Rys. 5 15
Rys. 6 16
Rys. 7 17
3.5. FARMA WIATROWA. Ważną inwestycją w gminie Białośliwie, dla której wymagana jest zmiana studium jest lokalizacja farmy wiatrowej. W 2010 r. weszła w życie zmiana ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym, która dokonała zmiany w art. 10 dotyczącym zakresu merytorycznego studium. Zmiana dotyczyła m.in. dodania ustępu 2a, który mówi, że jeżeli na obszarze gminy przewiduje się wyznaczenie obszarów, na których rozmieszczone będą urządzenia wytwarzające energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kw, a także ich stref ochronnych związanych z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu; w studium ustala się ich rozmieszczenie. Do Wójta Gminy Białośliwie wpłynął wniosek o lokalizację farmy wiatrowej we wschodniej części gminy, obejmujący budowę ponad 20 wiatraków we wsiach: Nieżychowo, Dębówko Stare, Dębówko Nowe i Krostkowo. Obowiązujące przepisy, o których mowa wyżej wymagają dla lokalizacji farm wiatrowych opracowania planu miejscowego oraz wyznaczenia obszaru rozmieszczenia inwestycji w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. Obowiązujące studium nie przewiduje lokalizacji farm wiatrowych. Proponowaną lokalizację wiatraków pokazano na rys. 8. 18
Rys. 8 19
3.6. ZMIANY WYNIKAJĄCE Z PLANU ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WOJEWÓDZTWA WIELKOPOLSKIEGO. Zmiany w zagospodarowaniu dotyczą również elementów struktury przestrzennej określonych w planie zagospodarowania przestrzennego województwa wielkopolskiego, którego zasady należy uwzględnić przy sporządzaniu studium. Obowiązek ten wynika z art. 9 ust. 2 ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Obowiązujący plan województwa został uchwalony w 2010 r. Zapisy planu województwa odnoszące się do gminy Białośliwie wymagają aktualizacji obowiązującego studium. Ważniejsze elementy dotyczą zagadnień komunikacji, ochrony środowiska oraz infrastruktury technicznej (rys 9). Planowana droga ekspresowa S10 pierwszy etap projektowany z wykorzystaniem istniejącej drogi krajowej oraz planowana w drugim etapie dobudowa drugiej jezdni. Przebieg drogi ekspresowej ma bezpośredni wpływ na możliwości zagospodarowania terenów przyległych oraz na zmiany struktury społeczno ekonomicznej gminy. Z uwagi na skrzyżowanie drogi krajowej i wojewódzkiej we wsi Pobórka Wielka, lokalizacja węzła na drodze ekspresowej wpłynie również na zagospodarowanie obszaru w tym rejonie gminy. W projekcie GDDKiA uwzględniono również lokalizację miejsc obsługi podróżnych (MOP) w okolicy wsi Tomasze wo i Nieżychowo. W zakresie zagadnień ochrony środowiska plan województwa wyznacza obszary cenne przyrodniczo objęte ochroną prawną, zarówno w zakresie uwarunkowań (zasoby środowiska przyrodniczego) jak i w kierunkach zagospodarowania. Dotyczy to m.in. obszarów Natura 2000 ustanowionych na terenie gminy Białośliwie. Z zakresu infrastruktury technicznej plan województwa wyznacza w południowej części gminy przebieg planowanej linii elektroenergetycznej wysokiego napięcia 400 kv. 3.7. ZMIANY WYNIKAJĄCE Z USTANOWIENIA FORM OCHRONY PRZYRODY. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody (Dz.U. 2009 Nr 151, poz. 1220 z późn. zm.) w art. 6 ust. 1 ustala formy ochrony przyrody, którymi są: parki narodowe; rezerwaty przyrody; parki krajobrazowe; obszary chronionego krajobrazu; obszary Natura 2000; pomniki przyrody; stanowiska dokumentacyjne; użytki ekologiczne; zespoły przyrodniczo krajobrazowe; ochrona gatunkowa roślin, zwierząt i grzybów. Od czasu uchwalenia obowiązującego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Białośliwie ustanowiono nowe formy ochrony przyrody, znajdujące się 20
