Projekt badawczy pod patronatem Prezydenta Miasta Słupsk. Autor i realizator projektu: Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna w Słupsku

Projekt badawczy pod patronatem Prezydenta Miasta Słupsk Autor i realizator projektu: Poradnia Psychologiczno- Pedagogiczna w Słupsku

PODSTAWOWE INFORMACJE O PROJEKCIE Okres realizacji: rok szkolny 2015/2016 (rozpoczęcie październik 2015r.-zakończenie czerwiec 2016r.). Realizator projektu: Poradnia Psychologiczno - Pedagogiczna w Słupsku ul. Narutowicza 9. Zasięg projektu: lokalny, publiczne szkoły podstawowe (1,2,3,4,5,6,8,9,10) na terenie miasta Słupska. Partnerzy w projekcie: Wydział Edukacji Urzędu Miejskiego Pl. Zwycięstwa 3 w Słupsku.

PODSTAWOWE INFORMACJE O PROJEKCIE Cel strategiczny projektu: pomoc uczniom w identyfikacji preferowanego stylu uczenia się, wsparcie i ukierunkowanie uczniów w skutecznym uczeniu sie, wsparcie i ukierunkowanie nauczycieli w skutecznym nauczaniu, wsparcie i ukierunkowanie rodziców do pomocy i organizacji skutecznego uczenia się dziecka w środowisku domowym, modyfikacja stosowanych na zajęciach lekcyjnych metod, tak aby uczący się szybciej zapamiętywali materiał, umożliwienie uczniom zajmowania właściwego miejsce w klasie zgodnego z kanałem uczenia się.

PODSTAWOWE INFORMACJE O PROJEKCIE Działania służące realizacji celu: Powołanie zespołu ekspertów (wśród pracowników merytorycznych poradni) celem określenia grupy docelowej i przeprowadzenia badań kanałów uczenia się. Zespół ekspertów: Monika Walczak-psycholog Małgorzata Gierszewska - psycholog

Zadania zespołu Określenie grupy docelowej uczniowie klas III. 120 100 80 75 102 91 102 84 106 60 40 20 45 49 30 684 uczniów klas III 0 SP1 SP2 SP3 SP4 SP5 SP6 SP8 SP9 SP10 SP1 SP2 SP3 SP4 SP5 SP6 SP8 SP9 SP10 9 szkół podstawowych

Szczegółowe informacje o grupie docelowej projektu: Do badania zostali zakwalifikowani uczniowie klas III szkół podstawowych nr 1, 2, 3, 4, 5, 6, 8, 9, 10. Zostały przeprowadzone spotkania informacyjne z rodzicami uczniów klas III szkół podstawowych. Badaniom zostali poddani tylko uczniowie, których rodzice wyrazili pisemną zgodę, poprzez złożenie wniosku. Badania zostały przeprowadzone na przełomie października 2015r./maja 2016r.

Zadania zespołu Spotkania z rodzicami. SZKOŁA DATA SPOTKANIA LICZBA UCZESTNIKÓW SP 1 06.10.2015 r. 20 SP 2 07.10.2015 r. 23 SP 3 08.10.2015 r. 19 SP 4 13.10.2015 r. 23 SP 5 05.10.2015 r. 35 SP 6 01.10.2015 r. 29 SP 8 08.10.2015 r. 9 SP 9 06.10.2015 r. 20 SP 10 05.10.2015 r. 17 Łącznie: 9 spotkań 195 uczestników

Poniższy wykres przedstawia liczbę rodziców uczestniczących w spotkaniach w poszczególnych szkołach podstawowych w stosunku do liczby uczniów w danej szkole. liczba uczniów w szkole=684 liczba rodziców na spotkaniu=195 102 102 106 91 84 75 45 49 20 23 19 23 35 29 30 20 17 9 SP1 SP2 SP3 SP4 SP5 SP6 SP8 SP9 SP10 Frekwencja rodziców = 28,5%.

Zadania zespołu Przeprowadzenie diagnozy kanałów uczenia się. PROCEDURA BADAWCZA Badanie miało charakter grupowy. Odbywało się w ciągu 2 godzin lekcyjnych. Uczniowie otrzymali: podręcznik do badania inteligencji i karty do zapisania odpowiedzi, test wiadomości ogólnych o charakterze otwartym, kwestionariusze do badania kanałów uczenia się.

