WIELKOPOLSKI WOJEWÓDZKI INSPEKTOR INSPEKCJI HANDLOWEJ Al. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań Nr akt: D/KA.ŻG.8361.32.2015 ZPO Poznań, dnia kwietnia 2015 r. Sylwia Szygenda Sklep Ogólnspożywczy Godziesze Wielkie ul. 24 Stycznia 2 62-872 Godziesze Małe DECYZJA Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej działając na podstawie art. 104 1 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 r. Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2013 r., poz. 267 ze zm.), art. 40a ust. 1 pkt 3 oraz ust. 4 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno spożywczych (Dz. U. z 2014 r., poz. 669 ze zm.). wymierza Sylwii Szygendzie, przedsiębiorcy prowadzącemu działalność gospodarczą pod firmą: Sylwia Szygenda Sklep Ogólnospożywczy, Godziesze Wielkie, ul. 24 Stycznia 2, 62-872 Godziesze Małe, NIP: 9680617269, karę pieniężną w wysokości 500,00 zł. (słownie: pięćset złotych 00/100), 1
wynikającą z art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 21 grudnia 2000 r. o jakości handlowej artykułów rolno- spożywczych (Dz. U. z 2014 r., poz. 669), z tytułu wprowadzenia do obrotu handlowego w dniu kontroli tj. w dniu 16 lutego 2015 roku w sklepie w Godzieszu Małym przy ul. Kaliskiej 12, przedsiębiorca: Sylwia Szygenda Sklep Ogólnospożywczy, Godziesze Wielkie, ul. 24 Stycznia 2, 62-872 Godziesze Małe, artykułów rolno - spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej, tj. 8 partii produktów, ogólnej wartości 193,22 zł. Kontrolowany wprowadził do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej co skutkuje zastosowaniem art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno- spożywczych. Kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł.. Uzasadnienie Podczas kontroli przeprowadzonej przez Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej, w dniach od 16 do 23 lutego 2015 r., w sklepie w Godzieszu Małym przy ul. Kaliskiej 12, przedsiębiorca: Sylwia Szygenda Sklep Ogólnospożywczy, Godziesze Wielkie, ul. 24 Stycznia 2, 62-872 Godziesze Małe, 2
stwierdzono wprowadzanie do obrotu handlowego artykułów rolno - spożywczych nieodpowiadających jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej, ogólnej wartości 193,22 zł, tj: 3 partii wędlin - Kiełbasa swojska w ilości 2,5 kg, w cenie 18,90 zł/kg o wart. 47,25 zł, - Kiełbasa Majerankowa w ilości 1,2 kg, w cenie 18,30 zł/kg o wart. 21,96 zł, - Kiełbasa biała w ilości 0,9 kg, w cenie 17,90 zł/kg o wart. 16,011 zł, wyprodukowanych przez Jacek Bzdyrek ANGELIKA Przedsiębiorstwo Przetwórstwa Mięsnego, Wolica 53k, 62-872 Godziesze Wielkie, których oznakowanie nie odpowiadało jakości handlowej określonej w 19 ust. 1 pkt 1,2 i 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz. U. 2015, poz. 29), z uwagi na to że w miejscu sprzedaży, na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób w miejscu dostępnym bezpośrednio dla konsumenta nie podano nazwy środka spożywczego, nazwy albo imienia i nazwiska producenta oraz wykazu składników. 2 partii pieczywa - Chleb mały niekrojony w ilości 2 szt., w cenie 2,80 zł/szt o wart. 5,60 zł, - Bułka kajzerka w ilości 24 szt., w cenie 0,50 zł/szt o wart. 12,00 zł, wyprodukowanych przez Artur Kupaj Cukiernia Joanna, ul. Marii Dąbrowskiej 5, 62-872 Godziesze, których oznakowanie nie odpowiadało jakości handlowej określonej w 19 ust. 1 pkt 2,3 i 6a rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 23 grudnia 2014 r. w sprawie znakowania poszczególnych rodzajów środków spożywczych (Dz. U. 2015, poz. 29), z uwagi na to że w miejscu sprzedaży, na wywieszce dotyczącej danego środka spożywczego lub w inny sposób w 3
miejscu dostępnym bezpośrednio dla konsumenta nie podano nazwy albo imienia i nazwiska producenta, wykazu składników oraz masy jednostkowej oraz 3 partii produktów - Herbata liściasta czerwona z Pigwą i Trawą cytrynową POSTI, w ilości 4 op., w cenie 5,60 zł/op., o wart. 22,40 zł, producent POSTI S.A., - Herbata zielona malina Saga w ilości 12 op., w cenie 4,20 zł/op., o wart. 50,40 zł, producent Unilever Polska sp. z o.o., - Saga owocowa Pigwa i Truskawka, w ilości 5 op., w cenie 3,50 zł/op., o wart. 17,50 zł, producent Unilever Polska sp. z o.o., których oznakowanie nie odpowiadało wymaganiom określonym w: art. 7 ust. 1 a) i d) oraz ust.2 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) nr 1169/2011 z dnia 25 października 2011 r. w sprawie przekazywania konsumentom informacji na temat żywności ( ) (Dz. Urz. UE L 304 z 22.11.2011 r.), z uwagi na użycie oznaczeń i informacji mogących wprowadzać konsumenta w błąd, co do właściwości środka spożywczego a w szczególności, co do jego składu, opisu oraz prezentacji graficznej produktu. Ponadto informacja na temat produktu nie jest rzetelna i jasna dla konsumentów, art. 16 rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (WE) nr 178/2002 z dnia 28 stycznia 2002 r. ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego ( ) (Dz. Urz. WE L 31 z 1.02.2002 r. ze zm), ponieważ prezentacja żywności z uwzględnieniem informacji udostępnianych na jej temat w jakikolwiek sposób nie może wprowadzać konsumenta w błąd. Wobec powyższego należy uznać, że kontrolowany wprowadził do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w 4
przepisach o jakości handlowej co skutkuje zastosowaniem art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych. Kto wprowadza do obrotu artykuły rolno-spożywcze nieodpowiadające jakości handlowej określonej w przepisach o jakości handlowej lub deklarowanej przez producenta w oznakowaniu tych artykułów, podlega karze pieniężnej w wysokości do pięciokrotnej wartości korzyści majątkowej uzyskanej lub która mogłaby zostać uzyskana przez wprowadzenie tych artykułów rolno-spożywczych do obrotu, nie niższej jednak niż 500 zł.. Zgodnie z art. 3 pkt 5 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych - jakość handlowa to cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii, produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Celem prawa żywnościowego jest szeroko rozumiana ochrona interesów konsumentów. Art. 8 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.) precyzuje, że celem tego prawa jest ochrona interesów konsumentów i umożliwienie im świadomego wyboru związanego ze spożywaną przez nich żywnością. Prawo żywnościowe ma przeciwdziałać oszukańczym lub podstępnym praktykom, fałszowaniu żywności oraz wszelkim innym praktykom mogącym wprowadzić konsumentów w błąd. Zgodnie z art. 17 wyżej cytowanego rozporządzenia odpowiedzialność za naruszenie prawa żywnościowego ponoszą wszyscy przedsiębiorcy, na każdym etapie produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich 5
kontrolą, oraz zapewniają zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności a także zapewniają kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. W kontekście powyższego Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uznał, iż zgodnie z art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z 01.02.2002r. ze zm.) podmioty działające na rynku spożywczym zapewniają na wszystkich etapach produkcji, przetwarzania i dystrybucji w przedsiębiorstwach będących pod ich kontrolą, zgodność tej żywności lub pasz z wymogami prawa żywnościowego właściwymi dla ich działalności i kontrolowanie przestrzegania tych wymogów. Dotyczy to zatem i ostatniego szczebla - tj. sprzedaży konsumentom. W związku z powyższym w dniu 19 marca 2015 roku Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wszczął z urzędu postępowanie administracyjne w sprawie ustalenia kary pieniężnej z tytułu wprowadzenia do obrotu produktów niewłaściwej jakości. W piśmie informującym o wszczęciu postępowania administracyjnego w sprawie ustalenia kary pieniężnej, strona postępowania została poinformowana o przysługującym jej prawie do zapoznania się z aktami i prawie wypowiedzenia się, co do zebranych dowodów i materiałów. Strona nie skorzystała z przysługującego jej uprawnienia. Zgodnie z art. 40 a ust. 5 ustawy o jakości ustalając wysokość kary pieniężnej Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił stopień 6
szkodliwości czynu, stopień zawinienia strony, zakres naruszenia a także dotychczasową działalność podmiotu działającego na rynku artykułów rolno- spożywczych i wysokość obrotów. Oceniając stopień szkodliwości społecznej z punktu widzenia rodzaju reguł naruszonych ostrożności, należy stwierdzić, że jest to wysoki stopień szkodliwości czynu w stwierdzonych nieprawidłowościach. Jak wynika z art. 3 pkt 5 ustawy o jakości handlowej artykułów rolno-spożywczych, przez jakość handlową należy rozumieć cechy artykułu rolno-spożywczego dotyczące jego właściwości organoleptycznych, fizykochemicznych i mikrobiologicznych w zakresie technologii produkcji, wielkości lub masy oraz wymagania wynikające ze sposobu produkcji, opakowania, prezentacji i oznakowania, nieobjęte wymaganiami