SZKOŁA PODSTAWOWA NR 5 Im. W. BRONIEWSKIEGO w WODZISŁAWIU ŚLĄSKIM Autorski Program koła informatycznego Tworzenie stron WWW Opracował: mgr Jacek DOJKA WODZISŁAW ŚLĄSKI 2005
Spis Treści Spis treści..... 2 Wstęp... 3 I CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU... 4 II CELE KSZTAŁCENIA... 5 Cele ogólne programu. 5 III PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA 6 Metody nauczania 6 Zasady nauczania 6 Środki dydaktyczne. 6 Kontrola postępów uczniów 7 ZAKŁADANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW.. 7 ROLA NAUCZYCIELA W PROCESIE DYDAKTYCZNYM. 7 Nauczyciel powinien... 7 EWALUACJA. 7 TREŚCI KSZTAŁCENIA.. 8 BIBLIOGRAFIA 11 2
Wstęp Jednym z zadań współczesnej szkoły jest przygotowanie dzieci i młodzieŝy do Ŝycia we współczesnym świecie, charakteryzującym się duŝym postępem technologicznym i zalewem informacji. Dlatego teŝ korzystanie z technologii komputerowej i umiejętność selekcjonowania informacji są jednymi z podstawowych umiejętności przygotowujących uczniów do Ŝycia. Pogłębianie wiedzy informatycznej słuŝy ogólnemu rozwojowi ucznia, daje mu moŝliwość rozbudzenia swoich zainteresowań. Jednym z waŝniejszych obecnie źródeł informacji jest Internet. Stał się on codziennością, wkroczył do szkół, dając moŝliwość pełniejszego rozwoju młodzieŝy. Internet jest zjawiskiem nieuniknionym, a przy tym fascynującym, warto poświęcać duŝo czasu na odpowiednią edukację dzieci, tak, aby potrafiły one mądrze korzystać z Internetu. NaleŜy pokazać im, Ŝe praca z Internetem to nie tylko bierne przeglądanie stron, korzystanie z tego, co stworzyli inni, to takŝe tworzenie, kreatywna i twórcza praca. Dlatego teŝ postanowiłam wdroŝyć uczniów to tworzenia własnych witryn WWW, na których mogliby prezentować swoje zainteresowania, swoje hobby, mogliby podzielić się z innymi swoją, niekiedy wręcz imponującą, wiedzą na dany temat. Tworzenie serwisu internetowego moŝe być bowiem fascynującą zabawą. Dla jednych po prostu przyjemnością moŝe być sam akt tworzenia. Dla innych najwaŝniejsza moŝe być nagroda, czyli pokazanie strony w Internecie. Ciekawa, właściwie wypromowana i zawsze aktualna strona moŝe sta się z pewnością okazją do nawiązania kontaktów i współpracy z innymi. 3
I CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU Program koła informatycznego Tworzenie stron WWW opracowany został do realizacji na zajęciach pozalekcyjnych dla uczniów klas V i VI szkoły podstawowej. Zaplanowany jest jako 36-godzinny moduł realizowany w ciągu dwóch semestrów na jednej godzinie tygodniowo Celem tych zajęć jest zapoznanie uczniów z zasadami tworzenia witryny internetowej w programie Front Page, publikowanie stworzonej witryny w sieci lokalnej i Internecie. O wyborze programu Front Page jako narzędzia do generowania stron zadecydował fakt, ze program ten jest programem stosunkowo łatwym (wygląd i działanie programu przypomina inne programy z rodziny MS Office.), a przy tym zawiera wiele moŝliwości, które ułatwiają projektowanie atrakcyjnych, funkcjonalnych i interaktywnych stron WWW bez konieczności znajomości języka HTML. Program ten zawiera wiele gotowych składników, które rozszerzają moŝliwości tworzonych stron WWW. PoniewaŜ tworzyć stron po prostu nie da się bez znajomości języka HTML, program