Wydział Promocji Handlu I Inwestycji Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w New Delhi Przepisy i standardy regulujące import artykułów żywnościowych do Indii New Delhi 2014
Niniejszy materiał został przygotowany staraniem Wydziału Promocji Handlu i Inwestycji Ambasady Rzeczpospolitej Polskiej w New Delhi. Informacje zawarte w publikacji są prezentowane czytającym i korzystającym nieodpłatnie i nie mogą podlegać dalszej odsprzedaży czy też wykorzystaniu w ramach prowadzonej działalności komercyjnej polegającej w szczególności na doradztwie biznesowym. 2
Przepisy i standardy regulujące import artykułów żywnościowych do Indii W Indiach istnieje szereg urzędów i departamentów rządowych, których rolą jest wdrażanie procedur i przepisów definiujących standardy i specyfikacje importowanych artykułów żywnościowych, a także dotyczących procedur związanych z importem tego typu produktów oraz związanych z tym opłat celnych. Poniższa lista zawiera szereg agencji, które zajmują się implementacją przepisów dotyczących importu artykułów żywnościowych do Indii: The Bureau of Indian Standards (BIS) Biuro ds. Indyjskich Standardów The Central Board of Excise & Customs (CBEC) Centralna Rada ds. Akcyzy i Cła The Directorate General of Foreign Trade (DGFT) Generalna Dyrekcja Handlu Zagranicznego The Food Safety & Standards Authority of India (FSSAI) Indyjski Urząd Bezpieczeństwa i Standardów Żywności Do ważnych ustaw, rozporządzeń i strategii, które regulują import artykułów żywnościowych należą: Ustawa o Przeciwdziałaniu Fałszowaniu Żywności (The Prevention of Food Adulteration Act) z 1954 r. Ustawa o Standardach Wag i Miar (Standards of Weights & Measures Act) z 1976 r. Rozporządzenie o Kwarantannie Roślin (The Plant Quarantine Order) z 2003 r. Ustawa o Przepisach dot. Bezpieczeństwa i Standardów Żywności (The Food Safety & Standards Regulation Act) z 2010 r. 3
I. Opłaty celne w imporcie jabłek Opłaty celne w imporcie są określane i egzekwowane przez Centralną Radę ds. Akcyzy i Cła przy Ministerstwie Finansów. Opłaty celne egzekwowane są przez upoważnionych funkcjonariuszy celnych w porcie przybycia ładunku do Indii. Do różnorakich opłat nakładanych przez CBEC na importowane towary zaliczamy opłatę portową, podstawową opłatę celną, podstawową preferencyjną opłatę celną, dodatkową opłatę celną (CVD), podatek na szkolnictwo liczony od opłaty akcyzowej, podatek na szkolnictwo liczony od opłaty celnej oraz specjalną dodatkową stawkę celną (ACVD). Obecnie indyjskie władze celne pobierają opłaty portowe w wysokości 1% od ceny CIF ładunku (tj. obejmującej koszt, ubezpieczenie i fracht), podstawową stawkę celną w wysokości 50% podlegającej opodatkowaniu wartości ładunku (liczonej od ceny CIF i opłaty portowej) oraz 3% podatek na szkolnictwo liczony od sumy ceny CIF, opłaty portowej oraz podstawowej opłaty celnej w imporcie świeżych jabłek oznaczonych kodem ze Zharmonizowanego Systemu o numerze 08081000. Opłaty celne w imporcie świeżych jabłek do Indii Kod ze Zharmonizowanego Systemu 8081000 Opis kodu ze Zharmonizowanego Systemu świeże jabłka Opłata portowa 1% ceny CIF Podstawowa stawka celna 50% ceny CIF i opłaty portowej Podstawowa preferencyjna stawka celna 0% Dodatkowa stawka celna 0% Podatek na szkolnictwo od akcyzy 0% Podatek na szkolnictwo od cła 3% wartości po uzyskaniu podstawowej opłaty celnej Specjalna dodatkowa stawka celna 0% Tabela 1. Indyjskie opłaty celne nakładane na import świeżych jabłek (kod ze Zharmonizowanego Systemu: 08081000) Powyższe informacje obrazują szczegółowo rodzaje opłat celnych nakładane przez indyjskie władze. Mimo iż Indie nie nakładają żadnych ilościowych ograniczeń na import świeżych jabłek to wysoka podstawowa stawka celna jakiej podlega import jabłek ma na celu ochronę krajowych producentów tych owoców. Niezależnie od tego faktu wolumen świeżych jabłek sprowadzanych do Indii wykazuje od kilku lat stabilną tendencję wzrostową, jako że indyjscy konsumenci cenią sobie jakość i różnorodność odmian tego produktu w porównaniu z jabłkami produkowanymi w Indiach. Podczas odprawy celnej ładunku dokonywanej przez władze celne w indyjskim porcie dostawy importer winien przedstawić kopię faktury, pozwolenie na import wydane przez FSSAI oraz DGFT, a także świadectwo fitosanitarne określające standard importowanych jabłek. 4