sanitarnymi, weterynaryjnymi lub fitosanitarnymi. Oznakowanie sprzedawanych produktów powinno zawierać rzetelne informacje o produkcie, czyli w tym przypadku nazwę środka spożywczego, nazwę albo imię i nazwisko producenta, wykaz składników oraz masę jednostkową a także, zgodnie z przepisami prawa żywnościowego nie wprowadzać konsumenta w błąd, co do właściwości środka spożywczego a w szczególności, co do jego składu, opisu oraz prezentacji graficznej produktu. Stopień zawinienia kontrolowanego należałoby określić jako lekkomyślność. Kontrolowany przewidywał możliwość popełnienia czynu, ale bezpodstawnie przypuszczał, że popełnienia tego czynu uniknie, świadomie łamiąc zasady ostrożności. Przedsiębiorca wiedział, iż oznakowanie produktów nie powinno wprowadzać konsumenta w błąd oraz, że powinno być pełne i rzetelne. Kontrolowany przedsiębiorca ma bezpośredni wpływ na sposób prezentacji oferowanych produktów w miejscu sprzedaży. Strona postępowania, jako profesjonalista działający na rynku artykułów rolno- spożywczych ma obowiązek stosowania takich procedur, by nie dopuszczać do przedostawania się do bezpośredniej sprzedaży dla konsumentów wyrobów niewłaściwej jakości niewłaściwie oznakowanych. 7
W przypadku zakresu naruszenia należy podnieść, iż jest to istotne naruszenie interesów i praw konsumentów z punktu widzenia właściwości produktów i regulacji rynków rolnych, gdyż pozbawia konsumentów wymaganej prawem, pełnej i rzetelnej informacji o produktach, a także może wprowadzać konsumenta w błąd. Biorąc pod uwagę dotychczasową działalność kontrolowanego przedsiębiorcy, należy zaznaczyć, iż nie był on karany za wprowadzenie do obrotu artykułów rolnospożywczych niewłaściwej jakości. Przedsiębiorca zalicza się do grupy mikro przedsiębiorców wg. przepisów ustawy z dnia 2 lipca 2004 roku o swobodzie działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 155, poz. 1095) - oświadczenie z dnia 16 lutego 2015 roku. Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej wymierzył zatem karę wynikającą z art. 40 a ust. 1 pkt 3 ustawy o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych. Ponadto, przy wydawaniu decyzji, obok przyjęcia powyższych przesłanek Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej uwzględnił treść art. 17 rozporządzenia (WE) nr 178/2002 Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającego ogólne zasady i wymagania prawa żywnościowego, powołującego Europejski Urząd ds. Bezpieczeństwa Żywności i ustanawiającego procedury w zakresie bezpieczeństwa żywności (Dz. Urz. UE L 31 z 01.02.2002 r. ze zm.), iż kara powinna być skuteczna oraz odstraszająca a także wziął pod uwagę zasadę proporcjonalności, która zakłada, że zastosowany środek musi być właściwy do osiągnięcia zakładanego celu. W tym przypadku należało zastosować środek w postaci wymierzenia najniższej kary pieniężnej w wysokości 500,00 zł. (pięćset złotych 00/100). 8
Wielkopolski Wojewódzki Inspektor Inspekcji Handlowej zdecydował zatem jak w sentencji. Zgodnie z art. 40 a ust. 6 i 7 ustawy o jakości handlowej artykułów rolnospożywczych, karę pieniężną o której mowa w sentencji decyzji, stanowiącą dochód budżetu państwa, przedsiębiorca jest zobowiązany wpłacić na konto bankowe Wojewódzkiego Inspektoratu Inspekcji Handlowej w Poznaniu, Nr konta NBP O/O Poznań nr 96101014690032742231000000, w terminie nieprzekraczalnym 30 dni od uprawomocnienia się decyzji, która wtedy staje się jednocześnie decyzją ostateczną. Kara niezapłacona w terminie staje się zaległością podatkową w rozumieniu przepisów ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Ordynacja podatkowa (Dz. U. z 2005 r. Nr 8, poz. 60 ze zm.) Pouczenie: Od niniejszej decyzji na podstawie art. 127 1 i 2 oraz art. 129 1 i 2 ustawy z dnia 14 czerwca 1960 Kodeks postępowania administracyjnego (Dz. U. z 2000 r. Nr 98, poz. 1071 ze zm.), przysługuje stronie odwołanie do Prezesa Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów 00-950 Warszawa, Plac Powstańców Warszawy 1 składane na piśmie za pośrednictwem Wielkopolskiego Wojewódzkiego Inspektora Inspekcji Handlowej AL. Marcinkowskiego 3, 60-967 Poznań, w terminie 14 dni od dnia jej doręczenia. Do należności pieniężnych nie uiszczonych w terminie stosuje się przepisy działu III ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 roku- Ordynacja podatkowa ( Dz. U. z 2005, Nr 8, poz. 60 ze. zm.). Otrzymują: - strona - a/a BA - a/a D/KA - a/a PO 9