na obszarze gminy obszary Natura 2000 i użytki ekologiczne. Obszary Natura 2000. Zgodnie z art. 25 ust. 1 ustawy z dnia 16 kwietnia 2004. o ochronie przy rody, sieć obszarów Natura 2000 obejmuje obszary specjalnej ochrony ptaków, specjalne obszary ochrony siedlisk oraz obszary mające znaczenie dla Wspólnoty. Na obszarze gminy Białośliwie występują dwa obszary (rys. 9): PLB300001 Dolina Środkowej Noteci i Kanału Bydgoskiego, PLH300004 Dolina Noteci. Użytki ekologiczne. Rada Gminy Białośliwie uchwałą Nr XIV/55/07 z dnia 25.10.2007 roku w sprawie utworzenia użytków ekologicznych na terenie gminy Białośliwie, utworzyła dwa użytki ekologiczne: Ostoja z figurą i Nieżychowo przy kolejce. Rys. 9 21
4. ANALIZA UWARUNKOWAŃ ZAGOSPODAROWANIA PRZESTRZENNEGO WYNIKAJĄCA Z PRZEPISÓW PRAWNYCH ORAZ INNYCH DOKUMENTÓW Zgodnie z obowiązującą ustawą, przy podejmowaniu uchwały w sprawie aktualności studium rada gminy bierze pod uwagę w szczególności zgodność studium z wymogami wynikającymi z przepisów art. 10 ust. 1 i 2. Obowiązujące studium gminy Białośliwie sporządzone zostało na podstawie ustawy z dnia7 lipca 1994 r. o zagospodarowaniu przestrzennym (Dz.U. 1994 Nr 89 poz. 415 z poźń. zm.), która została zastąpiona nową ustawą w 2003 r. Ustawa z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym (Dz. U. Nr 80, poz. 717 z późn. zm.) wprowadziła zmiany w zakresie merytorycznym studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego. Zmiany dotyczyły zarówno zagadnień z zakresu uwarunkowań jak i obligatoryjnych ustaleń dotyczących kierunków. Poniższa tabela zawiera porównanie zapisów ustaw dotyczących merytorycznego zakresu studium. Ustawa z 1994 r. Art. 6 Ustawa z 2003 r. Art. 10 UWARUNKOWANIA ust. 4 W studium uwzględnia się uwarunkowania ust. 1 wynikające, w szczególności z: 1) dotychczasowego przeznaczenia, zagospodarowania i uzbrojenia terenu, 2) występowania obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów szczególnych, 3) stanu i funkcjonowania środowiska przyrodniczego i kulturowego, w tym stanu rolniczej przestrzeni produkcyjnej, 4) prawa własności gruntów, 5) jakości życia mieszkańców, 6) zadań służących realizacji ponadlokalnych celów publicznych. W studium uwzględnia się uwarunkowania wynikające w szczególności z: 1) dotychczasowego przeznaczenia, zagospodarowania i uzbrojenia terenu; 2) stanu ładu przestrzennego i wymogów jego ochrony; 3) stanu środowiska, w tym stanu rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej, wielkości i jakości zasobów wodnych oraz wymogów ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego; 4) stanu dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej; 5) warunków i jakości życia mieszkańców, w tym ochrony ich zdrowia; 6) zagrożenia bezpieczeństwa ludności i jej mienia; 7) potrzeb i możliwości rozwoju gminy; 8) stanu prawnego gruntów; 9) występowania obiektów i terenów chronionych na podstawie przepisów odrębnych; 10) występowania obszarów naturalnych zagrożeń geologicznych; 11) występowania udokumentowanych złóż kopalin oraz zasobów wód podziemnych; 12) występowania terenów górniczych wyznaczonych na podstawie przepisów odrębnych; 13) stanu systemów komunikacji i 22
infrastruktury technicznej, w tym stopnia uporządkowania gospodarki wodnościekowej, energetycznej oraz gospodarki odpadami; 14) zadań służących realizacji ponadlokalnych celów publicznych; 15) wymagań dotyczących ochrony przeciwpowodziowej. ust. 5 KIERUNKI W studium określa się, w szczególności: ust. 2 1) obszary objęte lub wskazane do objęcia ochroną na podstawie przepisów szczególnych, 2) lokalne wartości zasobów środowiska przyrodniczego i zagrożenia środowiskowe, 3) obszary rolniczej przestrzeni produkcyjnej, w tym wyłączone z zabudowy, 4) obszary zabudowane, ze wskazaniem, w miarę potrzeby, terenów wymagających przekształceń lub rehabilitacji, 5) obszary, które mogą być przeznaczone pod zabudowę, ze wskazaniem, w miarę potrzeby, obszarów przewidzianych do zorganizowanej działalności inwestycyjnej, 5a) obszary, które mogą być przeznaczone pod zabudowę mieszkaniową wynikającą z potrzeby zaspokajania