Gniazda procesorów podst. inf.

Podobne dokumenty
Budowa komputera. Magistrala. Procesor Pamięć Układy I/O

Budowa komputera. Magistrala. Procesor Pamięć Układy I/O

Sprzęt komputerowy 2. Autor prezentacji: 1 prof. dr hab. Maria Hilczer

Procesory. Schemat budowy procesora

Budowa Mikrokomputera

Sprzęt komputerowy 2. Autor prezentacji: 1 prof. dr hab. Maria Hilczer

Architektura Systemów Komputerowych. Rozwój architektury komputerów klasy PC

RDZEŃ x86 x86 rodzina architektur (modeli programowych) procesorów firmy Intel, należących do kategorii CISC, stosowana w komputerach PC,

Funkcje procesora: kopiowanie danych z pamięci do rejestru z rejestru do pamięci z pamięci do pamięci (niektóre procesory)

Bajt (Byte) - najmniejsza adresowalna jednostka informacji pamięci komputerowej, z bitów. Oznaczana jest literą B.

Budowa komputera Komputer computer computare

Komputer IBM PC niezależnie od modelu składa się z: Jednostki centralnej czyli właściwego komputera Monitora Klawiatury

Budowa i zasada działania komputera. dr Artur Bartoszewski

Nowinki technologiczne procesorów

Architektury komputerów Architektury i wydajność. Tomasz Dziubich

Systemy operacyjne i sieci komputerowe Szymon Wilk Superkomputery 1

Nowinki technologiczne procesorów

Nowinkach technologicznych procesorów

Architektura mikroprocesorów TEO 2009/2010

Materiały dodatkowe do podręcznika Urządzenia techniki komputerowej do rozdziału 5. Płyta główna i jej składniki. Test nr 5

Mikroprocesory rodziny INTEL 80x86

PROGRAMOWANIE WSPÓŁCZESNYCH ARCHITEKTUR KOMPUTEROWYCH DR INŻ. KRZYSZTOF ROJEK

4.2. Współczesne generacje procesorów

Spis treúci. Księgarnia PWN: Krzysztof Wojtuszkiewicz - Urządzenia techniki komputerowej. Cz. 1. Przedmowa Wstęp... 11

GNIAZDA PROCESORÓW AMD

Artur Janus GNIAZDA PROCESORÓW INTEL

Bibliografia: pl.wikipedia.org Historia i rodzaje procesorów w firmy Intel

Bibliografia: pl.wikipedia.org Historia i rodzaje procesorów w firmy Intel

LEKCJA TEMAT: Zasada działania komputera.

PROCESOR Z ODBLOKOWANYM MNOŻNIKIEM!!! PROCESOR INTEL CORE I7 4790K LGA1150 BOX

Architektura mikroprocesora DSI I

Płyty główne rodzaje. 1. Płyta główna w formacie AT

SYSTEMY OPERACYJNE WYKŁAD 1 INTEGRACJA ZE SPRZĘTEM

Logiczny model komputera i działanie procesora. Część 1.

Wykład 2. Mikrokontrolery z rdzeniami ARM

RODZAJE PAMIĘCI RAM. Cz. 1

Programowanie Niskopoziomowe

Architektura systemów komputerowych. dr Artur Bartoszewski

SYSTEMY OPERACYJNE I SIECI KOMPUTEROWE

Architektura komputerów

Architektura komputerów

Podstawy obsługi komputerów. Budowa komputera. Podstawowe pojęcia

Architektura komputera wg Neumana

Procesory firmy ARM i MIPS

LEKCJA TEMAT: Współczesne procesory.

Wykład 6. Mikrokontrolery z rdzeniem ARM

Dydaktyka Informatyki budowa i zasady działania komputera

Układ sterowania, magistrale i organizacja pamięci. Dariusz Chaberski

Rodzaje gniazd, identyfikacja i układy chłodzenia procesorów

Budowa mikroprocesora. Znaczenie poszczególnych układów:

Architektura komputerów

Gniazdo procesora. Gniazdo procesora to rodzaj złącza na płycie głównej komputera, w którym umieszczany jest procesor.

Larrabee GPGPU. Zastosowanie, wydajność i porównanie z innymi układami

Jednostka centralna. Miejsca na napędy 5,25 :CD-ROM, DVD. Miejsca na napędy 3,5 : stacja dyskietek

Który z podzespołów komputera przy wyłączonym zasilaniu przechowuje program rozpoczynający ładowanie systemu operacyjnego? A. CPU B. RAM C. ROM D.

