WOJEWODA MAZOWIECKI Warszawa, 8 kwietnia 2016 r. WPS-II.431.4.30.2015.IM Pan Zbigniew Galas Podmiot prowadzący placówkę Dom Opieki Pogodna Przystań ul. Mickiewicza 1 05-430 Stara Wieś WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 127 ust.1 w związku z art. 22 pkt 10 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U.z 2015 r. poz.163 z późn. zm.), zwanej dalej ustawą oraz rozporządzenia Ministra Polityki Społecznej z dnia 23 marca 2005 r. w sprawie nadzoru i kontroli w pomocy społecznej (Dz. U. z 2005 r., Nr 61, poz. 543 z późn. zm.), inspektorzy Wydziału Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie przeprowadzili dwie kontrole doraźne, w dniach 15.01.2016 r. i 31.03.2016 r., w prowadzonym przez Pana Domu Opieki Pogodna Przystań, przy ul. Mickiewicza 1 w Starej Wsi. Przedmiotem kontroli był standard usług socjalno-bytowych świadczonych przez placówkę zapewniającą całodobową opiekę i przestrzeganie praw mieszkańców. Wyniki kontroli przeprowadzonej w dniu 15.01.2016 r. zostały przedstawione w protokole kontroli, który został wysłany na adres placówki w dniu 11.02.2016 r., a odebrany w dniu 16.02.2016 r. Protokół ten został podpisany przez Pana w dniu 03.03.2016 r. bez zastrzeżeń i odesłany do tutejszego Wydziału. Natomiast wyniki kontroli przeprowadzonej 31.03.2016 r. zostały przedstawione w protokole spisanym na miejscu tego samego dnia i podpisanym bez zastrzeżeń przez kierownika placówki Panią Teresę Galas. W związku z powyższym przekazuję niniejsze wystąpienie pokontrolne. 1
Podmiot prowadzący placówkę posiada zezwolenie Wojewody Mazowieckiego na prowadzenie działalności gospodarczej w zakresie prowadzenia placówki zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku, o którym mowa w ustawie o pomocy społecznej z dnia 12 marca 2004 r. (Dz. U. z 2015 r., poz. 163, z późn. zm.) - decyzja Wojewody Mazowieckiego z dnia 29.10.2014 r. Nr 2069/2014., na czas nieokreślony. Zezwolenie zostało wydane na prowadzenie placówki z liczbą 7 miejsc dla mieszkańców, w pomieszczeniach na parterze budynku. W wyniku działań kontrolnych ustalono następujący stan faktyczny: Budynek, w którym funkcjonuje placówka jest dwukondygnacyjny, wolnostojący, wyposażony w podstawowe media. W placówce znajduje się sześć pokoi mieszkalnych, w tym: na parterze: jeden pokój dwuosobowy i dwa pokoje trzyosobowe; na piętrze: 3 pokoje trzyosobowe. Zarówno w dniu 15.01.2016 r. jak i 31.03.2016 r. mieszkańcy zajmowali pokoje na parterze i na piętrze budynku, przy czym dwa pokoje trzyosobowe na piętrze zajmowali mieszkańcy, natomiast jeden pokój, wyposażony w 3 łóżka, nie był zamieszkały. Z informacji otrzymanych w dniu 31.03.2016 r. od kierownika placówki, wynika, że pokój ten jest przeznaczony dla osób, które w przyszłości będą przebywały w placówce w ramach umowy o świadczenie usług na pobyt dzienny. W dniu 15.01.2016 r. placówka zorganizowana była na 17 miejsc, przebywało w niej, ramach pobytu całodobowego, 12 osób. Mieszkańcy zajmowali pokoje po sześć osób na każdej kondygnacji. Natomiast w dniu 31.03.2016 r. w placówce przebywało 10 mieszkańców w ramach pobytu zapewniającego całodobowe usługi, w tym 5 osób zajmowało pokoje na parterze a 5 osób mieszkało na piętrze budynku. W toku czynności kontrolnych, w dniach 15.01.2016 r. i 31.03.2016 r. nie stwierdzono przebywania w placówce osób korzystających z pobytu dziennego. Wewnątrz budynku występują bariery architektoniczne w postaci: braku windy osobowej, stromych schodów o wąskich stopniach zabezpieczonych poręczą od strony zewnętrznej a także braku w pomieszczeniach sanitarnych uchwytów ułatwiających osobom niepełnosprawnym