potrzeb mieszkaniowych wspólnoty samorządowej, 6) kierunki rozwoju komunikacji i infrastruktury technicznej, w tym obszary,na których będą stosowane indywidualne i grupowe systemy oczyszczania ścieków, a także tereny niezbędne do wytyczania ścieżek rowerowych, 7) obszary, dla których sporządzanie miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego jest obowiązkowe na podstawie przepisów szczególnych lub ze względu na istniejące uwarunkowania, 8) obszary przewidywane do realizacji zadań i programów wynikających z polityki, o której mowa w ust. 2. W studium określa się w szczególności: 1) kierunki zmian w strukturze przestrzennej gminy oraz w przeznaczeniu terenów; 2) kierunki i wskaźniki dotyczące zagospodarowania oraz użytkowania terenów, w tym tereny wyłączone spod zabudowy; 3) obszary oraz zasady ochrony środowiska i jego zasobów, ochrony przyrody, krajobrazu kulturowego i uzdrowisk; 4) obszary i zasady ochrony dziedzictwa kulturowego i zabytków oraz dóbr kultury współczesnej; 5) kierunki rozwoju systemów komunikacji i infrastruktury technicznej; 6) obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu lokalnym; 7) obszary, na których rozmieszczone będą inwestycje celu publicznego o znaczeniu ponadlokalnym, zgodnie z ustaleniami planu zagospodarowania przestrzennego województwa i ustaleniami programów, o których mowa w art. 48 ust. 1; 8) obszary, dla których obowiązkowe jest sporządzenie miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego na podstawie przepisów odrębnych, w tym obszary wymagające przeprowadzenia scaleń i podziału nieruchomości, a także obszary rozmieszczenia obiektów handlowych o powierzchni sprzedaży powyżej 400 m2 oraz obszary przestrzeni publicznej; 9) obszary, dla których gmina zamierza sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego w tym obszary wymagające zmiany przeznaczenia gruntów rolnych i leśnych na cele nierolnicze i nieleśne; 10) kierunki i zasady kształtowania rolniczej i leśnej przestrzeni produkcyjnej; 11) obszary szczególnego zagrożenia powodzią oraz obszary osuwania się mas ziemnych; 12) obiekty lub obszary, dla których wyznacza się w złożu kopaliny filar ochronny; 23
13) obszary pomników zagłady i ich stref ochronnych oraz obowiązujące na nich ograniczenia prowadzenia działalności gospodarczej, zgodnie z przepisami ustawy z dnia 7 maja 1999 r. o ochronie terenów byłych hitlerowskich obozów zagłady (Dz. U. Nr 41, poz. 412 oraz z 2002 r. Nr 113, poz. 984 i Nr 153, poz. 1271); 14) obszary wymagające przekształceń, rehabilitacji lub rekultywacji; 15) granice terenów zamkniętych i ich stref ochronnych; 16) inne obszary problemowe, w zależności od uwarunkowań i potrzeb zagospodarowania występujących w gminie. ust. 2a Jeżeli na obszarze gminy przewiduje się wyznaczenie obszarów, na których rozmieszczone będą urządzenia wytwarzające energię z odnawialnych źródeł energii o mocy przekraczającej 100 kw, a także ich stref ochronnych związanych z ograniczeniami w zabudowie oraz zagospodarowaniu i użytkowaniu terenu; w studium ustala się ich rozmieszczenie. 4.1. WYMAGANIA DOTYCZĄCE ZAPISÓW STUDIUM OKREŚLONE W USTAWACH. Ustawa z dnia 27 kwietnia 2001 r. Prawo ochrony środowiska Art. 71. 1. Zasady zrównoważonego rozwoju i ochrony środowiska stanowią podstawę do sporządzania i aktualizacji koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, strategii rozwoju województw, planów zagospodarowania przestrzennego województw, studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego. 2. W koncepcji, strategiach, planach i studiach, o których mowa w ust. 1, w szczególności: 1) określa się rozwiązania niezbędne do zapobiegania powstawaniu zanieczyszczeń, zapewnienia ochrony przed powstającymi zanieczyszczeniami oraz przywracania środowiska do właściwego stanu; 2) ustala się warunki realizacji przedsięwzięć, umożliwiające uzyskanie optymalnych efektów w zakresie ochrony środowiska. 3. Przeznaczenie i sposób zagospodarowania terenu powinny w jak największym stopniu zapewniać zachowanie jego walorów krajobrazowych. Art. 72. 1. W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego zapewnia się warunki utrzymania równowagi przyrodniczej i racjonalną gospodarkę zasobami środowiska, w szczególności przez: 1) ustalanie programów racjonalnego wykorzystania powierzchni ziemi, w tym na terenach eksploatacji złóż kopalin, i racjonalnego gospodarowania gruntami; 24