II. Przepisy FSSAI, DGFT i innych powiązanych organów Indyjski Urząd Bezpieczeństwa i Standardów Żywności (FSSAI) powstał w 2006 r. z inicjatywy rządu indyjskiego jako czołowy urząd centralnego szczebla zajmujący się regulacją i standaryzacją wszelkich artykułów żywnościowych i napojów sprzedawanych i spożywanych w Indiach. Tak więc z definicji działalność FSSAI obejmuje także importowane produkty żywnościowe i napoje. Zanim zaczęły obowiązywać zapisy Ustawy o Bezpieczeństwie i Standardach Żywności z 2006 r., które oficjalnie powołały do życia FSSAI, kwestie związane z artykułami żywnościowymi uregulowane były szeregiem różnych ustaw i nadzorowane przez szereg organów, które odpowiadały za nadzór nad poszczególnymi towarami. Ustawa z 2006 r. skonsolidowała te różnorakie ustawy i organy w ramach jednego centralnego urzędu. Przykładowo, przed powołaniem do życia FSSAI kwestie związane z bezpieczeństwem żywności uregulowane były w Ustawie o Przeciwdziałaniu Fałszowaniu Żywności z 1954 r. oraz różnych aktach prawnych odnoszących się do poszczególnych towarów, w tym Rozporządzeniu w sprawie owoców z 1955 r., Rozporządzeniu w sprawie produktów mięsnych z 1973 r., Rozporządzeniu w sprawie (kontroli) produktów pochodzących z olejów roślinnych z 1947 r., Rozporządzeniu w sprawie regulacji opakowań olejów jadalnych z 1967 r. i Rozporządzeniu w sprawie mleka i produktów mlekopochodnych z 1992 r. Zakres nadzoru FSSAI jest szeroki, a do jego kompetencji należy: Opracowywanie procedur dot. bezpieczeństwa żywności. Ustalanie technik dot. pobierania próbek i badań. Opracowywanie procedur w imporcie artykułów żywnościowych do Indii. Wybór laboratoriów w Indiach do inspekcji i badania importowanych artykułów żywnościowych. Opracowywanie procedur znakowania, opakowywania i umieszczania na produktach informacji o kraju pochodzenia. Opracowywanie procedur w zakresie wykorzystywania dozwolonych dodatków do żywności, środków konserwujących, barwników, itd. w importowanych artykułach spożywczych. W powiązaniu z Generalną Dyrekcją Handlu Zagranicznego (DGFT), FSSAI reguluje także import artykułów żywnościowych do Indii. Przed powołaniem do życia FSSAI pobieranie próbek i odprawa celna importowanej żywności leżała w gestii władz stanowych w porcie dostawy. Od momentu utworzenia FSSAI to właśnie ten urząd wyznacza inspektorów bezpieczeństwa we wszystkich portach indyjskich, do których przybywają ładunki z żywnością, aby doprowadzić do standaryzacji i podnieść jakość procedur bezpieczeństwa i pobierania próbek. 5
1. Procedura importu artykułów żywnościowych do Indii W momencie przypłynięcia ładunku z artykułami żywnościowymi do portu importer winien przedstawić zgłoszenie przywozowe w formie odpowiedniej deklaracji celnej gdzie należy zadeklarować szczegóły dotyczące wartości ładunku. Ponadto, importer winien przedstawić wszelkie faktury sprzedażowe, dokumenty potwierdzające poniesienie opłat frachtowych i ubezpieczenie ładunku, a także wszelkie zezwolenia na import i świadectwa fitosanitarne (w przypadku świeżych produktów rolnych), które mogą być wymagane w przypadku danego rodzaju towaru. Zgodnie z okólnikiem nr 3 z 2011 r. wydanym przez CBEC importer winien zapewnić, iż w momencie przybycia ładunku do Indii importowany towar ma przed sobą przynajmniej 60% pierwotnego okresu trwałości. Jeśli importer nie zdoła wykazać się powyższym przed urzędnikiem FSSAI, urzędnik ten może odmówić pobrania próbki ładunku co jest równoznaczne z opóźnieniem procedury odprawy celnej. Następnie funkcjonariusze CBEC pobierają próbki importowanej żywności i przekazują je pracownikom FSSAI, którzy także znajdują się w porcie. Procedura pobierania próbek różni się w zależności od tego, czy importowane artykuły żywnościowe należą do kategorii żywności wysokiego ryzyka, szybko psującej się lub innej. Zwykle FSSAI pobiera pełne próbki z pięciu następujących po sobie ładunkach danego artykułu żywnościowego sprowadzanych przez danego importera. Następnie, jeśli importowanej żywności nie sklasyfikowano jako żywności wysokiego ryzyka lub szybko psującej się, i jeśli urzędnicy FSSAI nie mają zastrzeżeń do historii danego importera, próbki pobierane są na bazie 5-20% ładunku. Następnie pracownicy FSSAI wysyłają próbki do weryfikacji w laboratoriach FSSAI, gdzie są one badane pod kątem spełnienia standardów wyznaczonych dla danej kategorii żywności. Jeśli próbki spełniają standardy określone przez FSSAI, laboratorium zaaprobowane przez FSSAI wystawia świadectwo zgodności dla danego ładunku, a urzędnik FSSAI w porcie wydaje świadectwo o braku zastrzeżeń ( No Objection Certificate, NOC) dla ładunku. Świadectwo to jest następnie przekazywane urzędnikowi celnemu, który zezwala na odprawę celną ładunku. Jeśli próbka nie spełnia standardów urzędnik FSSAI urzędujący w porcie ma prawo zażądać zatrzymania ładunku, jego reeksportu lub zniszczenia. Wszelkie koszty związane z pobieraniem i badaniem próbek ponoszone są przez importera ładunku. Odprawa celna importowanej żywności może trwać od jednego dnia do jednego miesiąca w zależności od tego, czy importer został niedawno zarejestrowany w DGFT, czy dana kategoria importowanej żywności jest sprowadzana do Indii po raz pierwszy i czy importowane artykuły żywnościowe zostały uznane za produkty wysokiego ryzyka lub szybko psujące się. 6
