FUNDUSZE STRUKTURALNE W POLSCE AGENDA Okres programowania 2004 2006 podstawy prawne i programy operacyjne finansowanie beneficjenci system wyboru (wniosek aplikacyjny, załączniki, najczęściej popełnianie błędy, umowa o dofinansowanie projektu) AGENDA Okres programowania 2007 2013 podstawy prawne i programy operacyjne finansowanie beneficjenci 16 Regionalnych Programów Operacyjnych 1 Wrocław, czerwca 2006 r. 2 3 Polityka regionalna Polityka regionalna 4 OKRES PROGRAMOWANIA 2004-2006 5 Zgodnie z obecnie obowiązującymi przepisami w UE Cel 1 obejmuje regiony zapóźnione w rozwoju względem pozostałych terenów w państwach członkowskich. Podstawowym kryterium zaliczenia do tej kategorii jest dochód PKB na jednego mieszkańca poniŝej 75 % średniego PKB państw UE. 70 % wszystkich środków funduszy strukturalnych jest przeznaczane na działania w ramach tego celu. 6 Wszystkie polskie regiony spełniają to kryterium. NajniŜsze wskaźniki wypadają w województwach wschodnich (lubelskie, podkarpackie, podlaskie, warmińsko-mazurskie) 30 34 % średniej, a najbogatszym województwem, licząc wg tego wskaźnika, jest województwo mazowieckie około 70 % średniej. 1
Polityka regionalna Instrumentami strukturalnymi nazywamy wszystkie dostępne środki finansowe, które przeznaczane są na rozwój regionów gorzej rozwiniętych oraz wyrównywanie róŝnic w rozwoju na terenie całej UE. Korzystają z nich państwa członkowskie UE. Największymi instrumentami strukturalnymi są fundusze strukturalne: Polityka regionalna Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego (ERDF European Regional Developement Fund) - największy fundusz strukturalny Unii Europejskiej pod względem wielkości, który wspiera spójność społeczną i gospodarczą w UE poprzez zmniejszanie dysproporcji pomiędzy regionami oraz grupami społecznymi; Europejski Fundusz Społeczny (ESF European Social Fund) - najwaŝniejszy instrument finansowy umoŝliwiający realizację celów strategicznych unijnej polityki zatrudnienia poprzez wspieranie zdolności zatrudnienia, przedsiębiorczości oraz równości szans; Fundusze strukturalne Europejski Fundusz Orientacji i Gwarancji Rolnej (EAGGF European Agriculture Guidance and Guarantee Funds) - wspomaga przekształcenia strukturalne sektora rolnego oraz rozwój obszarów wiejskich głównie poprzez poprawę i wspieranie konkurencyjności rolnictwa, zapewnienie dywersyfikacji gospodarczej na obszarach wiejskich, dbanie o dobrobyt społeczności wiejskich oraz ochronę i poprawę jakości środowiska naturalnego, a takŝe krajobrazu oraz dziedzictwa wiejskiego; 7 8 9 Fundusze strukturalne Fundusz Spójności Fundusz Spójności Finansowy Instrument Wspierania Rybołówstwa (FIFG Financial Instrument for Fisheries Guidance) - jest to szczególny fundusz wspierający restrukturyzację sektora rybołówstwa, którego celem jest osiągnięcie równowagi w procesie eksploatacji zasobów morskich; modernizacja infrastruktury rybołówstwa z myślą o przyszłości tego sektora oraz zapewnienie jego dynamicznego rozwoju i konkurencyjności, a takŝe oŝywienie obszarów utrzymujących się z rybołówstwa i poprawa metod połowu i przetwarzania produktów rybnych. Obok wymienionych czterech funduszy strukturalnych, w Unii funkcjonuje równieŝ Fundusz Spójności, który jest instrumentem polityki strukturalnej, lecz nie zalicza się do funduszy strukturalnych. Zakres działania Funduszu Spójności obejmuje pomoc o zasięgu krajowym, a nie regionalnym jak to ma miejsce w przypadku funduszy strukturalnych. Dofinansowanie z Funduszu Spójności przeznaczane jest na duŝe projekty lub grupy projektów tworzących spójną całość, mające poprawiać ochronę środowiska i rozwijać infrastrukturę transportową, których budŝet jest nie mniejszy niŝ mln euro. Środki Funduszu Spójności są kierowane do państw członkowskich, w których produkt narodowy brutto (PNB) na jednego mieszkańca jest niŝszy niŝ 90% średniej w państwach Unii Europejskiej. 2
Programowanie Programowanie Programowanie 13 Narodowy Planu Rozwoju 2004 2006 został zaakceptowany 14 stycznia 2003 r. przez Radę Ministrów, skorygowany zgodnie z decyzją Rady Ministrów z lutego 2003 r., a następnie przesłany do Komisji Europejskiej. jest podstawą do negocjowania przez Polskę kierunków i wysokości wsparcia ze strony funduszy strukturalnych na realizację zamierzeń rozwojowych; jest podstawą interwencji z Funduszu Spójności. 14 Program Operacyjny - jest to dokument, na podstawie którego udzielane są dotacje z funduszy strukturalnych. Jest to dokument wykonawczy względem Narodowego Planu Rozwoju i Podstaw Wsparcia Wspólnoty. Programy operacyjne są opracowywane jednocześnie z Narodowym Planem Rozwoju. Podlegają one negocjacji z Komisją Europejską wraz z Podstawami Wsparcia Wspólnoty. Po akceptacji ze strony KE państwo członkowskie rozpoczyna proces ich wdraŝania. 15 Zgodnie z Ustawą o NPR w celu realizacji Planu tworzy się: 1) sektorowe programy operacyjne; 2) regionalne programy operacyjne; 3) inne programy operacyjne; 4) strategię wykorzystania Funduszu Spójności. Programy Operacyjne Uzupełnienie Uzupełnienie 16 PWW w Polsce są wdraŝane za pomocą : sześciu jednofunduszowych sektorowych programów operacyjnych SPO Rozwój Zasobów Ludzkich SPO Wzrost Konkurencyjności Przedsiębiorstw SPO Rolnictwo SPO Ryby SPO Transport PO Pomoc Techniczna dwufunduszowego programu Zintegrowanego Programu Operacyjnego Rozwoju Regionalnego 17 Uzupełnienie - jest to dokument, który uszczegóławia zapisy programu operacyjnego. Zawiera on następujące informacje: 1) listę i opis działań; 2) wstępną ocenę działań, wykazującą ich spójność z celami priorytetów operacyjnych; 3) wskaźniki monitorowania odnoszące się do programu, priorytetów operacyjnych i działań; 4) rodzaje potencjalnych beneficjentów; 18 5) szacunkowy plan finansowy odnoszący się do programu, priorytetów operacyjnych i działań; 6) szczegółowe zasady udzielania dofinansowania i jego maksymalną wysokość w ramach działań; 7) zasady kwalifikacji wydatków; 8) zasady wyboru projektów w ramach działań. Uzupełnienie jest teŝ wysyłane w celach informacyjnych do Komisji Europejskiej. 3