Chipset i magistrala Chipset Mostek północny (ang. Northbridge) Mostek południowy (ang. Southbridge) -

UTK ARCHITEKTURA PROCESORÓW 80386/ Budowa procesora Struktura wewnętrzna logiczna procesora 80386

Wersje desktopowe (Kaby Lake-S)

Technika mikroprocesorowa. Linia rozwojowa procesorów firmy Intel w latach

pl.wikipedia.org Historia i rodzaje procesorów

Architektura systemów komputerowych. dr Artur Bartoszewski

Kabel USB 2.0 do poù¹czenia komputerów PCLinq2 (PL-2501) podrêcznik u ytkownika

Technika mikroprocesorowa. W. Daca, Politechnika Szczecińska, Wydział Elektryczny, 2007/08

Budowa pamięci RAM Parametry: tcl, trcd, trp, tras, tcr występują w specyfikacjach poszczególnych pamięci DRAM. Czym mniejsze są wartości tych

Podsystem graficzny. W skład podsystemu graficznego wchodzą: karta graficzna monitor

13.Dodatkowe funkcje charakteryzujące mikroprocesory z rozszerzeniem SSE: SSE2 SSE3 SSE4 ( HD Boost )

Architektura systemów komputerowych. dr Artur Bartoszewski

Wykład 2. Mikrokontrolery z rdzeniami ARM

ARCHITEKTURA PROCESORA,

Procesor (ang. processor), także CPU (ang. Central Processing Unit) urządzenie cyfrowe sekwencyjne, które pobiera dane z pamięci, interpretuje je i

PYTANIA BUDOWA KOMPUTERA kartkówki i quizy

Technologie informacyjne (wyk.2) Budowa komputera klasy PC (procesory, płyta główna - chipset, interfejsy, BIOS, pamięć) dr Tomasz Ordysiński

Tranzystory buduje się na bazie trzech warstw półprzewodnikowych w strukturach: PNP lub NPN.

1. Serwer. 2. Komputer desktop 9szt. Załącznik nr 1 do SIWZ

PAMIĘCI. Część 1. Przygotował: Ryszard Kijanka

Architektura systemów komputerowych

Organizacja typowego mikroprocesora

Wybrane bloki i magistrale komputerów osobistych (PC) Opracował: Grzegorz Cygan 2010 r. CEZ Stalowa Wola

Architektura komputera

Wykład 4. Przegląd mikrokontrolerów 16-bit: - PIC24 - dspic - MSP430

Wprowadzenie do informatyki i użytkowania komputerów. Kodowanie informacji System komputerowy

Magistrala. Magistrala (ang. Bus) służy do przekazywania danych, adresów czy instrukcji sterujących w różne miejsca systemu komputerowego.

PAMIĘCI SYNCHRONICZNE

Architektura komputerów

Komputer DELL Optiplex 7010 w obudowie DT (Desktop Tower) Intel Pentium G x 2,9 GHz / 4 GB / 250 GB / DVD-RW / Windows 7 Professional

Komputer VIPER i x4,2ghz 8GB GTX 1050TI 4GB 1TB USB 3.0

8. MAGISTRALE I GNIAZDA ROZSZERZEŃ. INTERFEJSY ZEWNĘTRZNE.

Wydajność obliczeń a architektura procesorów. Krzysztof Banaś Obliczenia Wysokiej Wydajności 1

BUDOWA KOMPUTERA. Monika Słomian

1. Budowa komputera schemat ogólny.

Architektura komputerów egzamin końcowy

Sprawdzian test egzaminacyjny 2 GRUPA I

Architektura komputerów

Podstawy techniki cyfrowej Układy wejścia-wyjścia. mgr inż. Bogdan Pietrzak ZSR CKP Świdwin

Wykład I. Podstawowe pojęcia. Studia Podyplomowe INFORMATYKA Architektura komputerów

II seria ćwiczeń NiEUKT

Załącznik nr 6 do SIWZ nr postępowania II MJ Zaoferowany. sprzęt L P. Parametry techniczne

URZĄDZENIA WEJŚCIA-WYJŚCIA

Systemy wbudowane Mikrokontrolery

Transkrypt:

Gniazda procesorów podst. inf. Bez wątpienia procesor jest jednym z newralgicznych elementów zestawu komputerowego. Od jego wydajności zależy komfort pracy użytkownika. Z tego te powodu procesor jest zwykle podstawowym czynnikiem, rozważanym podczas zakupu komputera. Procesor (CPU - Central Processing Unit) jest to centralna jednostka obliczeniowa, a więc serce każdego komputera. To właśnie on zajmuje się wykonywaniem uruchamianych programów i przetwarzaniem danych. Tak naprawdę na mikroprocesor składa się wiele zintegrowanych układów scalonych. Procesor centralny składa się z trzech części: arytmometru, czyli jednostki arytmetyczno-logicznej (ALU-ang. Arithmetic and Logic Unit), jednostki sterującej oraz rejestrów. W arytmometrze odbywaj ą się wszystkie obliczenia realizowane przez komputer. Jednostka sterująca odpowiada natomiast za dostarczanie arytmometrowi danych do obliczeń z pamięci operacyjnej, przekazanie wyników z powrotem do pamięci oraz za właściwą kolejność przetwarzania danych. Rejestr składa się z niewielkich komórek pamięci, w których przechowuje si ę adresy wybranych miejsc pamięci operacyjnej oraz dane i wyniki obliczeń. W wyróżnionym rejestrze nazywanym licznikiem rozkazów jest umieszczany adres miejsca w pamięci wewnętrznej zawierającego bieżące zakodowane polecenie dla procesora. Procesor centralny w pełni nadzoruje pracę komputera, której najmniejszą jednostką jest cykl rozkazowy. Transfer informacji między poszczególnymi sekcjami procesora odbywa się za pomocą magistral. Oddzielne kanały są przeznaczone dla danych (magistrala danych), a oddzielne dla instrukcji przesyłanych mi ędzy ALU i kontrolerem (magistrala kontrolera). Magistrala adresowa służy z kolei do przekazywania informacji między jednostką arytmetyczno-logiczną, a rejestrem. Procesor wyposażony jest tak e w zegar wyznaczający jego własną częstotliwość, z jaką odbywają się wszystkie przeprowadzane w nim operacje. Im wy sza częstotliwość taktowania, tym procesor jest szybszy. Do skomplikowanych obliczeń matematycznych starszego typu procesory 386 lub 486 potrzebowały wsparcia w postaci koprocesora matematycznego. Jest on wyspecjalizowany w obliczeniach arytmetycznych i odciąć a główny procesor przy dokonywaniu szczególnie dużej liczby obliczeń. Architektura: CISC - według architektury CISC były tworzone pierwsze procesory, które wyposażano w pełny zestaw instrukcji mający im zapewnić wykonanie każdego polecenia użytkownika (a konkretnie programu). Na wykonanie jednej instrukcji potrzeba więcej ni jednego cyklu zegara systemowego. RISC - rodzaj architektury procesora, według której produkowane są najnowocześniejsze i najbardziej wydajne procesory, w którym obliczenia mają zredukowany zestaw instrukcji. liczba bitów przetwarzanych w jednym cyklu, częstotliwość taktowania podawana jest w MHz, lub w GHz - 1 -

Podstawowe pojęcia: ALU moduł arytmetyczno-logiczny; jest to główna jednostka wykonawcza procesora odpowiedzialna za wykonywanie obliczeń. CPU centralna jednostka wykonawcza; często stosowane w literaturze fachowej określenie procesora. FPU oddzielny blok wykonawczy nazywany koprocesorem arytmetycznym, służący do przeprowadzania numerycznych obliczeń zmiennoprzecinkowych. Pierwotnie występował jako oddzielny układ scalony, obecnie często zintegrowany z układem procesora. FSB Magistrala systemowa, struktura połączeń umożliwiająca wymianę informacji pomiędzy procesorem i pamięcią operacyjną. Szybkość jej działania określa częstotliwość pracy zegara systemowego wyra ona w MHz. Hyper-Threading HT to technologia współbieżnej wielowątkowości, możliwość korzystania z wielozadaniowości systemu bez straty w wydajności. Platforma wyposażona w procesor w Hyper-Threading będzie zachowywać się tak, jakby była wyposaż ona w dwa procesory. - 2 -

