II Liceum Ogólnokształcące i m. M i k o ł a j a K o p e r n i k a w e W ł o c ł a w k u 87-800 WŁOCŁAWEK tel. (054) 236 02 23, fax. (054) 236 74 02 NIP: 888 10 34-580 ul. Urocza 3 e-mail: lo2.wloclawek@wp.pl www.lo2.wloclawek.q4.pl PROGRAM KOŁA DZIENNIKARSKIEGO DLA KLAS I LICEUM OGÓLNOKSZTAŁCĄCEGO Opracowała mgr Anna Kwapińska Włocławek 2006 1
IDEA WIODĄCA Niniejszy program dydaktyczno - wychowawczy koła dziennikarskiego jest propozycją zajęć pozalekcyjnych dla klas I liceum ogólnokształcącego. Idea wiodąca programu skupia się wokół rozwijania zainteresowań uczniów uzdolnionych humanistycznie oraz pogłębiania wiadomości i kształcenia umiejętności zdobytych na lekcjach języka polskiego. Ponadto działania koła skierowane są na praktyczne wykorzystanie wiedzy z zakresu dziennikarstwa w Ŝyciu codziennym oraz wdroŝenie zainteresowanych uczniów do samodzielnego poszukiwania informacji z róŝnych źródeł, krytycznej analizy i oceny faktów, uzasadniania własnych opinii oraz odwagi ich wygłaszania. Do opracowania niniejszego programu skłoniło mnie ukończenie podyplomowych studiów z zakresu dziennikarstwa, a takŝe rzeczywiste zainteresowanie młodzieŝy tego typu zajęciami, które nie tylko pozwolą mile spędzić wolny czas, ale przede wszystkim wzbogacą ich w nowe wiadomości i umiejętności. Na realizację programu przewidziałam od 4 do 8 godzin miesięcznie w ciągu pierwszego roku nauki w liceum. W kolejnych dwóch latach uczniowie, którzy brali udział w zajęciach koła dziennikarskiego, będą mogli wykorzystywać zdobyte umiejętności podczas redagowania internetowej gazetki szkolnej, która jednocześnie stanie się wymiernym efektem pracy koła. 2
CELE OGÓLNE Poszerzanie zakresu umiejętności i wiadomości zdobywanych na lekcjach języka polskiego Zachęcanie uczniów do twórczej aktywności Promowanie młodych talentów Przygotowanie do dalszego kształcenia na kierunkach humanistycznodziennikarskich Wspieranie wszechstronnego rozwoju ucznia Rozpowszechnianie informacji na temat Ŝycia szkoły Współtworzenie wizerunku szkoły w środowisku CELE OPERACYJNE W zakresie wiadomości i umiejętności uczniowie: Zostaną wyposaŝeni w wiadomości ogólnohumanistyczne oraz zdobędą ogólną wiedzę dotyczącą prasy, telewizji i radia, a takŝe pracy dziennikarza, co ułatwi im wypowiadanie się w podstawowych gatunkach dziennikarskich Opanują umiejętność pracy z komputerem ( z wykorzystaniem prostych programów edytorskich ), dyktafonem, kamerą amatorską Zredagują własne teksty dziennikarskie Poznają pracę dziennikarza prasowego, telewizyjnego i radiowego Rozwiną w sobie umiejętność segregowania i opracowywania zdobytych informacji oraz wyraŝania własnego zdania Nauczą się działać zespołowo Udoskonalą swoje zdolności komunikacyjne Wykształcą indywidualny styl pisarski 3
Praktycznie wykorzystają zdobytą wiedzę przy redagowaniu gazetki klasowej, szkolnej, reportaŝu na temat Ŝycia szkoły czy audycji w radiu lokalnym Poznają specyfikę środowiska szkolnego i miejskiego oraz będą uczestniczyć w Ŝyciu kulturalnym ww. W zakresie postaw: Rozwijanie świadomości roli mediów w Ŝyciu człowieka Zrozumienie konieczności aktywnego uczestniczenia w Ŝyciu kulturalnym i politycznym Motywowanie do samokształcenia i samorealizacji Kształtowanie postaw zaciekawienia sobą, drugim człowiekiem, sytuacją na świecie, poszanowania prawa, odpowiedzialności za własne słowa i czyny Kształtowanie świadomego, czyli krytycznego odbioru dóbr kultury masowej Kształcenie takich cech jak: systematyczność, odpowiedzialność, wytrwałość, pracowitość Odnalezienie swojego miejsce w grupie, wzmocnienie poczucia własnej wartości, jednocześnie szanując innych i walcząc w obronie słabszych 4
PROCEDURY OSIĄGANIA CELÓW Przy realizacji załoŝeń programu koła dziennikarskiego najlepsze efekty uzyska się stosując róŝnorodne metody aktywizujące: Metaplan Drzewko decyzyjne Burza mózgów Debata za i przeciw Rzadko pojawiać będzie się wykład Formy pracy: Indywidualna Zespoły zadaniowe Techniki: Praca z tekstem Prezentacje multimedialne 5