CELE ZPORR ŹRÓDŁA A FINANSOWANIA PROGRAMU ZINTEGROWANY PROGRAM OPERACYJNY ROZWOJU REGIONALNEGO Tworzenie warunków wzrostu konkurencyjności regionów oraz przeciwdziałanie marginalizacji niektórych obszarów 1. Europejski Fundusz Rozwoju Regionalnego EFRR 2 530 mln EURO 2. Europejski Fundusz Społecznego EFS 438 mln EURO 3. BudŜet państwa 346 mln EURO 4. JST 769 mln EURO 19 20 21 PODZIAŁŚRODK RODKÓW BENEFICJENCI ZPORR m.in..: Struktura ZPORR 22 Środki ZPORR podzielone są na 16 województw. Sposób ich podziału jest kontynuacją algorytmu zastosowanego w pracach nad Narodową Strategią Rozwoju Regionalnego oraz w Programie Wsparcia na lata 2000-2003. Jest to wypadkowa następujących kryteriów: kryterium ludnościowe 80%, PKB na mieszkańca %, stopa bezrobocia %. 23 1. Samorządy: wojewódzki, powiatowy i gminny (JST) 2. Porozumienia lub stowarzyszenia JST; 3. Szkoły WyŜsze 4. Szpitale 5. Mikroprzedsiębiorstwa; 6. Osoby rozpoczynające działalność gospodarczą 7. ZagroŜeni bezrobociem 8. Absolwenci 9. Osoby zainteresowane podnoszeniem swoich kwalifikacji 24 Priorytet 1. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury słuŝącej wzmacnianiu konkurencyjności regionów 59,4% Priorytet 2. Wzmocnienie zasobów ludzkich w regionach 14,8% Priorytet 3. Rozwój lokalny 24,5% Priorytet 4. Pomoc techniczna 1,3 % 4
Priorytet 1. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury słuŝąs Ŝącej wzmacnianiu konkurencyjności ci regionów Priorytet 1. Rozbudowa i modernizacja infrastruktury słuŝąs Ŝącej wzmacnianiu konkurencyjności ci regionów Priorytet 2. Wzmocnienie zasobów ludzkich w regionach 25 Celem Priorytetu 1 jest wzrost atrakcyjności wszystkich regionów przez oddziaływanie na obecne mocne strony regionów głównie za pomocą inwestycji w infrastrukturę. Priorytetowo są traktowane modernizacja i rozwój infrastruktury technicznej i społecznej wpływającej na rozwój potencjału regionu jako całości, w tym ze znajdującymi się na jego obszarze najbardziej dynamicznymi centrami wzrostu. W dłuŝszej perspektywie rozbudowa i modernizacja infrastruktury technicznej i społecznej oraz poprawa połączeń pomiędzy ośrodkami regionalnymi przyczyni się do zwiększenia mobilności zawodowej i przestrzennej mieszkańców, a tym samym wzrostu dostępu do zatrudnienia i nauki. 26 Działanie 1.1. Modernizacja i rozbudowa regionalnego układu transportowego Działanie 1.2. Infrastruktura ochrony środowiska Działanie 1.3. Regionalna infrastruktura społeczna Działanie 1.4. Rozwój turystyki i kultury Działanie 1.5. Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego Działanie 1.6 Rozwój transportu publicznego w aglomeracjach 27 Celem realizacji Priorytetu 2 jest stworzenie warunków dla rozwoju zasobów ludzkich na poziomie lokalnym i regionalnym, a takŝe poprawa zdolności do programowania i realizacji projektów w zakresie rozwoju zasobów ludzkich na tych szczeblach. Szczególne znaczenie ma realizacja działań mających na celu reorientację zawodową pracowników oraz przekwalifikowanie osób odchodzących z rolnictwa. Działania realizowane w ramach Priorytetu będą koncentrować się zwłaszcza na obszarach zagroŝonych marginalizacją, w tym w szczególności obszarach wiejskich i obszarach restrukturyzacji przemysłów. Priorytet 2. Wzmocnienie zasobów ludzkich w regionach Priorytet 3. Rozwój j lokalny Priorytet 3. Rozwój j lokalny 28 Działanie 2.1. Rozwój umiejętności powiązany z potrzebami regionalnego rynku pracy i moŝliwości kształcenia ustawicznego w regionie Działanie 2.2. Wyrównywanie szans edukacyjnych poprzez programy stypendialne Działanie 2.3. Reorientacja zawodowa osób odchodzących z rolnictwa Działanie 2.4. Reorientacja zawodowa osób dotkniętych procesami restrukturyzacyjnymi Działanie 2.5. Promocja przedsiębiorczości Działanie 2.6. Regionalne Strategie Innowacyjne i transfer wiedzy 29 Celem Priorytetu 3 jest wzmocnienie rozwoju ośrodków o znaczeniu lokalnym. Realizacja działań w ramach Priorytetu 3 ukierunkowana jest na wspomaganie rozwoju lokalnego poprzez wsparcie lokalnych projektów z zakresu infrastruktury technicznej, infrastruktury turystycznej, kulturalnej i społecznej, a takŝe infrastruktury słuŝącej rozwojowi działalności gospodarczej oraz rewitalizacji zdegradowanych obszarów miejskich i poprzemysłowych, jak równieŝ rewitalizacji obiektów i obszarów powojskowych. Realizacja Priorytetu 3 umoŝliwi aktywizację społeczną i gospodarczą obszarów zagroŝonych marginalizacją i włączenie ich w procesy rozwojowe kraju i Europy. 30 Działanie 3.1. Obszary wiejskie Działanie 3.2. Obszary podlegające restrukturyzacji Działanie 3.3. Zdegradowane obszary miejskie, poprzemysłowe i powojskowe Działanie 3.4. Mikroprzedsiębiorstwa Działanie 3.5. Lokalna infrastruktura społeczna 5