Cele diagnozy Diagnoza ogólnego potencjału intelektualnego ucznia Test Matryc Ravena wersja standardowa. Ocena zakresu wiedzy ogólnej nabytej w toku nauki szkolnej oraz stymulacji środowiskowej Krótka Skala Inteligencji Mieczysława Choynowskiego. Określenie indywidualnego kanału uczenia się sensorycznego (wzrokowca, słuchowca, kinestetyka, czuciowca) Skala do diagnozy kanałów uczenia się.

Kanały uczenia się przez patrzenie i czytanie przez słuchanie i mówienie przez ruch i działanie przez dotyk i działanie wzrokowcy słuchowcy kinestetycy czuciowcy

TYP WZROKOWCA lubi czytać, patrzeć, rysować, ma dobre poczucie kierunków i równowagi, ma lepsze poczucie przestrzeni, lepiej się uczy, gdy widzi informacje, woli czytać niż słuchać wykładu nauczyciela, lepiej zapamiętuje informacje zapisane na papierze od tych zasłyszanych, jest zorganizowany, woli oglądać niż mówić czy słuchać, lepiej zapamiętuje twarze niż imiona, łatwo rozprasza się w hałasie, ruchu, bałaganie, preferuje sztuki wizualne, łatwo zapamiętuje szczegóły, w tym kolory oraz układy przestrzenne,

TYP WZROKOWCA posiada zdolność do myślenia obrazowego, ma bujną wyobraźnię i potrafi kreować w wyobraźni szczegółowe obrazy, chętnie wykonuje w głowie operacje przestrzenne, wodzi wzrokiem za nauczycielem, wypowiedzi są na ogół dobrze przemyślane i z góry zaplanowane, chętnie zapisuje swoje myśli (lubią pisać listy), posiada wrodzoną umiejętność czytania diagramów, map, schematów, tabel, dobrze rozpoznaje kolory i umiejętnie je ze sobą komponują.

TYP SŁUCHOWCA lubi samodzielnie głośno czytać, jest dobry w wyjaśnianiu, pamięta imiona i twarze, zwraca uwagę na efekty dźwiękowe występujące w filmach, lubi muzykę, czyta powoli, dobrze działa w grupie, nie może milczeć przez dłuższy czas, najbardziej lubi ustne relacje, myśli na głos, śpiewa lub nuci, nie boi się udzielać odpowiedzi ustnych, lubi wypowiadać się publicznie, szybko uczy się wierszy i rymowanek.

TYP KINESTETYKA uczy się przez ruch, wrażenia skórne (dotyk, nacisk, temperatura), wykonywanie i bezpośrednie zaangażowanie, pamięta to, co zrobił, a nie to, co zobaczył, czy usłyszał, żeby utrzymać uwagę, musi często zmieniać pozycję ciała i się poruszać, myślenie przychodzi mu łatwiej, gdy pozostaje w ruchu, swoje problemy rozwiązuje, będąc aktywnym fizycznie, choćby manipulując jakimś drobnym przedmiotem, podczas czytania wierci się i porusza, ma trudności z ortografią; musi napisać słowo, aby upewnić się co do poprawnej pisowni, podczas słuchania i mówienia żywo gestykuluje.

TYP CZUCIOWCA używa słów i zwrotów: czuję, mam wrażenie, mam poczucie, odczuwam, wykorzystuje wrażenia skórne, ponieważ lepiej zapamięta to co dotknął, zrobił, a nie to co zobaczył czy usłyszał, by lepiej skupić uwagę musi często trzymać coś w dłoni, manipulować, dotykać przedmiotów będących w jego najbliższym otoczeniu, podczas nauki ortografii musi napisać słowo wielokrotnie, wykleić je z plasteliny, napisać na piasku/mące-uczy się przez dotyk, w trakcie zajęć wykonuje wiele dodatkowych ruchów nie zawiązanych z aktualnie wykonywaną czynnością, to osoba, która jest bardzo dobrym odbiorcą komunikatów niewerbalnych, osoba, która mówi do czuciowca, musi być ekspresyjna wyrazista, ale też spójna w obszarze słów i emocji, podczas czytania wodzi placem po zapisie.

