Plan prezentacji. Pomiary bezpośrenie za pomocą:.. Kątomierza i poziomnicy kątowej.. Mikrokopu z okularem goniometrycznym.3. Projektora. Pomiary pośrenie za pomocą:.. Liniału inuowego i czujnika.. Wałeczków pomiarowych, płytek wzorcowych i mikrometru.3. Kulek pomiarowych i głębokościomierzy.4. Mikrokopu
. Pomiar kąta klina za pomocą kątomierza z czujnikiem Pomiar bezpośreni Bezpośrenie wkazanie wartości mierzonego kąta. Pomiar polega na przyłoŝeniu obu ramion kątomierza o boków mierzonego kąta. Zakre pomiarowy 0 360 o Wartość ziałki elementarnej 5, Dokłaność ±,5 Wartość oczytana = 78 0' ±,5'
. Kątomierze mechaniczne proukcji firmy TESA Długości litew 00mm 300mm Kątomierz mechaniczny z noniuzem Kątomierz mechaniczny z czujnikiem
. Pomiar kąta klina za pomocą kątomierza z noniuzem a) Pomiar bezpośreni Kątomierz uniweralny MKKb: a) chemat pomiaru b) noniuz kątowy: - tarcza z poziałką - noniuz 3 - ramię tałe 4 - ramię ruchome 5 - zacik tarczy 6 - zacik ramienia ruchomego. Kątownik natawny firmy Mitutoyo Wartość ziałki elementarnej 5
. Przykłay zatoowania kątownika firmy Mitutoyo
. Pomiar kąta za pomocą kątomierza ze wkazaniem cyfrowym Długości litew pomiarowych 00, 300 500mm Kątomierz cyfrowy firmy TESA
. Pomiar kąta klina za pomocą optycznej poziomnicy kątowej Pomiar bezpośreni Optyczna poziomnica kątowa. Potawa 6. Śruba o okłanego utawiania kąta. Korpu 7. Pokrywa 3. Tarcza z poziałką 8. Okular mikrokopu 4. Poziomnica połuŝna 9. Śruba zacikowa 5. Poziomnica poprzeczna 0. Płyta ze wkaźnikiem. Przemiot mierzony
. Przykłay poziomnic firmy TESA
. Przykłay poziomnic cyfrowych firmy TESA Długości potaw 0 lub 50mm
. Przykłay elektronicznych poziomnic firmy MAHR Meauring Range Digital Reolution Analog Minimum Gra.
. Pomiar kąta toŝka za pomocą okularu goniometrycznego na mikrokopie Pomiar bezpośreni Kąt to róŝnica wkazań opowiaająca wóm połoŝeniom kątowym krzyŝa okularu goniometrycznego. Jeno ze wkazań
. Pomiar kąta toŝka za pomocą okularu goniometrycznego na mikrokopie Pomiar bezpośreni Okular goniometryczny Wartość z. elem, niepewność pomiar. ±3 ER
.3 Pomiar za pomocą projektora Pomiar bezpośreni = 40 o 56 = 59 o 0 = - = 8 o 06 ±
.3 Przykła projektora pomiarowego firmy Mitutoyo
. Pomiar za pomocą liniału inuowego i czujnika Liniał inuowy Pomiar pośreni Oległość mięzy oiami wałków liniału wynoi 00 lub 00 mm z okłanością 0,5µm.
