy walki ze stresem. Dobre rezultaty przynoszą ćwiczenia rozluźniające i uprawianie sportu. Jest też kilka form leczenia alternatywnego jak akupunktura, joga czy homeopatia. - Istnieje wiele preparatów homeopatycznych dostępnych w aptekach (np. Homeogene 49), którymi można leczyć objawy migreny mówi Anna Słowińska, lek. med. pediatra homeopata. Trzeba jednak skonsultować się z lekarzem homeopata, który zbada czy podłożem występowania migreny u danego pacjenta nie jest inne schorzenie oraz dobierze odpowiedni lek. Znaczną część napadów migreny można zwalczać prostymi środkami. Nie powinno się sięgać po leki przeciwbólowe, jeżeli ból ma niewielkie nasilenie. Czasami pomoże woreczek z lodem, masaż, odpoczynek w cichym, ciemnym pokoju lub krótka drzemka. Jest wiele leków dostępnych bez recepty, które mogą być stosowane w bólach głowy, ale to nie oznacza, że możemy leczyć się sami. W szczególnie ciężkich wypadkach lekarze mają możliwość zapobiegać migrenie innymi lekami, np. betablockerami. Zanim jednak wypróbujemy leczenie medykamentami, musimy spełnić następujące warunki: Chory musi mieć trzy lub więcej ataków miesięcznie Ataki trwają dłużej niż 48 godzin Ataki nie ustępują po użyciu tabletek, czopków, sprayu do nosa lub samoiniekcji Ataki przechodzą ciężko Leki, które powinny pomóc w ostrych atakach wywołują inne nieprzyjemne działanie uboczne 10 przykazań migrenika 1. przestrzegać regularnego rytmu pracy i odpoczynku; 2. w dni wolne od pracy nie spać dłużej niż w pozostałe dni tygodnia; 3. unikać nadmiernych wysiłków fizycznych i psychicznych; 4. jeść w regularnych odstępach czasu, eliminując z diety potencjalne czynniki prowokujące; 5. ograniczyć spożycie kawy, herbaty i leków przeciwbólowych; 6. zwracać uwagę na prawidłową postawę ciała, unikając pochylenia głowy ku przodowi; 7. dbać o okresową relaksację mięśni w czasie intensywnej pracy; 4 / 5
8. unikać znacznych wysiłków fizycznych podczas upałów; 9. unikać intensywnego oświetlenia, hałasu i silnych zapachów; 10. stosować umiar we wszystkim. Katarzyna Bizoń 5 / 5