Nazwa modułu: Finansowanie inwestycji Rok akademicki: 2013/2014 Kod: WIN-2-209-IG-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Wiertnictwa, Nafty i Gazu Kierunek: Inżynieria Naftowa i Gazownicza Specjalność: Inżynieria gazownicza Poziom studiów: Studia II stopnia Forma i tryb studiów: Stacjonarne Język wykładowy: Polski Profil kształcenia: Ogólnoakademicki (A) Semestr: 2 Strona www: Osoba odpowiedzialna: prof. dr hab. inż. Nagy Stanisław (nagy@agh.edu.pl) Osoby prowadzące: prof. dr hab. Kaliski Maciej (kaliski@wnaft.agh.edu.pl) Opis efektów kształcenia dla modułu zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Powiązania z EKK Sposób weryfikacji efektów kształcenia (forma zaliczeń) Wiedza M_W001 Student będzie znał definicję INWESTYCJA Pojęcie FINANSE, co to jest finansowanie? Co to jest płynność finansowa? Co to jest system finansowy, rynek finansowy? Czym się różni płynność od rentowności? Co to jest wymagana stopa zwrotu z inwestycji? Wymieni typowe klauzule umowne w umowach o finansowanie. Będzie umiał je opisać wybrać zastosowanie każdej z nich. IN2A_W12 Egzamin, Kolokwium M_W002 Podaj 10 znanych Ci instrumentów finansowych. Opisz w 4-5 zdaniach jeden z nich. Co to jest formuła "project finance" i kiedy można ją stosować - opisz w kilku zdaniach. Podaj kluczowe kwestie prawne przy badaniu ryzyk. Opisz procedurę aranżowania finansowania w project finance. IN2A_W12 Egzamin, Kolokwium 1 / 7
M_W003 Student będzie w stanie znać i wymienić podstawowe elementy w ocenie kondycji firmy. Będzie w stanie opowiedzieć na czym polega badanie zdolności kredytowej. IN2A_W12 Egzamin, Kolokwium Opisze fazy typowe dla projektu upstream będzie wiedział na czym polega zarządzanie portfelowe. Dostanie podstawową wiedzę z zakresu jak zarządzać spółką typu upstream Umiejętności M_U001 Zagadnieniami z zakresu funkcjonowania przedsiębiorstwa: jego majątku, źrodeł finansowania, kosztu pozyskania kapitału i kształtowania jego struktury. IN2A_U01, IN2A_U02 Aktywność na zajęciach, Udział w dyskusji Znajomość problemu wartości przedsiębiorstwa i czynnikow ją determinujących. Kompetencje społeczne M_K001 Studenci uzyskają niezbędne podstawy teoretyczne z zakresu nauk ekonomicznych i zarządzania. Otrzymują umiejętności analizy otoczenia przedsiębiorstwa, w szczególności środowiska rynkowego i konkurencyjnego, planowania strategii rozwoju i działania przedsiębiorstwa, jego podstawowych strategii. Duży nacisk kładzie się na stosowanie metod projektowych do rozwiązywania problemów oraz na rozwijanie umiejętności posługiwania się nowoczesnymi technikami komputerowymi. IN2A_K01, IN2A_K05, IN2A_K06, IN2A_K07 Aktywność na zajęciach M_K002 Student ma wyrobić w sobie postawę twórczą, otwartą oraz zbudować świadomości potrzeby ustawicznego uzupełniania wiedzy. Wiedza i umiejętności nabyte w trakcie realizacji programu studiów, znajomość współczesnych aplikacji komputerowych wspomagających zarządzanie, mają dać studentom podstawy do znalezienia wspólnego języka z działami finansowymi w firmach, analitykami, projektantami systemów zarządzania. Poza tym jest to wiedza niezbędna na stanowiskach operacyjnych, analitycznych i menedżerskich na wszystkich szczeblach zarządzania w przedsiębiorstwach, firmach nie tylko sektora ropy i gazu ale także konsultingowych i serwisowych. IN2A_K01, IN2A_K05, IN2A_K06, IN2A_K07 Aktywność na zajęciach Matryca efektów kształcenia w odniesieniu do form zajęć Kod EKM Student, który zaliczył moduł zajęć wie/umie/potrafi Forma zajęć Wykład Ćwiczenia audytoryjne Ćwiczenia laboratoryjne Ćwiczenia projektowe Konwersatori um seminaryjne praktyczne Inne terenowe E-learning 2 / 7
