NOWE PRAWO 1. Opodatkowanie obrotu Sprzedaż detaliczna dużych firm obciążona nowym podatkiem NEWSLETTER PODATKOWY Już 1 września wchodzi w życie ustawa z 6 lipca 2016 r. o podatku od sprzedaży detalicznej (DzU poz. 1155). Podatek będą musieli odprowadzać przedsiębiorcy, którzy miesięcznie uzyskują ze sprzedaży detalicznej towarów przychody przekraczające 17 mln zł. Pod uwagę bierze się dokonywane przez osoby fizyczne zakupy, które nie mają związku z prowadzoną przez nich działalnością gospodarczą (a także towary kupione przez rolników ryczałtowych). Przewidziane są dwie stawki podatku 0,8 proc. (od nadwyżki ponad 17 mln zł miesięcznie) oraz 1,4 proc. (stosować ją będą przedsiębiorcy uzyskujący przychody z detalicznej sprzedaży towarów przekraczające 187 mln zł miesięcznie). Ustawodawca postanowił, że nowy podatek nie będzie obejmował m.in. energii elektrycznej oraz gazu ziemnego dostarczanych do konsumentów za pośrednictwem sieci dystrybucyjnych, ciepła dostarczanego do konsumentów siecią ciepłowniczą oraz wody dostarczanej do konsumentów przez przedsiębiorstwa wodociągowo-kanalizacyjne. Nowym podatkiem nie będzie obciążona sprzedaż przez Internet. 2. VAT Pakiet paliwowy wymusił wprowadzenie nowych wzorów deklaracji Od 1 sierpnia 2016 r. wszedł w życie tzw. pakiet paliwowy, czyli zmiany w ustawie o VAT, które mają utrudnić wyłudzanie nienależnych zwrotów podatku. Przede wszystkim uniemożliwiono bezgotówkowe rozliczania VAT z tytułu wewnątrzwspólnotowego nabycia paliw. Po zmianach VAT należny od zakupu paliwa z innego kraju UE musi zostać wpłacony na konto izby celnej. Dopiero później podatnik może wykazać wpłaconą wcześniej kwotę VAT jako podatek naliczony. Nowelizacja ta spowodowała konieczność zmiany formularzy deklaracji VAT. Nowe wzory zostały opublikowane w Dzienniku Ustaw z 29 lipca 2016 r. pod poz. 1136. Podatnicy, którzy dokonują wewnątrzwspólnotowych nabyć paliw deklaracje za sierpień muszą już złożyć na zmienionych drukach. Pozostali przedsiębiorcy do końca 2016 r. (nie dłużej niż do rozliczenia za ostatni okres rozliczeniowy tego roku) mogą rozliczać VAT na dotychczas używanych formularzach. 1
WYROKI I INTERPRETACJE 1. VAT Nie trzeba księgować wszystkich pozycji faktur zakupowych Od lipca 2016 r. największe firmy mają obowiązek przesyłania przez Internet ewidencji VAT w formacie Jednolitego Pliku Kontrolnego. Nie obejmuje on wszystkich danych z faktur otrzymywanych od kontrahenta. W związku z tym nowym obowiązkiem nałożonym na podatników pojawiły się wątpliwości. Brzmienie przepisów mogło bowiem sugerować, że dane zawarte w fakturach zakupu w pliku JPK muszą być prezentowane z taką samą szczegółowością, jak informacje wynikające z faktur sprzedaży. To z kolei oznaczałoby, że faktury zakupu powinny być ujmowane w ewidencji z wyszczególnieniem każdej pozycji (a nie tylko z podziałem na stawki i ogólnym opisem). W wielu firmach byłoby to bardzo pracochłonne. W związku z pytaniami dotyczącymi opisanego problemu Ministerstwo Finansów na stronie www.finanse.mf.gov.pl zamieściło komunikat. Wskazało w nim, że Podmioty, które prowadzą księgi podatkowe przy użyciu programów komputerowych, nie mają obowiązku przesyłania faktur VAT dokumentujących zakup w formacie JPK. Taki obowiązek (przekazywania plików zgodnych z formatem JPK_FA) dotyczy wyłącznie faktur sprzedaży. Dodatkowo informujemy, że 1 stycznia 2017 r. wejdzie w życie nowelizacja ustawy o podatku od towarów i usług, która rozszerzy zakres danych zawartych w ewidencji prowadzonej dla celów podatku VAT o NIP nabywcy. Tym samym zmianie ulegnie struktura JPK_VAT - zostanie ona rozbudowana o pole NIP nabywcy. 