koła przewiduje równieŝ zapoznanie uczniów ze strukturą dokumentu HTML i podstawowymi komendami tego języka. Zadaniem nauczyciela jest jak najwszechstronniejszego stymulowanie aktywności poznawczej i twórczej uczniów, pobudzenie zainteresowań i właściwe ukierunkowanie ciekawości poznawczej uczniów. Program koła informatycznego winien być realizowany jako poszerzenie i uzupełnienie wiadomości z zakresu informatyki. W zajęciach uczestniczą uczniowie zdolni, którzy wykazują zainteresowania informatyką i posiadają zdolności w tym kierunku. Do realizacji załoŝeń programu niezbędne jest spełnienie wymagań: - organizacyjnych - tygodniowo 1 godzina zajęć, - sprzętowych - komputer osobisty z dostępem do Internetu i zainstalowanym programem Front Page. Program ma stanowić uzupełnienie treści programowych przedmiotu informatyka. Zgodnie z załoŝeniami reformy oświaty, treści programu pozwalają na: traktowanie ucznia podmiotowo łączenie wartości wychowawczych z procesem kształcenia świadome rozpoznawanie wartości, pozwalające na dokonywanie właściwych wyborów wszechstronny rozwój ucznia. Program pozwala na realizację oczekiwań związanych z reformą, a więc przekazanie wiedzy, która będzie w Ŝyciu przydatna. Treści mają zachęcić do samodzielnych działań. Program preferuje metody rozwijające samodzielność ucznia, jego swobodę w dochodzeniu do wiedzy, rozbudzają podmiotowy udział ucznia w edukacji szkolnej, kształcą motywację do świadomej pracy nad sobą. 4
II CELE KSZTAŁCENIA Cele ogólne programu: rozwijanie zainteresowań informatycznych i przygotowanie uczniów do funkcjonowania w zinformatyzowanym społeczeństwie; rozwijanie aktywności poznawczej i twórczej uczniów rozwijania uzdolnień w dziedzinie informatyki wspierania ogólnego rozwoju intelektualnego ucznia. wdraŝanie do świadomego kulturalnego i odpowiedzialnego korzystania z zasobów internetowych; tworzenie warunków do realizacji twórczości uczniowskiej w dziedzinie prezentowania i publikowania strony WWW kształcenie umiejętności korzystania z zasobów Internetu przez: wyszukiwanie, komunikowanie się, dzielenie się wiedzą. kształcenie podstawowych umiejętności tworzenia stron WWW: zapoznanie się z przeglądarką internetową, poznanie języka HTML. przygotowanie do świadomego i krytycznego korzystania z osiągnięć technologii informacyjnej: odróŝnianie komunikatów informacyjnych od perswazji, dobra od zła. wyczulenie na zasady Netykiety. 5
III PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW KSZTAŁCENIA I WYCHOWANIA WaŜnym elementem osiągnięcia zakładanych celów kształcenia jest umiejętność tworzenia warunków sprzyjających powstawaniu korzystnej atmosfery uczenia się i nauczania. Zwłaszcza na zajęciach nadobowiązkowych koła informatycznego, gdzie uczeń przychodzi, by wiedzieć więcej i nie jest rozliczany z wyników swojej pracy, dobór odpowiednich metod i środków dydaktycznych, zasad nauczania oraz kontroli osiągnięć powinien sprzyjać harmonijnej współpracy nauczyciel - uczeń w celu osiągnięcia moŝliwie największych efektów tej współpracy. 