W przypadku jeśli ładunek nie spełnia standardów określonych przez FSSAI i został zatrzymany w porcie importerowi przysługuje prawo złożenia skargi umożliwiające skontrolowanie wydanej decyzji wraz z władzami celnymi urzędującymi w porcie. 2. Procedura pobierania próbek importowanych artykułów żywnościowych Procedury dotyczące pobierania próbek importowanych artykułów żywnościowych nie zmieniły się od momentu ich wprowadzenia pod egidą wytycznych CBEC, zgodnie z okólnikiem nr 58/2001 z 15 października 2001 r. Wytyczne stanowią, iż próbki należy pobierać w przypadku wszystkich importowanych artykułów żywnościowych szybko psujących się oraz artykułów żywnościowych wysokiego ryzyka. Zgodnie z okólnikiem nr 37 (RE-2003) 2002-2007 DGFT następujące produkty sklasyfikowano jako artykuły żywnościowe wysokiego ryzyka: Oleje i tłuszcze jadalne Rośliny strączkowe i produkty z roślin strączkowych Zboża i produkty zbożowe Mleko w proszku i mleko skondensowane Mleko dla niemowląt, preparaty do początkowego żywienia niemowląt oraz żywność na bazie mleka podawana w czasie odstawiania od piersi dla niemowląt Barwniki do żywności i dodatki do żywności Naturalna i pakowana woda pitna Odpowiedniki lub substytuty herbaty, kawy i masła kakaowego. Zgodnie z definicją zawartą w wytycznych CBEC określonych w okólniku nr 58/2001 z 15 października 2001 r., szybko psujące się artykuły żywnościowe to towary takie jak owoce, warzywa, mięso, ryby, ser, itd., które z dużym prawdopodobieństwem zepsują się po otwarciu. Według okólnika FSSAI nr 1/2008/Import Safety/FSSAI z września 2010 r. wszelkie artykuły żywnościowe wysokiego ryzyka podlegają w 100% obowiązkowi pobierania próbek. Świeże jabłka (kod ze Zharmonizowanego Systemu o nr 08081000) zaliczają się do kategorii żywności o wysokim stopniu ryzyka i w związku z tym podlegają obowiązkowi pobierania próbek w 100%. 7
Importowane produkty żywnościowe, które nie są zaliczane do kategorii wysokiego ryzyka czy szybko psujących się, podlegają następującej procedurze pobierania próbek: Próbki pobierane są z pierwszych pięciu następujących po sobie ładunkach artykułów żywnościowych zaimportowanych przez indywidualnego importera i zgłoszonych urzędnikowi FSSAI w porcie. Jeśli próbki spełniają wymagane standardy to kolejne ładunki żywności wybierane są losowo z 5-20% ładunku. Ilość i wybór próbek żywności pobieranych do badań zależy od kraju pochodzenia ładunku, historii danego importera oraz rodzaju żywności. Jeśli próbka danej żywności pobranej z danego ładunku nie spełnia wymaganych standardów FSSAI przechodzi do obowiązkowego pobierania próbek z wszystkich ładunków zawierających dany artykuł żywnościowy przez określony okres. 3. Standardy laboratoryjne określone przez FSSAI dla różnych rodzajów importowanych artykułów żywnościowych W Indiach procedury laboratoryjne stosowane do badania próbek importowanej żywności i napojów określane są przez FSSAI. Procedury te zależą od przypisania danego artykułu żywnościowego czy napoju do jednej z kategorii określonych przez FSSAI w Indyjskim Kodzie Żywności (Indian Food Code) (system kategoryzacji żywności). Ostateczne Parametry Laboratoryjne (Final Laboratory Parameters) odnoszące się do badania importowanej żywności zostały określone przez FSSAI w sierpniu 2012 r. i są dostępne na stronie internetowej: http://fssai.gov.in/portals/0/pdf/final_lab_parameters(21-08-2012).pdf Parametry te różnią się w zależności od kategorii, do której należy żywność będąca przedmiotem badania, jednak ogólnie rzecz ujmując bada się ją pod kątem obecności pestycydów, chemikaliów, metali ciężkich, substancji mikrobiologicznych oraz substancji farmakologicznie aktywnych. FSSAI wydaje także podręczniki opisujące procedury badań laboratoryjnych dla konkretnych kategorii żywności, a także dla niektórych kategorii substancji niebezpiecznych. Podręcznik zawierający opis procedur badania pod kątem obecności substancji mikrobiologicznych w żywności oraz podręcznik traktując o badaniach przetworzonych owoców i warzyw dostępne są pod poniższymi adresami stron www: http://fssai.gov.in/portals/0/pdf/15manuals/fruits%20and%20vegetables.pdf http://fssai.gov.in/portals/0/pdf/15manuals/microbiology%20manual.pdf 8
W 2011 r. FSSAI opublikował także listę dozwolonych dodatków spożywczych, a także wyznaczył górną granicę ich zawartości w różnych kategoriach artykułów żywnościowych. Poniżej znajduje się odnośnik do spisu dodatków do żywności dopuszczonych przez FSSAI: http://www.fssai.gov.in/portals/0/pdf/food%20safety%20and%20standards(%20food%20product%20s tandards%20and%20food%20additives)%20regulation,%202011%20(part%20ii).pdf Ponadto, pod poniższym adresem www dostępne są wytyczne laboratoryjne opracowane przez FSSAI w zakresie analizy dodatków spożywczych w różnych produktach żywnościowych: http://fssai.gov.in/portals/0/pdf/15manuals/food%20additives.pdf Przed wejściem w życie powyższych przepisów Ministerstwo Zdrowia i Dobrobytu Rodzinnego ustanawiało procedury regulujące wykorzystanie dodatków spożywczych w różnych kategoriach artykułów żywnościowych takich