Powszechnosc przesadów w naszym spoleczenstwie

Transkrypt

1 Powszechnosc przesadów w naszym spoleczenstwie Warszawa, wrzesien 1999 Wsród niekonwencjonalnych sposobów poznawania przyszlosci lub odwracania zlego losu najbardziej popularne to: sny - trzy piate (60%) Polaków uwaza, ze w snach moga byc zawarte przestrogi, znaki; wiara, ze niektóre zdarzenia moga przynosic szczescie lub przynosic pecha - zarówno o szczesciu, jak i o pechu sadzi tak po dwie piate badanych (42%); czytanie horoskopów - praktykuje to ponad polowa badanych (52%), z tym ze wierzy w nie tylko co siódma osoba (15%); korzystanie z porad wrózki - stosowane przez prawie co siódmego respondenta (14%), z czego dwie piate (42%) ma poczucie, ze przepowiednie sie spelnily.

2 Cytowanie, publiczne odtwarzanie oraz wykorzystanie w innej formie danych, informacji i opracowan zamieszczanych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania zródla. Czy jestesmy przesadni? Prawie kazdy z nas zapewne choc raz zapragnal poznac co czeka go w przyszlosci - tej dalszej lub tej najblizszej. Chec zapanowania nad wlasnym losem - szczególnie, gdy racjonalne metody nie skutkuja - sprawia, ze udajemy sie do wrózek, czytamy horoskopy, studiujemy nasze sny lub staramy sie na wlasne potrzeby wypracowac jakies sposoby, które pozwola pomóc szczesciu lub zapobiec nieszczesciu. W jakim stopniu te magiczne dzialania rozpowszechnione sa w naszym spoleczenstwie? Dzieki sondazowi przeprowadzonemu przez OBOP 1 mozemy postarac sie odpowiedziec na to pytanie. Oznaki szczescia i pecha Zapytalismy badanych, czy wierza, ze niektóre zdarzenia przynosza pecha, a niektóre - szczescie. Dwie piate (42%) Polaków uwaza, ze na podstawie róznych oznak mozna sie spodziewac, ze zdarzy nam sie nieszczescie, i tyle samo osób sadzi, ze sa zdarzenia, które wróza pomyslnosc: Czy wierzy Pan(i) w to, ze niektóre zdarzenia, zjawiska, rzeczy moga przynosic pecha, niepowodzenie czy tez nieszczescie? Czy wierzy Pan(i) w to, ze niektóre zdarzenia, zjawiska, rzeczy moga przynosic powodzenie, szczescie? zdecydowanie tak 11% 11% raczej tak 31% 31% raczej nie 29% 29% zdecydowanie nie 24% 22% trudno powiedziec 5% 7%

3 Zapytalismy respondentów, co im przynosi pecha, a co przynosi szczescie? Tak sformulowane pytanie pozwala dowiedziec sie, jakie przesady sa najbardziej popularne w naszym spoleczenstwie oraz czy respondenci maja swoje osobiste sposoby poznania losu i na niego wplywania czy tez jego odwracania poprzez rózne magiczne dzialania, maskotki, talizmany. Oznaki pecha Co siódma osoba - 15% badanych - nie wierzy w przesady. Prawie trzy piate badanych (59%) nie wie, co przynosi pecha, choc nie neguje samego faktu, ze niektóre zdarzenia moga byc jego oznaka, moga byc zapowiedzia nieszczescie. Tylko nieliczni - co dwudziesta piata osoba (4%) wymienila konkretne wydarzenia z realnego zycia, które, mimo iz nie zwiazane z przesadami, oznaczaja nieszczescie. Do takich zjawisk zliczono niezgode, nienawisc, smierc bliskich, brak pieniedzy. Natomiast pozostali (22%) wymieniali bardzo rózne zdarzenia, które - ich zdaniem - moga zapowiadac niepowodzenie. Najwiecej osób obawia sie spotkania z czarnym kotem: przebiegniecie przez niego drogi przynosi pecha zdaniem az co dziesiatej osoby. Niepokój budza takze sny. Wazna jest zarówno ich atmosfera ( przykry sen, zly sen ), jak i symbolika. Szczególne obawy wzbudza przysnienie sie dziecka, kogos zmarlego lub po prostu przedmiotów, które - zdaniem badanych - oznaczaja nieszczescie, np. miesa, brudnej wody. Kolejnym symbolem pecha dla czesci badanych sa cyfry, a specjalnie liczba 13. Szczególne zagrozenie powoduje 13-ka w polaczeniu z dniem tygodnia, jakim jest piatek. Obawy respondentów budza takze cyfry 7 i 8. Niektórzy Polacy niechetnie wracaja do domu po zapomniana rzecz, gdyz to takze, w ich przekonaniu, moze przyniesc nieszczescie. Oznaki szczescia 1 Badanie przeprowadzone przez OBOP w dniach lipca 1999 roku na reprezentatywnej losowej próbie mieszkanców Polski powyzej 15 roku zycia. Zrealizowano 902 wywiady. Maksymalny blad statystyczny wynosi +/- 3% przy wiarygodnosci oszacowania równej 95%. 3