1. Metody nauczania Wykład teoretyczny zawsze powinien być połączony z pokazem, prezentacją lub ćwiczeniami prowadzonymi za pomocą sprzętu komputerowego. Ćwiczenia uczniów mogą mieć charakter indywidualny lub grupowy. Przeprowadzane ćwiczenia naleŝy poprzedzać przykładami realizowanymi przez nauczyciela, stopniowo przechodząc do pracy samodzielnej. Skala trudności zagadnień realizowanych na zajęciach powinna być dostosowana do moŝliwości uczniów. 2. Zasady nauczania Nauczanie na zajęciach koła informatycznego powinno przebiegać zgodnie z następującymi zasadami: - przystępności - przekazywanie wiadomości zrozumiale dla ucznia, - poglądowości - przekaz werbalny poparty odpowiednią prezentacją, - stopniowania trudności - świadome przejście od zadań prostych do zadań złoŝonych, 3. Środki dydaktyczne W pracy z uczniami na zajęciach koła niezbędne są: a) komputery podłączone do Internetu b) odpowiednie oprogramowanie (Front Page, Microsoft Photo Edytor, Paint Shop Pro, Total Commander), c) projektor d) skaner 6
4. Kontrola postępów uczniów Kontrola postępów uczniów na zajęciach koła informatycznego ma na celu jedynie dostarczenie informacji o przystępności prowadzonych zajęć oraz stopniu zainteresowania uczniów danym zagadnieniem. Jej celem nie jest, jak w przypadku zajęć obowiązkowych, ocena osiągnięć uczniów. Dlatego teŝ będzie się ona ograniczać do wypowiedzi uczniów aranŝowanych przez nauczyciela w trakcie rozwiązywania problemów za pomocą komputera i wykonywania poszczególnych zadań oraz bieŝąca obserwacja dokonań uczniów. IV ZAKŁADANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIÓW Zakłada się osiągnięcie przez uczniów kompetencji w zakresie: - zaplanowania i stworzenie strony WWW z wykorzystaniem poznanych na zajęciach moŝliwości i narzędzi programu Front Page oraz poleceń języka HTML - opublikowania strony WWW lokalnie i na serwerze oraz bieŝącej jej aktualizacji V ROLA NAUCZYCIELA W PROCESIE DYDAKTYCZNYM Nauczyciel powinien: - odpowiednio organizować pracę uczniów, uwzględniając warunki techniczne szkolnej pracowni komputerowej, - stosować odpowiednie metody i zasady pracy, - dąŝyć do osiągnięcia załoŝonych celów, - umoŝliwić uczniom wykorzystania gromadzonej wiedzy do rozwiązywania problemów i samodzielnego pogłębiania wiedzy informatycznej w zakresie tworzenia stron WWW, - rozwijać aktywność uczniów i właściwie ukierunkowywać ich ciekawość poznawczą, - wspierać rozwój uczniów, kształtując jego samodzielność intelektualną, - wychowywać młodzieŝ w duchu poszanowania własności i pracy innych. VI EWALUACJA - opracowany program kółka informatycznego - " Tworzenie stron WWW " jest dokumentem otwartym i podlegać będzie systematycznej ewaluacji, - ewaluacja dokonywana będzie okresowo na koniec drugiego okresu danego roku szkolnego, - zmiany w programie kółka informatycznego następować mogą w wyniku: a) zmian w podstawie programowej kształcenia ogólnego, b) wyników ankiety ewaluacyjnej na zakończenie drugiego okresu nauczania w danym roku szkolnym, 7