jak owoce morza i produkty pochodzenia morskiego; cukier, czekolada i gotowane wyroby cukiernicze; przetworzone owoce i warzywa; ciastka, chleb i wyroby cukiernicze, itd. 4. Wymogi FSSAI w zakresie etykiet i opakowań różnych rodzajów importowanych artykułów żywnościowych Wytyczne FSSAI dotyczące wymogów w zakresie opakowań i etykiet importowanych artykułów żywnościowych zostały wprowadzone Regulacjami ds. Bezpieczeństwa i Standardów Żywności (Opakowania i Etykiety) z 2011 r. Ujednolicony tekst przepisów dostępny jest pod adresem strony internetowej http://www.fssai.gov.in/portals/0/pdf/food%20safety%20and%20standards%20(packaging%20and%20 Labelling)%20regulation,%202011.pdf Wytyczne zaczynają się od określenia różnorakich rodzajów dozwolonych materiałów opakowaniowych dla importowanych artykułów żywnościowych, a także różnego rodzaju wymaganych oznakowań. Następnie wytyczne definiują standardy obowiązujące dla różnego rodzaju opakowań, a także obowiązkowe wymogi w zakresie opakowań dla poszczególnych produktów. Przykładowo, przepisy te stanowią następujące wymagania w zakresie opakowań owoców, warzyw i produktów pochodnych: Wszelkie opakowania zawierające jadalne produkty na bazie owoców winny być zamknięte w taki sposób, iż niemożliwym byłoby ich otwarcie bez zniszczenia numeru zezwolenia i znaku identyfikacyjnego producenta znajdującego się na wierzchu opakowania. Puszki zawierające owoce, soki i warzywa muszą być szczelnie zamknięte za pomocą higienicznych wieczek wykonanych z blachy. Butelki i słoiki zawierające owoce, warzywa i soki winny być zamknięte hermetycznie. 9
Soki i słodzone napoje na bazie koncentratów z owoców, napoje z jęczmienia, soki z wyciskanych owoców i syropy winny być opakowane w szczelnie zamknięte czyste butelki. Soki i miąższe mogą być pakowane w drewniane baryłki jeśli są do nich dodawane siarczyny. Do pakowania dżemów, przetworów, galaretek i marmolad należy używać nowych puszek, czystych słoików, nowych pojemników, butelek, opakowań z porcelany oraz pojemników z aluminium. Do pakowania warzyw konserwowych należy używać czystych butelek, słoików, drewnianych beczułek i blaszanych pojemników pokrytych warstwą polietylenu o grubości 250 GA. Do pakowania sosów pomidorowych i ketchupów należy używać czystych butelek. Jeśli kwasowość nie przekracza 0,5% kwasu octowego można także używać puszek z otwieranymi higienicznymi wieczkami. Owoce kandyzowane, skórki z owoców i suszone owoce i warzywa mogą być pakowane w papierowe torebki, kartonowe lub drewniane pudełka, nowe puszki, butelki, słoiki oraz pojemniki z aluminium lub innych nadających się do tego celu surowców. Owoce i warzywa można także pakować w dobrej jakości aseptyczne i elastyczne materiały opakowaniowe spełniające wymagania określone przez BIS. Podobne wymagania odnośnie opakowań zostały określone dla pozostałych kategorii importowanych artykułów żywnościowych takich jak puszkowane wyroby mięsne, jadalne oleje i tłuszcze, woda pitna, itd. i są dostępne pod wyżej podanym adresem strony internetowej. W marcu 2012 r. FSSAI wprowadził zmiany w Regulacjach dot. Bezpieczeństwa i Standardów Żywności z 2011 r. dotyczące etykiet i przewidziała różne wymogi w zakresie oznakowywania dla czterech różnych kategorii importowanych produktów żywnościowych. Poniższa tabela przedstawia wymagania dotyczące oznakowania dla czterech różnych kategorii artykułów żywnościowych i napojów wprowadzonych przez FSSAI. 10
Nr Rodzaj opakowania Minimalne wymogi dotyczące oznakowania 1 Żywność paczkowana, w Nazwa artykułu żywnościowego tym opakowania zbiorcze Skład (nie jest wymagany w przypadku żywności jednoskładnikowej) Wartość odżywcza w 100 gramach lub 100 ml lub w porcji, w tym: wartość energetyczna w kcal; ilość białka, węglowodanów (konkretna zawartość cukru) i tłuszczy; ilość innych składników odżywczych lub zdrowotnych, na które powołuje się producent/importer; numeryczne informacje dot. zawartości witamin i minerałów. Nazwa i adres producenta Ilość netto Kod / numer partii Data produkcji Data minimalnej trwałości / termin przydatności Informacja czy artykuł jest produktem wegetariańskim czy nie Nazwa i adres importera 2 Opakowania hurtowe (w Nazwa artykułu żywnościowego tym półprodukty i Skład (nie jest wymagany w przypadku żywności produkty pośrednie, jednoskładnikowej) które podlegają dalszemu Nazwa i adres producenta przetwarzaniu celem Data produkcji wytworzenia produktu Data minimalnej trwałości / termin przydatności finalnego, paczkowane) Nazwa i adres importera 3 Żywność podstawowa jak Nazwa artykułu żywnościowego ziarna, rośliny Nazwa i adres podmiotu pakującego strączkowe, owoce, Data pakowania suszone owoce, Nazwa i adres importera przyprawy niemielone, itd. importowane w opakowaniach 4 Żywność podstawowa jak Nazwa artykułu żywnościowego ziarna, rośliny Nazwa i adres importera strączkowe, owoce, (Jeśli powyższe informacje można zweryfikować za pomocą przyprawy niemielone, innych stosownych dokumentów.) itd. importowane luzem, nie w jednostkowych opakowaniach Tabela 2. Wymogi FSSAI dla importowanych artykułów żywnościowych w zakresie oznakowania, według kategorii produktowych Wytyczne te stanowią, iż jeśli na etykiecie importowanego produktu brakuje informacji, czy ma on charakter wegetariański czy nie, a także nazwy i adresu importera, są to błędy dające się naprawić, które można skorygować naklejając na produkt etykietę z niezbędnymi informacjami w magazynie portowym w porcie dostawy w Indiach. 11