Na jakie wsparcie moŝna liczyć? PRIORYTET 1 Na jakie wsparcie moŝna liczyć? PRIORYTET 2 Na jakie wsparcie moŝna liczyć? PRIORYTET 3 31 1. Refundacja części wydatków kwalifikowanych 2. Większość typów projektów w działaniach z Priorytetu 1 nie podlega zasadom pomocy publicznej; Zasadom pomocy publicznej podlegają w zakresie turystyki Działanie 1.4 Kultura i turystyka oraz projekty z Działania 1.2 związane z wytwarzaniem energii odnawialnej oraz ochroną powietrza. 3. Dla JST max. refundacja do 75% wydatków kwalifikowanych; 4. Dla projektów generujących znaczący zysk max refundacja do 50%; 5. Współfinansowanie krajowe zapewniają beneficjenci: w DZIAŁANIU 1.3 moŝe pochodzić z MENiS lub MZ, w DZIAŁANIU 1.4 moŝe pochodzić od MK; 32 1. Refundacja całości wydatków kwalifikowanych 2. DZIAŁANIA 2.1, 2.2 i 2.6 nie podlegają zasadom pomocy publicznej 3. Współfinansowanie krajowe zapewnia Instytucja Zarządzająca 33 1. Refundacja części wydatków kwalifikowanych (max. 85%) 2. DZIAŁANIE 3.5 nie podlega zasadom pomocy publicznej 3. DZIAŁANIA 3.1, 3.2 podlegają zasadom pomocy publicznej dla projektów z zakresu odnawialnych źródeł energii, ochrony powietrza oraz turystyki oraz DZIAŁANIE 3.3 w zakresie projektów turystycznych 4. Współfinansowanie krajowe zapewnia: beneficjent Instytucja Zarządzająca MENiS, MZ w zakresie ich kompetencji INSTYTUCJE ZAANGAśOWANIE WE WDRAśANIE ANIE ZPORR: INSTYTUCJA ZARZĄDZAJ DZAJĄCA ZPORR INSTYTUCJE POŚREDNICZ REDNICZĄCE CE 34 Instytucja Pośrednicząca Porozumienie finansowe Instytucja Zarządzająca Wojewódzkie Urzędy Pracy Umowa z Samorządem Województwa Samorządy Województw (Urzędy Marszałkowskie) Porozumienie trójstronne Regionalne Instytucje Finansujące Umowa z Samorządem Województwa 35 Rolę Instytucji Zarządzającej pełni Minister Rozwoju Regionalnego (Departament WdraŜania Programów Rozwoju Regionalnego MRR). Odpowiada za skuteczność i prawidłowość zarządzania oraz wdraŝania programu operacyjnego, Przewodniczy Komitetowi Monitorującemu ZPORR, Przedkłada wnioski o refundację z funduszy strukturalnych do Instytucji Płatniczej, Zbiera dane statystyczne i finansowe niezbędne dla monitorowania i oceny postępów oraz przebiegu wdraŝania, Zapewnia przygotowanie i wdroŝenie planu działań w zakresie informacji i promocji ZPORR. 36 Rolę Instytucji Pośredniczących pełni 16 Wojewodów (Urzędów Wojewódzkich). Podpisują umowy o przyznanie dofinansowania z funduszy strukturalnych z beneficjentami końcowymi, Przewodniczą Podkomitetowi Monitorującemu wdraŝanie ZPORR w województwie i prowadzi jego sekretariat, Obsługują płatności z funduszy strukturalnych na rzecz projektodawców, Przyjmują sprawozdania z realizacji projektów (Działań). 6
SAMORZĄDY WOJEWÓDZTW INSTYTUCJE WDRAśAJ AJĄCE DZIAŁANIA ANIA PRIORYTETU 2 I DZIAŁANIA ANIA 3.4 NABÓR PROJEKTÓW W RAMACH ZPORR 37 16 Urzędów Marszałkowskich pełni rolę jednostek uczestniczących w zarządzaniu komponentem regionalnym ZPORR. Organizują proces naboru, oceny i wyboru projektów, Przekazują listę rankingową kwalifikujących się projektów, zatwierdzoną przez Zarząd Województwa Instytucji Pośredniczącej, Przekazują Instytucji Pośredniczącej informacje o wyborze beneficjentów końcowych dla Priorytetu 2 i Działania 3.4. Mikroprzedsiębiorstwa, Odpowiadają za działania informacyjne i promocję ZPORR w regionie. 38 Wybrane przez Samorządy Województw do wdraŝania poszczególnych działań Priorytetu 2 i Działania 3.4. Są nimi przede wszystkim Wojewódzkie Urzędy Pracy oraz Regionalne Instytucje Finansujące. organizują nabór wniosków, oceniają i wybierają projekty do realizacji, podpisują umowy z projektodawcami, monitorują wdraŝanie poszczególnych projektów, corocznie przygotowują Plan Ramowy, przygotowują roczny raport z wdraŝania działania, łącznie z oceną oddziaływania projektów zrealizowanych w ramach działania, i przedkładają go Instytucji Pośredniczącej i Urzędowi Marszałkowskiemu. 39 Samorządy województw samodzielnie podejmują decyzję o terminach i czasie trwania naboru. W odniesieniu do działań I i III priorytetu pierwsze terminy naboru projektów rozpoczęły się w czerwcu 2004 r. NABÓR PROJEKTÓW DO ZPORR - PROBLEMY Z NADMIAREM PROJEKTÓW NABÓR PROJEKTÓW DO ZPORR - PROBLEMY Z NIEDOBOREM PROJEKTÓW SCHEMAT WYBORU PROJEKTÓW (Priorytet I i III poza działaniem 3.4.) 1. Przyjmowanie wniosków - URZĄD MARSZAŁKOWSKI 40 Najwięcej złoŝonych projektów dotyczy następujących obszarów: infrastruktura ochrony zdrowia infrastruktura edukacyjna infrastruktura drogowa infrastruktura ochrony środowiska Wartość budŝetów złoŝonych projektów z ww. dziedzin często znacznie przekracza dostępne w ramach danego działania środki na cały okres 2004-2006 41 Najmniej projektów zgłaszanych jest do działań skomplikowanych, w ramach których przygotowanie projektu jest procesem szczególnie złoŝonym i czasochłonnym, a takŝe bardzo często wymagającym zaangaŝowania wielu partnerów. Dotyczy to: Działania 1.5 - Infrastruktura społeczeństwa informacyjnego. Działania 3.3 - Zdegradowane obszary miejskie, poprzemysłowe i powojskowe. JuŜ obecnie powinny być prowadzone prace przygotowawcze nad projektami z ww. obszarów, tak aby były gotowe do realizacji w ramach programów 2007-2013. 2. Ocena formalna wniosków - URZĄD MARSZAŁKOWSKI 3. Ocena merytoryczna wniosków - PANEL EKSPERTÓW 4. Rekomendacja wyboru projektów - RKS 5. Wybór projektów - ZARZĄD WOJEWÓDZTWA 6. Podpisanie umowy z beneficjentem - WOJEWODA 42 7