korzystanie z tych pomieszczeń. Zgodnie z art. 68 ust. 4 pkt 1) ustawy budynek i jego otoczenie powinno być pozbawione barier architektonicznych. Na budynku, w którym prowadzona jest placówka, umieszczona jest tablica z informacjami o rodzaju posiadanego zezwolenia oraz numerze wpisu do rejestru placówek zapewniających całodobową opiekę. W dniu 15.01.2016 r. wewnątrz budynku znajdowała się tablica, na której umieszczone były dane adresowe placówki oraz regulamin organizacyjny zawierający informacje dotyczące zakresu działalności prowadzonej w placówce, w tym informacje, że placówka jest przeznaczona dla 8 osób, natomiast brak było informacji dotyczących podmiotu prowadzącego placówkę, tj. informacji o siedzibie lub miejscu zamieszkania podmiotu. W dniu 31.03.2016 r. 2
na tablicy informacyjnej brak było regulaminu organizacyjnego i w dalszym ciągu nie było informacji dotyczących podmiotu prowadzącego placówkę. Zgodnie z art. 68a pkt 3 ustawy, prowadzący placówkę ma obowiązek umieścić na tablicy ogłoszeń znajdującej się w widocznym miejscu w budynku, w którym prowadzi placówkę, informacje dotyczące: zakresu działalności prowadzonej w placówce oraz podmiotu prowadzącego placówkę, w tym informacje o siedzibie lub miejscu zamieszkania podmiotu. Pokoje mieszkalne wyposażone były w: łóżko, szafę, stół, krzesła i szafkę nocną, niemniej meble w pokojach były w dużym stopniu zniszczone. Z informacji opiekunki pełniącej dyżur w dniu 15.01.2016 r. wynikało, że wśród mieszkańców nie było osób leżących ze względu na chorobę. Jeden mieszkaniec przebywał w łóżku, jak sam twierdził, z powodu zimna i braku chęci do wstania. Jedna osoba korzystała z chodzika, jedna osoba poruszała się z pomocą kul. Siedem osób było samodzielnych, pozostałe osoby wymagały wspomagania w podstawowych czynnościach życiowych. Troje mieszkańców korzystało z pieluchomajtek, jedna osoba wymagała karmienia. Dwie osoby wychodziły samodzielnie poza teren placówki. W dniu 31.03.2016 r., trzy osoby były samodzielne a siedmiu mieszkańcom trzeba było udzielać pomocy w podstawowych czynnościach życiowych. Troje mieszkańców, ze względu na prowadzony tryb życia i zakres świadczonych im usług opiekuńczych, można uznać za osoby leżące, chociaż w ciągu dnia są one ubierane i sadzane na krześle lub kanapie. Wśród mieszkańców znajdowały się dwie osoby ubezwłasnowolnione, w tym jedna ze zdiagnozowaną chorobą psychiczną. Podczas kontroli w dniach 15.01.2016 r. i 31.03.2016 r. stan higieniczny mieszkańców i ich ubrań, budził poważne zastrzeżenia inspektorów. Do dyspozycji mieszkańców, na parterze i na piętrze, pozostają dwie ogólnodostępne toalety oraz dwie ogólnodostępne łazienki. Liczba łazienek i toalet na parterze dostosowana jest do liczby osób, na jaką podmiot prowadzący uzyskał zezwolenie wojewody. Jednak nie wszystkie pomieszczenia sanitarne wyposażone były w uchwyty ułatwiające osobom niepełnosprawnym korzystanie z nich. Zgodnie z informacją uzyskaną od kierownika w dniu 31.03.2016 r., placówka współpracuje z firmą cateringową, która dostarcza posiłki dla mieszkańców. Dom Opieki Pogodna Przystań zapewnia cztery posiłki dziennie: śniadanie, obiad, podwieczorek i kolację. Podczas obu kontroli doraźnych, jedna osoba miała zapewnioną dietę cukrzycową. Ponadto, jak wynika z rozmowy z opiekunką i kierownikiem placówki, mieszkańcy mają możliwość korzystania z drobnych posiłków i napojów pomiędzy podstawowymi posiłkami. W dniu 31.03.2016 r. inspektorzy kontrolujący placówkę, otrzymali sygnał od dwóch mieszkańców, że liczba kanapek dostarczanych przez firmę na śniadanie i kolację, jest niewystarczająca dla nich, w związku z tym dodatkowo mają 3