Jeśli jednak etykieta nie zawiera informacji dotyczących nazwy i adresu producenta, składu, daty produkcji, daty minimalnej trwałości / daty przydatności do spożycia, kodu lub numeru partii, wagi lub objętości netto lub informacji o wartościach odżywczych, urzędnicy FSSAI zatrzymają taki ładunek. Po wprowadzeniu ładunku na teren Indii takiego problemu nie da się rozwiązać przyklejając poprawioną etykietę na produkt. Wytyczne zawarte w Regulacjach określają także procedury odprawy celnej w imporcie w odniesieniu do żywności niestandaryzowanej, suplementów żywnościowych / suplementów diety, żywności funkcjonalnej, nutraceutyków i innych artykułów w następujący sposób: W przypadku importu żywności niestandaryzowanej FSSAI zarządził, że jeśli dany rodzaj żywności sprowadzany jest do Indii po raz pierwszy importer musi uzyskać zezwolenie na import przedmiotowego artykułu żywnościowego z Wydziału Zezwoleń dla Produktów FSSAI. Jeśli dany rodzaj żywności niestandaryzowanej importowany był do Indii przez dłuższy czas i nie odnotowano żadnych przypadków skarg, importer może starać się o tymczasowe zezwolenie na import danego produktu od FSSAI. Po przeprowadzeniu badań laboratoryjnych nad artykułem żywnościowym, jeśli nie wykażą one nieprawidłowości, uprawniony urzędnik FSSAI może wydać Świadectwo o Braku Zastrzeżeń na import danego produktu. W przypadku importu suplementów żywności / suplementów diety, żywności funkcjonalnej, nutraceutyków i im podobnych, upoważniony funkcjonariusz FSSAI winien pobrać próbki tychże produktów i przekazać je do badań w laboratorium zaaprobowanym przez FSSAI. Kolejna nowelizacja Regulacji dot. Bezpieczeństwa i Standardów Żywności (Opakowania i Etykiety), która miała miejsce w styczniu 2013 r., wprowadziła następujące dodatkowe procedury: W przypadku opakowań hurtowych jeśli opakowania te mają etykiety nadane w kraju pochodzenia danego artykułu żywnościowego i jeśli spełniają one wymagania FSSAI w zakresie oznakowania, etykiety te będą akceptowane. Ponadto, opakowania hurtowe winny mieć etykiety wskazujące datę minimalnej trwałości lub termin przydatności. W przypadku niestandaryzowanej żywności, w odniesieniu do której FSSAI nie opublikował jeszcze standardów, produkt musi mieć przeprowadzone badania w zakresie parametrów bezpieczeństwa, parametrów mikrobiologicznych oraz metali ciężkich. Świadectwo Analizy Produktu (Certificate of Analysis, COA), które określa rodzaje badań laboratoryjnych, jakim poddano produkt w kraju pochodzenia, także może być złożone do FSSAI. W listopadzie 2013 r. FSSAI opublikował kolejną nowelizację Regulacji ds. Bezpieczeństwa i Standardów Żywności w zakresie opakowań i etykiet. Zmiany te regulują następujące kwestie: 12
FSSAI wprowadził obowiązek, aby w przypadku importowanych ładunków z żywnością na głównych opakowaniach w bardzo widoczny sposób umieszczać numer licencji FSSAI oraz logo FSSAI. Ponadto, nazwa i adres importera winny być umieszczone przy numerze licencji i logo FSSAI na opakowaniu, zanim ładunek będzie mógł zostać poddany odprawie celnej. Logo i numer licencji FSSAI nie stanowią gwarancji, iż produkt uzyskał zezwolenie FSSAI, ale iż importer jest operatorem z branży żywności uznanym przez FSSAI. Komunikaty i przepisy FSSAI i DFT dotyczące konkretnych produktów lub zagadnień FSSAI publikuje także komunikaty i rozporządzenia odnoszące się do konkretnych produktów, a także do konkretnych zagadnień, np. komunikaty dotyczące importu mięsa, wyrobów mięsnych i drobiu do Indii, okresu trwałości importowanych artykułów żywnościowych, oraz środków woskujących stosowanych do powlekania owoców. Komunikaty i rozporządzenia dotyczące procedur odnoszących się do wybranych produktów lub zagadnień dostępne są na stronie internetowej FSSAI lub DGFT. Poniżej przedstawiono kilka komunikatów i rozporządzeń odnoszących się do importu szeregu rodzajów artykułów żywnościowych. i. Przepisy dot. mięsa, wyrobów mięsnych i drobiu Importowane mięso, wyroby mięsne i drób winny spełniać warunki określone w Ustawie o Bezpieczeństwie i Standardach Żywności z 2006 r. w zakresie produkcji, uboju, pakowania, oznakowania i warunków jakościowych określonych w przedmiotowej ustawie. Jeśli importowane wyroby mięsne czy z drobiu nie spełniają wszelkich warunków określonych w ustawie, indyjscy urzędnicy celni nie odprawią ładunku. Co więcej, DGFT zarządziła pełną prohibicję w zakresie importu wołowiny do Indii. Wszelkiej importowanej do kraju przetworzonej żywności i olejom jadalnym winno towarzyszyć oświadczenie dołączone do dokumentów przewozowych stwierdzające, iż ładunek nie zawiera wołowiny w żadnej postaci. Ponadto, aby importować mięso i wyroby mięsne, mleko i wyroby mleczne oraz artykuły, z których wytwarza się karmę dla zwierząt domowych należy uzyskać pozwolenie sanitarne na import z Wydziału Hodowli Zwierząt i Mleczarstwa, zgodnie z Ustawą o Imporcie Zwierząt Hodowlanych z 2001 r. (ze zmianami). 13
