Swieta Bozego Narodzenia Polacy najchetniej spedzaja wigilie w gronie rodzinnym - prawie trzy czwarte badanych bedzie obchodzilo ten wieczór u siebie w domu, w gronie najblizszej rodziny, zas niecala jedna piata zasiadzie do stolu wigilijnego z rodzina, z która nie mieszka. Powszechnymi zwyczajami przestrzeganymi prawie przez wszystkich jest dzielenie sie oplatkiem, ubieranie choinki i przygotowywanie tradycyjnych potraw wigilijnych Prawie dwie trzecie Polaków bedzie mialo choinke sztuczna, o polowe mniej osób planuje kupic choinke naturalna. W tym roku - tak jak i w poprzednim - najczesciej Polacy zamierzaja wydac na prezenty gwiazdkowe od 10 do 100 zlotych. Najwiecej osób planuje przeznaczyc na upominki kwote od 50 do 100 zlotych. Trzy czwarte Polaków wie, jak spedzi Sylwestra: najwiecej osób, bo prawie polowa w ten wieczór bedzie ogladac telewizje lub sluchac radia. Warszawa, grudzien, 1997 rok OBOP Sp. z o.o., ul. Dereniowa 11, 02-776 Warszawa, tel. (0-22) 644 99 73, 648 20 44-46, fax 644 99 47, obop@obop.com.pl, www.obop.com.pl
Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowan zamieszczanych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania zródla. Wkrótce rozpoczna sie Swieta Bozego Narodzenia. Zasiadziemy wokól wigilijnego stolu, bedziemy dzielic sie oplatkiem, skladac sobie wzajemnie zyczenia i obdarowywac prezentami. Jak Polacy beda obchodzic tegoroczne swieta, gdzie spedza Wigilie, a gdzie Nowy Rok, jaka choinke beda mieli w domu, ile pieniedzy wydadza na prezenty gwiazdkowe? Jak wynika z grudniowego sondazu 1, trzy czwarte Polaków bedzie obchodzilo Wigilie u siebie w domu, w gronie najblizszej rodziny. Prawie jedna piata badanych zasiadzie do stolu wigilijnego u rodziny, z która nie mieszka. Porównujac poprzednie lata mozna zauwazyc, ze Polacy najchetniej spedzaja Wigilie w gronie rodzinnym, z tym ze w odróznieniu od 1996 roku obecnie wiecej osób spedzi czas z czlonkami rodziny, z którymi na co dzien nie mieszka, zmniejszy sie natomiast odsetek osób, którym w kolacji wigilijnej beda towarzyszyc tylko domownicy. Gdzie bedzie Pan(i) obchodzil(a) Wigilie? u siebie w domu, w gronie najblizszej rodziny 80 78 82 74 u rodziny, z która nie mieszkam 13 14 11 17 u siebie w domu, ale takze z zaproszonymi goscmi 1-4 3 u siebie w domu - sam 2 2 1 3 u przyjaciól i znajomych - - - 1 w pracy 4 4 1 - jeszcze nie wiem - 2 1 2 W waskim gronie rodzinnym osób wspólnie mieszkajacych spedza Wigilie przede wszystkim najmlodsi respondenci - ponizej dwudziestego roku zycia, osoby z 1 Sondaz Osrodka Opinii Publicznej z 6-9 grudnia 1997 roku. Zbadano 1053 losowo dobranych osób od 16 roku zycia. Dopuszczalny blad dla tej wielkosci próby nie przekracza +/-3%, przy wiarygodnosci oszacowania równej 95%. 2
