Czynniki podażowo-popytowe Przedwynikowy szacunek zbiorów zbóż Według szacunku GUS (opublikowanego 24 września) krajowe zbiory zbóż w 2013 r. (łącznie z kukurydzą i gryką) ukształtowały się na poziomie 28,1 mln ton, tj. o 1,4% niższym niż w 2012 r., ale o 5,3% wyższym od średniej z lat 2006-2010. W porównaniu z poprzednim sezonem powierzchnia uprawy zbóż zmniejszyła się o 3,2% i wyniosła 7,5 mln ha. Średnie plony zbóż ogółem oszacowane zostały na 37,7 dt/ha, tj. na 1,9% więcej niż w 2012 r. Zbiory zbóż podstawowych z mieszankami oceniono na 24,1 mln ton (w tym: pszenicy 9,4 mln ton, żyta 3,3 mln ton, a jęczmienia 2,9 mln ton), tj. o 1,3% mniej niż przed rokiem. Zbiory kukurydzy uprawianej na ziarno GUS szacuje na około 3,9 mln ton, tj. o 2,3% mniej od ubiegłorocznych. w mln ton Zbiory zbóż podstaw ow ych z mieszankami zbożow ymi (bez kukurydzy, gryki i prosa) 33 30 28,0 27,2 25,7 25,1 27 24,9 25,3 24,3 24,4 24,1 24 21 20,5 18 15 12 9 6 3 0 2004 2005 2006 2007 2008 Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych GUS * szacunek Według oceny USDA (United States Department of Agriculture) z września br. światowa produkcja zbóż w roku gospodarczym 2013/2014 wyniesie 1.954 mln ton i będzie o 9,6% większa niż przed rokiem. 2009 2010 2011 2012 Rynek zbóż 2013* 299 mln ton, o 7,5% wyższym niż rok wcześniej. W sezonie 2013/2014 podaż zbóż na świecie (w tym w UE) będzie większa od rosnącego zapotrzebowania, co przyczyni się do zwiększenia zapasów. Skup zbóż W sierpniu 2013 r., w miarę postępujących żniw, rosła podaż ziarna do skupu, chociaż wielu producentów magazynowało zboże w oczekiwaniu na wyższe ceny. Według danych GUS, w drugim miesiącu bieżącego sezonu, zbóż podstawowych z mieszankami skupiono blisko 1,5 mln ton, 3,6 razy więcej niż w lipcu 2013 r. Jednak w odniesieniu do sierpnia 2012 r. skup zbóż był o 24% mniejszy. Skup zbóż podstaw owych 0 I II III IV V VI VIIVIII IX X XI XII I II III IV V VI VIIVIII 2012 2013 z b o ż a o g. p s z e n i c a ż y t o Zbiory zbóż w UE oszacowano na poziomie Agencja Rynku Rolnego 1 tys. ton 2000 1800 1600 1400 1200 1000 800 600 400 200 Pszenicy skupiono 868 tys. ton (w tym pszenicy paszowej 281 tys. ton), tj. 4,2 razy więcej niż w poprzednim miesiącu, ale o 21% mniej przed rokiem. W sierpniu 2013 r. dostawy żyta do skupu wyniosły 220 tys. ton i były 3,7 razy większe niż w poprzednim miesiącu. Jednak skup tego zboża był o 21% mniejszy od zrealizowanego rok wcześniej.