przygotowywane kanapki przez personel placówki. Mieszkańcy mają możliwość spożywania posiłków we własnych pokojach. Placówka posiada pokój dziennego pobytu, służący jako jadalnia i miejsce wypoczynku. Za pomieszczenie do prania służy ogólnodostępna łazienka wyposażona w pralki, znajdująca się na piętrze budynku. Pomieszczenie do suszenia zlokalizowane jest także na piętrze. Podstawowe środki higieny osobistej środki czystości, przybory toaletowe i inne przedmioty niezbędne do higieny osobistej zapewnia właściciel placówki. W odzież i obuwie mieszkańcy zaopatrują się we własnym zakresie. W razie potrzeby mogą korzystać z ubrań zapewnianych przez placówkę. Opiekę nad mieszkańcami sprawują osoby zatrudnione jako opiekunki na umowę zlecenie lub pracujące dorywczo w systemie 12- i 24-godzinnym oraz kierownik placówki pełniąca jednocześnie funkcję pielęgniarki. Opiekunki wykonują wszystkie czynności pielęgnacyjne oraz związane z obsługą mieszkańców, tj. sprzątają, przygotowują posiłki, podają leki itp. W dniu 15.01.2016 r. usługi opiekuńcze na rzecz mieszkańców świadczyły dwie opiekunki, natomiast w dniu 31.03.2016 r. opiekę nad mieszkańcami sprawowała jedna opiekunka a w trakcie kontroli do placówki dojechała Pani Teresa Galas kierownik. Według opiekunki, która w dniu 15.01.2016 r., udzielała inspektorom informacji, pomieszczenia sprzątane są na bieżąco, niemniej w czasie kontroli we wnętrzu budynku panował ogólny nieład, od wejścia wyczuwalny był nieprzyjemny zapach, podłoga na hollu była brudna, sprzęty zakurzone, drzwi do pokoi brudne. Ściany i sufity w pokojach mieszkalnych oraz w pomieszczeniach pomocniczych na piętrze były brudne, z zaciekami. Podczas drugiej kontroli, w dniu 31.03.2016 r. stwierdzono, że stan czystości w pokojach mieszkalnych nieznacznie uległ poprawie, niemniej inspektorzy ocenili, że stan sanitarny pomieszczeń jest nadal zły, co zostało zawarte w protokole kontroli. Zgodnie z art. 68 ust. 1 pkt 2c ustawy opieka w placówce zapewniającej całodobową opiekę osobom niepełnosprawnym, przewlekle chorym lub osobom w podeszłym wieku polega na świadczeniu przez całą dobę usług bytowych zapewniających m.in. utrzymanie czystości. Mieszkańcy, w ramach NFZ, objęci są świadczeniami lekarza pierwszego kontaktu z przychodni w Celestynowie, który przychodzi do placówki na wezwanie. Mieszkańcy sprawni organizują sobie czas wolny we własnym zakresie. Pozostali mieszkańcy mają możliwość oglądania telewizji. Placówka umożliwia kontakt z kapłanem, który, jak twierdzi kierownik placówki, odwiedza mieszkańców raz w miesiącu oraz w Wigilię i Wielki Piątek. Podczas kontroli w dniu 15.01.2016 r., mieszkańcy narażeni byli na potencjalne zagrożenie, związane z: dostępem do środków chemicznych, czystościowych i odkażających przechowywanych 4
bez zabezpieczenia w ogólnodostępnej łazience, do przeterminowanych leków i środków odkażających przechowywanych w ogólnodostępnym pomieszczeniu, nie zamykanym na klucz, do rozłożonych leków, przechowywanych w otwartym pomieszczeniu kuchennym. Taki sam stan inspektorzy stwierdzili podczas kontroli w dniu 31.03.2016 r. W trakcie kontroli w dniu 15.01.2016 r. nie było możliwości zapoznania się z dokumentacją mieszkańców z powodu nieobecności właściciela i kierownika placówki. Natomiast podczas kontroli w dniu 31.03.2016 r. inspektorzy mieli możliwość wglądu w dokumentację mieszkańców zawierającą: umowy o świadczenie usług w placówce, dane identyfikacyjne mieszkańców w formie kserokopii dowodów osobistych, dane kontaktowe rodzin, informacje dotyczące stanu zdrowia mieszkańców. Niemniej inspektorzy stwierdzili, że