wyksztalceniem zasadniczym zawodowym. Mieszkancy wsi czesciej niz mieszkancy srednich i duzych miast spedza Gwiazdke wraz z domownikami. U rodziny, z która nie mieszkaja razem, spedza wigilie Swiat Bozego Narodzenia czesciej osoby z wyksztalceniem wyzszym i srednim niz z zasadniczym zawodowym. W im wiekszej miejscowosci mieszkaja respondenci, tym czesciej deklaruja spedzenie Wigilii w gronie rodzinnym, ale poza domem. Zwyczaje swiateczne najczesciej przestrzegane przez Polaków Tak jak i w poprzednich latach powszechnym zwyczajem jest dzielenie sie oplatkiem, posiadanie choinki i przygotowywanie tradycyjnych potraw wigilijnych. Obecnie dziewiec na dziesiec osób przestrzega scislego postu w Wigilie oraz obdarowuje najblizszych prezentami. Trzy czwarte Polaków deklaruje, ze pójdzie na Pasterke. Wspólne spiewanie koled zapowiada takze 74% ankietowanych. Najmniej rozpowszechniony - choc przestrzegany przez ponad polowe badanych - jest zwyczaj podkladania sianka pod obrus. W stosunku do roku ubieglego w zasadzie nie zmienil sie odsetek osób kultywujacych tradycyjne zwyczaje swiateczne. Minimalnie jedynie zmalala liczba osób uczestniczacych w Pasterce oraz kladacych sianko pod obrusem. Który z wymienionych zwyczajów zwiazanych ze swietami Bozego Narodzenia przestrzega sie w Pana(i) rodzinie? 1994 1996 1997 dzielenie sie oplatkiem 99 99 99 choinka 98 98 98 tradycyjne potrawy wigilijne 97 97 97 scisly post w Wigilie 92 91 90 prezenty 86 90 89 pójscie na Pasterke 79 81 76 wspólne spiewanie koled 77 77 74 sianko pod obrusem 56 56 52 3
Jednym z powszechnie przestrzeganych zwyczajów bozonarodzeniowych jest posiadanie choinki. Prawie dwie trzecie Polaków bedzie mialo choinke sztuczna, o polowe mniej planuje kupic choinke naturalna. W stosunku do 1996 roku zmniejszyl sie minimalnie odsetek osób, w których domach pojawi sie naturalna choinka, zwiekszyl natomiast odsetek osób, które w ogóle nie beda ubierac swiatecznego drzewka. Jaka choinka bedzie u Pana(i) w domu? 1996 1997 choinka sztuczna 65 64 choinka naturalna 30 26 jeszcze nie wiem 3 5 nie bede miec wcale choinki 2 5 Choinke sztuczna udekoruja czesciej niz inni mieszkancy malych i srednich miast oraz osoby z wyksztalceniem zasadniczym zawodowym. Ozdobia mieszkanie choinka naturalna przede wszystkim osoby ponizej dwudziestego roku zycia oraz miedzy trzydziestym a czterdziestym rokiem zycia. Stosunkowo czesto decyduja sie na nia osoby zamieszkale na wsi, a takze respondenci z wyksztalceniem wyzszym. Prezenty gwiazdkowe Od zeszlego roku nie zmienil sie odsetek osób, które zamierzaja obdarowac najblizszych prezentami gwiazdkowymi. Czy zamierza Pan(i) kupic najblizszym gwiazdkowe prezenty? tak 69 71 78 77 nie 26 27 18 17 nie wiem 5 2 4 6 4
Zamierzaja obdarowac najblizszych prezentami prawie wszyscy badani z wyzszym wyksztalceniem, a takze prywatni przedsiebiorcy, kierownicy, specjalisci oraz pracownicy szeregowi. Na gotowosc podarowania bliskim prezentu wplywa miejsce zamieszkania oraz sytuacja materialna respondenta. Im ktos mieszka w wiekszej miejscowosci i im lepiej ocenia wlasna sytuacje materialna, tym czesciej deklaruje zamiar ofiarowania podarunku. Kwota pieniedzy przeznaczana na prezenty W tym roku - tak jak i w poprzednim - najczesciej Polacy zamierzaja wydac na prezenty gwiazdkowe od 10 do 100 zlotych. Najwiecej osób planuje przeznaczyc na upominki kwote od 50 do 100 zlotych. Kwote powyzej 100 do 200 zl wyda jedna piata badanych, wiecej niz 200 zl - 13%. Sume 10 zl lub mniej przeznaczy na