Skup jęczmienia zwiększył się do 219 tys. ton ze 110 tys. ton w poprzednim miesiącu. Był on jednak o 33% mniejszy niż przed rokiem. W sierpniu br. jęczmień paszowy stanowił 31% skupionego jęczmienia ogółem, a jęczmień browarny 61%. W związku z wyczerpywaniem się zapasów kukurydzy z ubiegłorocznych zbiorów, dostawy tego ziarna do skupu uległy zmniejszeniu. W sierpniu 2013 r. skup kukurydzy wyniósł 42 tys. ton i był o 49% mniejszy niż miesiąc wcześniej. Jednocześnie poziom skupu tego zboża był o 41% niższy niż w tym samym okresie 2012 r. Według danych meldunkowych GUS, łącznie w ciągu dwóch miesięcy bieżącego sezonu (lipiec i sierpień 2013 r.) skup zbóż podstawowych z mieszankami był o 25% mniejszy niż w tym samym okresie poprzedniego roku gospodarczego i wyniósł prawie 1,9 mln ton. W tym czasie skup pszenicy zmniejszył się do 1,1 mln ton (o 23%), a żyta do 280 tys. ton (o 24%). Do 330 tys. ton, tj. o 33% zmalały dostawy jęczmienia do skupu. Skup kukurydzy był o 10% mniejszy niż w tym samym okresie poprzedniego sezonu i ukształtował się na poziomie 124 tys. ton. Handel zagraniczny Według obliczeń ARR (na podstawie wstępnych danych Ministerstwa Finansów) w pierwszym miesiącu sezonu 2013/2014, tj. w lipcu z kraju wywieziono 194 tys. ton ziarna zbóż (w tym 65 tys. ton kukurydzy i 46 tys. ton pszenicy). Było to nieznacznie (o 0,6%) mniej niż w lipcu 2012 r. Więcej niż przed rokiem wyeksportowano natomiast produktów pierwotnego przetwórstwa (o 24%) oraz produktów wysokoprzetworzonych (o 5%). Wartość eksportu zbóż i przetworów zbożowych w lipcu 2013 r. była o 4% większa niż rok wcześniej, osiągając poziom 125 mln EUR. Ograniczeniu uległ import zbóż do Polski. W lipcu 2013 r. do kraju przywieziono 90 tys. ton ziarna zbóż, o 15% mniej niż przed rokiem. W strukturze importu ziarna dominowała pszenica (74%) oraz jęczmień (17%). Import produktów pierwotnego przetwórstwa był o 41% mniejszy niż rok wcześniej, a produktów wysokoprzetworzonych o 7% większy. Wartość zbóż i przetworów zbożowych zaimportowanych do naszego kraju w lipcu 2013 r. wyniosła 60 mln EUR, o 15% mniej niż przed rokiem. mln EUR 130 80 30-20 -70 Obroty handlu zagranicznego zbożami (w lipcu) w sezonach 2008/09-2013/14-64 31 22 2008/09 2009/10 2010/11 2011/12 2012/13 2013/2014-12 50 65 Eksport Import Saldo Źródło: opracowanie ARR na podstawie wstępnych danych MF. Saldo handlu zbożami i przetworami zbożowymi w lipcu br. było dodatnie i wyniosło 65 mln EUR wobec 50 mln EUR w lipcu 2012 r. Od początku sezonu 2013/2014 w przywozie z krajów trzecich, w ramach kontyngentów taryfowych, pszenicy zwyczajnej o jakości innej niż wysoka (kod CN 1001 99 00) obowiązuje stawka celna 12 EUR/t, a jęczmienia (kod CN 1003) 16 EUR/t. Cło jest zerowe jedynie w odniesieniu do przywozu kukurydzy. Na początku października 2013 r. Agencja Rynku Rolnego 2