2. CIT Przejęcie spółki osobowej przez kapitałową nie jest opodatkowane Jeśli będący osobą prawną wspólnik spółki osobowej przejmie jej majątek wydając pozostałym wspólnikom swoje udziały (akcje), to z podatkowego punktu widzenia przypadek ten odpowiada wniesieniu aportu do spółki kapitałowej. W konsekwencje transakcja ta nie podlega opodatkowaniu. Tak wynika z orzeczenia Naczelnego Sądu Administracyjnego z 28 lipca 2016 r. (II FSK 1732/14). Sprawa dotyczyła wniosku o interpretację. Zwróciła się z nim spółka z o.o., która jest wspólnikiem spółki jawnej. Wnioskodawca wyjaśnił, że zamierza dokonać połączenia, o którym mowa w art. 492 1 pkt 1 kodeksu spółek handlowych. Polega ono na przeniesieniu całego majątku spółki (przejmowanej) na inną spółkę (przejmującą) za udziały lub akcje, które spółka przejmująca wydaje wspólnikom spółki przejmowanej (łączenie się przez przejęcie). 2
Sąd wyjaśnił, że w analizowanej sytuacji, do przejmowanego majątku należącego do innych wspólników, nie ma zastosowania art. 10 ust. 2 ustawy o CIT dotyczący zasad ustalania dochodu przy łączeniu i podziale spółek. To dlatego, że przepis ten dotyczy wyłącznie procesu łączenia się spółek kapitałowych, a nie spółki kapitałowej ze spółką osobową. 3. PIT Przy sprzedaży przedawnionej wierzytelności handlowej można rozliczyć stratę Zgodnie z literalnym brzmieniem przepisów zasady ustalania wyniku podatkowego na sprzedaży wierzytelności nie są uzależnione od tego, czy jest on przedawniona. Tak uznał Wojewódzki Sąd Administracyjny w Rzeszowie w wyroku z 28 lipca 2016 r. (I SA/Rz 421/16). Spór dotyczył wzajemnych relacji art. 23 ust. 1 pkt 17 i 34 ustawy o PIT. Zgodnie z pierwszym z nich nie uważa się za koszty uzyskania przychodów wierzytelności odpisanych jako przedawnione. Z kolei art. 23 ust. 1 pkt 34 ustawy o PIT stanowi, że nie są kosztem straty z odpłatnego zbycia wierzytelności, chyba że wierzytelność ta uprzednio na podstawie art. 14 została zarachowana jako przychód należny. Dyrektor Izby Skarbowej w Katowicach w wydanej na wniosek podatnika interpretacji indywidualnej uznał, że skoro w art. 23 ust. 1 pkt 17 ustawy o PIT wskazano, że wierzytelności przedawnione nie mogą stanowić kosztu uzyskania przychodu, to logiczną konsekwencją tego zapisu jest brak możliwości zaliczenia tych wierzytelności (strat na ich sprzedaży) do kosztów podatkowych na podstawie art. 23 ust. 1 pkt 34 ustawy o PIT. Sąd uchylił interpretację. W jego ocenie nie było podstaw do zastosowania przez organ wykładni celowościowej. W konsekwencji nadanie art. 23 ust. 1 pkt 17 ustawy o PIT rangi przepisu ważniejszego niż art. 23 ust. 1 pkt 34 ustawy o PIT było nieuzasadnione. Sąd uznał również za zasadny zarzut podatnika dotyczący nieuwzględnienia przez organ istniejącej w tej sprawie wątpliwości na korzyść podatnika. W ocenie WSA można bowiem uznać, że w tej sprawie mamy do czynienia z niedającymi się usunąć wątpliwościami. Na gruncie znowelizowanego brzmienia ordynacji podatkowej należy rozstrzygnąć w zgodzie z zasadą in dubio pro tributario. 4. CIT Wypłata dywidendy słowackiej spółce komandytowej bez podatku u źródła Przy wypłacie zysku słowackiej spółce komandytowej może znaleźć zastosowanie tzw. zwolnienie dywidendowe. Tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 19 lipca 2016 r. (II FSK 1703/14). 3
Podstawowe zasady zwolnienia dywidendowego uregulowane są w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT. Przepis ten ustanawia regułę, że zwalnia się od podatku dochodowego dochody z dywidend oraz inne przychody z tytułu udziału w zyskach osób prawnych, jeżeli spełnione są łącznie następujące warunki: 1) wypłacającym jest spółka mająca siedzibę lub zarząd na terytorium Polski; 2) uzyskującym dochody jest spółka podlegająca w Polsce lub w innym państwie członkowskim UE (lub w innym państwie należącym do Europejskiego Obszaru Gospodarczego) opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów (bez