2) uwzględnianie obszarów występowania złóż kopalin oraz obecnych i przyszłych potrzeb eksploatacji tych złóż; 3) zapewnianie kompleksowego rozwiązania problemów zabudowy miast i wsi, ze szczególnym uwzględnieniem gospodarki wodnej, odprowadzania ścieków, gospodarki odpadami, systemów transportowych i komunikacji publicznej oraz urządzania i kształtowania terenów zieleni; 4) uwzględnianie konieczności ochrony wód, gleby i ziemi przed zanieczyszczeniem w związku z prowadzeniem gospodarki rolnej; 5) zapewnianie ochrony walorów krajobrazowych środowiska i warunków klimatycznych; 5a) uwzględnianie potrzeb w zakresie zapobiegania ruchom masowym ziemi i ich skutkom; 6) uwzględnianie innych potrzeb w zakresie ochrony powietrza, wód, gleby, ziemi, ochrony przed hałasem, wibracjami i polami elektromagnetycznymi. 2. W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego, przy przeznaczaniu terenów na poszczególne cele oraz przy określaniu zadań związanych z ich zagospodarowaniem w strukturze wykorzystania terenu, ustala się proporcje pozwalające na zachowanie lub przywrócenie na nich równowagi przyrodniczej i prawidłowych warunków życia. 3. W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego określa się także sposób zagospodarowania obszarów zdegradowanych w wyniku działalności człowieka, klęsk żywiołowych oraz ruchów masowych ziemi. 4. Wymagania, o których mowa w ust. 1 3, określa się na podstawie opracowań ekofizjograficznych, stosownie do rodzaju sporządzanego dokumentu, cech poszczególnych elementów przyrodniczych i ich wzajemnych powiązań. 5. Przez opracowanie ekofizjograficzne rozumie się dokumentację sporządzaną na potrzeby studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego oraz planu zagospodarowania przestrzennego województwa, charakteryzującą poszczególne elementy przyrodnicze na obszarze objętym studium lub planem i ich wzajemne powiązania. Ustawa z dnia 3 października 2008 r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko Art. 46. Przeprowadzenia strategicznej oceny oddziaływania na środowisko wymagają projekty: 1) koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, planów zagospodarowania przestrzennego oraz strategii rozwoju regionalnego; Art. 51. 1. Organ opracowujący projekt dokumentu, o którym mowa w art. 46 lub 47, sporządza prognozę oddziaływania na środowisko. Art. 54. 1. Organ opracowujący projekt dokumentu, o którym mowa w art. 46 lub 47, poddaje projekt, wraz z prognozą oddziaływania na środowisko, opiniowaniu przez właściwe organy, o 25
których mowa w art. 57 i 58. Właściwe organy wydają opinię w terminie 30 dni od dnia otrzymania wniosku o wydanie opinii. 2. Organ opracowujący projekt dokumentu zapewnia możliwość udziału społeczeństwa, zgodnie z przepisami działu III rozdział 1 i 3, w strategicznej ocenie oddziaływania na środowisko. 3. Zasady wnoszenia uwag i wniosków oraz opiniowania projektów miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego oraz studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin określają przepisy ustawy z dnia 27 marca 2003 r. o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. Ustawa z dnia 16 kwietnia 2004 r. o ochronie przyrody Art. 3. Cele ochrony przyrody są realizowane przez: 1) uwzględnianie wymagań ochrony przyrody w polityce ekologicznej państwa, programach ochrony środowiska przyjmowanych przez organy jednostek samorządu terytorialnego, koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, strategiach rozwoju województw, planach zagospodarowania przestrzennego województw, strategiach rozwoju gmin, studiach uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego i planach zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej oraz w działalności gospodarczej i inwestycyjnej; Art. 30. 