roczne kontyngenty taryfowe nadal były otwarte. W sezonie 2013/2014, podobnie jak w sezonie 2012/2013, stawki celne w imporcie do UE (poza kontyngentami) pszenicy durum, pszenicy zwyczajnej (o kodach ex CN 1001 91 20 do siewu i ex 1001 99 00 wysokiej jakości inna niż do siewu), żyta, kukurydzy i sorga 1 zostały utrzymane na poziomie zerowym. W Unii Europejskiej na początku sezonu 2013/2014 wolumen eksportu zbóż, tak jak rok wcześniej, znacznie przewyższał import. W okresie trzech pierwszych miesięcy bieżącego sezonu (od 1 lipca do 24 września 2013 r.) unijni przedsiębiorcy zadeklarowali (zgodnie z wydanymi pozwoleniami) eksport 10,6 mln ton zbóż i przetworów zbożowych, o 81% więcej niż rok wcześniej. W tym czasie wolumen produktów zbożowych sprowadzonych do UE (według wydanych pozwoleń importowych) ukształtował się na poziomie 1,6 mln ton, o 37% niższym niż w analogicznym okresie 2012 r. Działania Agencji Rynku Rolnego Administrowanie handlem zagranicznym Agencja Rynku Rolnego w ciągu trzech pierwszych miesięcy sezonu 2013/2014 (lipiec-wrzesień) wydała pozwolenia na przywóz 35,4 tys. ton zbóż z krajów trzecich, o 25% mniej niż w tym samym okresie poprzedniego sezonu. Pozwolenia dotyczyły głównie kukurydzy (27 tys. ton) i pszenicy (8,1 tys. ton, w tym 3,3 tys. ton pszenicy 1 Rozporządzenie KE nr 939/2013 z dnia 30 września 2013 r. ustalające należności celne przywozowe w sektorze zbóż mające zastosowanie od 1 października 2013 r. durum). Jednocześnie na podstawie wniosków złożonych w ARR handlowcy uzyskali pozwolenia na eksport poza obszar celny UE 91,2 tys. ton ziarna zbóż (w tym przede wszystkim pszenicy 57 tys. ton oraz jęczmienia 28 tys. ton) wobec 33 tys. ton w tym samym okresie sezonu 2012/2013. Dopłaty do materiału siewnego W 2013 r. na podstawie rozliczonych wniosków Agencja Rynku Rolnego, w ramach pomocy de minimis w rolnictwie, z budżetu krajowego (do końca września) wypłaciła rolnikom 86,1 mln zł dopłat do wykorzystanego materiału siewnego kategorii elitarny lub kwalifikowany w uprawach zbóż, roślin strączkowych oraz ziemniaków. Rolnicy mogą nabywać materiał siewny, do którego dopłaty będzie można uzyskać w 2014 r. Dopłaty udzielane są do powierzchni gruntów ornych, na których w plonie głównym wykorzystano materiał siewny kategorii elitarny lub kwalifikowany następujących gatunków roślin: pszenicy zwyczajnej, pszenicy twardej, żyta (populacyjnego, syntetycznego, mieszańcowego), jęczmienia, pszenżyta, owsa, łubinu (żółtego, wąskolistnego lub białego), grochu siewnego, bobiku, wyki siewnej, ziemniaków mieszanek zbożowych pastewnych oraz soi. W przypadku zbóż i mieszanek zbożowych stawka dopłaty wynosi 100 zł/ha, dla roślin strączkowych 160 zł/ha, a dla ziemniaków 500 zł/ha. Działania promocyjne i informacyjne Od 2012 r., w ramach administrowanego przez ARR mechanizmu Wsparcie działań promocyjnych i informacyjnych na rynkach wybranych produktów rolnych realizowany jest trzyletni program promo- Agencja Rynku Rolnego 3