Wątki i zadania rozkładane są na dwa logiczne procesory, zapobiegając tym samym "zatykaniu" procesora przez jedną aplikację. Mnożnik liczba określająca, ile razy szybciej w stosunku do podstawowej częstotliwości magistrali systemowej pracują układy wewnętrzne procesora oraz w większości procesorów tak e pamięć podręczna pierwszego poziomu. MMX nazwa stosowana na określenie rozszerzenia zestawu instrukcji procesorów x8 6 wykonywanych przez specjalizowany moduł arytmetyki stałoprzecinkowej typu SIMD. Pamięć operacyjna jest to zainstalowana w komputerze pamięć o swobodnym dostępie (tzw. RAM), słu ąca do przechowywania kodu programu, danych i wyników wykonywanych operacji. Pamięć podręczna (CACHE) bardzo szybki typ pamięci (szybszy od pamięci operacyjnej), wykorzystywany do przechowywania aktualnie wykonywanych przez procesor instrukcji i niezbędnych danych. Dzieli się na pamięć pierwszego poziomu L1 (zintegrowaną z jednostką centralną) i zwykle większą pamięcią drugiego poziomu L2 (wyjątek stanowi Duron, gdzie większa jest pamięć L1). Cache L2 umieszczony jest zazwyczaj na płycie głównej albo w osobnej strukturze, albo w module procesor. Zarówno pamięć L1, jak i L2 mo e być podzielona na obszar danych oraz instrukcji. Rejestr jest to wewnętrzna (integralna) bardzo szybka pamięć procesora (lub jednostki wykonawczej) o swobodnym dostępie, używana do chwilowego przechowywania danych i wyników wykonywanych operacji. Każdy rejestr stanowi pojedynczą komórkę pamięci. SIMD w dużym uproszczeniu jest to rozwiązanie uniemożliwiające wykonanie tej samej operacji arytmetycznej (mnożenie, dzielenie, dodawanie lub odejmowanie) na kilku parach operandów (liczbach) równocześnie. Często jednak instrukcja SIMD składa się z kilku prostych operacji na zadanej grupie danych. Do grupy takich rozkazów zalicza si ę: MMX, SSE, SSE2, SSE3 oraz 3DNow! I 3DNow Professional. Szyna (magistrala) adresowa struktura połączeń umożliwiająca wskazanie adresu argumentu (danej) w pamięci operacyjnej. Potrzebny argument jest następnie pobierany lub wysyłany magistralą danych. Przetwarzanie potokowe rozbicie wykonywania pojedynczej instrukcji na kilka następujących po sobie faz (pobieranie, dekodowanie, pobieranie argumentów, wykonanie instrukcji, zapis). Superskalarność cechy architektury, które pozwalaj ą na wykonanie co najmniej dwóch instrukcji jednocześnie. Superskalarność procesorów najczęściej uzyskuje się zwielokratniając liczbę jednostek wykonawczych. Wielopotokowość umiejętność pobrania przez jednostkę wykonawczą kolejnej instrukcji przed zakończeniem wykonywania poprzedniego rozkazu. Oznacza to, e pojedynczy moduł mo e przetwarzać równocześnie co najmniej dwa potoki, będące w różnych stadiach realizacji.

- 3 -

Gniazda procesorów: Obecnie produkowane procesory są w obudowach typu PGA. Na płytach głównych stosowane są specjalne gniazda typu ZIF, które dzi ęki specjalnej konstrukcji umo liwiają bezproblemowe wyjęcie procesora bez u ycia siły za pomocą specjalnej dźwigienki umieszczonej w gnieździe procesora. Najpopularniejsze gniazda to: Name Pins Rows Voltage Supported Processors PreSocket 132 386 PreSocket 387 PreSocket 168 486 PreSocket Weitek Socket 1 169 3 5V 486SX, 486DX, 486DX2, 486DX4 OD Socket 2 238 4 5V 486SX, 486DX, 486DX2, 486DX4 OD, Pentium OD Socket 3 237 4 5V / 3.3V 486SX, 486DX, 486DX2, 486DX4, Pentium OD, 5x86 Socket 4 273 4 5V Pentium 60-66, Pentium OD Socket 5 320 5 3.3V Pentium 75-133 MHz, Pentium OD Socket NexGen 463 NexGen Nx586 Socket 6 235 4 3.3V Never used (486DX4, Pentium OD) Socket 7 (FSB66) 321 5 2.5-3.3V Pentium 75-200 MHz, Pentium OD, Pentium MMX, Pentium MMX OD, K5, 6x86, K6, 6x86MX SuperSocket 7 Pentium MMX, K5, K6, K6-II, K6-III, 6x86, 6x86L, MII, mp6, (FSB100) 321 5 2.0-3.3V C6, WinChip2, Crusoe Socket 8 387 5 3.1V / 3.3V Pentium Pro, Pentium Pro OD, Pentium II OD Socket 370 370 6 Socket FC-PGA 370 Socket FC-PGA2 418 Socket USD8 Socket 423 423 Socket 479 479 Socket 479 (canceled) 479 Socket µpga478 478 Socket 603 603 Socket µpga604 604 Socket 462 / A 462 Socket 462 (low profile) 462 Socket 563 µpga 563 Socket 754 754 AMD Socket 940 940 Slot 1 (SC242) Slot 2 (SC330) Slot A Slot B Slot M (PAC-418) 418 LC PDS LC III PDS FastSlot 200 242 n/a 330 n/a n/a 2.8V / 3.3V Celeron Pentium II, III, Celeron FlipChip-version Dual Pentium II Mobile Pentium II with BGA-2 outfit (µpga-2) Pentium4 Pentium4-M Prescott v0.9 Pentium 4 Pentium 4 Xeon (Foster) Pentium 4 (Prestonia) Athlon, Duron, Spitfire Athlon, Duron, Spitfire AMD Thoroughbred AMD Athlon 64 AMD Opteron Pentium II, Pentium Pro (with Socket 8 on daughtercard) Pentium II Xeon, Pentium III Xeon AMD K7 DEC alpha Merced, Itanium Apple 16bit Apple 32bit Amiga3000/4000