3. Projekty studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin, miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego, planów zagospodarowania przestrzennego województw oraz planów zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej w części dotyczącej istniejącego lub projektowanego obszaru Natura 2000 wymagają uzgodnienia z regionalnym dyrektorem ochrony środowiska w zakresie ustaleń tych planów, mogących znacząco negatywnie oddziaływać na obszar Natura 2000. Ustawa z dnia 18 lipca 2001 r. Prawo wodne Art. 113. 1. Planowanie w gospodarowaniu wodami obejmuje następujące dokumenty planistyczne: 1a) plan gospodarowania wodami na obszarze dorzecza; 2) plan zarządzania ryzykiem powodziowym; 2a) plan przeciwdziałania skutkom suszy na obszarze dorzecza; Art. 118. Ustalenia planów, o których mowa w art. 113 ust. 1 pkt 1a 2a, uwzględnia się w koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, strategii rozwoju województwa, planach zagospodarowania przestrzennego województwa, studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz w miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami 26
Art. 18. 1. Ochronę zabytków i opiekę nad zabytkami uwzględnia się przy sporządzaniu i aktualizacji koncepcji przestrzennego zagospodarowania kraju, strategii rozwoju województw, planów zagospodarowania przestrzennego województw, planu zagospodarowania przestrzennego morskich wód wewnętrznych, morza terytorialnego i wyłącznej strefy ekonomicznej, analiz i stu diów z zakresu zagospodarowania przestrzennego powiatu, strategii rozwoju gmin, studiów uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gmin oraz miejscowych planów zagospodarowania przestrzennego albo decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejowej lub decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego. 2. W koncepcji, strategiach, analizach, planach i studiach, o których mowa w ust. 1, w szczególności: 1) uwzględnia się krajowy program ochrony zabytków i opieki nad zabytkami; 2) określa się rozwiązania niezbędne do zapobiegania zagrożeniom dla zabytków, zapewnienia im ochrony przy realizacji inwestycji oraz przywracania zabytków do jak najlepszego stanu; 3) ustala się przeznaczenie i zasady zagospodarowania terenu uwzględniające opiekę nad zabytkami. Art. 19. 1. W studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego uwzględnia się, w szczególności ochronę: 1) zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia; 2) innych zabytków nieruchomych, znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków; 3) parków kulturowych. 1a. W decyzji o ustaleniu lokalizacji inwestycji celu publicznego, decyzji o warunkach zabudowy, decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji drogowej, decyzji o ustaleniu lokalizacji linii kolejo wej lub decyzji o zezwoleniu na realizację inwestycji w zakresie lotniska użytku publicznego uwzględnia się w szczególności ochronę: 1) zabytków nieruchomych wpisanych do rejestru i ich otoczenia; 2) innych zabytków nieruchomych, znajdujących się w gminnej ewidencji zabytków. 2. W przypadku gdy gmina posiada gminny program opieki nad zabytkami, ustalenia tego programu uwzględnia się w studium i planie, o których mowa w ust. 1. 3. W studium i planie, o których mowa w ust. 1, ustala się, w zależności od potrzeb, strefy ochrony konserwatorskiej obejmujące obszary, na których obowiązują określone ustaleniami planu ograniczenia, zakazy i nakazy, mające na celu ochronę znajdujących się na tym obszarze zabytków. Ustawa z dnia 9 czerwca 2011 r. Prawo geologiczne i górnicze Art. 104. 1. Obszary i tereny górnicze uwzględnia się w studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. 27