Zadania zespołu Analiza badań kanałów uczenia się: W badaniu kanałów uczenia się na 684 uczniów klas III - uczestniczyło 574 uczniów (co stanowi 86% uczniów klas III), 110 uczniów (14%) nie wzięło udziału w badaniu. Zostało złożonych 579 wniosków o wykonanie diagnozy, w tym 5 uczniów nie zgłosiło się na badanie. uczniowie niezdiagnozowani stanowią 14% 110 684 uczniowie zdiagnozowani stanowią 86% 574

Analiza badań kanałów uczenia się Poniższy wykres przedstawia liczbę uczniów zdiagnozowanych w poszczególnych szkołach podstawowych w stosunku do liczby uczniów w danej szkole. liczba uczniów w szkole =684 liczba uczniów - diagnoza = 574 75 75 102 94 91 102 85 84 76 106 99 45 34 42 49 41 30 28 SP1 SP2 SP3 SP4 SP5 SP6 SP8 SP9 SP10

Analiza badań kanałów uczenia się W badaniu kanałów uczenia się na 574 uczniów - uczestniczyło 290 chłopców (co stanowi 51%) i 284 dziewczynek (co stanowi 49%). dziewczynki 49% 284 chłopcy 51% 290 574 uczniów

Analiza badań kanałów uczenia się Poniższy wykres obrazuje liczbę chłopców i liczbę dziewczynek w poszczególnych szkołach: 120 100 80 36 44 60 37 42 43 40 20 0 20 58 24 55 21 38 43 17 33 22 13 17 11 SP1 SP2 SP3 SP4 SP5 SP6 SP8 SP9 SP10 chłopcy=290 dziewczynki=284

Analiza badań kanałów uczenia się Poniższy wykres przedstawia ilość uczniów zgodnie ze zdiagnozowanymi kanałami uczenia się (łącznie we wszystkich badanych szkołach): 200 185 150 100 50 0 86 112 61 5 38 573 uczniów diagnozowanych Brak określenia kanałów uczenia się u 1 ucznia/niepełnosprawność intelektualna w stopniu umiarkowanym. 20 24 14 12 16 wzrokowcy słuchowcy kinestetycy czuciowcy słuchowo-czuciowy wzrokowo-kinestetyczny kinestetyczno-słuchowy wzrokowo-słuchowy wzrokowo-czuciowy wielomodalny kinestetyczno-czuciowy

Analiza badań kanałów uczenia się Poniższy wykres przedstawia dane % kanałów uczenia się u zdiagnozowanych uczniów (dotyczy wszystkich badanych szkół). kinestetycznosłuchowy wzrokowokinestetyczny 3% 7% słuchowoczuciowy 1% czuciowcy 11% wzrokowosłuchowy 4% wzrokowoczuciowy 3% kinestetyczno-czuciowy 2% wielomodalny 2% wzrokowcy 32% kinestetycy 20% słuchowcy 15% 573 uczniów diagnozowanych

120 100 80 80 Analiza badań-kanały uczenia się Poniższy wykres przedstawia ilość uczniów zgodnie ze zdiagnozowanymi kanałami uczenia się (łącznie we wszystkich badanych szkołach) w podziale na chłopców i dziewczynki (573 uczniów). 85 105 60 40 20 0 39 47 42 27 19 22 15 12 16 12 1 3 7 8 11 4 5 5 8 chłopcy dziewczynki wzrokowcy słuchowcy kinestetycy czuciowcy słuchowo-czuciowy wzrokowo-kinestetyczny kinestetyczno-słuchowy wzrokowo-słuchowy wzrokowo-czuciowy wielomodalny kinestetyczno-czuciowy

Analiza badań kanałów uczenia się Poniższy wykres przedstawia dominujący kanał uczenia się w poszczególnej szkole (dane liczbowe): wzrokowcy słuchowcy kinestetycy czuciowcy 34 6 8 9 75 8 21 20 8 10 34 24 6 8 11 18 12 4 11 10 11 14 19 16 22 SP1 SP2 SP3 SP4 SP5 SP6 SP8 ogólna liczba uczniów diagnozowanych 94 41 85 41 76 28 4 10 6 SP9 99 16 19 41 SP10

Analiza badań kanałów uczenia się SP1 34 zdiagnozowanych wzrokowcy kinestetycy słuchowo-czuciowy kinestetyczno-słuchowy wzrokowo-czuciowy kinestetyczno-czuciowy 9 8 6 słuchowcy czuciowcy wzrokowo-kinestetyczny wzrokowo-słuchowy wielomodalny 2 1 2 2 1 1 2 0 SP1

