wiczenie 2 Tworzenie bazy danych Biblioteka tworzenie tabel i powiza, manipulowanie danymi. Cel wiczenia: Zapoznanie si ze sposobami konstruowania tabel, powiza pomidzy tabelami oraz metodami manipulowania danymi w rodowisku Microsoft Access. Zadania do wykonani przed przystpieniem do pracy: 1. Zapozna si ze sposobami tworzenia bazy danych oraz jej obiektów w rodowisku MSAccess. 2. Zapozna si ze sposobami &czenia tabel w rodowisku Microsoft Access 3. Zapozna si ze sposobami uzupe&nienia tablic w rodowisku Microsoft Access 4. Zapozna si ze schematem oraz z opisem projektu bazy danych. Pytania kontrolne 1. Jakie struktury danych stosowane s w modelu relacyjnym 2. Jakie jest g&ówne przeznaczenie klucza pierwotnego oraz klucza obcego. 3. Co to s wizy integralnoci. Jak si je dzieli i co one oznaczaj 4. Jaka jest kolejno wpisania danych do po&czonych tabel bazy danych. 5. Jaka jest kolejno usunicia danych z po&czonych tabel bazy danych. 6. Jak mo.na zrealizowa po&czenia jeden do wielu midzy tabelami? 7. Jak mo.na zrealizowa po&czenia jeden do jednego midzy tabelami? Opis bazy danych. Przyk&adowa baza biblioteczna sk&ada si z 3 tabel. Przechowuje ona dane o czytelnikach zapisanych do biblioteki (tabela CZYTELNICY), ksi.kach dostpnych w bibliotece (tabela KSI<=KI) oraz dane o wypo.yczeniach ksi.ek (tabela WYPO=YCZENIA). Ka.da zakupiona do biblioteki ksi.ka zostanie zapisana w tabeli KSI<=KI. Jednoczenie ka.da ksi.ka bdzie posiada unikatowy identyfikator IDKsiki. Czytelnicy zapisujcy si do biblioteki bd zapisywani do tabeli CZYTELNICY, ka.dy z nich otrzyma unikalny numer identyfikacyjny.w tabeli WYPO=YCZENIA bd przechowywane dane na temat aktualnie wypo.yczonych ksi.ek i ich czytelników. Za pomoc pól IDKsiqki oraz IDCzytelnika mo.na bdzie jednoznacznie zidentyfikowa - poprzez zwizek z odpowiednimi polami w tabelach CZYTELNICY oraz KSI<=KI - kto jak ksi.k wypo.yczy&. Gdy ksi.ka zostaje zwrócona do biblioteki, rekord zawierajcy informacje o jej wypo.yczeniu bdzie usunity z tabeli Wypoyczenia.
Bazy danych 2.2 Przebieg wiczenia Rys.2.1. Schemat bazy danych biblioteka 1. Tworzenie bazy danych BIBLIOTEKA. Naley utworzy pust baz" danych w Microsoft Access oraz nada jej nazw" BIBLIOTEKA. 2. Tworzenie tabel bazy danych. Naley zgodnie ze schematem bazy danych stworzy wszystkie tabele przy pomocy programu Access Okno Biblioteka Karta Tabele Przycisk Nowy Widok Projektu Ok. a) Za&ó( tabel) Czytelnicy: Utwórz pola oraz ustaw ich w&aciwoci zgodnie z podanymi w tab.2.1. KP Tab.2.1. Nazwa, typ danych i rozmiar pól w tabeli Czytelnicy Nazwa pola Typ danych Rozmiar pola Tytu- Inne IDCzytelnika Autonumer Liczba ca&kowita d&uga Identyfikator Indeksowanie bez powtórze Nazwisko Tekst 50 Nazwisko Imi Tekst 50 Imi Kod Tekst 6 Kod pocztowy Maska 00-000 Miejscowo Tekst 50 Miejscowo Adres Tekst 50 Ulica i nr domu W&aciwo Indeksowanie dla pola IDCzytelnika ustawiamy na Tak (Bez powtórze3) gdy. czytelnik mo.e si zapisa do biblioteki tylko jeden raz. Pole to ponadto pe&ni funkcj klucz g&ównego. Utworzona dla pola Kod maska bdzie kontrolowa&a wprowadzane znaki zezwalajc tylko na wprowadzanie cyfr. Ponadto automatycznie pogrupuje cyfry w sposób charakterystyczny dla kodu pocztowego. 1 UWAGA: pozosta&e w&asnoci pól z zak&adek Ogólne i Odno.nik pozostawi bez zmian (przyj wartoci domylne).