2. Jeżeli w wyniku zamierzonej działalności określonej w koncesji przewiduje się istotne skutki dla środowiska, dla terenu górniczego bądź jego fragmentu można sporządzić miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego, na podstawie przepisów o zagospodarowaniu przestrzennym. 3. Przewidywane dla środowiska skutki działalności określonej w koncesji określa się w opracowaniu ekofizjograficznym sporządzanym na potrzeby studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy oraz miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, a także na podstawie projektu zagospodarowania złoża. Art. 208. 1. Obszary złóż kopalin, dla których właściwy organ administracji geologicznej przyjął dokumentację geologiczną bez zastrzeżeń przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy i które nie zostały wprowadzone do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy, nie później niż w terminie 2 lat od dnia wejścia w życie niniejszej ustawy wprowadza się do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. 2. Po upływie terminu określonego w ust. 1 wojewoda wprowadza udokumentowany obszar kopalin do studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy i wydaje w tej sprawie zarządzenie zastępcze. Sporządzone w tym trybie studium wywołuje skutki prawne takie jak studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy. 4.2. GMINNY PROGRAM OPIEKI NAD ZABYTKAMI. W 2010 r. Rada Gminy Białośliwie uchwałą Nr XLVI/237/10 z dnia 28 października 2010 r., przyjęła Gminny Program Opieki nad Zabytkami dla Gminy Białośliwie na lata 2010 2013. Celem dokumentu jest ukierunkowanie działań samorządu gminnego służącym podejmowaniu planowanych działań dotyczących finansowania, inicjowania, wspierania oraz koordynowania prac z dziedziny ochrony zabytków i krajobrazu kulturowego oraz upowszechniania i promowania dziedzictwa kulturowego poprzez samorząd gminny. Jest to uzupełniający dokument w stosunku do innych aktów planowania gminnego. Ustawa z dnia 23 lipca 2003 r. o ochronie zabytków i opiece nad zabytkami wprowadza obowiązek uwzględniania w studium oraz miejscowych planach zagospodarowania przestrzennego ustaleń programu opieki nad zabytkami, jeśli gmina posiada taki dokument. To z kolei przekłada się konieczność aktualizacji obowiązującego studium w tym zakresie. Program zawiera zapisy dotyczące m.in. zasobów dziedzictwa i krajobrazu kulturowego oraz obowiązujących form ochrony przyrody, które powinny być uwzględnione przy sporządzaniu zmiany studium. W zakresie zasobów dziedzictwa i krajobrazu kulturowego zmienił się stan obiektów wpisanych do rejestru zabytków, poprzez wpisanie w 2007 r. zespołu szerokotorowej i wąskotorowej stacji kolejowej (1851 1935). Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 : Formami ochrony przyrody, o których mowa w Programie (a które nie występowały w okresie PLB300001 Dolina Środkowej Noteci i Kanału Bydgoskiego (OSO) Obszary Specjalnej 28
Ochrony, PLH300004 Dolina Noteci (SOO) Specjalne Obszary Ochrony, użytki ekologiczne Ostoja z figurą i Nieżychowo przy kolejce oba utworzone uchwałą Nr XIV/55/07 Rady Gminy w Białośliwiu z dnia 25.10.2007 roku w sprawie utworzenia użytków ekologicznych na terenie gminy Białośliwie. 29