OCENA FORMALNA WNIOSEK APLIKACYJNY ZAŁĄCZNIKI WYMAGANE PRZY WNIOSKU APLIKACYJNYM 43 Urząd Marszałkowski 21 dni roboczych KRYTERIA FORMALNE (M.IN.:) Kompletność wniosku oraz kompletność załączników Wnioskodawca uprawniony jest do składania wniosku Zgodność z celami działania określonymi w uzupełnieniu ZPORR, zgodność rodzaju projektu z listą przewidzianą w uzupełnieniu ZPORR dla danego działania Zgodność udziału % dofinansowania z EFRR z maksymalnym limitem przewidzianym w uzupełnieniu ZPORR Kwalifikowalność wydatków Źródła finansowania projektu Zasada n+2 44 Wniosek naleŝy wypełnić w GENERATORZE WNIOSKÓW Wnioski (formularz wniosku oraz załączniki) naleŝy składać: w formie papierowej w trzech egzemplarzach (oryginał plus dwie kopie) formularz wniosku w formie elektronicznej (na dyskietce lub płycie CD) Oryginał wniosku powinien być podpisany przez upowaŝnioną osobę reprezentującą wnioskodawcę. KaŜda strona oryginału wniosku powinna zostać parafowana przez upowaŝnioną osobę reprezentującą wnioskodawcę. 45 Studium wykonalności Ocena oddziaływania na środowisko Dokumenty dotyczące zagospodarowania przestrzennego Kopia pozwolenia na budowę lub zgłoszenia budowy Wyciąg z dokumentacji technicznej (projekt i opis techniczny) Mapy, szkice lokalizacyjne sytuujące projekt Potwierdzenie prawa do dysponowania gruntem lub obiektami ZAŁĄCZNIKI WYMAGANE PRZY WNIOSKU APLIKACYJNYM ZAŁĄCZNIKI WYMAGANE PRZY WNIOSKU APLIKACYJNYM Częste błędy/powody odrzucenia wniosku 46 Oświadczenie Beneficjenta o zabezpieczeniu środków niezbędnych do zrealizowania projektu, w przypadku instytucji społecznych statut i odpowiednia uchwała organu stanowiącego Poświadczenia o współfinansowaniu projektu przez instytucje partycypujące finansowo w kosztach Kopia zawartej umowy (porozumienia lub innego dokumentu) określającej role w realizacji projektu, wzajemne zobowiązania stron, odpowiedzialność wobec dysponenta środków unijnych Bilans za ostatni rok 47 Rachunek zysków i strat przynajmniej za ostatni rok Oświadczenie Beneficjenta lub instytucji odpowiedzialnej za funkcjonowanie projektu po jego zakończeniu o zachowaniu celów Projektu zgodnych z wnioskiem aplikacyjnych w ciągu 5 lat od daty decyzji w sprawie dofinansowania ze środków EFRR Wypis z Krajowego Rejestru Sądowego, Ewidencji Działalności Gospodarczej, Rejestru Stowarzyszeń, Fundacji lub innego dokumentu tej rangi Oświadczenie Beneficjenta o moŝliwości odzyskania podatku VAT 48 wnioskodawca nie jest uprawniony do składania wniosku/ nie został przewidziany w katalogu beneficjentów w ramach danego Działania wniosek nie wpisuje się w zakres interwencji Programu został złoŝony do dofinansowania w ramach innego niŝ odpowiednie Działania wniosek złoŝony po terminie 8
Częste błędy/powody odrzucenia wniosku Częste błędy/powody odrzucenia wniosku Częste błędy/powody odrzucenia wniosku 49 wniosek jest niekompletny niewłaściwy okres realizacji projektu brak upowaŝnień, np. do podpisania wniosku brak podpisów specyfikacja wskazuje konkretnego producenta brak w opisie we wniosku nawiązania do celów działania niewłaściwy montaŝ finansowy błędy w kwalifikowaniu kosztów kwalifikowalnych i niekwalifikowalnych 50 nieodpowiednio ustalony poziom dotacji zaleŝnie od osiągnięcia przez projekt przychody/znaczącego przychodu netto niezgodność udziału % dofinansowania z EFRR z maksymalnym limitem przewidzianym w Programie niewłaściwe wskaźniki/błędne określenie wartości wskaźników 51 brak wymaganych załączników brak dodatkowych zaświadczeń wniosek niespójny z załącznikami, przede wszystkim ze Studium Wykonalności brak dokumentacji technicznej w dostarczonych mapach brak odpowiednich skal brak zakresu usług w projektach przewidujących usługi Częste błędy/powody odrzucenia wniosku Częste błędy/powody odrzucenia wniosku Częste błędy/powody odrzucenia wniosku 52 brak opinii RIO w sprawie budŝetu projekt nieujęty w LPR lub Programie Rewitalizacji sumy kontrolne w dokumencie elektronicznym niespójne z wersją papierową problemy z pozwoleniem na budowę brak zabezpieczenia wkładu własnego/błędne zabezpieczenie brak lub niewłaściwe źródła danych we wskaźnikach brak spójności wskaźników z danymi w opisach błędnie przedstawione wartości wskaźników 53 we wniosku w kosztach brak jest wyszczególnienia podatku VAT wraz ze stawką błędy rachunkowe w wyliczeniu VAT brak kontrasyganty skarbnika/głównego księgowego na wniosku i w załącznikach dot. Finansów brak właściwego uzasadnienia dla polityk horyzontalnych nieprawidłowy tryb postępowania przetargowego niewłaściwy okres realizacji projektu w kosztach kwalifikowalnych został wskazany producent 54 tytuł projektu we wniosku nie jest zgodny z tytułem np. w oświadczeniach, uchwałach budŝetowych, WPI, programach lokalnych i rewitalizacji brak programów rewitalizacji i rozwoju lokalnego w przypadku kredytu brak promesy kredytowej niewłaściwy formularz wniosku np. beneficjent składa do wniosek do Działania 3.5 i wypełnia formularz do Działania 1.3 9
55 OCENA MERYTORYCZNO- TECHNICZNA Panel ekspertów 30 dni roboczych od daty dokonania oceny formalnej wniosku (W przypadku bardzo skomplikowanych projektów i konieczności uzyskania dodatkowych ekspertyz termin 30 dni moŝe zostać wydłuŝony o nie więcej niŝ dni roboczych). Wniosek otrzymuje ocenę pozytywną jeśli uzyska co najmniej 60% maksymalnej ilości punktów. Liczba punktów za poszczególne kryterium jest uzaleŝniona od wagi jaka została przypisana danemu kryterium. Kryterium moŝe uzyskać wagę od 1 do 4. 56 OCENA MERYTORYCZNO- TECHNICZNA Wnioski podlegające ocenie merytoryczno-technicznej muszą spełniać następujące kryteria: właściwie przygotowana analiza ekonomiczna projektu właściwie przygotowana analiza finansowa projektu zasadność zaproponowanych rozwiązań technologicznych w projekcie zasadność i odpowiednia wysokość przedstawionych w projekcie kosztów kwalifikowalnych spójność informacji zawartych we wniosku o dofinansowanie projektu z informacjami zawartymi w załącznikach do wniosku Wniosek niespełniający ww. kryteriów nie podlega dalszej ocenie Panelu Ekspertów! 57 KRYTERIA MERYTORYCZNO-TECHNICZNE TECHNICZNE dla Poddzia ziałania ania 1.3.2. Regionalna infrastruktura ochrony zdrowia Nr Kryteria 1. Zgodność projektu z Narodowym Programem Zdrowia i/lub strategią rozwoju województwa i/lub wojewódzkim planem zdrowotnym 2. Trwałość projektu i wykonalność instytucjonalna 3. Poprawność wskaźników 4. Wykonalność techniczna 5. Polityki horyzontalne 6. 7. 