- 4 -

SLOT 1 - rodzaj gniazda do procesorów z rodziny Intel Pen tium II, III, Celeron Slot 1 Intel Pentium II 350MHz MMX z radiatorem (Slot 1) SLOT A - rodzaj gniazda do procesorów z rodziny AMD K7 Slot A z procesorem AMD K7 SOCKET 462/A rodzaj gniazda dla procesorów AMD Athlon, Duron Socket 462/A - 5 -

AMD Athlon XP 3200+ (Socket A) AMD Duron 1800 MHz (Socket A) SOCKET 3 rodzaj gniazda dla procesorów z rodziny Inlet 48 6 Socket 3 Intel 486 (Socket 3) - 6 -

SOCKET 5/7 - rodzaj gniazda do procesorów z rodziny Intel Cel eron, Pentium,AMD K5, K6 Socket 7 Intel Pentium 166 MHz MMX (Socket 7) AMD K5 90 MHz (Socket 7) SOCKET 8 rodzaj gniazda dla procesorów z rodziny Inlet Pe ntium Pro Socket 8-7 -

Intel Pentium Pro (Socket 8) SOCKET 370 - rodzaj gniazda do procesorów z rodziny Intel Pen tium, Celeron, Cyrix VIA C3, Texas Instruments i AMD/AMD K6 Socket 370 Via C3 933 MHz (Socket 370) Intel Pentium III 650 MHz (Socket 370) - 8 -

SOCKET 423 rodzaj gniazda dla procesorów rodziny Inlet Pentium 4 Socket 423 Intel Pentium 4 2.80 GHz (Socket 423) SOCKET 478 - rodzaj gniazda dla procesorów rodziny Inlet Pentium 4, Celeron Socket 478 Intel Celeron (Socket 478) - 9 -

SOCKET 604 - rodzaj gniazda dla procesorów rodziny Inlet Xeon Socket 604 Intel Xeon 3.06 GHz (Socket 604) SOCKET 754 - rodzaj gniazda dla procesorów rodziny AMD Athlon 64, Sempron Socket 754 AMD Sempron (Socket 754) - 10 -

SOCKET 775 (SOCKET T) - rodzaj gniazda dla procesorów rodziny Inlet Pentium 4 Socket 775/T SOCKET 939 - rodzaj gniazda dla procesorów rodziny AMD Athlon 64 Socket 939 AMD Athlon 64 (Socket 939) SOCKET 940 rodzaj gniazda dla procesorów rodziny AMD Athlon 64 FX, Opteron AMD Opteron (Socket 940) - 11 -

Parametry procesorów: Jednym z podstawowych parametrów opisuj ących ka dy procesor jest częstotliwość pracy. Obecnie najszybciej taktowane układy osiągają 4GHz. O ile jednak w danej rodzinie reguła im szybszy zegar tym wydajniejszy procesor sprawdza się niemal zawsze o, tyle w przypadku ró nych linii układów nawet tego samego producenta nie zawsze jest to prawda. Przykładowo procesor Intel Pentium III 800 MHz osiąga lepszą wydajność ni model Intel Celeron 850 MHz. Dzieje się tak dlatego, e poza samą szybkością taktowania procesora istnieją tak e inne czynniki wpływające na jego wydajność. Jedną z nich jest np. częstotliwość pracy magistrali FSB (Front Side Bus), czyli szyny, przez któr ą procesor komunikuje się z pozostałymi elementami komputera. Ogólnie stwierdzi ć mo na, e im szybciej pracuje magistrala FSB procesora, tym lepiej. Najnowsze procesory Intela I AMD potrafią dodatkowo zwielokrotnić częstotliwość pracy magistrali FSB. Oprócz cz ęstotliwości pracy wa na dla wydajności procesora jest tak e wielkość pamięci podręcznej CACHE wykorzystywanej przez procesor do przechowywania danych i instrukcji. Nawet najszybsza pamięć operacyjna zamontowana na płycie głównej jest znacznie wolniej sza od samego procesora i stanowiłaby wąskie gardło całego systemu. Dlatego procesor wyposa ony jest w znacznie szybszą pamięć podręczną, która ze wzgl ędu na du ą częstotliwość pracy (najczęściej równ ą częstotliwości pracy rdzenia procesora) zapewnia znacznie lepszy dopływ informacji do układów przetwarzających. Obecnie pamięć CACHE podzielona jest na dwa poziomy L1 i L2, któr e ró nią się pojemnościami i prędkością pracy. Pamięć podręczna pierwszego poziomu L1 została dodatkowo rozdzielona na dwie części osobn ą dla danych i instrukcji. Szybkość jak i wielkość pamięci podręcznej mają istotny wpływ na wydajność, ale niestety równie na cenę procesora. W ciągu kilku ostatnich lat jednostki centralne przestały być bardziej lub mniej udanymi klonami konstrukcji Intela. Niemal wszystkie współc zesne układy maj ą co prawda podobną architekturę bazującą na superskalarnym jądrze RISC, które pozwala na stosowanie krótkich, prostych rozkazów o stałej długo ści. Zgodność z listą rozkazów x86 zapewniona jest dzi ęki specjalnym modułom wchodzącym w skład jądra jednostki centralnej, tłumacz ącym kolejne instrukcje na wewnętrzne polecenia procesora (tzw mikrokod). Większość procesorów produkowana jest obecnie w technologii 0,13 mikrona. Dzi ęki temu oprócz zwi ększenia częstotliwości taktowania układów, mo liwe stało się znaczne obni enie napięcia zasilania jądra procesora, a co za tym idzie zmniejszenie pob ieranej mocy i wydzielanego ciepła. Producenci procesorów podkre ślają często zastosowanie w swoich produktach mechanizmów SIMD, dzi ęki którym wykonanie okre ślonej liczby obliczeń wymaga wydania mniejszej liczby poleceń, co z kolei znacznie skraca czas ich przetwarzania. Technologia ta przede wszystkim znajduje zastosowanie podczas wykonywania podobnych powtarzających się operacji na du ej ilości danych. Przykładowymi mechanizmami SIMD są: MMX, 3DNOW!, 3DNow Professional SSE, SSE2, SSE3.