. Pomiar za pomocą liniału inuowego- główne załoŝenia Pomiar pośreni O O H Jeśli górna krawęź mierzonego elementu bęzie równoległa o połoŝa wtey kąt toŝka lub klina moŝna wyliczyć ze wzoru; gzie : = arcin H L L ługość liniału inuowego H wyokość tou płytek wzorcowych W wkazanie czujnika (O -O )
. Pomiar za pomocą liniału inuowego - pomiar rzeczywity Tak obierać wyokość tou płytek wzorcowych H, aby wkazania O = O Pomiar pośreni Schemat pomiaru kąta klina za pomocą liniału inuowego: liniał inuowy, płytki wzorcowe, 3 czujnik, 4 tatyw czujnika, 5 mierzony przemiot, np. klin
. Pomiar za pomocą liniału inuowego obliczanie poprawki Gy wkazania czujnika ię róŝnią, tj O O Pomiar pośreni Poprawka: O O p = l - oległość mięzy połoŝeniami czujnika, la wkazań O i O. Znak poprawki przeciwny o znaku róŝnicy wkazań czujnika (O O ) l
. Pomiar za pomocą liniału inuowego obliczanie poprawki ZaleŜność uwzglęniająca poprawkę p H Pomiar pośreni = arcin H + p L Poprawka p H wynika z proporcji p H O O = L H l H O O p H l L H w = O O
Pomiar pośreni + + ± = ph ph L L H H ( ) ph L H H H L p H p H L + + + + = ± Obliczanie niepewności pomiaru (błą śreni kwaratowy ) arcin x x x = Po utaleniu pochonych. Pomiar za pomocą liniału inuowego obliczanie poprawki
. Pomiar za pomocą liniału inuowego - przykła pomiaru klina oczytanie wkazań czujnika Pomiar pośreni O = 0,59mm O = 0,3mm
. Pomiar za pomocą liniału inuowego wyliczenie kąta klina Pomiar pośreni H = 5mm +,mm = 6,mm L = 00mm l = 75mm p = O O l 0,59 0,3 75 = = 0,00036 = = H + ph 6, + 0,00036 arcin = arcin L 00 arcin 0,60036 = 9,3
. Pomiar kąta za pomocą liniału inuowego wyliczenie niepewności pomiaru Pomiar pośreni Płytki wzorcowe klay o wymiarach 5 mm i, mm. ph = 0,p H = ± 0,036µm H = ±0,33µm H + ph = ± H + L + L L ( H + p ) H L = ± 0,5µm ph = = ± 00000 0,347 99986,873 ( 600 + 0,36) = 3,4 0 6 ra = 0,0' 0,33 600 + 0,36 + 00000 = 9,3 ± 0,5 + 0,036 0,0' =
. Przykła pomiaru przy uŝyciu liniału inuowego firmy TESA
. Pomiar kąta toŝka zewnętrznego za pomocą wałeczków pomiarowych, płytek wzorcowych i mikrometru wyliczenie kąta Pomiar pośreni Schemat pomiaru kąta toŝka za pomocą wałeczków, płytek wzorcowych i mikrometru: kąt toŝka w śrenica wałeczków L S wyokość tou płytek M ługość pomiarowa M ługość pomiarowa tg = tg = M w M w w LS + w ( M M) + ( w w ) L + ( ) S tg = = M w L S M M M arctg L S w
( ) ( ) ( ) ( ) + + ± = S w w L S w w M M L M M Niepewność pomiaru: Pomiar pośreni. Pomiar kąta toŝka zewnętrznego za pomocą wałeczków pomiarowych, płytek wzorcowych i mikrometru wyliczenie poprawki
( ) ( ) ( ) ( ) S S w w w w L tg tg L tg tg M M tg tg M M = = = Obliczając pochone czątkowe, korzyta ię z twierzenia o pochonej funkcji owrotnej. Pomiar pośreni. Pomiar kąta toŝka zewnętrznego za pomocą wałeczków pomiarowych, płytek wzorcowych i mikrometru wyliczenie pochonych
. Pomiar kąta toŝka zewnętrznego za pomocą wałeczków pomiarowych, płytek wzorcowych i mikrometru wyliczenie pochonych Pomiar pośreni Korzytając ze związku M tg = Otrzymuje ię: ( M M ) ( ) L S w = L w S = = L co co L S S L S M co co in in
Otatecznie: ( ) ( ) in in co co co + + ± = S w w L M M S L Im więkze L S, tym mniejze. Pomiar pośreni. Pomiar kąta toŝka zewnętrznego za pomocą wałeczków pomiarowych, płytek wzorcowych i mikrometru wyliczenie pochonych
. Pomiar kąta toŝka zewnętrznego za pomocą wałeczków pomiarowych, płytek wzorcowych i mikrometru wyliczenie kąta Pomiar pośreni M = 33,85mm = arctg = arctg =,6 M M L S 4,975 33,85 45 M = 4,975mm L S = 45mm
. Pomiar kąta toŝka zewnętrznego za pomocą wałeczków pomiarowych, płytek wzorcowych i mikrometru Komplet wałeczków firmy MAHR Komplety wałeczków zawierają 4 ztuk lub 5, lub 9 lub 0 Dokłaność wykonania śrenicy ±0,5µm