cyjno-informacyjny Makarony Europy. Ma on na celu zwiększenie popytu na unijne makarony na rynku ukraińskim. Program ten w 50% finansowany jest z budżetu UE i w 30% z budżetu krajowego. Pozostałe 20% pochodzi ze środków własnych organizacji realizujących działania promocyjne, w tym część stanowi dofinansowanie z Funduszu Promocji Ziarna Zbóż i Przetworów Zbożowych 2. Od 1 stycznia do 31 sierpnia 2013 r. na konto Funduszu wpłynęło 3,1 mln zł. Zgromadzone środki przeznaczono przede wszystkim na wspieranie spożycia przetworów zbożowych i ich promowanie w akcjach takich jak: Piknik zbożowy, Kasza na zdrowie, na stół na co dzień, Dodaj energii sobie i innym oraz Chleb to brzmi godnie. Tendencje cenowe Krajowe ceny skupu zbóż (bez VAT) Dobre europejskie zbiory i zwiększona sezonowo podaż zbóż spowodowały znaczny spadek cen. W sierpniu 2013 r. przeciętna cena skupu pszenicy w Polsce (według GUS) ukształtowała się na poziomie 649 zł/t, o 19,5% niższym niż w poprzednim miesiącu i o 28% niższym niż przed rokiem. W zależności od rejonu kraju przeciętna cena pszenicy kształtowała się od 592 zł/t w woj. dolnośląskim i 602 zł/t w woj. podkarpackim do 680 zł/t w woj. pomorskim i 675 zł/t w woj. zachodniopomorskim. Żyto w skupie potaniało do 442 zł/t, tj. o 17% w porównaniu z poprzednim miesiącem. Cena ta była również o 40% niższa niż w sierpniu 2012 r. Najniższe ceny tego 2 Ustawa o funduszach promocji produktów rolnospożywczych z 22 maja 2009 r. (Dz. U. Nr 97, poz. 799 z późn. zm.) ziarna uzyskiwano w woj. opolskim - 384 zł/t i w woj. dolnośląskim 414 zł/t, a najwyższe w woj. małopolskim - 689 zł/t i w woj. pomorskim - 486 zł/t. Ceny skupu pszenicy i żyta 400 I II III IV V VI VIIVIII IX X XI XII I II III IV V VI VIIVIII 2012 2013 Agencja Rynku Rolnego 4 zł za tonę 1100 1000 900 800 700 600 500 p s z e n i c a ż y t o W sierpniu 2013 r. tańszy niż w poprzednim miesiącu (o 2,7%) był również jęczmień, za który średnio płacono 650 zł/t (w tym za jęczmień paszowy 619 zł/t). W porównaniu z tym samym miesiącem 2012 r. cena jęczmienia była o 21% niższa. zł za tonę 950 900 850 800 750 700 650 600 I II 2012 Ceny skupu jęczmienia paszow ego i kukurydzy III IV V VI VIIVIII IX X XI XII I II 2013 jęczmień paszow y III IV V VI VIIVIII kukurydza Dobrze zapowiadające się zbiory kukurydzy przyczyniały się do spadku jej cen w sierpniu 2013 r. W analizowanym okresie dostawcy tego ziarna otrzymywali przeciętnie 783 zł/t, tj. o 6,2% mniej niż w poprzednim miesiącu i o 11% mniej niż przed rokiem.
We wrześniu 2013 r. podaż zbóż podstawowych uległa sezonowemu obniżeniu przyczyniając się do niewielkiego wzrostu ich cen w kraju. Według danych Zintegrowanego Systemu Rolniczej Informacji Rynkowej MRiRW we wrześniu br. za pszenicę konsumpcyjną przeciętnie w kraju płacono o ponad 2% więcej niż w sierpniu 2013 r., za żyto konsumpcyjne o ponad 9% więcej, za jęczmień paszowy o niecałe 2% więcej, a za kukurydzę o około 4% mniej. Targowiskowe ceny zbóż Na początku sezonu 2013/2014 na krajowych targowiskach odnotowano dynamiczny spadek cen zbóż podstawowych. Według danych GUS w sierpniu 2013 r. przeciętna targowiskowa cena pszenicy wynosiła 897 zł/t, jęczmienia 792 zł/t, a żyta 647 zł/t. Ceny te były o 12-14% niższe niż przed miesiącem. W odniesieniu do notowań sprzed roku pszenica była o 5% tańsza, jęczmień o 8% tańszy, a żyto o 17% tańsze. We wrześniu 2013 r. na targowiskach monitorowanych przez