WYMAGANIA EDUKACYJNE I KRYTERIA OCENIANIA Z HISTORII I SPOŁECZEŃSTWA W KLASACH IV VI I. WYMAGANIA EDUKACYJNE obowiązujące od roku szkolnego 2015/2016 OCENA ŚRÓDROCZNA KLASA IV Wiadomości - 1. Określa obszar zainteresowań przedmiotu historia i społeczeństwo. 2. Charakteryzuje pojęcie źródeł historycznych, ich podział i przykłady. 3. Zna zadania historyków archeologów. 4. Charakteryzuje rolę rodziny w życiu człowieka. 5. Opisuje szkolną społeczność. 6. Podaje prawa i obowiązki ucznia. 7. Określa, kto tworzy społeczność szkolną. 8. Wyjaśnia terminy: ojczyzna, mała ojczyzna, patriotyzm, patriotyzm lokalny. 9. Podaje nazwy miejsc związanych z historią swojej małej ojczyzny. 10. Wskazuje na mapie Polski swoją miejscowość. 11. Objaśnia pochodzenie nazwy Polska. 12. Wymienia symbole narodowe. 13. Podaje daty świąt narodowych. 14. Zna słowa hymnu narodowego. Umiejętności 1. Potrafi wskazać na mapie Polskę, jej sąsiadów i podział administracyjny 2. Potrafi określić wiek na podstawie podanej daty w okresie n.e. OCENA ROCZNA Wiadomości 1. Omawia znaczenie umiejętności rozpalania ognia dla praludzi. 2. Wymienia narzędzia, którymi posługiwali się praludzie. 3. Wyjaśnia, czym była ziemianka. 4. Przedstawia różne rodzaje pisma: obrazkowe, klinowe i alfabetyczne. 5. Wyjaśnia termin demokracja. 6. Wymienia rodzaje sztuk granych w teatrze greckim. 7. Wymienia najważniejszych greckich bogów Zeus, Hera, Posejdon, Afrodyta, Atena, Hades, Ares, Hefajstos, Apollo, Hermes. 8. Określa, gdzie odbywały się najsłynniejsze igrzyska organizowane na cześć Zeusa. 9. Przedstawia przebieg antycznych igrzysk.
10. Wyjaśnia, kim byli gladiatorzy. 11. Przedstawia, kim był Jezus z Nazaretu. Umiejętności 1. Potrafi wskazać na mapie Mezopotamię, Egipt, Grecję, Palestynę i Rzym. 2. Potrafi określić wiek na podstawie podanej daty w okresie p.n.e. OCENA ŚRÓDROCZNA KLASA V Wiadomości 1. Wie, skąd pochodzi nazwa Polska. 2. Wie, kim byli: Mieszko I, Bolesław Chrobry, Kazimierz Wielki. 3. Zna daty: 966, 1000, 1364 i potrafi je zaznaczyć na osi czasu. 4. Zna pojęcia: dynastia, średniowiecze, unia, monarchia. 5. Potrafi na osi czasu zlokalizować: czasy prehistoryczne, starożytność, średniowiecze. 6. Potrafi uporządkować chronologicznie 3 najważniejsze wydarzenia z historii Polski do 1410 roku. 7. Wie, czym zajmowali się w średniowieczu: rycerze i zakonnicy. 8. Umie na podstawie rysunku nazwać elementy średniowiecznego miasta. Umiejętności 1. Potrafi obliczać ilość lat dzielącą dwa wydarzenia w zakresie n.e. 2. Odczytuje z mapy umieszczonej w podręczniku nazwy najważniejszych plemion słowiańskich zamieszkujących ziemie polskie w X wieku. 3. Wskazuje na mapie rozwój terytorialny polski piastowskiej. OCENA ROCZNA Wiadomości 1. Przedstawia przebieg bitwy pod Grunwaldem. 2. Zna daty: 1498, 1519 21, 1569, 1517, 1569 i potrafi je zaznaczyć na osi czasu. 3. Wie, kim byli: Vasco da Gama, Ferdynand Magellan, Marcin Luter, Leonardo da Vinci, Zygmunt August, Mikołaj Kopernik, Jan III Sobieski, Henryk Walezy, Stefan Czarniecki, Tadeusz Kościuszko, Wolter, Monteskiusz. 4. Tłumaczy, na czym polegała teoria Mikołaja Kopernika. 5. Przedstawia skład sejmu walnego. 6. Wymienia różne grupy tworzące stan szlachecki. 7. Wymienia postanowienia unii lubelskiej. 8. Wymienia państwa, którymi Rzeczpospolita prowadziła wojny w XVII wieku i wskazuje je na mapie. 9. Opisuje na podstawie ilustracji uzbrojenie husarza. 10. Omawia reformy Sejmu Wielkiego.