VII TREŚCI KSZTAŁCENIA PoniŜej przedstawiam szczegółowe treści kształcenia oraz wymagania stawiane wobec uczniów. Materiał nauczania: 1. Internet jako źródło informacji (6 godz.): - pojęcie Internetu i korzystanie z jego usług - poznanie i doskonalenie umiejętności wykorzystywania zasobów zgromadzonych w Internecie przy uŝyciu przeglądarki firmy Microsoft Internet Explorer, Firefox - pojęcie usługi World Wide Web - strona WWW jako sposób udostępniania zasobów przechowywanych przez serwery - metody określania adresu strony - pojęcie i rodzaje hiperłączy - posługiwanie się wyszukiwarkami internetowymi - serfowanie po WWW 2. Od czego zacząć tworzenie strony WWW (3 godz.): - pojęcie HTML - tworzenie kodu HTML przy uŝyciu znaczników - elementy strony (struktura dokumentu HTML: nagłówek, korpus) - zapisywanie plików w notatniku i wyświetlanie strony WWW 3. Stworzenie projektu strony internetowej (16 godz.): - wpisywanie i formatowanie tekstu (rozmiar i styl czcionki, kolor, nagłówki testowe, frazy, sztywne ustawienia strony, odstępy w tekście, linia pozioma) - dodawanie listy podtematów (listy nieuporządkowane i listy uporządkowane) - wprowadzanie obrazów na stronie WWW (sposoby zapisywania ilustracji, rozmiar i połoŝenie, ramki i opis, tekst alternatywny) - definiowanie tła strony (dobór koloru strony, uŝywanie tzw. bezpiecznych kolorów, ilustracja jako tło, wstawianie szyldu) - definiowanie i stosowanie odnośników - definiowanie hiperłączy do innej strony - powrót do strony głównej i komunikacja między stronami ikony nawigacji - dołączanie apletów Javy - pozyskiwanie tekstur i grafiki z sieci i wykorzystywanie ich na stronie - procedura tworzenia tabeli (rozmiar, połoŝenie na stronie, zawartość komórek, łączenie komórek, krawędzie tabeli, wyświetlanie zewnętrznych i wewnętrznych krawędzi tabel, tło w tabeli) - stosowanie podziału strony WWW na mniejsze pola przez zastosowanie ramek (ramka nadrzędna, ramki pochodne poziome, ramki pochodne pionowe, ramki pływające) 4. Zakładanie witryny (2 godz.): - znalezienie dostawcy internetowego, który udostępni bezpłatnie miejsce na swoim serwerze - instalacja Kreatora publikacji w sieci Web - przesyłanie plików z komputera na serwer WWW - wysyłanie plików przez usługę portalu lub innym bezpłatnym programem 5. Uaktualnianie witryny (9 godz.): - skanowanie i obróbka obrazów na potrzeby strony WWW - załoŝenie licznika odwiedzin strony - aktualizacja strony 8
Lp. Tematyka zajęć L.g. 1. Internet jako źródło informacji 2. Strona WWW jako sposób udostępniania zasobów 3. Serfowanie w Internecie Uczeń: Wiadomości Internet jako źródło informacji 2 zna zarys historii Internetu zna pojęcia: Internet, przeglądarka, strona WWW, adres strony, wyszukiwarka wymienia rodzaje usług internetowych: poczta elektroniczna, wyszukiwanie informacji, przesyłanie plików, grupy dyskusyjne, pogawędki internetowe 1 zna metody określania adresu strony zna pojęcie hiperłącze rodzaje hiperłączy oraz metody posługiwania się nimi 3 zna adresy portali internetowych WP,ONET zna zasady i moŝliwości pracy w trybie off line zna sposoby obsługi listy historycznej Niezbędne informacje o HTML 4. Pojęcie HTML 1 zna niezbędne informacje o HTML-u rozumie pojęcie CSS 5. Tworzenie kodu HTML 6. Struktura dokumentu HTML 7. Wpisywanie i formatowanie tekstu 1 zna pojęcie i stosowanie znaczników zna pojęcie standardu kodowania polskich znaków na stronie WWW 1 zna szkielet strony zna pojęcia: nagłówek, korpus, akapit zna pojęcie i sposób zapisywania ścieŝki dostępu do plików graficznych, dźwiękowych lub animacji Uczeń: Tworzenie strony WWW projekt strony internetowej 2 zna elementy blokowe w języku HTML 8. Listy podtematów 2 zna pojęcia listy nieuporządkowanej i uporządkowanej