ZSRIR MRiRW ceny zbóż podstawowych wzrosły. W miesiącu tym za pszenicę i jęczmień średnio w kraju płacono o 2-3% więcej niż w sierpniu br., a za żyto o 9% więcej. Cena kukurydzy uległa obniżeniu o 4%. Ceny zbóż na giełdach krajowych W okresie dwóch pierwszych miesięcy sezonu 2013/2014 (lipiec-sierpień) na krajowych giełdach towarowych ceny zbóż podstawowych, tak jak w skupie, uległy znaczącemu obniżeniu. W sierpniu 2013 r. przeciętna transakcyjna cena pszenicy konsumpcyjnej wynosiła 686 zł/t i była o 13% niższa niż miesiąc wcześniej i o 27% niższa niż w sierpniu 2012 r. W tym czasie pszenica paszowa potaniała odpowiednio o 21% i o 22%, do 677 zł/t. Za żyto konsumpcyjne uzyskiwano 470 zł/t, o 34% mniej niż rok wcześniej. Cena kukurydzy ukształtowała się na poziomie 860 zł/t, o 1% wyższym niż w lipcu 2013 r., ale o 4% niższym niż przed rokiem. We wrześniu 2013 r. sezonowo malejąca podaż ziarna przyczyniła się do niewielkiego wzrostu giełdowych cen zbóż podstawowych w kraju. Średnia transakcyjna cena sprzedaży pszenicy konsumpcyjnej wyniosła 712 zł/t, a pszenicy paszowej 720 zł/t. Ceny tych zbóż były wyższe niż miesiąc wcześniej odpowiednio o 4% i o 6%. Jęczmień paszowy sprzedawano po 735 zł/t. Dostawy ziarna kukurydzy z nowych zbiorów (w tym z importu) wywierały presję na spadek cen tego zboża. We wrześniu br. za kukurydzę uzyskiwano średnio 760 zł/t, o 12% mniej niż miesiąc wcześniej. Ceny zbóż na giełdach zagranicznych 3 W sierpniu 2013 r. duża podaż zbóż z tegorocznych, dobrych zbiorów oraz nasilona konkurencja o tradycyjne rynki zbytu, przyczyniły się do dalszego spadku cen na monitorowanych giełdach amerykańskich i europejskich. We wrześniu 2013 r. na giełdach Europy Zachodniej odnotowano wzrost cen zbóż podstawowych, przy spadku cen kukurydzy. W miesiącu tym średnie ceny pszenicy konsumpcyjnej na giełdzie we Francji i w Niemczech były o 1-2% wyższe niż w sierpniu 2013 r. W tym czasie na giełdzie w USA cena pszenicy SRW, Nr 2 wzrosła o 2%, a HRW, Nr 1 uległa obniżeniu o 3%. 3 Obliczenia ARR na podstawie danych FAPA. Agencja Rynku Rolnego 5
W Argentynie i na Ukrainie giełdowe ceny pszenicy konsumpcyjnej spadły przeciętnie o około 1%. Na giełdzie MATIF w Paryżu 26 września 2013 r. (za FAPA) cena pszenicy konsumpcyjnej z terminem dostawy na listopad 2013 r. wynosiła 191 EUR/t (808 zł/t) i była o 2% wyższa niż w końcu sierpnia 2013 r. Kukurydzę z terminem dostawy na listopad 2013 r. sprzedawano po 169 EUR/t (714 zł/t), o 3% taniej. W transakcjach terminowych na giełdzie w Budapeszcie (BCE) w notowaniu z 26 września 2013 r. cena pszenicy konsumpcyjnej z terminem dostawy na grudzień 2013 r. była o 1% niższa niż w końcu sierpnia br., kształtując się na poziomie 207 USD/t (647 zł/t). W tym czasie cena kukurydzy z dostawą na listopad obniżyła się o 6%, do 183 USD/t (571 zł/t). Ceny skupu zbóż w Unii Europejskiej Znacząco niższe niż przed rokiem są ceny skupu zbóż na rynkach wewnętrznych krajów Unii Europejskiej. Według danych Komisji Europejskiej w trzecim tygodniu września 2013 r. przeciętna cena pszenicy konsumpcyjnej w UE