- 12 -

Porównanie wydajno ści procesorów: Rynek procesorów i producenci: Obecnie mo emy wybierać spośród wielu modeli pochodz ących od zaledwie 3 producentów firm Intel, AMD oraz Via, przy czym na rynku liczą się tylko dwie pierwsze. Intel Intel jest obecnie niekwestionowanym liderem na rynku procesorów. Obecnie Intel oferuje dwa typy procesorów: Pentium 4 i Celerona. Co prawda mo na jeszcze znaleźć PEntium 3 czy Celerona Socket 370, jednak te linie procesorów mo emy traktować jako wymarłe. Czym obecnie ró ni się Celeron od produkowanego w tym samym procesie technologicznym i opartego na tym samym jądrze Pentium 4? Zasadniczą ró nicę między tymi procesorami stanowi pojemność pamięci podręcznej drugiego poziomu cache L2. W celeronach pamięć ta ma pojemność 128KB (obecnie ju 256 KB), zaś w pentium 4 a 512 KB (obecnie 1024 KB). W przypadku architektury NetBurst, w której zbudowane s ą obydwa procesory, ró nica pojemności cache L2 ma wręcz gigantyczny wpływ na zró nicowanie wydajności. Mo na śmiało uznać, e Celeron z zegarem 2GHz odpowiada wydajnością Pentium 4, pracującemu z zegarem o częstotliwości zaledwie 1.3-1.4 GHz. Jednak i w celeronach mo na doszukać się pewnych zalet, jedną z nich jest mo liwość bardzo łatwego podkr ęcania. Prawie ka dy spośród 2GHz celeronów b ędzie bez adnych dodatkowych zabiegów pracował poprawnie z zegarem 2,67 GHz. Tak i overlocking jest tym łatwiejszy, e wystarczy na płycie głównej przestawi ć częstotliwość taktowania szyny FSB na 533MHz, czyli na częstotliwość zarezerwowaną dla szybszych Pentium 4. Jeśli mowa o szybszych modelach Pentium 4 niedawno debiutował kolejny mo del tego procesora, pracujący z zegarem o częstotliwości 3,60.