względu na miejsce ich osiągania); 3) spółka, o której mowa w pkt 2, posiada bezpośrednio nie mniej niż 10 proc. udziałów (akcji) w kapitale spółki, o której mowa w pkt 1; 4) spółka, o której mowa w pkt 2, nie korzysta ze zwolnienia z opodatkowania podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na źródło ich osiągania. Naczelny Sąd Administracyjny wyjaśnił, że warunek, o którym mowa w art. 22 ust. 4 pkt 2 ustawy CIT nawiązuje do rezydencji podatkowej spółki uzyskującej dochody. Sformułowanie dotyczące podlegania opodatkowaniu podatkiem dochodowym od całości swoich dochodów, bez względu na miejsce ich osiągania oznacza, że co do zasady odbiorca dywidendy podlega opodatkowaniu od całości swoich dochodów jako rezydent danego kraju (czyli podlega nieograniczonemu obowiązkowi podatkowemu). Jeżeli więc słowacka spółka komandytowa (komanditná spoločnost), o której mowa we wniosku, jest słowackim rezydentem podatkowym, to spełnia warunek z art. 22 ust. 4 pkt 2 ustawy o CIT. W konsekwencji spółka polska nie jest zobowiązana do pobrania podatku od wypłacanych dywidend na rzecz spółki słowackiej, ponieważ spełnione są warunki wymienione w art. 22 ust. 4 ustawy o CIT oraz odbiorca dywidendy wymieniony został w załączniku nr 4 do tej ustawy. 5. CIT Jak amortyzować budynek z użyczonym pomieszczeniem Oddanie jednego pomieszczenia do nieodpłatnego używania skutkuje brakiem prawa zaliczenia do kosztów podatkowych odpisu amortyzacyjnego obliczonego od wartości początkowej tej części budynku. Tak wynika z wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego z 15 lipca 2016 r. (II FSK 2735/14). Sprawa była skutkiem wniosku o interpretację złożonego przez bank. Wnioskodawca zamierzał nieodpłatnie udostępnić jedno z pomieszczeń w należącym do niego budynku fundacji. W ocenie banku udostępnienie jednego pokoju w ramach działalności filantropijnej w żaden sposób nie wpłynie na możliwość zaliczenia do kosztów uzyskania przychodów odpisów amortyzacyjnych dokonywanych od wartości budynku. 4
Wnioskodawca argumentował, że w analizowanej sytuacji nie znajdzie zastosowania art. 16 ust. 1 pkt 63 lit. c ustawy o CIT. Zgodnie z tym przepisem nie uważa się za koszty uzyskania przychodów ( ) odpisów amortyzacyjnych od wartości początkowej środków trwałych oraz wartości niematerialnych i prawnych ( ) oddanych do nieodpłatnego używania - za miesiące, w których składniki te były oddane do nieodpłatnego używania. Wnioskodawca zauważył, że przepis ten nie obejmuje częściowego oddania środka trwałego do nieodpłatnego używania. Ani Wojewódzki Sąd Administracyjny w Warszawie, ani Naczelny Sąd Administracyjny nie zgodził się ze stanowiskiem Wnioskodawcy (wcześniej za nieprawidłowe uznał je Dyrektor Izby Skarbowej w Warszawie). NSA wyjaśnił, że tylko odpisy amortyzacyjne od części środka trwałego nieoddanej do nieodpłatnego używania mogą stanowić koszt uzyskania przychodu. Podkreślił, w analizowanej sytuacji nie można mówić związku kosztu z przychodem wskazanym w art. 15 ust. 1 ustawy o CIT. Oddanie w nieodpłatne używanie części środka trwałego w ramach działalności społecznej nie służyło bowiem osiągnięciu przychodów, zabezpieczeniu lub zachowaniu źródła przychodów. W razie Państwa pytań prosimy o kontakt z: Michał Dec partner, doradca podatkowy email: michal.dec@kndp.pl tel. + 22 826 00 62 lub Państwa doradcą ze strony naszej Kancelarii Konrad Piłat doradca podatkowy e-mail: konrad.pilat@kndp.pl tel. +22 826 00 62 KNDP Kolibski, Nikończyk, Dec & Partnerzy ul. Miodowa 1, 00-080 Warszawa, tel.: +48 22 826 00 62; www.kndp.pl Niniejszy dokument nie stanowi porady prawnej ani podatkowej. Nie ponosimy odpowiedzialności za wykorzystanie informacji zawartych w komunikacie bez wcześniejszego zasięgnięcia opinii doradców prawnych lub podatkowych. 5