8. Poprawa poziomu jakości świadczeń zdrowotnych Zwiększenie dostępu do specjalistycznych świadczeń zdrowotnych Racjonalność ze względu epidemiologicznego i demograficznego rozmieszczenia placówek świadczących usługi medyczne określonego rodzaju 9. Gotowość do udzielania świadczeń w sytuacjach zdarzeń nagłych, klęsk Ŝywiołowych Komplementarność z innymi projektami, zwłaszcza realizowanymi w ramach działania 1.5, 2.4 i 3.5 Maksymalna ilość punktów Waga Max 4 4 1 1 1 2 2 1 2 16 8 4 4 4 8 8 4 8 1 4 68 REGIONALNY KOMITET STERUJĄCY ZARZĄD WOJEWÓDZTWA WOJEWODA Rekomendacja wniosków w przez Regionalny Komitet Sterujący 14 dni roboczych od daty dokonania oceny wniosku przez Panel Ekspertów Rekomendacja RKS odzwierciedla na ile dany projekt odpowiada na konkretne potrzeby danego regionu, w jakim stopniu jego realizacja odpowiada załoŝeniom określonym w priorytetach strategii rozwoju województwa. Wybór r projektów w przez Zarząd d Województwa na podstawie rekomendacji dokonanej przez Regionalny Komitet Sterujący 8 dni roboczych od daty dokonania rekomendacji wyboru projektów przez Regionalny Komitet Sterujący Wnioski wybrane przez Zarząd Województwa zostają przekazane do Wojewody (Instytucji Pośredniczącej) w terminie 5 dni roboczych od daty dokonania wyboru. Podpisanie Umowy dofinansowania przez Wojewodę - 30 dni roboczych od daty przekazania wniosków wybranych przez Zarząd Województwa 58 59 60
REALIZACJA PROJEKTU REALIZACJA PROJEKTU - NIEPRAWIDŁOWOŚCI SKUTKI - NIEPRAWIDŁOWOŚCI Umowa o dofinansowanie projektu i obowiązki z niej wynikające Wnioski o płatność Sprawozdania z realizacji projektu Informacja i promocja błędne rozliczenie, niekompletne dokumenty uzupełniające/potwierdzające lub ich brak, fałszywe dokumenty uzupełniające/potwierdzające, wydatki niekwalifikowane, nieprzestrzeganie przepisów/warunków umowy, nie wykonane przedsięwzięcie, nie zakończone (nie kompletne) przedsięwzięcie, śądanie zwrotu środków przez Instytucję Pośredniczącą (wraz z odsetkami). Potrącenie z refundacji. Rozpoczęcie postępowania windykacyjnego (wykorzystanie zabezpieczeń określonych w umowie). Rozwiązanie umowy o dofinansowanie projektu. 61 62 nadmierne finansowanie. 63 PROBLEMY ZWIĄZANE Z WDRAśANIEM ZPORR CENNE WSKAZÓWKI CENNE WSKAZÓWKI Zmieniające się przepisy Brak dokumentów WydłuŜająca się ocena Problemy z procedurami przetargowymi Problemy z płatnościami NaleŜy przeanalizować kluczowe dokumenty dostępne na stronach: www.funduszestrukturalne.gov.pl na stronach odpowiedniego Urzędu Marszałkowskiego raz upewnić się, Ŝe projekt nasz spełnia wszystkie kryteria kwalifikowalności. Jasno sformułować cele swojego projektu: kiedy, jak, co i dlaczego. Przedstawić potrzebę zrealizowania projektu oraz to, jak projekt odpowiada tej potrzebie. Oprzeć budŝet projektu na porównywalnych projektach oraz odpowiedniej dokumentacji, takiej jak oferty, ceny, wskaźniki, itp. i bądź w stanie uzasadnić koszty. UŜywać prostego języka i unikać specjalistycznego słownictwa. Upewnić się, Ŝe kaŝdy punkt formularza aplikacyjnego jest wypełniony Sprawdzić poprawność przedstawionych informacji podając ich źródło. Zweryfikować poprawność wszystkich wpisów w tabelach zawierających dane finansowe. Wersja papierowa została naleŝycie podpisana i opatrzona datami. 64 65 66
CENNE WSKAZÓWKI PORÓWNIANIE OBECNEGO I NOWEGO OKRESU PROGRAMOWANIA 67 Wersja papierowa i elektroniczna są identyczne. Załączono i wyraźnie ponumerowano wszystkie załączniki. Projekt naleŝy gruntownie przygotować i złoŝyć dopiero wtedy, gdy jest w pełni gotowy do finansowania. 68 OKRES PROGRAMOWANIA 2007-2013 69 OBSZAR Źródła finansowania na poziomie wspólnotowym Cele polityki regionalnej OKRES PROGRAMOWANIA 2000-2006 EFRR EFS EFOiGR FIWR Fundusz Spójności trzy cele cztery Inicjatywy Wspólnoty działania innowacyjne OKRES PROGRAMOWANIA 2007-2013 EFRR EFS Fundusz Spójności trzy cele CELE POLITYKI REGIONALNEJ NA LATA 2007 2013 PODZIAŁŚRODKÓW NA POSZCZEGÓLNE CELE PORÓWNIANIE OBECNEGO I NOWEGO OKRESU PROGRAMOWANIA 70 Trzy cele polityki spójności: 1. Konwergencja (obszary o PKB per capita poniŝej 75% średniej UE, obszary przejściowe, obszary kwalifikujące się do wsparcia z Funduszu Spójności, obszary ultraperyferyjne) 2. Konkurencyjność regionalna i zatrudnienie (wsparcie m.in. na badania i rozwój, ochronęśrodowiska, rozwój zasobów ludzkich) 3. Europejska Współpraca praca Terytorialna (współpraca transgraniczna, transnarodowa, międzyregionalna, w tym sieci współpracy i wymiany doświadczeń) 71 72 OBSZAR Programowanie OKRES PROGRAMOWANIA 2000-2006 NPR PWW PO Uzupełnienie PO OKRES PROGRAMOWANIA 2007-2013 Strategiczne Wytyczne Wspólnoty Narodowa Strategia Spójności Programy Operacyjne
ZASADY PROGRAMOWANIA STRATEGICZNE WYTYCZNE WSPÓLNOTY STRATEGICZNE WYTYCZNE WSPÓLNOTY 73 Narodowa Strategia Spójności 74 Strategiczne Wytyczne Wspólnoty (SWW) Stanowią strategiczny dokument obejmujący ogólny zakres polityki spójności oraz określają priorytety (ramy dla interwencji funduszy) dla państw członkowskich i regionów korzystających ze wsparcia w ramach funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności. 75 Komisja Europejska zaproponowała, aby dokument ten był przygotowywany przez Radę, po zasięgnięciu opinii Parlamentu Europejskiego. Strategiczne Wytyczne Wspólnoty powinny być przyjęte najpóźniej w ciągu trzech miesięcy od przyjęcia rozporządzenia ogólnego w sprawie funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, w formie decyzji Rady. NARODOWA STRATEGIA SPÓJNOŚCI PROGRAMY OPERACYJNE PORÓWNIANIE OBECNEGO I NOWEGO OKRESU PROGRAMOWANIA 76 Na podstawie SWW kaŝdy kraj członkowski, będący beneficjentem funduszy, przygotowuje Narodową Strategię Spójności (Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia). 77 W nowym okresie programowania programy operacyjne będą określane na poziomie zagregowanym lub na poziomie priorytetów, ze wskazaniem jedynie najwaŝniejszych działań (aktualnie programy operacyjne określane są na poziomie działań). 78 OBSZAR Finansowanie PO przez fundusze strukturalne OKRES PROGRAMOWANIA 2000-2006 Programy operacyjne jedno i/lub wielofunduszo we OKRES PROGRAMOWANIA 2007-2013 Programy operacyjne wyłącznie jednofunduszowe (dwa wyjątki) 13