- 13 -

Oprócz gigantycznej cz ęstotliwości zegara, procesor ten stanowi zupełnie nową jakość, jeśli chodzi o rozwiązania przeznaczone dla PC. Jej istotą jest HyperThreading, po polsku nazywany hiperwątkowością, czy te bardziej poprawnie współbie ną wielowątkowością. Nie wdając się w szczegóły hiperw ątkowe Pentium 4 jest widziane przez system operacyjny i oprogramowanie jako 2 procesory o sumarycznej wydajności wy szej od standardowego Pentium 4 o przeszło 30%. Ten tryb pracy co prawda w stosunkowo niewielkim stopniu wykorzystywany jest przez aplikacje, jednak zapewnia znaczny wzrost wydajności, w sytuacji, gdy wiele aplikacji pracuje równolegle. AMD Procesory AMD zrobiły na polskim rynku ogromną karierę, dzięki bardzo korzystnej relacji między ceną a wydajnością. Obecnie wśród procesorów AMD mo emy wyró nić Athlony i Durony, lecz warto pamiętać, e ten ostatni nie jest ju produkowany, a obecne jeszcze na rynku egzemplarze to ju resztki zapasów magazynowych. Mo e to i lepiej e AMD zakończyło produkcję Durona, wyposa onego w 64 KB pamięci podręcznej drugiego rzędu procesor ten, przy tylko nieznacznie ni szej cenie, wyraźnie ustępował wydajnością pracującemu z tym samym zegarem Athlonowi XP. Warto zwróci ć uwagę, e pod nazwą handlową Athlon mo emy na rynku spotkać a cztery ró ne modele procesorów. S ą to w kolejności pojawiania się na rynku: - Athlon produkowany w 0,18-mikronowej technologii z jądrem Thunderbird - Athlon XP z jądrem Palomino, równie w 0,18-mikronowej technologii - Athlon XP z jądrem Thoroughbred, w technologii 0,13-mikronowej - Athlon XP z przekonstruowanym jądrem 0,13-mikronowym (Thoroughbred-B). Warto pamiętać o tym, e dopiero w Athlonach XP zaimplementowany został, pod nazwą 3DNow Professional zestaw instrukcji SSE, zgodny ze stosowanym w Pentium III. Wcześniejsze Athlony obsługiwały jedynie instrukcje 3DNow!. Ró nica mo e się okazać dość istotna w przypadku niektórych programów, w któryc h optymalizacja dla instrukcji SSE odgrywa du ą rolę. Pozostałe modele Athlonów XP s ą funkcjonalne pomimo tego, e dość wyraźnie ró nią się wyglądem. Via Procesorowa oferta VIA Technologies w zasadzie n ie rywalizuje z tym co proponują Intel i AMD, stanowiąc raczej inteligentne dopełnienie. Procesory VIA C3 swoą wydajnością ustępują innym konstrukcjom z rodziny x86 na tyle, e byłyby całkowicie nieatrakcyjne dla indywidualnego u ytkownika, gdyby nie ich inne zalety. Jakie zalety mo e mieć procesor, pracujący z zegarem poni ej jednego GHz, w dodatku zbudowany w niezbyt wydajnej architekturze, wywodzącej się z WinChipa? Podstawową zaletą C3 jest bardzo mały pobór mocy. Najszybszy, 933-megahercowy układ, pobiera zaledwie 14W. Tak mały pobór mocy sprawia, e konieczność stosowania bardzo kosztownych radiatorów radiatoró w du ej sprawności, procesor ten mo e zadowolić się pasywnym chłodzeniem, niewymagając wentylatora. Dzięki temu C3 to najwłaściwszy wybór dla kogo ś, kto nie potrzebuje wydajności, ale za to potrzebuje ciszy. U ytkowników, ch ętnych do rezygnacji wydajności na rzecz bezgłośnej pracy komputera przybywa, w miarę jak rosnący pobór mocy klasycznych procesorów PC poci ąga za sobą stosowanie coraz hałaśliwszych wiatraczków. Jednak największą atrakcyjność procesor C3 zyskał jako element miniaturowych płyt głównych allin-one VIA EPIA.