Analiza badań kanałów uczenia się SP2 75 zdiagnozowanych wzrokowcy kinestetycy słuchowo-czuciowy kinestetyczno-słuchowy wzrokowo-czuciowy kinestetyczno-czuciowy słuchowcy czuciowcy wzrokowo-kinestetyczny wzrokowo-słuchowy wielomodalny 24 20 10 6 0 7 1 1 2 1 3 SP2

Analiza badań kanałów uczenia się SP3 94 zdiagnozowanych wzrokowcy kinestetycy słuchowo-czuciowy kinestetyczno-słuchowy wzrokowo-czuciowy kinestetyczno-czuciowy 34 21 słuchowcy czuciowcy wzrokowo-kinestetyczny wzrokowo-słuchowy wielomodalny 8 8 2 6 2 3 3 2 5 SP3

Analiza badań kanałów uczenia się SP4 41 zdiagnozowanych wzrokowcy kinestetycy słuchowo-czuciowy kinestetyczno-słuchowy wzrokowo-czuciowy kinestetyczno-czuciowy 14 słuchowcy czuciowcy wzrokowo-kinestetyczny wzrokowo-słuchowy wielomodalny 4 8 6 4 0 1 1 1 1 1 SP4

Analiza badań kanałów uczenia się SP6 41 zdiagnozowanych wzrokowcy kinestetycy słuchowo-czuciowy kinestetyczno-słuchowy wzrokowo-czuciowy kinestetyczno-czuciowy 16 11 słuchowcy czuciowcy wzrokowo-kinestetyczny wzrokowo-słuchowy wielomodalny 4 4 0 1 2 2 SP6 0 0 1

Analiza badań kanałów uczenia się Poniższy wykres przedstawia kanały uczenia się w poszczególnych szkołach i dane liczbowe (łącznie): 100 90 80 70 60 50 40 30 20 10 0 SP1 SP2 SP3 SP4 SP5 SP6 SP8 SP9 SP10 kinestetyczno-czuciowy-16 wielomodalny-12 wzrokowo-czuciowy-14 wzrokowo-słuchowy-24 kinestetyczno-słuchowy-20 wzrokowo-kinestetyczny-38 słuchowo-czuciowy-5 czuciowcy-61 kinestetycy-112 słuchowcy-86 wzrokowcy-185

Zadania zespołu Korzyści płynące z wdrożenia projektu. Przeprowadzono spotkania informacyjne z rodzicami uczniów biorących udział w projekcie. Zaangażowano nauczycieli uczących w klasach III we współpracę ze specjalistami poradni. Zdiagnozowano uczniów klas III szkół podstawowych w Słupsku, zgodnie ze złożonymi przez ich rodziców wnioskami. Wskazano uczniów do poszerzonej diagnozy psychologicznopedagogicznej - uczniowie zdolni oraz z obniżonymi możliwościami poznawczymi. Wskazano uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi w zakresie możliwości uzyskania orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego.

Zadania zespołu Korzyści płynące z wdrożenia projektu. Wskazano uczniów, których należy objąć zajęciami korekcyjnokompensacyjnymi. Przygotowano dla poszczególnych szkół uczestniczących w projekcie szczegółowe raporty dotyczące przeprowadzonych diagnoz kanałów uczenia się preferowanych przez ich uczniów. Wydano opinie ze szczegółowymi wskazaniami dla rodziców i nauczycieli w zakresie pracy z dzieckiem z uwzględnieniem dominującego kanału uczenia się. Przeprowadzono radę szkoleniową na potrzeby placówki celem usystematyzowania i pogłębienia wiedzy na temat kanałów uczenia się. Wzrosła liczba konsultacji z nauczycielami klas III szkół podstawowych.

Zadania zespołu Wnioski z wdrożenia projektu Diagnoza kanałów uczenia się. Wdrożenie projektu Diagnoza kanałów uczenia się było zasadne i pozwoliło zdiagnozować uczniów klas III szkół podstawowych w Słupsku pod kątem ilorazów inteligencji, dominujących kanałów uczenia się oraz w zakresie posiadanej przez nich wiedzy ogólnej. Współpraca z dyrektorami szkół, pedagogami i nauczycielami kl. III była właściwie zaplanowana i przebiegała zgodnie z harmonogramem. Systematyczna obecność specjalistów w szkołach pozwoliła na wzrost ilości bezpośrednich konsultacji z ich pracownikami. Konieczna jest weryfikacja harmonogramu realizacji projektu Diagnoza kanałów uczenia się w celu skrócenia czasu oczekiwania na opinię poprzez zaplanowanie diagnozy w danej szkole i bezpośrednie wydanie opinii.