prezenty tylko 3% respondentów. Na przestrzeni ostatnich trzech lat zmniejsza sie liczba osób, które przeznaczaja na prezenty do 50 zl, a zwieksza liczba osób, które wydaja na prezenty od 100 do 500 zl. Jaka sume pieniedzy zamierza Pan(i) przeznaczyc na ten cel? do 10 nowych zlotych 15 10 7 3 powyzej 10 nowych zl do 50 nowych zl 44 37 32 27 powyzej 50 nowych zl do 100 nowych zl 20 27 29 29 powyzej 100 nowych zl do 200 nowych zl 11 17 18 20 powyzej 200 nowych zl do 500 nowych zl 3 6 7 11 powyzej 500 nowych zl - 1 2 2 trudno powiedziec 7 2 5 8 Ponad polowa (56%) respondentów uwaza, ze wyda na prezenty gwiazdkowe podobna sume pieniedzy jak w zeszlym roku. Prawie jedna czwarta osób (24%) sadzi, ze w tym roku wyda wiecej, a jedna szósta (18%) - ze mniej. 5
W porównaniu do roku 1996 nie zmienily sie przewidywania Polaków dotyczace wysokosci wydatków na prezenty gwiazdkowe. Czy w tym roku przeznaczy Pan(i) na zakup prezentów gwiazdkowych: wieksza sume pieniedzy niz w zeszlym roku 23 28 23 24 podobna sume pieniedzy jak w zeszlym roku 48 54 58 56 mniejsza sume pieniedzy niz w zeszlym roku 25 17 17 18 trudno powiedziec 4 1 2 2 Podobna sume pieniedzy do tej z zeszlego roku wydadza na prezenty glównie ludzie starsi - powyzej piecdziesiatego roku zycia. Wieksza sume pieniedzy niz w zeszlym roku przeznacza na prezenty przede wszystkim ludzie mlodzi - ponizej dwudziestego roku zycia oraz osoby okreslajace swoja sytuacje materialna jako dobra. Im respondenci gorzej oceniaja swoja sytuacje materialna, tym czesciej zamierzaja w tym roku wydac na prezenty mniej pieniedzy niz w zeszlym. Sylwestrowe plany Polaków Trzy czwarte Polaków ma zaplanowany sposób spedzenia Sylwestra: Najwiecej osób, bo prawie polowa bedzie w ten wieczór ogladala telewizje lub sluchala radia, z tego ponad dwie piate (43%) zostanie u siebie w domu, z kilkoma najblizszymi osobami. Natomiast 5 % badanych obejrzy sylwestrowy program telewizyjny u kogos z rodziny lub znajomych. Uczcic nowy rok tancami na prywatce lub na balu zamierza co 8 badany (13 %). Samotnie spedzi te noc 8% respondentów. Tylko 2% Polaków nie bedzie swiecilo Nowego Roku. 6
A jak bedzie Pan(i) w tym roku spedzac Sylwestra? u siebie w domu z kilkoma najblizszymi osobami ogladajac telewizje 43 u siebie w domu, sam, ogladajac telewizje czy sluchajac radia 8 u kogos z rodziny, znajomych, z kilkoma osobami ogladajac telewizje 5 nie bede obchodzic Sylwestra 4 wybieramy sie na prywatke, przyjecie, bal do znajomych, rodziny 6 wybieramy sie na bal do lokalu, restauracji 4 urzadzamy u siebie w domu prywatke, przyjecie, bal dla przyjaciól, znajomych, 3 inaczej 4 jeszcze nie wiem 25 U siebie w domu, z kilkoma najblizszymi osobami ogladajac telewizje spedza Sylwestra przede wszystkim osoby powyzej czterdziestego roku zycia oraz ci, którzy okreslaja swoja sytuacje finansowa jako zla. Im respondenci sa gorzej wyksztalceni, tym czesciej zamierzaja w ten sposób witac Nowy Rok. Jeszcze sie nie zdecydowali, jak spedza Sylwestra glównie ludzie mlodzi - ponizej czterdziestego roku zycia. Czesciej ludzie wyksztalceni niz nie wyksztalceni nie podjeli dotychczas decyzji. 7