- 14 -

Aktualne nowości sprzętowe: AMD Athlon 64 3800+ CECHY PRODUKTU: typ procesora Athlon 64 typ gniazda Socket 939 proces technologiczny ClawHammer (0.13) częstotliwość t akt ow ania procesora 2 400 MHz (3500+) częstotliwość t akt ow ania m agistrali 400 MHz pojemnośc pamięci cache L2 512 kb (+ 128KB cache L1) napięcie zasilania rdzenia wersja produktu dołączony wentylator rozszerzenia instrukcji dodatkowe informacje 1,5 V BOX tak SSE2 3D Now! 128-bit ow y dw ukanałowy kontroler pamięci Firma AMD oferuje procesor AMD Athlon 64. Wykorzystuje on technologi ę AMD64, która radykalnie zwiększa wydajność oraz udostępnia wbudowaną obsługę przyszłego 64-bitowego oprogramowania umo liwiając jednoczesne uruchamianie programów 32- i 64-bitow ych. Procesor ten jest pełen takich innowacji, jak technologia HyperTransport czy zintegrowany kontroler pamięci DDR. Przełomowa architektura procesora AMD Athlon 64 zapewnia najwy szy poziom wydajności, dzięki czemu pomaga w osiąganiu maksymalnej produktywności i dostarczaniu realistycznej rozrywki cyfrowej. Technologia HyperTranspo rt zwiększa ogóln ą wydajność komputera dzięki wyeliminowaniu wąskich gardeł w komunikacji z urządzeniami wejścia-wyjścia, zwiększeniu przepustowości systemu oraz ograniczeniu opó źnień w jego działaniu. W pełni zintegrowany kontroler pamięci DDR przyspiesza dostęp do pamięci operacyjnej, zapewniając procesorowi bezpośrednie połączenie z pamięcią główn ą. Dzięki temu aplikacje są szybciej wczytywane, poprawia się wielozadaniowość, a programy działają wyjątkowo wydajnie. Dzięki technologii 3DNow! Professional i obsłudze zestawu rozkazów SSE2 proce sor AMD Athlon 64 mo e na wiele sposobów przyspiesza ć działanie aplikacji multimedialnych, zapewniając uzyskanie du ej wydajności przy stosowaniu oprogramowania do edycji dźwięku, wideo i zdjęć. W celu ułatwienia u ytkownikom szybkiego dostępu do Internetu zapewniono procesorowi AMD Athlon 64 szybki dostęp do pami ęci i błyskawiczną komunikację z urządzeniami wejścia-wyjścia. Pozwala to na pełne wykorzystywanie łączy szerokopasmowych do odtwarzania strumieniowych plików audio-wideo i pasjonuj ącego uczestniczenia w grach online.

- 15 -

Intel Pentium 4 560 (LGA775) 3.60E GHz HT (Prescott) Cechy produktu: typ procesora Pentium 4 typ gniazda Soc ket 77 5 (Soc ket T) proces technologiczny Prescott (0.09) częstotliwość taktowania procesora częstotliwość taktowania magistrali mno nik pojemnośc pamięci cache L2 napięcie zasilania rdzenia wersja produktu dołączony wentylator rodzaj obudowy procesora rozszerzenia instrukcji 3 600 MHz 800 MHz 18 x 1 024 kb 1,4 V BOX tak LGA775 SSE3 SSE2 SSE MMX Procesor ten wyposa ony jest w innowacyjną technologię Hyper-Threading oraz nową, szybką magistralę 800 MHz. Hyper-Threading to technologia współbie nej wielowątkowości, mo liwość korzystania z wielozadaniowości systemu bez straty w wydajności. Platforma wyposa ona w procesor Pentium 4 z Hyper-Threading będzie zachowywać się tak, jakby była wyposa ona w dwa procesory. Wątki i zadania rozkładane są na dwa logiczne procesory, zapobiegając tym samym "zatykaniu" procesora przez jedną aplikację.procesor Intel Pentium 4 "Prescott" jest nast ępnym krokiem na drodze rozwoju technologii procesorów do komputerów desktop. Zaprojektowany w architekturze Intel NetBurst procesor Pentium 4 oferuje jeszcze wy szą ni dotychczas moc obliczeniową. Utworzony w oparciu o technologię 0.09 mikrometra oraz magistralę 800 MHz procesor Pentium 4 zapewnia znaczny skok wydajności. Czym jest technologia hiperwątkowości? Hiperwątkowość podnosi wydajność komputerów na dwa sposoby: poprzez korzystanie z ap likacji wielowątkowych i poprzez pracę w środowisku wielozadaniowym. Programy, które zostały napisane w taki sposób, aby korzystać z wielu fragmentów kodu, zwanych w ątkami, widzą procesor Pentium 4 3,60 GHz z technologią HT jako dwa układy. Technologia HT sprawia, e procesor mo e pracować z dwoma niezale nymi wątkami w tym samym czasie, a nie jeden po drugim. Oprócz tego wzrost wydajności aplikacji mo na zauwa yć tak e w środowisku wielozadaniowym, w którym jednocze śnie działa kilka programów - pod warunkiem, e ich pracą zarządza system operacyjny taki jak np. Windows XP lub Linux. Obydwa sposoby sumuj ą się, dając w efekcie wy szą wydajnośći. Maszyny z procesorem Pentium 4 i technologią HT będą reagować na działania u ytkownika nawet wówcz as, gdy w tle przetwarzaj ą zadania. Przykładowo, u ytkownicy mogą grać w realistyczną grę w trakcie nagrywania albumu zdjęć rodzinnych na płytę DVD lub wypalać muzyczną płytę CD podczas edycji filmów. Jednoczesna edycja muzyki i wideo jest o 21 procent szybsza dzięki nowej technologii HT ni na identycznym komputerze z procesorem Pentium 4, ale z wyłączonym HT. Bibliografia: Czasopismo komputerowe Chip nr 12/2002, Enter extra nr 1/2003, sklep internetowy www.komputronik.pl - 16 -