5. PODSUMOWANIE I WNIOSKI KOŃCOWE 5.1. OCENA UWARUNKOWAŃ. Zmiany jakie zaszły przez ponad 10 lat od czasu uchwalenia obowiązującego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Białośliwie, powodują konieczność jego aktualizacji w zakresie uwarunkowań. Dotyczy to niemal całego zakresu, o którym mowa w ustawie. Wymóg aktualizacji jest spowodowany: wejściem w życie nowej ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym w 2003 r., która rozszerza zakres koniecznych do uwzględnienia uwarunkowań, zmianami ustaw odnoszących się bezpośrednio do ustaleń studium, zmianami w zakresie wymogów ochrony środowiska, przyrody i krajobrazu kulturowego takich jak: ustanowienie obszarów Natura 2000, użytków ekologicznych, zmiana dotycząca obszaru chronionego krajobrazu, zmiana w zakresie ochrony zabytków i obszaru objętego ochroną konserwatorską, zmianami w zagospodarowaniu obszaru gminy wynikającymi z wydanych decyzji o warunkach zabudowy i realizacji nowych inwestycji, dezaktualizacją danych, w tym statystycznych dotyczących gminy Białośliwie. Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego gminy Białośliwie zawarte w uchwale Nr XX/122/2000 Rady Gminy Białośliwie z dnia 7 czerwca 2000 r. w sprawie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Białośliwie, zgodnie z dokonaną oceną są nieaktualne. 5.2. OCENA KIERUNKÓW. Wymóg aktualizacji studium w zakresie kierunków zagospodarowania przestrzennego i polityki wynika, podobnie jak w przypadku uwarunkowań, ze zmiany przepisów o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym oraz przepisów odrębnych. Zmiana studium w części uwarunkowań stanowi podstawę merytoryczną do wykonania studium, z zastosowaniem obowiązujących przepisów prawa. Głównie jednak wpływ na to mają zmiany społeczno gospodarcze jakie zaszły w Polsce w ostatnim dziesięcioleciu, także wynikające ze zmian przepisów prawnych. Uwzględnienie złożonych do wójta wniosków, jako wykraczających poza wyznaczone w obowiązującym studium tereny inwestycyjne, wymaga aktualizacji w zakresie kierunków zagospodarowania przestrzennego i polityki przestrzennej gminy. Wnioski dotyczą: zmiany przeznaczenia terenu z dotychczasowej funkcji produkcji i obsługi rolnictwa i leśnictwa na cele magazynowe i handlowo usługowe w obrębie wsi Tomaszewo, przeznaczenia działek rolniczych w obrębie wsi Pobórka Wielka pod zabudowę mieszkaniową, lokalizacji na działce nr ewid. 8138 (obręb Białośliwie Kocik Młyn) pod zabudowę związaną obsługą turystyki i funkcjonowaniem kolejki wąskotorowej, przeznaczenia działki nr ewid. 43 w obrębie wsi Białośliwie pod działalność związaną z eksploatacją surowców mineralnych, 30
lokalizacji mariny w zakolu rzeki Noteci przy drodze wojewódzkiej nr 190. Największa zmiana w zakresie kierunków zagospodarowania przestrzennego dotyczy lokalizacji farmy wiatrowej we wschodniej części gminy. Taka lokalizacja musi być poprzedzona wyznaczeniem w studium obszarów rozmieszczenia urządzeń wytwarzających energię wiatraków wraz ze strefami ochronnymi. 5.3. WNIOSKI KOŃCOWE. Biorąc pod uwagę zmiany w przepisach prawnych oraz zakres tych zmian w odniesieniu do obowiązującego studium gminy Białośliwie (uchwała Nr XX/122/2000 Rady Gminy Białośliwie z dnia 7 czerwca 2000 r. w sprawie studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Białośliwie) wymagana jest aktualizacja studium dla obszaru gminy. Właściwym kierunkiem docelowych działań winno być sporządzenie nowego studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Białośliwie. Zamierzenia inwestycyjne i związana z tym polityka gminy oraz wyznaczone nowe kierunki zagospodarowania przestrzennego, muszą znaleźć swoje odzwierciedlenie w nowym dokumencie uwzględniającym aktualne uwarunkowania. Takie działanie pozwoli na dostosowanie polityki gminy do obecnych przepisów oraz sytuacji społeczno ekonomicznej kraju, przy uwzględnieniu zmian wynikających również z faktu akcesji Polski do Unii Europejskiej. Powyższa ocena aktualności studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Białośliwie stanowi dokument, na podstawie którego Rada Gminy powinna podjąć stosowną uchwałę w sprawie aktualności studium i w przypadku uznania go za nieaktualne w części lub w całości, podjąć działania zmierzające do uchwalenia zmiany studium w trybie wynikającym z ustawy o planowaniu i zagospodarowaniu przestrzennym. 31