dokumentacja nie jest prowadzona w sposób prawidłowy i uporządkowany. Wśród umów znajdowała się umowa zawarta o świadczenie usług w ramach pobytu dziennego, pomimo, że w dniu 31.03.2016 r. wśród osób przebywających w placówce nie było osób, dla których usługi byłyby świadczone w takiej formie. Z dwojgiem mieszkańców, umowa o świadczenie usług nie była zawarta, pomimo iż przebywali oni w placówce zarówno w dniu 15.01.2016 r. jaki i 31.03.2016 r. Reasumując, w trakcie kontroli ustalono, że: 1. Placówka zorganizowana jest na liczbę osób, niezgodną z wydanym przez wojewodę zezwoleniem. 2. Mieszkańcy zajmują pokoje na piętrze, w budynku, w którym nie ma windy. 3. W placówce występują bariery architektoniczne. 4. Mieszkańcy potencjalnie narażeni są na niebezpieczeństwo związane z dostępem do niezabezpieczonych leków, środków chemicznych, czystościowych i odkażających. 5. W budynku, w którym funkcjonuje placówka stan sanitarny pomieszczeń i stan wyposażenia budziły poważne zastrzeżenia inspektorów. 6. Stan higieniczny mieszkańców i ich ubrań jest niezadowalający. 7. Brak jest umieszczonych na tablicy ogłoszeń prawidłowych i zgodnych z faktami informacji o zakresie działalności placówki i danymi podmiotu prowadzącego placówkę. 8. Dokumentacja mieszkańców nie jest prowadzona w sposób prawidłowy i uporządkowany. Wobec przedstawionej oceny dotyczącej funkcjonowania jednostki poddanej kontroli, zwracam się do Pana o realizację następujących zaleceń pokontrolnych: 1. Natychmiast przywrócić w placówce liczbę miejsc na jaką zostało wydane zezwolenie wojewody. 5
2. Działalność placówki prowadzić wyłącznie na parterze budynku, zgodnie z wydanym zezwoleniem wojewody. 3. Bezwzględnie zapewnić w placówce standard określony w art. 68 i 68a ustawy o pomocy społecznej tj.: a) dbać codziennie o higienę mieszkańców oraz o czystość ich ubrań, b) dbać na bieżąco o czystość pomieszczeń, ponadto podjąć działania mające na celu odmalowanie ścian w pokojach, zlikwidowanie zagrzybienia ścian, sukcesywną wymianę zniszczonych mebli, c) we właściwy sposób przechowywać leki, środki czystościowe, chemiczne i odkażające, d) zamontować w łazienkach i toaletach uchwyty ułatwiające osobom niepełnosprawnym korzystanie z tych pomieszczeń, e) prowadzić dokumentację osób przebywających w placówce zgodnie z art. 68a ust. 1 ustawy, f) umieścić na tablicy ogłoszeń znajdującej się w widocznym miejscu w placówce informacje dotyczące zakresu prowadzonej działalności i podmiotu prowadzącego placówkę, w tym informacje o siedzibie lub miejscu zamieszkania podmiotu. Pouczenie: 1. O sposobie realizacji zaleceń pokontrolnych należy w terminie 30 dni powiadomić Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie. 2. Zgodnie z art. 128 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163, z późn. zm.), kontrolowana jednostka może, w terminie 7 dni od dnia otrzymania zaleceń pokontrolnych, zgłosić do nich zastrzeżenia do Wojewody Mazowieckiego za pośrednictwem Wydziału Polityki Społecznej. W przypadku nieuwzględnienia przez Wojewodę Mazowieckiego zastrzeżeń należy w terminie 30 dni powiadomić o sposobie realizacji zaleceń Wydział Polityki Społecznej Mazowieckiego Urzędu Wojewódzkiego w Warszawie, a w przypadku ich uwzględnienia należy mieć na uwadze zmiany wynikające z powyższego faktu. 3. Zgodnie z art. 130 ust.1 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej (Dz. U. z 2015 r. poz. 163, z późn. zm.), kto nie realizuje zaleceń pokontrolnych podlega karze pieniężnej w wysokości od 200 zł do 6.000 zł. Z up. WOJEWODY MAZOWIECKIEGO Wiesława Kacperek - Biegańska Dyrektor Wydziału Polityki Społecznej 6