Umiejętności konfiguruje przeglądarkę internetową wyszukuje strony w Internecie korzysta z wyszukiwarek internetowych porusza się po stronie korzystając z przycisków nawigacyjnych korzysta z najlepszych polskich wyszukiwarek zakłada konto pocztowe i korzysta z poczty elektronicznej przechodzi do wcześniej odwiedzonych stron kopiuje pliki i elementy graficzne dołączane do stron WWW kopiuje tekst ze strony od dokumentu wymienia standardy stron kodowych dla naszego kraju zapisuje pliki w notatniku i wyświetla stronę WWW ustala rozmiar i styl czcionki, kolor, nagłówki tekstowe, frazy, sztywne ustawienia strony, odstępy w tekście, linie poziome tworzy listy wypunktowane i numerowane tworzy listy zagnieŝdŝone ze szczególną dbałością o wpisywany kod 9
9. Umieszczanie grafiki na stronie WWW 2 zna sposoby zapisywania ilustracji 10. Tło strony 2 rozumie zasady doboru tła strony i uŝywania tzw. bezpiecznych kolorów zna pojęcie szyldu 11. Definiowanie i stosowanie 1 zna zasady stosowania i czę- odnośników ści składowe odnośnika 12. Stosowanie hiperlinków 1 zna pojęcie i definiowanie hiperlinków 13. Komunikacja między stronami 1 rozumie istotę komunikacji pomiędzy stronami powrót do strony głównej 14. Pozyskiwanie tekstur i grafiki z Internetu 1 zna sposoby pozyskiwania danych z Internetu 15. Tworzenie tabel 2 zna procedurę tworzenia tabeli potrafi wyświetlać tylko wybrane krawędzie tabeli 16. Podział strony WWW 17. Jak załoŝyć bezpłatne konto i stronę WWW na serwerze? 18. Przesyłanie plików z komputer na serwer WWW 19. Skanowanie i obróbka obrazów na potrzeby WWW 20. Uaktualnianie strony 2 zna sposoby podziału strony na mniejsze pola przez zastosowanie ramek zna pojęcia: ramka nadrzędna, ramki pochodne poziome i pionowe, ramki pływające Zakładanie witryny 1 potrafi znaleźć dostawcę internetowego, który udostępni bezpłatni miejsce na swoim serwerze 1 zna obsługę programu Kreator publikacji w sieci Web potrafi wysyłać pliki wykorzystując specjalny serwis portalu lub program Total Commander Uaktualnianie witryny 2 zna obsługę skanera zna obsługę programu Paint Shop Pr, Microsoft Photo Edytor 7 poznaje procedurę wykorzystania darmowego licznika ustala rozmiar i połoŝenie obrazu na stronie definiuje ramki i opis, tekst alternatywny otrzymuje tło z ilustracji tworzy odnośniki tworzy hiperłącza stosuje ikony nawigacji pozyskuje z Internetu udostępnione bezpłatnie aplety Javy wykorzystuje pozyskane dane na stronie ustala rozmiar tabeli, jej połoŝenie na stronie, krawędzie, tło w tabeli stosuje podział strony uŝywając ramek instaluje Kreatora publikacji w sieci Web przesyła pliki skanuje zdjęcia i tekst wykonuje obróbkę grafiki zakłada licznik odwiedzin strony aktualizuje stronę 10
BIBLIOGRAFIA W. Jochemczyk, I. Krajewska-Kranas Lekcje z komputerem, Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne, Warszawa 2003 Krzysztof Pikoń ABC Internetu, Wydawnictwo Helion S.A, Gliwice1998 Piotr Rajca Po prostu Internet Explorer 4, Warszawa 1998 Maria Sokół Internet. Przewodnik, Wydawnictwo Helion S.A, 2001 Bartosz Dankowski ABC tworzenia stron www, Wydawnictwo Helion S.A, 2003 Bartosz Dankowski Front Page 2002/XP PL, Wydawnictwo Helion S.A, 2002 Grzegorz Kowalczyk MS Word 2003 PL, Wydawnictwo Helion S.A, 2004 mgr Jacek Dojka 11