ii. Przepisy dot. okresu trwałości importowanych produktów Zgodnie z Ustawą o Bezpieczeństwie i Standardach Żywności z 2006 r. w momencie wprowadzenia na teren Indii importowane artykuły żywnościowe winny mieć przed sobą 60% pierwotnego okresu trwałości z momentu ich produkcji. Okres trwałości liczony jest w oparciu o datę produkcji i datę ważności podaną na etykiecie importowanej żywności (których podanie jest obowiązkowe w świetle Regulacji ds. Bezpieczeństwa i Standardów Żywności w Zakresie Opakowań i Etykiet). Zaniechanie wykazania, iż okres trwałości wynosi jeszcze przynajmniej 60% całego okresu trwałości produktu poczynając od momentu jego produkcji może spowodować zatrzymanie ładunku przez upoważnionych urzędników FSSAI podczas inspekcji, jego reeksport lub zniszczenie. FSSAI przewidział zwolnienie od zasady 60% okresu trwałości dla importowanych do Indii artykułów żywnościowych, które są przeznaczone na reeksport. Zwolnienie to podlega następującym restrykcjom: Importowane artykuły żywnościowe przeznaczone na reeksport muszą spełniać indyjskie procedury sanitarne i fitosanitarne. Indyjscy importerzy artykułów żywnościowych przeznaczonych na reeksport muszą zagwarantować indyjskim władzom celnym, iż towary te nie będą sprzedawane na indyjskim rynku. Indyjscy importerzy winni przedstawić stosowne świadectwo indyjskim władzom celnym podczas reeksportu towarów. iii. Przepisy dotyczące wykorzystania środków woskujących na świeżych owocach importowanych do Indii W komunikacie opublikowanym w oficjalnej Gazecie Indyjskiej (G.S.R. 114 E) z 2008 r. Minister ds. Zdrowia i Dobrobytu Rodzinnego ogłosił nowelizację Ustawy o Przeciwdziałaniu Fałszowania Żywności stwierdzając, iż zezwala na import do Indii świeżych owoców powlekanych woskiem pszczelim (białym lub żółtym), woskiem karnauba lub woskiem szelakowym pod warunkiem, iż nazwa środku woskującego będzie wyraźnie wymieniona na opakowaniu. Ponadto, ilość wosku użyta do powleczenia powierzchni świeżych owoców nie powinna przekraczać dobrych praktyk produkcji. iv. Obowiązkowe badania wszystkich owoców i warzyw importowanych z państw członkowskich UE Po pojawieniu się bakterii E. coli w kilku europejskich państwach w 2011 r., w czerwcu 2011 r. FSSAI wydał okólnik nakazujący wszystkim upoważnionym funkcjonariuszom FSSAI w Indyjskich portach 14
przeprowadzanie obowiązkowych 100% badań wszystkich ładunków owoców i warzyw sprowadzanych do Indii z państw członkowskich UE pod kątem obecności bakterii E. coli. Upoważnionym funkcjonariuszom FSSAI nakazano także, aby Świadectwa o Braku Zastrzeżeń wydawać jedynie jeśli w próbkach pobranych z ładunków zaaprobowane przez FSSAI laboratoria nie stwierdziły obecności bakterii E. coli. Biorąc pod uwagę, iż przeprowadzenie tego typu badań laboratoryjnych wymaga sporo czasu oraz zważywszy na krótszy okres trwałości owoców i warzyw, przedmiotowy komunikat doprowadził do wzrostu kosztów po stronie importerów, którzy muszą ponosić dodatkowe wydatki związane z magazynowaniem tych produktów w chłodniach. v. Dodatkowe procedury dot. importowanej pakowej żywności Oprócz procedur określonych dla importu pakowanej żywności w Regulacjach ds. Bezpieczeństwa i Standardów Żywności (Opakowania i Etykiety) i Ustawie o Standardach Wag i Miar, importowane pakowane artykuły żywnościowe podlegają także pod Procedury Prawnej Metrologii dla Towarów Pakowanych z 2011 r., które stwierdzają, iż wszelkie towary pakowane, które są sprzedawane w Indiach (w tym pakowane artykuły żywnościowe z importu) winny spełniać wymogi określone w Procedurach. W szczególności Procedury stanowią, iż dla wszystkich pakowanych towarów importowanych do Indii należy określić następujące informacje: Nazwę i adres importera. Generyczną lub popularną nazwę towaru. Ilość netto wyrażoną w standardowych jednostkach wag i miar. Miesiąc lub rok produkcji, zapakowania lub zaimportowania produktu. Maksymalną cenę detaliczną po jakiej importowana pakowana żywność może być sprzedawana konsumentowi w Indiach. vi. Przepisy dot. importu żywności genetycznie zmodyfikowanej, pasz, genetycznie zmodyfikowanych organizmów i żywych zmodyfikowanych organizmów Import genetycznie zmodyfikowanych organizmów i żywych zmodyfikowanych organizmów do Indii regulowany jest przepisami Ustawy o Ochronie Środowiska z 1986 r. Ustawa stanowi, iż tego typu produkty mogą być importowane do Indii pod następującymi warunkami: 15
