Założenia teoretyczne i metodyczne programu WYBIERZ ŻYCIE PIERWSZY KROK Warszawa, dn. 17.11.2016r.
CEL GŁÓWNY Zmniejszenie występowania raka szyjki macicy i umieralności na tę chorobę Umieralność z powodu nowotworów szyjki macicy w Polsce jest o 70% wyższa niż przeciętna dla krajów Unii Europejskiej http://onkologia.org.pl/nowotwory-szyjki-macicy-kobiet/ Rak szyjki macicy to jedyny nowotwór, którego dzięki dostępnym narzędziom profilaktycznym (szczepienia przeciw onkogennym odmianom wirusa HPV, przesiewowe badania cytologiczne) można uniknąć lub wykryć na wczesnym, całkowicie wyleczalnym etapie rozwoju.
CELE SZCZEGÓŁOWE Zwiększenie poziomu wiedzy na temat profilaktyki raka szyjki macicy i roli wirusa HPV w jego powstawaniu Kształtowanie świadomości na temat czynników zwiększających ryzyko raka szyjki macicy Motywowanie kobiet do regularnego poddawania się badaniom profilaktycznym przez całe życie Przygotowanie młodzieży do roli liderów edukacji zdrowotnej w środowisku lokalnym
ADRESACI PROGRAMU Uczniowie III klas szkół gimnazjalnych i I klas ponadgimnazjalnych (dziewczęta i chłopcy) Rodzice i opiekunowie uczniów Kadra pedagogiczna
REALIZATORZY PROGRAMU Osoba wytypowana do realizacji programu profilaktycznego w placówce oświatowo- wychowawczej, np.: nauczyciel przedmiotowy pielęgniarka medycyny szkolnej pedagog psycholog
ORGANIZATOR PROGRAMU Główny Inspektorat Sanitarny PATRONI PROGRAMU Fundacja Edukacji Społecznej Polska Unia Onkologii Fabryka Komunikacji Społecznej Centrum Onkologii Instytut Państwowa Inspekcja Sanitarna
TAK ZACZYNAŁ SIĘ PROGRAM Konferencja inaugurująca program na Mazowszu miała miejsce 25 września 2008 r. w Bibliotece Narodowej w Warszawie. Uczestniczyło w niej 220 osób, w tym przedstawiciele Inspekcji Sanitarnej na Mazowszu, przedstawiciele szkół ponadgimnazjalnych, media, przedstawiciele urzędów centralnych i urzędów woj. mazowieckiego oraz przedstawiciele instytucji działających na rzecz zdrowia kobiet. Program szybko otrzymał pozytywne opinie i spotkał się z zainteresowaniem ze strony szkół.
CO ŚWIADCZY O ATRAKCYJNOŚCI PROGRAMU?
MATERIAŁY PROGRAMOWE Dla edukatora: Poradnik Prezentacja multimedialna
Dla uczniów: Zakładka Strona internetowa www.pierwszykrok.edu.pl Film edukacyjny
Dla dorosłych: Składanka Strona internetowa www.pierwszykrok.edu.pl
Wybierz Życie Pierwszy Krok w roku szkolnym 2016/2017 w m.st. Warszawie To już IX edycja
TREŚCI PROGRAMOWE Vademecum wiedzy o raku szyjki macicy i roli wirusa HPV w powstawaniu nowotworu Problemy okresu dojrzewania Aktywność seksualna Sytuacja epidemiologiczna Czynniki zwiększające ryzyko rozwoju raka szyjki macicy Pierwsza wizyta u ginekologa
JAK REALIZOWAĆ? Program należy zrealizować w formie zajęć edukacyjnych na temat: 1. Podstawowa wiedza na temat raka szyjki macicy, wirusa HPV oraz pierwszej wizyty u ginekologa. W/w temat może być rozpisany jako konspekt zajęć edukacyjnych ( patrz Poradnik, str. 27) i rozbity na 2 godziny lekcyjne. Najlepiej będzie, jeśli cykl 2 godzin edukacyjnych będzie zrealizowany w krótkim odstępie czasowym.