wynosiła 174 EUR/t (734 zł/t), o 28% mniej niż przed rokiem. Najniższy poziom cen tego ziarna notowany był na Węgrzech i w Chorwacji po 146 EUR/t (615 zł/t). W trzecim tygodniu września br. ceny pszenicy konsumpcyjnej u największych unijnych producentów zbóż (Niemcy, Francja), w porównaniu z analogicznym okresem 2012 r., obniżyły się o około 29%. W Polsce ceny pszenicy (wyrażone w EUR) obniżyły się o 26%. Największe spadki cen pszenicy odnotowano m.in. w krajach skąd polscy przedsiębiorcy importują zboże, tj. na Słowacji i na Węgrzech odpowiednio o 34% i o 37%, a także w Wielkiej Brytanii o 36%. Za jęczmień paszowy średnio na obszarze UE płacono 164 EUR/t (690 zł/t), o 27% mniej niż przed rokiem. Najmniej za jęczmień uzyskiwali dostawcy w Finlandii 140 EUR/t (590 zł/t) i na Słowacji 142 EUR/t (598 zł/t). W przypadku jęczmienia największy spadek w ciągu roku (przekraczający 30%) odnotowano na Węgrzech, w Finlandii, na Słowacji i w Hiszpanii. W Niemczech i we Francji ceny jęczmienia paszowego w porównaniu z analogicznym okresem ub.r. obniżyły się o 25-27%. Przeciętna cena kukurydzy w UE wynosiła 174 EUR/t (734 zł/t) i była o 26% niższa niż w tym samym okresie 2012 r. Największe spadki cen tego ziarna w porównaniu z cenami sprzed roku odnotowano w Bułgarii oraz na Węgrzech (odpowiednio o 40% i o 39%). Ceny zbóż w Polsce kształtują się na poziomie nieco niższym od obserwowanego u głównych unijnych producentów zbóż, ale wyższym niż w krajach członkowskich, będących tradycyjnymi dostawcami zbóż do Polski. W trzecim tygodniu września 2013 r. ceny pszenicy konsumpcyjnej w Polsce były o 5% niższe niż w Niemczech i o 9% niższe niż we Francji, ale wyższe niż na Węgrzech (o 15%) i na Słowacji (o 13%). W tym czasie jęczmień paszowy w Polsce był o 4-6% tańszy niż w Niemczech i we Francji, a droższy niż na Węgrzech (o 2%) i w Czechach (o 9%). Za kukurydzę w Polsce w skupie płacono o 7% mniej niż w Niemczech, ale o 34% więcej niż na Węgrzech. Agencja Rynku Rolnego 6
Rejestrowany skup zbóż Okres Zboża podstawowe 1) skup zmiana wielkości skupu w % skup Pszenica w tym skup paszowej zmiana wielkości skupu w % zmiana wielkości zmiana wielkości skup skup skup skupu w % skupu w % w tys. ton miesięczna roczna w tys. ton w tys. ton miesięczna roczna w tys. ton miesięczna roczna w tys. ton miesięczna roczna w tys. ton miesięczna roczna Żyto Jęczmień paszowy Kukurydza zmiana wielkości skupu w % 2012 I 342,4-10,6-15,2 281,9 124,0-8,4-13,6 16,4-20,7-24,1 11,3-8,6-10,9 73,6-38,6 12,0 II 385,2 12,5-25,6 322,3 144,9 14,4-18,3 18,7 14,5-52,9 13,0 14,7-35,0 95,6 29,9 13,9 III 420,8 9,2 1,9 354,3 167,9 9,9 15,2 21,4 14,1-30,8 13,5 4,0-43,7 108,6 13,7 67,3 IV 324,6-22,8 17,0 276,8 129,8-21,9 29,8 16,0-25,1-11,3 11,6-14,2-49,4 81,0-25,5 70,5 V 392,2 20,8 33,0 322,4 158,3 16,5 48,4 21,1 31,4 3,0 21,7 87,4-31,9 86,2 6,4 73,2 VI 308,7-21,3 35,8 256,8 124,0-20,4 58,6 16,5-21,8-6,7 16,6-23,8-24,5 78,0-9,5 31,2 Skup sprawozdawczy 2011/2012 7 669,7 x 1,1 5 830,5 2 364,0 x 7,8 614,9 x -12,3 306,3 x -8,2 1 827,0 x 59,8 2012 VII 570,4 84,8 66,8 282,6 116,7 10,0 59,6 