ROZPORZĄDZENIA W NOWYM OKRESIE PROGRAMOWANIA ROZPORZĄDZENIA W NOWYM OKRESIE PROGRAMOWANIA NOWE ZASADY (1) 79 Rozporządzenie wprowadzające ogólne zasady odnośnie funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, Rozporządzenie ws. Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Rozporządzenie ws. Europejskiego Funduszu Społecznego Rozporządzenie dot. Funduszu Spójności Rozporządzenie ws. Europejskich Grup Współpracy Terytorialnej 80 Rozporządzenie Rady nr 60/1999 wprowadzające ogólne przepisy odnośnie funduszy strukturalnych. rozporządzenie Rady wprowadzające ogólne przepisy dotyczące Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego i Funduszu Spójności 81 Ułatwienia w dostępie do środków UE: wzrost pułapu współfinansowania wspólnotowego dla funduszy strukturalnych z 75 % do 85 %, wprowadzenie zasady n+3 zamiast n+2 (do 20 r.) dla funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności, utrzymanie obecnych zasad kwalifikowalności podatku VAT, uznanie mieszkalnictwa za sektor kwalifikowalny w ramach Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Spójność pomiędzy politykami wspólnotowymi i dokumentami programowymi UE i Polski ODNOWIONA STRATEGIA LIZBOŃSKA (SL) NOWE ZASADY (2) wspólna polityka rolna ZINTEGROWANY PAKIET WYTYCZNYCH (ZPW) Rozporządzenie Rady w sprawie wsparcia rozwoju obszarów wiejskich z Europejskiego Funduszu Rolnego Rozwoju Obszarów Wiejskich 82 Ułatwienia w dostępie do środków UE: początek okresu kwalifikowalności kosztów utrzymanie obecnych uregulowań początkiem kwalifikowalności dla wszystkich projektów składanych przed 1 stycznia 2007 będzie data przedłoŝenia Komisji Europejskiej programu operacyjnego trwałość projektów utrzymanie obecnego okresu trwałości projektów współfinansowanych z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności 5 lat, ale od czasu zakończenia projektu, a nie tak jak obecnie od daty decyzji finansowej Krajowy Program Reform 2005-2008 83 16 RPO polityka spójności PO Infrastruktura i Środowisko 60% PO Kapitał ludzki PO Nowoczesna gospodarka wspólna polityka rybołówstwa NSS PO Pomoc techniczna PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej Rozporządzenie Rady w sprawie Europejskiego Funduszu Rybackiego Rozporządzenia w sprawie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego, Europejskiego Funduszu Społecznego, Funduszu Spójności, Europejskich Grup Współpracy Terytorialnej STRATEGIA ROZWOJU KRAJU 2007 2013 Program rozwoju Polski wschodniej Krajowy Plan Strategiczny dla obszarów wiejskich PO Rozwój Obszarów Wiejskich STRATEGIE KRAJOWE Strategiczne Wytyczne Wspólnoty dla Polityki Rozwoju Obszarów Wiejskich Strategiczne Wytyczne Wspólnotowe Wspierające Wzrost Gospodarczy i Zatrudnienie (SWW) Strategia Rozwoju Rybołówstwa PO ZrównowaŜony rozwój sektora rybołówstwa i nadbrzeŝnych obszarów rybackich Program konwergencji N owa Perspektywa Finansowa 2007-2013 Inne 84 PROGRAMOWANIE W POLSCE 14
Architektura całości działań Zintegrowany Pakiet Wytycznych (ZPW) Rada Europejska Komisja Europejska Krajowe dokumenty strategiczne polityki spójności w obecnym i przyszłym okresie programowania Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 Polityka Spójności Wspólna Polityka Rolna Wspólna Polityka Rybacka Strategiczne Strategiczne Wytyczne Wytyczne UE dla Wspólnoty Polityki Rozwoju (SWW) Obszarów Wiejskich państwa członkowskie Narodowa Narodowa Narodowy Strategia Strategia Krajowy Strategia Plan Rozwoju Kraju Spójności Program Rozwoju Strategiczny 2007-2015 (NSS) Reform Obszarów dla Wiejskich Rybołówstwa (wstępny projekt przyjęty 28.XII.2005) 85 (ZałoŜenia do (wstępny projekt przyjęty 14.II.2006) opracowania SRK przyjęte 31.I.2006) 86 2004 2006 2007 2013 Narodowy Plan Rozwoju Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 2015 Podstawy Wsparcia Narodowa Strategia Wspólnoty Spójno jności 87 Instrumentami słuŝącymi realizacji SRK będą przede wszystkim: Instrumenty realizacji Krajowego Programu Reform Instrumenty realizacji Programu Konwergencji Programy operacyjne w ramach NSS Program Operacyjny Rozwój Obszarów Wiejskich na lata 2007-2013 Program ZrównowaŜonego Rozwoju Sektora Rybołówstwa i NadbrzeŜnych Obszarów Rybackich Programy rządowe Narodowe Strategia Spójności Narodowa Strategia Spójności (NSRO) Narodowa Strategia Spójności 2007-2013 w Polsce CEL STRATEGICZNY: Tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki polskiej opartej na wiedzy i przedsiębiorczości zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej Polski w ramach UE i wewnątrz kraju I. Tworzenie warunków dla utrzymania trwałego i wysokiego tempa wzrostu gospodarczego II. III. IV. Wzrost zatrudnienia poprzez rozwój kapitału ludzkiego oraz społecznego Podniesienie konkurencyjności polskich przedsiębiorstw w tym szczególnie sektora usług Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej, mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski i jej regionów V. Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej 88 89 90 VI. Rozwój obszarów wiejskich 15