. Pomiar kąta toŝka zewnętrznego za pomocą wałeczków pomiarowych, płytek wzorcowych i mikrometru wyliczenie niepewności (w-w) = ±0,5 µm (M-M) = ±5 µm L = ±0,4 µm Pomiar pośreni ± L co co + co in + in w w pls p = p S ( M M ) p( ) 4 p = ± 0,98 45000 ( 0,98 5) + [( 0,98 0,03) 0,5] + ( 0,03 0,4) = 0 ra =,6 ± 0"
Schemat pomiaru kąta toŝka wewnętrznego za pomocą kul pomiarowych: kąt toŝka k śrenica wałeczków k śrenica wałeczków M ługość pomiarowa M ługość pomiarowa + + = in k k k k M M ( ) ( ) in k k k k M M = Pomiar pośreni Kule pomiarowe.3 Pomiar kąta toŝka wewnętrznego za pomocą kul pomiarowych
.3 Pomiar kąta toŝka wewnętrznego za pomocą kul pomiarowych Zetaw kul pomiarowych proukcji firmy TESA proukcji firmy Brown&Sharpe 50 kul talowych topniowanych co mm w zakreie śrenic o o 5mm
( ) ( ) ( ) ( ) + ± = w w w w M M M M Niepewność pomiaru : ( ) ( ) in in + + ± = k k M M k k tg Po przekztałceniach: Im więkza róŝnica śrenic kul pomiarowych, tym mniejza niepewność pomiaru. Pomiar pośreni.3 Pomiar kąta toŝka wewnętrznego za pomocą kul pomiarowych - wyliczanie niepewności
.3 Pomiar kąta toŝka wewnętrznego za pomocą kul pomiarowych - pomiar M za pomocą wyokościomierza Pomiar pośreni M = 3,33mm k = 5,875mm
.3 Pomiar kąta toŝka wewnętrznego za pomocą kul pomiarowych - pomiar M za pomocą wyokościomierza Pomiar pośreni M = 79,94mm k = 5,4mm
.3 Pomiar kąta toŝka wewnętrznego za pomocą kul pomiarowych - wyliczenie kąta Pomiar pośreni in = in = ( M M ) ( ) k k k 5,4 5,875 k ( 79,94 3,33) ( 5,4 5,875) = arcin 0,084 =, 45
.3 Pomiar kąta toŝka wewnętrznego za pomocą kul pomiarowych - wyliczenie niepewności pomiaru (k-k) = ±0,7 µm (M-M) = ±0,5 µm Pomiar pośreni tg ± in + + in = k k 0,09 = ± 4868 0,8 0,7834 = ± 4868 ( M M ) ( k ) ( 0,084 0,5) + [( + 0,084 ) 0,7] = ± 3,5 0 6 ra = 0,0' = k =,45 ± 0,0'
.4 Pomiar kąta toŝka zewnętrznego za pomocą mikrokopu
l x tg = + = l x l x Pomiar kąta toŝka metoą pośrenią. in co co + = l x l Niepewność pomiaru kąta: Po wyznaczeniu pochonych czątkowych: Pomiar pośreni.4 Pomiar kąta toŝka zewnętrznego za pomocą mikrokopu
.4 Pomiar kąta toŝka zewnętrznego za pomocą mikrokopu Wariant A Pomiar pośreni Kompenacja błęu niewpółoiowości toŝka z oią pomiarową mikrokopu lub w przybliŝeniu: + = ( tg tg ) tg = +
.4 Pomiar kąta toŝka zewnętrznego za pomocą mikrokopu Pomiar pośreni Wariant B Pomiar kąta toŝka metoą pośrenią. tg = ( O IIIp O O IVp IIIw ) ( O O Iw IIp O Ineky p i w oznaczają oczytania opowienio la przeuwu poprzecznego i wzłuŝnego. Ip )
POMIARY KĄTA NA WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ MASZYNIE POMIAROWEJ Mazyna ACCURA z głowicą VAST XT oprogramowanie CALYPSO.Uzbrojenie głowicy w zepół trzpieni pomiarowych i ich kalibracja (kwalifikacja trzpienia).wyznaczenie ukłau bazowego Okno programu kwalifikacji trzpienia pomiarowego Okno utalania ukłau bazowego
POMIARY KĄTA NA WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ MASZYNIE POMIAROWEJ 3. Zefiniowanie tzw kotki bezpieczeńtwa 4. Pomiar toŝka zewnętrznego Okno zefiniowania kotki bezpieczeńtwa Okno pomiaru toŝka
POMIARY KĄTA NA WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ MASZYNIE POMIAROWEJ 4. Pomiar toŝka zewnętrznego 4a. Metoa przekrojów poprzecznych Utawienie toŝka pocza pomiarów Schemat toru przemiezczeń głowicy pomiarowej
POMIARY KĄTA NA WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ MASZYNIE POMIAROWEJ 4b. Wyniki pomiaru toŝka zewnętrznego metoą przekrojów poprzecznych Wynik pomiaru = o 39 49
POMIARY KĄTA NA WSPÓŁRZĘDNOŚCIOWEJ MASZYNIE POMIAROWEJ 4c. Wyniki pomiaru toŝka zewnętrznego metoą linii śrubowej 4. Wyniki pomiaru toŝka zewnętrznego metoą linii śrubowej Wynik pomiaru = o 39 47 Schemat toru przemiezczeń głowicy pomiarowej
Dziękuje za uwagę