87,0 428,7 471,7 79,5 380,2 41,9 66,7-14,5 104,7 VIII 1 936,4 239,5 25,1 1 104,6 401,0 290,9-2,6 279,6 221,3 177,9 187,7 136,2 171,2 71,7 7,5 604,5 Skup IX 821,8-57,6-21,8 539,5 208,5-51,2-34,2 94,9-66,1 15,9 64,1-65,8 50,8 132,1 84,3 75,9 meldunkowy X 614,0-25,3 16,2 426,6 136,4-20,9 12,5 63,5-33,1-11,5 41,5-35,3 79,0 766,4 480,0 62,8 XI 539,8-12,1 21,6 372,8 110,5-12,6 3,4 50,5-20,4 70,2 53,6 29,2 249,9 498,5-35,0 53,8 XII 357,4-33,8-6,7 258,7 72,8-30,6-15,9 36,6-27,6 77,4 24,9-53,5 101,2 162,1-67,5 35,2 2013 I 313,0-12,4-8,6 208,0 69,2-19,6-26,2 34,9-4,6 113,4 22,0-11,6 94,5 105,6-34,8 43,5 II 403,9 29,0 4,9 280,5 77,8 34,9-13,0 43,8 25,6 134,0 33,6 52,8 159,1 107,8 2,1 12,8 III 312,8-22,6-25,7 200,4 65,5-28,5-43,4 46,6 6,1 117,6 23,9-29,0 76,8 119,1 10,5 9,6 IV 270,2-13,6-16,8 189,1 66,0-5,6-31,7 28,8-38,1 79,8 23,8-0,5 104,9 90,6-23,9 11,9 V 392,9 45,4 0,2 277,9 99,7 46,9-13,8 32,6 13,1 54,8 42,6 79,3 96,1 123,7 36,6 43,6 VI 270,0-31,3-12,5 179,4 71,1-35,5-30,1 30,6-6,2 85,7 34,8-18,4 110,0 113,9-7,9 46,0 Skup sprawozdawczy 2012/2013 8 170,0 x 6,5 5 114,6 1 495,1 x -12,3 1 140,1 x 85,4 632,0 x 106,3 2 844,2 x 55,7 2013 VII 408,6 51,4-28,4 205,1 64,9 14,4-27,4 59,8 95,5-31,3 70,7 103,3-11,1 81,9-28,1 22,8 skup meldunkowy VIII 1 473,6 260,6-23,9 868,1 281,3 323,1-21,4 220,4 268,9-21,2 67,6-4,4-64,0 42,2-48,5-41,2 VII - VIII 2013 1 882,2 x -24,9 1 073,2 346,2 x -22,6 280,2 x -23,6 138,3 x -48,3 124,0 x -10,4 1) Zboża podstawowe (bez ziarna siewnego) z mieszankami zbożowymi (nie obejmują kukurydzy) Skup meldunkowy - raportowany za okresy miesięczne, realizowany przez osoby prawne i samodzielne jednostki organizacyjne niemające osobowości prawnej. Skup sprawozdawczy - raportowany za okresy półroczne z uwzględnieniem korekt wynikających ze sprawozdawczości obejmującej również skup realizowany przez osoby fizyczne prowadzące skup o wartości przekraczającej w okresie półrocznym 10 tys. zł. Agencja Rynku Rolnego 7
Średnie ceny skupu (bez VAT) Pszenica Żyto Jęczmień paszowy Kukurydza Okres w zł/t zmiana ceny w % zmiana ceny w % zmiana ceny w % zmiana ceny w % w zł/t w zł/t w zł/t miesięczna roczna miesięczna roczna miesięczna roczna miesięczna roczna 2012 I 783 3,1-12,0 780-2,4 6,2 748 7,0 0,2 746 10,6-9,4 II 795 1,5-15,1 812 4,0 2,7 772 3,3-1,8 762 2,1-13,0 III 803 1,0-12,3 821 1,1 5,6 779 0,8-0,2 778 2,1-13,5 IV 898 11,9-5,3 816-0,6 8,8 845 8,6 9,4 837 7,6-8,3 V 933 3,9-5,9 828 1,5 4,5 832-1,5 7,9 878 4,9-7,8 VI 907-2,8-8,5 851 2,7 6,2 829-0,4 8,9 860-2,1-11,1 2011/2012* 793 x 3,6 754 x 28,3 720 x 17,5 668 x -8,0 2012 VII 908 0,2 5,4 780-8,3 6,0 791-4,6 15,1 867 0,9-9,6 VIII 897-1,2 18,8 731-6,3 6,9 779-1,5 16,1 879 1,4-9,8 IX 915 2,0 19,2 723-1,1-3,7 784 0,6 12,4 712-19,0 12,0 X 925 1,1 22,8 726 0,5-12,1 783-0,1 12,9 665-6,6 15,7 XI 971 4,9 29,9 727 0,0-7,5 806 2,9 15,6 715 7,5 17,4 XII 1017 4,7 33,9 748 2,9-6,5 837 3,9 19,7 798 11,7 18,4 2013 I 1025 0,8 31,0 765 2,2-2,0 854 2,0 14,2 896 12,2 20,1 II 1021-0,4 28,5 760-0,6-6,4 844-1,1 9,4 864-3,5 13,5 III 979-4,1 22,0 777 2,2-5,4 806-4,6 3,5 840-2,8 8,1 IV 973-0,7 8,3 