Relacja celów szczegółowych NSS do celów Strategii Lizbońskiej oraz wytycznych SWW Układ celów w NSS i programów operacyjnych Regionalne Regionalne Programy Programy Operacyjne Operacyjne Środki UE dla Polski w podziale na fundusze w latach 2007-2013 91 Strategia Lizbońska SWW NSS Europa jako bardziej Uczynienie z Europy i jej Tworzenie warunków dla utrzymania trwałego i wysokiego atrakcyjne miejsce do regionów miejsca tempa wzrostu gospodarczego lokowania inwestycji Tworzenie większej ilości i bardziej atrakcyjnego dla inwestowania i pracy Większa liczba lepszych Wzrost zatrudnienia poprzez rozwój kapitału ludzkiego i społecznego lepszych miejsc pracy miejsc pracy Wiedza i innowacyjność na Rozwój wiedzy i Podniesienie konkurencyjności polskich przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora usług rzecz wzrostu innowacyjności na rzecz wzrostu gospodarczego Wymiar terytorialny Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej, mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu konkurencyjności polityki spójności Polski i jej regionów Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej, i przestrzennej Rozwój obszarów wiejskich 92 Tworzenie warunków dla utrzymania Tworzenie warunków dla utrzymania trwałego i wysokiego tempa wzrostu trwałego i wysokiego tempa wzrostu gospodarczego gospodarczego Wzrost zatrudnienia poprzez rozwój Wzrost zatrudnienia poprzez rozwój kapitału ludzkiego i społecznego kapitału ludzkiego i społecznego Podniesienie konkurencyjności polskich Podniesienie konkurencyjności polskich przedsiębiorstw, w tym szczególnie przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora usług sektora usług Budowa i modernizacja infrastruktury Budowa i modernizacja infrastruktury technicznej, mającej podstawowe technicznej, mającej podstawowe znaczenie dla wzrostu znaczenie dla wzrostu konkurencyjności Polski i jej regionów konkurencyjności Polski i jej regionów Wzrost konkurencyjności polskich Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, marginalizacji społecznej, gospodarczej, i przestrzennej gospodarczej, i przestrzennej Rozwój obszarów wiejskich Rozwój obszarów wiejskich PO PO Rozwój Rozwój Polski Wschodniej Polski Wschodniej PO Europejskiej PO Europejskiej Współpracy Współpracy Terytorialnej Terytorialnej PO PO Infrastruktura Infrastruktura i i środowisko środowisko PO Kapitał ludzki PO Kapitał ludzki PO PO Konkurencyjna Konkurencyjna gospodarka gospodarka PO PO Pomoc Pomoc Techniczna Techniczna 93 Europejski Fundusz 31 088,1 Rozwoju Regionalnego Europejski Fundusz Społeczny 8 929,9 Fundusz Spójno jności 19 513,0 RAZEM 59 533,0 dodatkowo: Europejski Fundusz Rolny 839,0 Rozwoju Obszarów w Wiejskich Europejski Fundusz Rybacki 660,7 dane w mln EUR Podziałśrodków UE na programy operacyjne w ramach NSRO 2007-2013 Podział środków w UE na programy operacyjne w ramach NSRO 2007-2013 2013 System realizacji Program operacyjny Regionalne Programy Operacyjne PO Rozwoju Polski Wschodniej PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej PO Infrastruktura i środowisko PO Kapitał ludzki PO Konkurencyjna gospodarka Wielkość alokacji (mln EUR) 15 985,5 2 161,6 576,0 21 275,2 8 5,9 7 004,9 Procentow a wielkość alokacji 29% 4% 1% 38% 15% 13% PO Infrastruktura i Środow isko 38% PO Konkurencyjna gospodarka 13% PO Pomoc Techniczna >1% PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej 1% Regionalne Programy Operacyjne 29% PO Rozw ój w ojew ództw Polski Wschodniej 4% PO Kapitał ludzki 15% 31 października 2005 r. utworzenie Ministerstwa Rozwoju Regionalnego (MRR) Jednolita, struktura rządowa odpowiedzialna za zarządzanie wszystkimi programami rozwojowymi finansowanymi z funduszy strukturalnych i Funduszu Spójności. 94 PO Pomoc techniczna 216,7 >1% 95 96 16
System realizacji System realizacji System realizacji Funkcje horyzontalne w zakresie programowania i zarządzania realizacją programów operacyjnych Minister Rozwoju Regionalnego Funkcje instytucji pośredniczących, odpowiedzialnych za programowanie, a następnie wdraŝanie priorytetów PO właściwych dla danego sektora. 16 regionalnych programów operacyjnych instytucje zarządzające Instytucje zarządzające dla krajowych PO 97 i Funduszu Spójności Ministerstwo Rozwoju Regionalnego 98 Ministrowie sektorowi 99 Zarządy Województw System realizacji System realizacji System realizacji 0 programy operacyjne rozwoju obszarów wiejskich i rybołówstwa instytucje zarządzające Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi. 1 Program operacyjny Regionalne Programy Operacyjne Infrastruktura i środowisko Konkurencyjna gospodarka Instytucja zarządzająca Zarząd Województwa rozwoju regionalnego rozwoju regionalnego Instytucje pośredniczące transportu środowiska gospodarki zdrowia kultury i dziedzictwa narodowego gospodarki nauki informatyzacji 2 Program operacyjny Kapitał ludzki PO Rozwoju Województw Polski Wschodniej PO Europejskiej Współpracy Terytorialnej Pomoc techniczna Instytucja zarządzająca rozwoju regionalnego rozwoju regionalnego rozwoju regionalnego rozwoju regionalnego Instytucje pośredniczące zabezpieczenia społecznego pracy oświaty i wychowania szkolnictwa wyŝszego administracji publicznej zdrowia Samorząd Województwa rozwoju regionalnego przy udziale ministrów właściwych i Samorządów Województw 17