Zadania zespołu Wnioski z wdrożenia projektu Diagnoza kanałów uczenia się. Czas oczekiwania na pisemną opinię po przeprowadzonej diagnozie znacznie wydłużył się z uwagi na fakt, iż zespół ekspertów poza pracą nad projektem realizował równolegle statutowe zadania poradni. Pomimo dostosowania się przez pracowników poradni do wyznaczonych przez szkołę popołudniowych godzin spotkań z rodzicami, frekwencja na nich okazała się niska - 28,5%. Pomimo niskiej frekwencji rodziców na spotkaniach z psychologami dotyczących realizacji projektu, opiekunowie nie posiadając podstawowej wiedzy dotyczącej kanałów uczenia się wyrazili zgodę na przebadanie dzieci. Pomimo szczegółowych informacji dotyczących procedury przeprowadzania badań w szkole, znalazła się grupa dzieci, które zostały zbadane bez stosowanych wniosków brak list uczniów z wnioskami do diagnozy przygotowanych przez nauczycieli.

Zadania zespołu Wnioski z wdrożenia projektu Diagnoza kanałów uczenia się. Poprzez przeprowadzoną diagnozę i wydanie opinii uczeń, nauczyciel, rodzic uzyskał informację o najbardziej preferowanych, indywidualnych stylach uczenia się. Konieczne jest podejmowanie przez nauczycieli nauczania zintegrowanego wcześniejszych działań mających na celu rozpoznanie przyczyn trudności szkolnych dziecka i podejmowanie właściwych interwencji. Wskazane byłoby poszerzenie wiedzy nauczycieli, o efektywnym wykorzystaniu wiedzy o kanałach uczenia się oraz metodach i formach pracy z uczniem na zajęciach, w ramach zespołów samokształceniowych lub rad pedagogicznych. Badania wykazały dużą liczbę uczniów z dominującymi dwoma lub wieloma kanałami uczenia się np. wzrokowo - kinestetyczny (38 osób), wzrokowo- słuchowy (24 osoby), wielozmysłowy (12 osób), co wskazuje na konieczność stosowania przez nauczycieli różnorodnych form i metod pracy oraz pomocy dydaktycznych.

Zadania zespołu Wnioski z wdrożenia projektu Diagnoza kanałów uczenia się. Nauczyciele uczący dzieci w klasach IV- VI uzyskują dokładne informacje na temat realnych możliwości poznawczych dzieci, preferowanych stylów uczenia się i ich zasobu wiedzy ogólnej- diagnoza wstępna na II etapie edukacyjnym. Nauczyciel będzie miał możliwość wykorzystać pełny potencjał intelektualny uczniów w pracy dydaktycznej. Pomimo trudności, jakie może napotkać nauczyciel w związku z różnorodnością stylów uczenia się przez dzieci, zmiany topograficzne klasy oraz znajomość stylów uczenia się poszczególnych dzieci pozwolą na wprowadzenie metod i form pracy umożliwiających dzieciom efektywne uczenie się. Z uwagi na różnorodność kanałów uczenia się wskazane było dostosowanie miejsca siedzenia dziecka w klasie do dominującego stylu uczenia się.

Zadania zespołu Wnioski z wdrożenia projektu Diagnoza kanałów uczenia się. Z uwagi na znaczącą liczbę uczniów z dominującym kanałem kinestetycznym i czuciowym wskazane byłoby rozważenie takiego ustawienia ławek w klasie lub zapewnienie ławek pojedynczych, aby uczniowie mieli możliwość swobody ruchu. W ramach spotkań z rodzicami, nauczyciele winni przekazywać im wiedzę na temat mechanizmów rozwojowych dzieci, co umożliwi rodzicom wspieranie dziecka w nauce. Część dzieci, pomimo zdiagnozowanego wysokiego potencjału umysłowego, dysponuje niskim zasobem wiedzy ogólnej. Raporty przygotowane dla poszczególnych szkół pozwolą na dostosowanie warunków, metod i form pracy do rzeczywistych możliwości i potrzeb ucznia. Raporty pozwolą nauczycielom na dokonanie refleksji pedagogicznej na temat dotychczas stosowanych metod w kontekście uzyskanych wyników badań.

Dziękuję za uwagę