Bazy danych 2.3 b) Za&ó( tabel) Ksiki: Utwórz pola oraz ustaw ich w&aciwoci zgodnie z podanymi w tab.2.2. KP Tab.2.2. Nazwa, typ danych i rozmiar pól w tabeli Ksiki Nazwa pola Typ danych Rozmiar pola Tytu& Inne IDKsi.ki Tekst 10 ID ksi.ki Indeksowanie bez powtórze Dzia& Tekst 15 Dzia& Autor Tekst 50 Autor Tytu& Tekst 50 Tytu& ksi.ki Wydawnictwo Tekst 30 Wydawnictwo Rok wydania Tekst 4 Rok wydania W&aciwo Indeksowanie dla pola IDKsizki ustawiamy na Tak (Bez powtórze3) gdy. ka.da ksi.ka posiada w&asny unikalny numer. Pole to ponadto pe&ni funkcj klucz g&ównego c) Za&ó. tabel Wypoyczenia: Utwórz pola oraz ustaw ich w&aciwoci zgodnie z podanymi w tab.2.3. Tab.2.3. Nazwa, typ danych i rozmiar pól w tabeli Ksiki Nazwa pola Typ danych Rozmiar pola Tytu& Inne IDCzytelnika Liczba Liczba ca&kowita d&uga ID czytelnika Indeksowanie z powtórzeniami IDKsi.ki Tekst 10 ID ksi.ki Indeksowanie bez powtórze DatWyp Data/Godzina Data d&uga Data wypo.yczenia Wart. domylna Date() ZwrotDo Data/Godzina Data d&uga Zwrot do Wart. domylna Date()+60 W&aciwo Indeksowanie dla pola IDCzytelnika ustawiamy na Tak (Powtórzenia OK) w zwizku z tym,.e jeden czytelnik mo.e wypo.yczy na raz kilka ksi.ek. Z kolei dla pola IDKsiki wspomniany atrybut ustawiamy na Tak (Bez powtórze3), poniewa. w danym momencie tylko jeden czytelnik mo.e wypo.yczy ksi.k z danym identyfikatorem. Na koniec zwró my uwag na to,.e jako warto atrybutu Warto domylna dla pól DataWyp oraz ZwrotDo zosta&a u.yta funkcja Date(). 3. Tworzenie powiza pomi)dzy tabelami bazy BIBLIOTEKA Naley utworzy powizania pomi"dzy tabelami bazy danych a) Utwórz powizanie pomidzy tabelami Czytelnicy i Wypo.yczenia: Wybierz opcj menu Narz"dzia\Relacje. Zostanie wywietlone okno systemowe Relacje oraz okno dialogowe Pokazywanie tabeli. PrzejdH na kart Tabele w oknie Pokazywanie tabeli. Zaznacz nazw Czytelnicy na karcie i kliknij przycisk Dodaj. Lista pól tabeli pojawi si w oknie systemowym Relacje. Kliknij przycisk Zamknij w oknie Pokazywanie tabeli.
Bazy danych 2.4 Kliknij lewym przyciskiem myszki na polu IDCzytelnika w tabeli Czytelnicy (okno Relacje). Przecignij pole IDCzytelnika na pole IDCzytelnika w tabeli Wypoyczenia (przy nacinitym lewym przycisku myszki). Zwolnij przycisk myszki. Pojawi si okno dialogowe Edytowanie Relacji. Rys.2.2. Edycja powiza pomidzy tabelami Kliknij przycisk Typ sprz)(enia w tym oknie. Zostanie otwarte okno W-a.ciwo.ci sprz"enia. Zaznacz pierwsz opcj w tym oknie i kliknij przycisk OK. Zaznacz opcj Wymuszaj wi"zy integralno.ci. Kliknij przycisk Utwórz w oknie dialogowym Relacje. Pomidzy polami IDCzytelnika tabel Czytelnicy i Wypoyczenia pojawi si po&czenie. b) Utwórz powizanie pomidzy tabelami Ksi.ki i Wypo.yczenia. Do powizania wykorzystaj pól IDKsi.ki z obu tabel Rys.2.3. Widok okien MS Access po ustaleniu powiza
Bazy danych 2.5 Pola IDCzytelnika oraz IDKsiki pe&ni w tabeli Wypoyczenia rol kluczy obcych odpowiednio do tabel Czytelnicy oraz Ksiki 3. Wstawianie nowych rekordów do bazy BIBLIOTEKA Naley wpisa bezpo.rednio do tabel po 10-15 rekordów danych. Zauwa.,.e nie masz dostpu do pola IDCzytelnika w tabeli Czytelnicy, poniewa. dane dla ka.dego rekordu do tego pola s wprowadzane automatycznie przez program Access. Ponadto, wprowadzanie danych do pola Kod odbywa si wed&ug wczeniej ustalonych regu&. Wype&niajc tabel Wypoyczenia zwró uwag, i. w polu W polu DatWyp. pojawi&a si aktualna data, a w polu ZwrotDo data, do której czytelnik powinien ksi.k zwróci. W tabelach m.in. winny znale? si" dane widoczne na rys.2.4.-2.5. Zwróci uwag" na w-a.ciw kolejno. uzupe-niania tabel. W tabeli Wypoyczania spróbuj wypoyczy ksik" o nie istniejcym numerze IDKsizki. Skomentuj! Wypoycz Zofii Nowak Cluby panie3skie Rys.2.4. Fragment danych znajdujcych si w tabeli Czytelnicy 4. Modyfikacja danych w tabeli Rys.2.5. Fragment danych znajdujcych si w tabeli Ksi.ki W tabeli Czytelnicy zmie3 adres Kowalskiego Jana. W tabeli Ksiki zmie3 rok wydania Systemu baz danych. Spróbuj w tabeli Wypoyczenia usun dane z wybranego pola. Skomentuj efekty. 5. Usuwanie rekordów z tabeli Usu3 z tabeli Czytelnicy Zofi" Nowak. Co naley wcze.niej uczyni i dlaczego? (Rekord usuwamy zaznaczajc odpowiedni wiersz tabeli i kasujc go klawiszem Delete) Analogicznie spróbuj skasowa w tabeli Ksiki, ksik" która jest wypoyczona. Skomentuj! Pozostaw w tabeli Wypoyczenia 5 rekordów (pozosta-e usu3)