Wiedza M_W001 M_W002 M_W003 Umiejętności M_U001 Student będzie znał definicję INWESTYCJA Pojęcie FINANSE, co to jest finansowanie? Co to jest płynność finansowa? Co to jest system finansowy, rynek finansowy? Czym się różni płynność od rentowności? Co to jest wymagana stopa zwrotu z inwestycji? Wymieni typowe klauzule umowne w umowach o finansowanie. Będzie umiał je opisać wybrać zastosowanie każdej z nich. Podaj 10 znanych Ci instrumentów finansowych. Opisz w 4-5 zdaniach jeden z nich. Co to jest formuła "project finance" i kiedy można ją stosować - opisz w kilku zdaniach. Podaj kluczowe kwestie prawne przy badaniu ryzyk. Opisz procedurę aranżowania finansowania w project finance. Student będzie w stanie znać i wymienić podstawowe elementy w ocenie kondycji firmy. Będzie w stanie opowiedzieć na czym polega badanie zdolności kredytowej. Opisze fazy typowe dla projektu upstream będzie wiedział na czym polega zarządzanie portfelowe. Dostanie podstawową wiedzę z zakresu jak zarządzać spółką typu upstream Zagadnieniami z zakresu funkcjonowania przedsiębiorstwa: jego majątku, źrodeł finansowania, kosztu pozyskania kapitału i kształtowania jego struktury. Znajomość problemu wartości przedsiębiorstwa i czynnikow ją determinujących. Kompetencje społeczne 3 / 7
M_K001 M_K002 Studenci uzyskają niezbędne podstawy teoretyczne z zakresu nauk ekonomicznych i zarządzania. Otrzymują umiejętności analizy otoczenia przedsiębiorstwa, w szczególności środowiska rynkowego i konkurencyjnego, planowania strategii rozwoju i działania przedsiębiorstwa, jego podstawowych strategii. Duży nacisk kładzie się na stosowanie metod projektowych do rozwiązywania problemów oraz na rozwijanie umiejętności posługiwania się nowoczesnymi technikami komputerowymi. Student ma wyrobić w sobie postawę twórczą, otwartą oraz zbudować świadomości potrzeby ustawicznego uzupełniania wiedzy. Wiedza i umiejętności nabyte w trakcie realizacji programu studiów, znajomość współczesnych aplikacji komputerowych wspomagających zarządzanie, mają dać studentom podstawy do znalezienia wspólnego języka z działami finansowymi w firmach, analitykami, projektantami systemów zarządzania. Poza tym jest to wiedza niezbędna na stanowiskach operacyjnych, analitycznych i menedżerskich na wszystkich szczeblach zarządzania w przedsiębiorstwach, firmach nie tylko sektora ropy i gazu ale także konsultingowych i serwisowych. Treść modułu zajęć (program wykładów i pozostałych zajęć) Wykład WYKŁAD I Podstawowe pojęcia prawne i finansowe Pojęcie INWESTYCJA Pojęcie FINANSE co to jest finansowanie? Kto może ubiegać się o finansowanie (Co to jest płynność finansowa?) Po co przedsiębiorstwu środki finansowe, czyli zasadnicze cele finansowania. Dylematy finansowania Podsumowanie czyli dlaczego będziemy się uczyć o finansowaniu inwestycji? WYKŁAD II Na czym polega proces inwestycyjny Instrumenty finasowania 4 / 7
Rynek finansowy Co to jest system finansowy? Płynność a rentowność. Wymagana stopa zwrotu z inwestycji. Gdzie zarabiać? Podsumowanie czyli dlaczego będziemy się uczyć o finansowaniu inwestycji? Cel inwestycyjny WYKŁAD III Na czym polega proces inwestycyjny case study (przykład magazyn gazu ale może być inny wybrany) Podpiszemy umowy o poufności Memorandum Informacyjne UGS MARIANOWO Co to jest formuła project finance UGS MARIANOWO INFO MEMO uczymy się i czytamy Otoczenie rynkowe Analiza projektu <em>przykładowe inne case study:</em> STACJA LNG ZAKUP WIERTNICY ZAGOSPODAROWANIE ZŁOŻA BADANIA SEJSMICZNE jako projekt finansowy Budowa PMG (zakup) WYKŁAD IV Na czym polega proces inwestycyjny specyfika project finance Specyfika projektów w energetyce gazowej realizowanych według formuły project finance. Schemat project finance dla inwestycji kogeneracyjnej na paliwie gazowym. Podstawowe kategorie ryzyk towarzyszących inwestycjom ich ocena i alokacja. Kluczowe kwestie prawne przy badaniu