TREŚCI KSZTAŁCENIA ZAGADNIENIA PRZEWIDYWANE OSIĄGNIĘCIA UCZNIA DZIENNIKARSTWO PRASOWE Komunikacja Teoria komunikacji Sposoby komunikacji Komunikacja a media Psychologia komunikacji Tytułowanie i dzielenie tekstów Gramatyka i stylistyka tekstów Zapowiadanie tekstu Akapity i śródtytuły Informacja, czyli sedno dziennikarstwa Redagowanie Precyzja Artykuł informacyjny Sprawozdanie Gatunki dziennikarskie Felieton Recenzja Wywiad ReportaŜ Prawo prasowe i etyka dziennikarska omówienie zagadnień z wykorzystaniem filmów przedstawiających róŝnorodne postawy dziennikarzy Typy czasopism oraz budowa gazety Uczeń: - Zna schemat komunikacji oraz elementy procesu komunikowania - potrafi wyjaśnić zjawisko szumu komunikacyjnego oraz podać jego przyczyny - umie wymienić formy i typy komunikowania oraz dokonać charakterystyki - potrafi określić rolę mediów w komunikacji - zna podstawy retoryki dziennikarskiej - zna podstawowe zasady tytułowania tekstów, kategorie nagłówków - umie samodzielnie przekształcić bądź zmienić tytuł na bardziej funkcjonalny - zna zasady zapowiadania tekstów i wykorzystuje je przy redagowaniu własnych - wie co oznacza akapit i śródtytuł oraz stosuje je w praktyce - zna reguły obowiązujące w informacji, wie na czym polega zasada odwróconej piramidy i wykorzystuje swoją wiedzę przy pisaniu artykułów oraz sprawozdań - zna cechy podstawowych gatunków dziennikarskich - umie rozpoznać poszczególne gatunki 6
Warsztaty dziennikarskie z udziałem profesjonalnych dziennikarzy prasy regionalnej - umie napisać felieton, recenzję wywiad, reportaŝ - zna prawa i obowiązki dziennikarza wynikające z Ustawy z dn. 26.01.1984r. - potrafi dokonać oceny poszczególnych postaw dziennikarzy, odwołując się do kodeksu etyki dziennikarskiej 7
DZIENNIKARSTWO TELEWIZYJNE Dziennikarskie gatunki telewizyjne Dziennikarstwo śledcze Źródła i metody pracy Reklama Techniki perswazji i manipulacji Język reklamy Człowiek w reklamie Reklama na tle pozostałych narzędzi marketingu Warsztat rzecznika prasowego Publicystyka Język literacki a publicystyczny Polemika, komentarz Warsztaty dziennikarskie z udziałem profesjonalnych dziennikarzy telewizyjnych - potrafi rozpoznać dziennikarskie gatunki telewizyjne - zna technologię programu telewizyjnego - posługuje się terminologią telewizyjną ( klatka, ujęcie, plan, najazd, itp.) - wie na czym polega dziennikarstwo śledcze oraz zna źródła i metody pracy - zna techniki perswazji w reklamie - wie czym jest manipulacja językowa i potrafi ją rozpoznać - potrafi wyodrębnić rodzaje sloganów oraz podać ich funkcje - rozumie psychologiczny aspekt reklam - zna technikę reklamy radiowej, telewizyjnej oraz prasowej - zna specyfikę pracy rzecznika prasowego - rozumie istotę publicystyki - umie gromadzić argumenty, dyskutować, komentować 8
DZIENNIKARSTWO RADIOWE I INTERNETOWE Specyfika radiowych gatunków dziennikarskich Praca dziennikarza radiowego Technologia programu radiowego Internet w pracy dziennikarza Protokół dyplomatyczny a praca dziennikarza Warsztaty dziennikarskie z udziałem profesjonalnych dziennikarzy radiowych - zna specyfikę radiowych gatunków dziennikarskich oraz wie na czym polega praca dziennikarza radiowego - potrafi wykorzystać proste programy edytorskie do redagowania gazetki szkolnej - wykorzystuje Internet jako jedno ze źródeł informacji - zna podstawowe zasady protokołu dyplomatycznego niezbędne w pracy dziennikarza, ale przydatne równieŝ na co dzień ( protokół na konferencji na przyjęciach dyplomatycznych, słuŝbowych, towarzyskich, korespondencja ) Pod hasłem warsztaty dziennikarskie rozumieć naleŝy wizyty w lokalnych rozgłośniach radiowych i telewizyjnych bądź spotkanie na terenie szkoły z profesjonalnymi dziennikarzami. EWALUACJA PROGRAMU Na koniec roku szkolnego przeprowadzona zostanie ankieta ewaluacyjna, która dostarczy informacji o celowości realizowania programu, potrzebie kontynuacji, modyfikacji lub przerwania. BIBLIOGRAFIA Z. Bauera, E. Chudziński, Dziennikarstwo i świat mediów, UNIVERSITAS, Kraków 2004 r. W. Budzyński, Reklama. Techniki skutecznej perswazji, POLTEXT, Warszawa 1999 r. A. Benedykt, Reklama jako proces komunikacji, ASTRUM, Wrocław 2005 r. S. Bortnowski, Warsztaty dziennikarskie, STENTOR, Warszawa 2003 r. C. Ikonowicz, J. W. Piekarski, Protokół dyplomatyczny i dobre obyczaje, Szkoła Główna Handlowa w Warszawie, Warszawa 2005 r. 9