Import genetycznie zmodyfikowanych organizmów i żywych zmodyfikowanych organizmów jest ograniczony jedynie do celów związanych z badaniami i rozwojem, żywnością, paszami, przetwarzaniem dużej ilości materiału oraz uwolnienia do środowiska. Import do Indii jakiejkolwiek żywności, pasz, przetworzonego materiału żywnościowego lub składników, dodatków do żywności czy produktów, które zawierają genetycznie zmodyfikowany materiał możliwy jest jedynie po uzyskaniu zezwolenia Komisji Zezwalającej ds. Inżynierii Genetycznej (Genetic Engineering Approval Committee, GEAC) przy Ministerstwie Środowiska i Lasów. Instytuty lub przedsiębiorstwa, które chcą importować genetycznie zmodyfikowany materiał na cele badawcze muszą uprzednio zgłosić stosowny wniosek do Komisji Weryfikacyjnej ds. Modyfikacji Genetycznych (Review Committee for Genetic Modification, RCGM) Wydziału Biotechnologii oraz do GEAC. Wszelkie ładunki, które zawierają materiał zmodyfikowany genetycznie winny w momencie importu do Indii posiadać oświadczenie o tego typu zawartości. 5. Dodatkowe obowiązkowe wymogi / procedury w imporcie artykułów żywnościowych Istnieje szereg dodatkowych procedur i przepisów w zakresie importu artykułów żywnościowych do Indii, które zostały wprowadzone przez różne uprawnione do tego agencje i uzupełnione odpowiednimi rozporządzeniami i komunikatami. Mimo iż w niektórych przypadkach rozporządzenia te zostały w całości włączone do treści aktów prawnych: Procedury dot. Bezpieczeństwa i Standardów Żywności oraz Regulacje dot. Bezpieczeństwa i Standardów Żywności z 2012 r., warto wymienić zawarte w nich regulacje. i. Ustawa o Standardach Wag i Miar z 1976 r. oraz Procedury dot. Standardów Wag i Miar dla Towarów Pakowanych z 1977 r. Ustawa o Standardach Wag i Miar z 1976 r. odnosi się do szeregu procedur w zakresie informacji o produkcie, jakie muszą znaleźć się w przypadku pakowanych artykułów żywnościowych. Procedury te wdrażane są przez Departament Spraw Konsumenckich Ministerstwa Spraw Konsumenckich, Żywności i Publicznej Dystrybucji. 16
Ustawa mówi o informacjach dotyczących istoty pakowanego artykułu żywnościowego, nazwie producenta i daty produkcji oraz maksymalnej ceny sprzedaży danego towaru. Jak widać pokrywa się ona w wielu punktach z wymaganiami w zakresie opakowań i etykiet przewidzianymi przez wyżej opisywane Regulacje dot. Bezpieczeństwa i Standardów Żywności (Opakowania i Etykiety). Ponieważ przedmiotowa ustawa, a w szczególności Procedury dot. Standardów Wag i Miar dla Towarów Pakowanych, mają zastosowanie do wszystkich pakowanych artykułów żywnościowych sprzedawanych i konsumowanych w Indiach, ma ona także zastosowanie do wszelkich pakowanych artykułów żywnościowych importowanych do Indii. Rozdział V pierwotnego brzmienia Ustawy o Standardach Wag i Miar z 1976 r. traktuje o wagach i miarach w imporcie do Indii. Procedury dot. Standardów Wag i Miar dla Towarów Pakowanych znowelizowano w 2006 r. Poprawki wprowadziły niewielkie zmiany do przepisów zawartych w pierwotnej treści Procedur. Przepisy te przewidują, iż określone kategorie importowanych pakowanych artykułów żywnościowych, takie jak mleko w proszku, mleko skondensowane i mleko dla niemowląt muszą spełniać standardy opublikowane przez Biuro Standardów Indyjskich (Bureau of Indian Standards, BIS). Więcej informacji na temat przepisów zawartych w przedmiotowej ustawie dostępnych jest pod następującymi adresami www: Ustawa o Standardach Wag i Miar z 1976 r.: http://haryanafood.gov.in/pdf/act-1.pdf Procedury dot. Standardów Wag i Miar dla Towarów Pakowanych z 1977 r.: http://www.legalpundits.com/content_folder/standweigmearact1977amendmed.pdf Procedury dot. Standardów Wag i Miar dla Towarów Pakowanych, nowelizacja z 2006 r.: http://www.pfndai.com/gazette%20pdfs/038_425_2006.pdf ii. Przepisy Biura Standardów Indyjskich Produkty spożywane w Indiach muszą spełniać obowiązkowe standardy publikowane przez Biuro Standardów Indyjskich. Standardy te dotyczą także pewnych produktów importowanych do Indii. Zagraniczny producent czy eksporter tego typu produktów winien uzyskać licencję BIS w celu otrzymania znaku potwierdzającego spełnienie standardów BIS, który musi być dołączony do etykiety produktu. Jeśli producent czy eksporter produktów, które muszą spełniać obligatoryjną specyfikację BIS, nie uzyska stosownej licencji, musi liczyć się z zakazem importu tego produktu do Indii. Towary, co do których wymagane jest posiadanie świadectwa BIS znajdują się w Załączniku III do Programu BIS i są dostępne tutaj: http://www.bis.org.in/cert/man.pdf 17