11. Wymienia główne postulaty Konstytucji 3 maja. 12. Wymienia państwa, które dokonały rozbiorów Polski. 13. Określa przyczyny wybuchu powstania kościuszkowskiego. 14. Wskazuje role kosynierów w walkach powstańczych. 15. Umie wymienić najważniejsze odkrycia i wynalazki XVII i XVIII wieku. Umiejętności 1. Potrafi obliczać ilość lat dzielącą dwa wydarzenia w zakresie p.n.e. 2. Potrafi wskazać na mapie najważniejsze państwa nowożytnej Europy. 3. Przedstawia na mapie przebieg rozbiorów Polski. OCENA ŚRODROCZNA KLASA VI Wiadomości 1. Posługuje się następującymi pojęciami: rewolucja przemysłowa, kapitalizm, robotnicy, kapitaliści, romantyzm, pozytywizm, naród, konstytucja. 2. Wymienia daty graniczne epok i najważniejsze daty z dziejów Polski: 1830, 1863, 1914 1918. 3. Lokalizuje czasowo przestrzennie wydarzenia historyczne: powstanie listopadowe, powstanie styczniowe, I wojna światowa, odrodzenie Polski, wybuch II wojny światowej, dwie okupacje 17 września 1939 r. powstanie warszawskie, skutki II wojny światowej (podział na bloki), powstanie PRL, powstanie Solidarności, stan wojenny, okrągły stół, III Rzeczpospolita. 4. Wymienia różne formy walki Polaków o przetrwania narodowe w XIX wieku. 5. Opowiada o życiu codziennym wsi i miasta w XIX wieku. 6. Wyjaśnia, dlaczego dzień 11 listopada jest świętem narodowym. 7. W prosty sposób charakteryzuje II Rzeczpospolitą budowa Gdyni, reforma walutowa. 8. Wymienia sąsiadów Polski w latach 1918 1939. Umiejętności 1. Wskazuje wiek i jego połowę na podstawie podanej daty w zakresie n.e. 2. Wskazuje na mapie zmiany terytorialne po I i II wojnie światowej. 3. Prezentuje na mapie bloki państw-adwersarzy w I wojnie światowej. OCENA ROCZNA Wiadomości 1. W prosty sposób charakteryzuje Niemcy hitlerowskie i ZSRR. 2. Wskazuje przyczyny wybuchu II wojny światowej. 3. Opisuje formy walki Polaków. 4. Wyjaśnia, jaka była polityka okupantów wobec narodu polskiego.