ryzyk towarzyszących inwestycjom w energetyce gazowej. Procedura aranżowania finansowania w project finance. Typowe klauzule umowne w umowach o finansowanie. WYKŁAD V Finansowanie Inwestycji -Podsumowanie Strategia a polityka formułowanie strategii Podstawowe elementy w ocenie kondycji firmy Badanie zdolności kredytowej Osoby kluczowe w projekcie (mapa postaw) Projekt upstream fazy Dlaczego zarządzanie portfelowe Jak zarządzać spółką typu upstream No i podsumujmy Inżynierowie Funkcjonowanie przedsiębiorstwa na rynku, jego rodzaje i cele. Decyzje finansowe i ich determinanty. Majątek przedsiębiorstwa. Amortyzacja i jej wpływ na wynik finansowy. Źródła finansowania majątku przedsiębiorstwa. Akcje, ich rodzaje, prawa majątkowe, wycena akcji. Venture capital i jego funkcjonowanie. Kredyt kupiecki, jego koszt i kształtowanie. Kredyt bankowy jako źródło finansowania. Factoring,i forfaiting, istota, rodzaje i znaczenie dla prowadzenia działalności gospodarczej. Leasing w finansowaniu działalności gospodarczej. Franchising, jego rodzaje i zasady funkcjonowania. Koszt kapitału w przedsiębiorstwie. Struktura kapitału a efekt dźwigni finansowej. Przychody, koszty i wynik finansowy. Wartość przedsiębiorstwa i jej determinanty. Ćwiczenia laboratoryjne 5 / 7
będą się odbywały głównie z wykorzystaniem komputerów i Excela. a)proste przykłady ze zmiany wartości pieniądza w czasie, b) przykłady z oceny efektywności ekonomicznej inwestycji.( proste przykłady teoretyczne, a później stopień trudności będzie rósł i przykłady będą oparte o rzeczywiste przypadki) - zagospodarowanie złóż, - podziemne magazyny gazu, - szczelinowania, - metody EOR, - stacje regazyfikacji LNG itp. Umiejętność wykonania analiz wrażliwości i analizy scenariuszowej. <em>(wstęp do metody Monte Carlo i opcji realnych)</em> Sposób obliczania oceny końcowej 60% egzamin w formie pisemnej bądź ustnej do wyboru przez studentow i 40% ćwiczenia laboratoryjne. Wymagania wstępne i dodatkowe Znajomość matematyki, logicznego myślenia, wyobraźni biznesowej, analizy statystycznej. Obowiązuje obecność obligatoryjna na ćwiczeniach laboratoryjnych zgodnie z regulaminem studiów oraz znajomość materiału podanego na wykładach. Zalecana literatura i pomoce naukowe Bryx M., Szkoła Główna Handlowa Strategie i ryzyka inwestowania Dziworska K. Inwestycje przedsiębiorstw Uniwersytet Gdański, Gdańsk 1993 r. Mikołajuk P., Bilans, rachunek wyników, przepływy. Prezentacja. Strzelecki A., Elementy finansów i bankowości. UNIWERSYTET KAZIMIERZA WIELKIEGO. STUDIA PODYPLOMOWE Prezentacja.2011 r. Dziesięć śmiertelnych grzechów marketingu, Polskie Wydawnictwo Ekonomiczne, (2005) Kotler o marketingu. Jak tworzyć, zdobywać i dominować na rynkach, OnePress, (2006) Chaos zarządzanie i marketing w dobie turbulencji, MT-Biznes, (2009) Marketing, wyd. 14., REBIS, (2012) S. Antkiewicz, Akcje i obligacje w finansowaniu przedsiębiorstw, Biblioteka Menedżera i Bankowca, Warszawa 2002. Praca zbiorowa pod red. L. Szyszko i J. Szczepańskiego, Finanse przedsiębiorstw, PWE, Warszawa 2003. S. A. Ross, R.W. Westerfield, B.D. Jordan, Finanse przedsiębiorstw, Dom Wydawniczy ABC, Warszawa 1999 M. Sierpińska, T. Jachna, Metody podejmowania decyzji finansowych. Analiza przykładów i przypadków, PWN 2007. Publikacje naukowe osób prowadzących zajęcia związane z tematyką modułu Nie podano dodatkowych publikacji Informacje dodatkowe Brak 6 / 7
Nakład pracy studenta (bilans punktów ECTS) Forma aktywności studenta Udział w wykładach Udział w ćwiczeniach projektowych Dodatkowe godziny kontaktowe z nauczycielem Przygotowanie do zajęć Samodzielne studiowanie tematyki zajęć Sumaryczne obciążenie pracą studenta Punkty ECTS za moduł Obciążenie studenta 15 godz 15 godz 5 godz 10 godz 30 godz 75 godz 3 ECTS 7 / 7