iii. Ustawa o Przeciwdziałaniu Fałszowania Żywności z 1955 r. Przed wejściem w życie Ustawy o Bezpieczeństwie i Standardach Żywności, Ustawa o Przeciwdziałaniu Fałszowania Żywności z 1955 r. była głównym aktem prawnym regulującym procedury w zakresie bezpieczeństwa i standardów, jakie musiała spełniać żywność konsumowana w Indiach. Tymczasem Ustawa o Przeciwdziałaniu Fałszowania Żywności została uchylona w lutym 2009 r. komunikatem, który jednocześnie przekazał wszelkie kompetencje w zakresie regulowania i egzekwowania bezpieczeństwa i standardów żywności spożywanej w Indiach Indyjskiemu Urzędowi Bezpieczeństwa i Standardów Żywności. Przed jej uchyleniem, Ustawa o Przeciwdziałaniu Fałszowania Żywności obejmowała różne aspekty przetworzonej żywności i dystrybucji żywności, takie jak dodatki do żywności, środki konserwujące, barwniki, obecność szkodliwych substancji, wymogi w zakresie opakowań i etykiet, itd. Procedury przewidziane w Ustawie o Przeciwdziałaniu Fałszowania Żywności oraz jej nowelizacje zostały praktycznie w całości i bez zmian włączone do Procedur i Regulacji dot. Bezpieczeństwa i Standardów Żywności z 2012 r. iv. Rozporządzenie o Kwarantannie Roślin (Zarządzenie dot. Importu do Indii) z 2003 r. Rozporządzenie o Kwarantannie Roślin zostało uchwalone przez rząd Indii w 2003 r. i miało na celu zakazanie oraz uregulowanie importu artykułów rolniczych do Indii. Obecnie przepisy tego rozporządzenia wdrażane są przez Dyrektorat ds. Ochrony, Kwarantanny i Przechowywaniu Roślin w ramach Departamentu Rolnictwa i Współpracy przy Ministerstwie Rolnictwa. Rozporządzenie dotyczy importu różnych rodzajów owoców, ziaren, bawełny, chwastów, roślin, nasion, gleb, drewna, środków kontroli biologicznej i materiałów opakowaniowych, lub elementów tych produktów. Rozporządzenie stwierdza, iż importerzy wszelkich tego typu produktów winni pozyskać od stosownej agencji ważne pozwolenie na import do Indii, a także pozwolenia dotyczące konkretnych towarów. Przedmiotowy akt prawny przewiduje także, iż produkty będące przedmiotem importu i wymienione w rozporządzeniu muszą być wolne od chorób i substancji mikrobiologicznych. Wymóg ten odnosi się nie tylko do kategorii i rodzaju importowanych produktów pochodzenia roślinnego ale także do kraju pochodzenia. Przykładowo, zgodnie z rozporządzeniem świeże jabłka / sadzonki / siewki importowane do Indii muszą być wolne od: Zarazy ogniowej (Erwinia amylovora) Guzowatości korzeni (Agrobacterium tumefaciens) Korzenia włośnikowatego (A.. rhizogenes) 18
Rdzy jabłoni i gruszy (Gymnosporangium spp) nieazjatyckiej Wirusów powodujących chlorotyczną plamistość liści jabłoni, mozaikę jabłoni, bliznowatość skórki jabłek oraz żłobkowatość pnia jabłoni Znamionka jedlicowego (Megastigmus spermotrophus) Wirusów/fitoplazmów atakujących jabłkowe Rozporządzenie to zawiera także przepisy odnoszące się do poszczególnych państw zgodnie z którymi świeże jabłka przeznaczone do spożycia winny być wolne od konkretnych chorób. Rozporządzenie znowelizowano w 2012 r. i obecnie zawiera ono odnoszący się do poszczególnych państw (w tym Polski) obszerny spis chorób i substancji mikrobiologicznych, których nie mogą zawierać rośliny i materiał roślinny importowany do Indii. Więcej informacji na temat przepisów zawartych w omawianym rozporządzeniu znajduje się pod następującymi adresami www: Rozporządzenie o Kwarantannie Roślin (Zarządzenie dot. Importu do Indii) z 2003 r.: http://dbtbiosafety.nic.in/act/plant%20quarantine%20_order_2003.pdf Rozporządzenie o Kwarantannie Roślin (Zarządzenie dot. Importu do Indii), nowelizacja z 2012 r.: http://agricoop.nic.in/gazette/wto4112.pdf v. Rozporządzenie dot. Roślin, Owoców i Nasion (Zarządzenie dot. Importu do Indii) z 1989 r. Oprócz wymogów fitosanitarnych określonych w wyżej opisanym Rozporządzeniu o Kwarantannie Roślin wszelkie żywe produkty rolne importowane do Indii muszą spełniać wymogi przewidziane w Rozporządzeniu dot. Roślin, Owoców i Nasion (Zarządzenie dot. Importu do Indii), co leży w kompetencji Departamentu Rolnictwa i Współpracy Ministerstwa Rolnictwa. Zgodnie z rozporządzeniem wszystkie produkty rolne muszą uzyskać zezwolenie na import zaświadczający o bezpieczeństwie biologicznym i fitosanitarnym. Wydanie zezwolenia na import poprzedza analiza ryzyka w imporcie zgodnie z Porozumieniem Światowej Organizacji Handlu w sprawie stosowania środków sanitarnych i fitosanitarnych. Badania przeprowadzane na potrzeby analizy ryzyka w imporcie mają na celu określenie rodzaju szkodników, owadów, itd., które powiązane są z danym produktem w jego kraju pochodzenia, określenie czy te organizmy są już obecne w Indiach oraz czy miałyby szkodliwy wpływ jeśli zostałyby sprowadzone do Indii. Pełna treść Rozporządzenia dot. Roślin, Owoców i Nasion (Zarządzenie dot. Importu do Indii) z 1989 r. dostępna jest na stronie internetowej http://agricoop.nic.in/pfs.htm 19
Informacje zawarte w publikacji są prezentowane czytającym i korzystającym nieodpłatnie i nie mogą podlegać dalszej odsprzedaży czy też wykorzystaniu w ramach prowadzonej działalności komercyjnej polegającej w szczególności na doradztwie biznesowym. 20