KIEDY REALIZOWAĆ? 1. Program edukacyjny może być realizowany w trakcie lekcji przedmiotowych: biologia! wychowanie fizyczne wychowania do życia w rodzinie! godzina wychowawcza
JAK OSIĄGNĄĆ CEL? NAJPOPULARNIEJSZE FORMY REALIZACJI PROGRAMU: - Zajęcia warsztatowe zaproponowane w poradniku z wykorzystaniem prezentacji - Gazetki szkolne - Pogadanki lub prelekcje - Imprezy prozdrowotne organizowane w szkole - Zajęcia warsztatowe rozszerzone o własne pomysły - Emisja filmu - Konkursy (np. konkurs wiedzy na temat raka szyjki macicy lub nowotworów ogólnie)
POZOSTAŁE PROPOZYCJE REALIZACJI PROGRAMU: Program może być realizowany w formie wewnątrzszkolnej kampanii informacyjnej w ramach obchodów Światowych Dnia Zdrowia takich jak: 4 luty Światowy Dzień Walki z Rakiem lub/i 4 października Światowy Dzień Onkologii Można wówczas zorganizować w szkole dzień otwarty. Zaprosić na spotkanie uczniów klas III gimnazjum/ klas I liceum. Przygotować i zaprezentować prezentację multimedialną dot. profilaktyki raka szyjki macicy, wyświetlić film edukacyjny, rozdać uczniom materiały ( zakładki)
Program edukacyjny może być realizowany w formie spotkań warsztatowych: W tym celu można zebranym uczniom zaproponować test wiedzy a następnie omówić poprawne odpowiedzi. Na koniec można wyświetlić film edukacyjny i rozdać uczniom zakładki. www.pierwszykrok.edu.pl/#/uczniowie/pierwszy_krok/test Na zajęcia warsztatowe warto zaprosić lekarza ginekologa/cytologa / pielęgniarkę medycyny szkolnej którzy to specjaliści przybliżą temat badań cytologicznych i temat I wizyty u ginekologa.
Treści programowe a podstawa programowa
PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO DLA GIMNAZJÓW I LICEÓW BIOLOGIA III etap edukacyjny i IV etap edukacyjny Rozmnażanie i rozwój. Uczeń: - zna budowę i funkcje narządów płciowych - przedstawia cechy fizycznego, psychicznego i społecznego okresu dojrzewania - przedstawia podstawowe zasady profilaktyki chorób przenoszonych drogą płciową Stan zdrowia i choroby. Uczeń: - wymienia najważniejsze choroby człowieka wywoływane przez wirusy, bakterie, oraz przedstawia zasady profilaktyki tych chorób. W szczególności przedstawia drogi zakażenia się wirusami HIV, HBV i HCV oraz HPV, zasady profilaktyki chorób wywoływanych przez te wirusy oraz przewiduje indywidualne i społeczne skutki zakażenia) - przedstawia czynniki sprzyjające rozwojowi choroby nowotworowej - przedstawia podstawowe zasady profilaktyki chorób nowotworowych; - uzasadnia konieczność okresowego wykonywania podstawowych badań kontrolnych (np. badania stomatologiczne, podstawowe badania krwi i moczu, pomiar pulsu i ciśnienia krwi) + badania cytologiczne dla dziewcząt - do analizy
Druk sprawozdawczy : www.pssewawa.pl zakładka urząd OPZ Programy Termin przesyłania sprawozdań 31 maj 2017r.
Dodatkowe informacje 1. Sprawozdania przesyłamy na bieżąco po zakończeniu realizacji programu w szkole. Ostateczny termin przypada na dzień 31 maj 2017 1. Ankieta ewaluacyjna zamieszczona na końcu poradnika jest informacją zwrotna dla realizatora programu. Nie wysyłamy jej ze sprawozdaniem do koordynatora powiatowego programu.
Powiatowa Stacja Sanitarno Epidemiologiczna Oddział Promocji Zdrowia ul. Cyrulików 35, 04-467 Warszawa Telefon: 22/ 311-80-09, fax: 22/ 310-79-01 e-mail : oswiatazdrowotna@pssewawa.pl Koordynator Agnieszka Podlaszczak Warszawa, dn. 17.11.2016r.