5. Charakteryzuje formy oporu Polaków. 6. Opisuje uzależnienie Polski od ZSRR po II wojnie światowej. 7. Objaśnia, jakie zmiany zaszły w 1989 roku w Polsce. 8. Zna symbole, siedzibę, cel istnienia i państwa członkowskie Unii Europejskiej. Umiejętności 1. Wskazuje wiek i jego połowę na podstawie podanej daty w zakresie p.n.e. 2. Prezentuje na mapie najważniejsze starcia II wojny światowej i miejsca związane z wydarzeniami okresu powojennego. II. KRYTERIA OCENIANIA Ocena celująca a) charakteryzuje się umiejętnościami i wiedzą wychodzącą poza program oraz znajomością literatury historycznej b) trafnie sytuuje wydarzenia historyczne w czasie i przestrzeni oraz umie prezentować i uzasadniać własne stanowisko c) dogłębnie zna mapę d) samodzielnie selekcjonuje i interpretuje wydarzenia historyczne oraz źródła historyczne e) wysuwa oryginalne wnioski, dokonuje niezależnych ocen f) dokonuje integracji wiedzy o przeszłości czerpanej z różnych źródeł informacji g) aktywnie uczestniczy w pracach na lekcjach. Ocena bardzo dobra a) w pełni opanował treści programowe b) szczegółowo przedstawia wydarzenia i procesy historyczne c) rozumie i bezbłędnie stosuje terminologię historyczną d) dostrzega i dogłębnie uzasadnia związki przyczynowo skutkowe i czasowo przestrzenne e) potrafi samodzielnie oceniać wydarzenia, zjawiska historyczne i postaci, wysuwać wnioski f) doskonale zna mapę g) umiejętnie interpretuje źródła historyczne h) ma umiejętność porównywania różnych opinii, poglądów i ocen, rozróżniania informacji od komentarzy i dokonywania ich krytycznej analizy i) umie zestawiać i przedstawiać sprzeczne racje j) wykazuje zainteresowanie problematyką historyczną, samodzielnie poszerza wiedzę, bezbłędnie wywiązuje się ze stawianych przed nim zadań, a także samodzielnie się ich podejmuje Ocena dobra a) w stopniu znacznym opanował programową wiedzę
b) przedstawia materiał rzeczowy bez poważniejszych błędów c) ukazuje większość związków i relacji pomiędzy faktami i wydarzeniami, ale nie w pełni poprawnie d) dość poprawnie stosuje pojęcia e) umie odtwórczo, ale logicznie formułować oceny i wnioski oraz interpretować fakty i zjawiska historyczne i z drobnymi błędami potrafi je umiejscowić w czasie i przestrzeni f) opanował w stopniu dobrym znajomość mapy g) poprawnie interpretuje źródła historyczne h) wykazuje aktywność na zajęciach; dobrowolnie podejmuje się stawianych przed nim zadań Ocena dostateczna a) wykazuje się znajomością podstawowych wiadomości historycznych, ograniczoną umiejętnością ich analizy przyczynowo skutkowej b) w niewielkim stopniu podejmuje próbę oceny wydarzeń i zjawisk historycznych c) w zakresie podstawowym operuje czasem i przestrzenią d) przeciętnie opanował znajomość mapy i analizę źródeł historycznych e) poprawnie stosuje część terminologii f) formułuje wnioski w znacznej części poprawne g) posługuje się przeciętnym językiem i niewielkim zasobem słów Ocena dopuszczająca a) mimo wyraźnych luk, błędów i niedociągnięć w nauce potrafi przy pomocy nauczyciela opanować wiadomości i umiejętności konieczne, istotne dla dalszego etapu kształcenia b) formułuje powierzchowne wnioski i płytkie oceny wydarzeń oraz postaci, wykazuje niewielką znajomość chronologii i terminologii oraz błędnie lokalizuje fakty historyczne w przestrzeni c) bardzo słabo opanował znajomość mapy i umiejętność analizy źródeł historycznych d) operuje językiem bardzo prostym, ubogim pod względem leksykalnym Ocena niedostateczna a) nie opanował materiału rzeczowego i terminologii historycznej w stopniu minimalnym b) w sposób błędny i niedojrzały formułuje oceny i wysuwa wnioski c) nie posiada umiejętności umiejscawiania w czasie i przestrzeni d) popełnia poważne błędy chronologiczne e) nie opanował znajomości mapy f) nie potrafi analizować źródeł historycznych g) nie rozumie i nie potrafi wykonać prostych zadań nawet przy pomocy nauczyciela h) odznacza się brakiem systematyczności i chęci do nauki oraz biernością na lekcji i) poziom wiedzy i umiejętności uniemożliwia mu kontynuowanie nauki na wyższym szczeblu kształcenia
Opracowanie: mgr Piotr Tanalski