740-4,7-9,3 802-0,5-5,2 855 1,8 2,2 V 955-1,8 2,3 685-7,5-17,3 791-1,3-5,0 853-0,3-2,8 VI 897-6,1-1,1 648-5,4-23,8 754-4,7-9,0 814-4,6-5,4 2012/2013* 936 x 18,0 725 x -3,8 793 x 10,2 746 x 11,7 2013 VII 806-10,1-11,2 531-18,0-31,9 662-12,1-16,2 835 2,6-3,7 VIII 649-19,5-27,7 442-16,8-39,5 619-6,5-20,5 783-6,2-11,0 VII - VIII 2013 679 x -24,5 461 x -37,9 641 x -18,1 817 x -6,4 * ceny za rok gospodarczy (z wyjątkiem jęczmienia paszowego) według danych sprawozdawczych. Ceny za rok gospodarczy jęczmienia paszowego - na podstawie miesięcznych danych meldunkowych. Agencja Rynku Rolnego 8
Ceny skupu zbóż bez VAT według siedziby producenta Pszenica Żyto Wyszczególnienie w sierpniu 2013 r. w zł/kg zmiana ceny w % zmiana ceny w % w sierpniu 2013 r. miesięczna roczna w zł/kg miesięczna roczna POLSKA 649-19,5-27,7 442-16,8-39,5 Dolnośląskie 592-26,7-34,1 414-10,0-42,8 Kujawsko-pomorskie 666-16,8-27,2 430-11,0-41,9 Lubelskie 636-18,0-27,2 444-19,8-31,2 Lubuskie 651-14,5-27,1 444-9,2-40,9 Łódzkie 659-15,1-27,9 437-21,6-39,2 Małopolskie 671-16,8-23,6 689-3,4-2,6 Mazowieckie 666-16,4-27,2 427-15,2-40,2 Opolskie 657-20,9-27,7 384-12,0-48,8 Podkarpackie 602-9,7-28,5 425-9,0-36,1 Podlaskie 666-21,2-25,4 422-18,1-38,8 Pomorskie 680-19,6-24,2 486-24,5-32,7 Śląskie 638-24,3-28,0 436-12,1-40,1 Świętokrzyskie 651-17,8-24,3 - - - Warmińsko-mazurskie 666-13,2-23,7 428-23,8-39,1 Wielkopolskie 660-19,2-26,8 416-20,0-43,9 Zachodniopomorskie 675-19,2-24,7 460-21,7-38,1 (-) - dane nie raportowane przez GUS Agencja Rynku Rolnego 9
Ceny zbóż na krajowych giełdach towarowych Towar Cena w sierpniu 2013 r. w zł/t Zmiana średniej ceny w % minimalna maksymalna średnia miesięczna roczna Transakcje: pszenica konsumpcyjna 678 718 686-12,6-26,7 pszenica paszowa 673 685 677-21,2-22,5 żyto konsumpcyjne 470 470 470 - -34,2 kukurydza 860 860 860 1,2-4,4 Oferty sprzedaży: pszenica konsumpcyjna 650 880 735-15,7-23,6 pszenica paszowa 640 900 831-0,3-9,2 żyto konsumpcyjne 450 610 524-15,1-38,5 jęczmień paszowy 640 780 712-4,1-11,4 kukurydza 720 860 809-3,1-5,5 Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych z krajowych giełd towarowych. Agencja Rynku Rolnego 10
Wyszczególnienie Ceny zbóż na rynkach zagranicznych Jedn. miary miesięczna roczna 1 2 3 4 5 6 Pszenica konsumpcyjna: HRW, Nr 1 (USA, Zat. Meks.) USD/t 317-14,0-9,7 1007 SRW, Nr 2 (USA, Zat. Meks.) USD/t 254-1,1-24,2 807 Argentyna (Rosario) USD/t 312-1,1-7,0 990 Francja (Rouen) EUR/t 187-3,6-29,3 792 Niemcy, 13% (porty Bałtyku) EUR/t 204-4,1-27,7 861 Ukraina, 3 kl. (porty M. Czarnego USD/t 250-4,0 0,3 793 Jęczmień paszowy Francja (Rouen) EUR/t 174-2,7-27,8 735 Niemcy (Hamburg) USD/t 230-3,9-22,3 732 USA (Mineapolis) USD/t 197-12,3-23,8 624 Kukurydza USA, Nr 2, żółta (Zat. Meks.) USD/t 242-19,1-27,8 768 Francja (Bordeaux) EUR/t 178-18,2-30,9 755 Argentyna USD/t 226-7,5-23,9 718 Wg NBP średni kurs USD w sierpniu 2013 r. wynosił 3,1767 zł, a EUR - 4,2295 zł. Źródło: opracowanie ARR na podstawie danych FAPA. Średnia cena w sierpniu 2013 r. Zmiana średniej ceny w % Średnia cena w zł/t Agencja Rynku Rolnego 11