Program Operacyjny (1) Program Operacyjny (2) Program Operacyjny (3) 3 Struktura i zakres programu operacyjnego Wynikają z projektu rozporządzenia Rady ustanawiającego ogólne przepisy dla EFRR, EFS i Funduszu Spójności. Zgodnie z nimi niezbędnymi elementami programu operacyjnego są: 1. Diagnoza sytuacji społeczno-gospodarczej kwalifikowalnego obszaru lub sektora z analizą sytuacji pod kątem mocnych i słabych stron. 2. Strategia rozwoju z uzasadnieniem wybranych priorytetów, w odniesieniu do SWW, NSRO oraz spodziewanych wyników oceny ex-ante. 4 3. Informacje o priorytetach i ich celach. 4. Informacje o komplementarności z działaniami finansowanymi z EFRROW oraz działaniami finansowanymi z EFR, tam gdzie jest to właściwe. 5. Plan finansowy w podziale na lata i priorytety operacyjne ze wskazaniem źródeł finansowania. 6. Szczegółowy system wdraŝania programu ze wskazaniem instytucji odpowiedzialnych za realizację poszczególnych priorytetów. 5 Załączniki do projektów PO: 1. Indykatywna lista duŝych projektów (major projects). 2. Indykatywna lista programów pomocy publicznej. 3. Ocena programu przed rozpoczęciem realizacji (ocena exante) wraz z oceną spodziewanego efektu makroekonomicznego. 4. Ocena przewidywanego wpływu programu na środowisko. 5. Sprawozdanie z przeprowadzonych konsultacji społecznych Program Operacyjny (4) Regionalne Programy Operacyjne (RPO) 6 Załączniki do projektów programów operacyjnych dla celów krajowych 1. Informacja o działaniach realizowanych w ramach priorytetów. 2. Kryteria wyboru projektów. 3. Szacunkowa tabela finansowa dla programu operacyjnego wg priorytetów, działań i lat (zobowiązania). 4. Szacunkowa tabela moŝliwości zapewnienia współfinansowania 5. Plan inwestycyjny przedstawiający wykaz kluczowych projektów 7 REGIONALNE PROGRAMY OPERACYJNE 8 Podstawowe cele: podnoszenie konkurencyjności regionów promowanie trwałego rozwoju Spójność celów z celami NSS Realizacja - poprzez tworzenie warunków dla wzrostu inwestycji na poziomie regionalnym i lokalnym. Koordynacja działań określonych w RPO z podejmowanymi w ramach SPO. Główna grupa beneficjentów - jednostki samorządu terytorialnego. 18
Podział środków na realizację RPO Ustalenie zawartości RPO Wybór priorytetów do RPO 9 Trzy kryteria podziału środków: Kryterium I liczba mieszkańców (80%) Kryterium II poziom PKB na mieszkańca (%) Kryterium III - stopa bezrobocia (%) 0 Za przygotowanie RPO odpowiada instytucja zarządzająca (Zarząd województwa). Wojewodowie opiniują RPO pod względem zgodności z: Strategią Rozwoju Kraju, Narodową Strategią Spójności, innymi strategiami rządowymi. Ministerstwo Rozwoju Regionalnego (Instytucja Koordynująca) odpowiada za koordynację przygotowania i realizacji 16 RPO. W ramach koordynacji realizowane będą działania z zakresu szeroko rozumianego wsparcia zarządzania RPO zarówno w wymiarze regionalnym jak i w sprawach horyzontalnych. 1 Ramami odniesienia do formułowania priorytetów są priorytety zawarte w Rozporządzeniu Parlamentu Europejskiego i Rady ustanawiającym funkcjonowanie Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego. Układ priorytetów będzie zaleŝał od Strategii Rozwoju Województwa. Musi on uwzględniać takŝe zapisy Strategicznych Wytycznych Wspólnoty oraz Narodowej Strategii Spójności. Lista priorytetów Podziałśrodków pomiędzy priorytety propozycje limitów Sfera produkcyjna 2 1. Badania i rozwój technologiczny (BRT), innowacje i przedsiębiorczość, 2. Społeczeństwo informacyjne, 3. Inicjatywy lokalne w zakresie zatrudnienia i rozwoju oraz wsparcie dla struktur świadczących usługi lokalne w tworzeniu nowych miejsc pracy, 4. Środowisko, 5. Zapobieganie i zwalczanie zagroŝeń przyrodniczych i technologicznych, 6. Turystyka, 7. Inwestycje w kulturę, 8. Inwestycje w transport, 9. Inwestycje energetyczne,.inwestycje w kształcenie (zwłaszcza zawodowe),.inwestycje w infrastrukturę ochrony zdrowia oraz w infrastrukturę społeczną. 3 Działania w sferze produkcyjnej minimum 40% alokacji Małe projekty infrastrukturalne (inicjatywa lokalna) maksimum 20% alokacji Infrastruktura społeczna i ochrona zdrowia maksimum 7% alokacji (w tym max. 3% na ochronę zdrowia i opiekę nad dzieckiem) Współpraca międzyregionalna (minimum z 1 regionem z innego kraju) maksimum 2% alokacji 4 Działania realizujące cele lizbońskie Aspiracje Polski do osiągnięcia 60% wydatków na ten cel Trwają uzgodnienia z Komisją Europejską odnośnie tego jakiego typu inwestycje zalicza się do ww. limitu System monitorowania zostanie określony w ramach prac nad systemem wdraŝania 19
Lista działań Linia demarkacyjna RPO - główne typy inwestycji 5 W RPO znajdzie się tylko indykatywna lista działań (activities) Trwają dyskusje nad formą odrębnego dokumentu zawierającego szczegółowe ustalenia odnośnie działań 6 Punktem wyjścia jest stan z sierpnia 2005 r. Trwają prace nad aktualizacją linii demarkacyjnej pomiędzy Regionalnymi i Sektorowymi Programami Operacyjnymi 7 inwestycje w infrastrukturę lokalną rozwój turystyki i rozwój funkcji rekreacyjnej obszarów wiejskich promowanie regionalnego produktu i usług rozwój lokalnej infrastruktury społecznej rozwój społeczeństwa informacyjnego ochrona dziedzictwa kulturowego rewitalizacja obszarów powojskowych i poprzemysłowych wielofunkcyjny rozwój obszarów wiejskich ochrona przeciwpowodziowa rozwój wykorzystania odnawialnych źródeł energii RPO - przykładowe działania (1) RPO - przykładowe działania (2) RPO - przykładowe działania (3) 8 Inwestycje w infrastrukturę lokalną: lokalna infrastruktura drogowa pobór i zaopatrzenie w wodę odprowadzanie i oczyszczanie ścieków przesył energii elektrycznej i gazu kompleksowe uzbrojenie terenu pod inwestycje poprawa jakości powietrza odnowa centrów miejscowości 9 Rozwój turystyki i funkcji rekreacyjnej obszarów wiejskich: budowa i modernizacja lokalnej bazy turystycznej i rekreacyjnej rozwój agroturystyki promocja lokalnego produktu turystycznego 0 Promowanie regionalnego produktu i usług: finansowanie udziału przedsiębiorstw w targach, imprezach wystawienniczych misjach handlowych, gospodarczych itp. organizacja targów, misji handlowych i gospodarczych i wszelkiego rodzaju innych inicjatyw mających na celu promocję regionalnych produktów i usług 20