4 Co siódma osoba - 14% badanych - nie wierzy w przesady, w zadne magiczne dzialania zapewniajace szczescie. Trzy piate badanych (61%) nie wie, co przynosi szczescie, choc - tak jak w przypadku pecha - nie neguje samego faktu. Co czternasta osoba (7%) wymienila konkretne wydarzenia z realnego zycia, które, mimo iz nie zwiazane z przesadami, oznaczaja szczescie. Do takich zjawisk zaliczono rodzine, zdrowie, kontakt z przyroda i inne. 3% stwierdzilo zas, ze szczescie przynosza im pozytywne uczucia: zgoda, milosc, uczciwosc, wiara. Natomiast pozostali (15%) wymieniali bardzo rózne zdarzenia mogace - ich zdaniem - przyczynic sie do szczescia. Najwiecej osób cieszy sie ze spotkania kominiarza, gdyz zdaniem co dwudziestej osoby spotkanie takie pozwala spodziewac sie, ze zdarzy sie cos dobrego. Aby zapewnic sobie szczescie, warto takze, wedlug niektórych, nosic przy sobie talizmany. Moc magiczna moga miec bardzo rózne przedmioty. Stosunkowo czesto te wlasciwosc respondenci przypisuja kamieniom, wisiorkom, maskotkom, a w szczególnosci slonikowi. Specjalne znaczenie przypisywane jest cyfrom. Liczba 13, której czesc respondentów przypisywala przynoszenie pecha, przez inna grupe zostala uznana za szczesliwa, podobnie jak 18-ka, 12-ka i 10-ka. Powodzenia mozna sie takze spodziewac, jesli sie znajdzie pieniadze lub gdy sie spotka zakonnice. Takze i niektóre sny (o zieleni, o zlodziejach) wróza, ze zdarzy sie cos dobrego. Korzystanie z porad wrózki Do korzystania z porad wrózki lub jasnowidza przyznalo sie 14% badanych. Sposród osób, które radzily sie wrózek, dwie piate (42%) ma poczucie, ze przepowiednie sie sprawdzily, w tym 13% twierdzilo, ze spelnily sie one w bardzo duzym stopniu, zas 29% - ze w duzym. Jesli tak, to czy te przepowiednie spelnily sie, czy nie? n=128 w bardzo duzym stopniu 13% w duzym stopniu 29% 4

5 Czytanie horoskopów w malym stopniu 15% w bardzo malym stopniu lub wcale 39% trudno powiedziec 4% Ponad polowa (52%) respondentów przyznaje, ze czasami lub nawet czesto czyta horoskopy, w ogóle zas ich nie czytuje - prawie jedna trzecia (30%). Niecala jedna piata (18%) robi to bardzo rzadko. Czy czyta Pan(i) horoskopy? czesto 15% czasami 37% bardzo rzadko 18% wcale 30% Czytanie horoskopów dla wiekszosci Polaków jest po prostu zabawa. Mimo iz czytuje je stosunkowo duzo osób, tylko nieliczni (14%) w nie wierza. A czy wierzy Pan(i) w to, co mówia horoskopy? tak 1% raczej tak 13% raczej nie 30% nie 52% trudno powiedziec 4% Wiara w sny Trzy piate (60%) Polaków uwaza, ze w snach moga byc zawarte przestrogi, przeciwnego zdania jest ponad jedna trzecia (35%) badanych, z czego wiekszosc (ponad jedna piata badanych - 22%) w ogóle nie wierzy w sny. Czy uwaza Pan(i), ze w snach moga byc zawarte przestrogi, znaki? tak 29% raczej tak 31% raczej nie 13% nie 22% trudno powiedziec 5% 5

6 Interpretacja snów zajmuja sie czesciej niz inni kobiety oraz osoby oceniajace swoja sytuacje materialna jako bardzo zla. Popularnosc niekonwencjonalnych sposobów poznawania przyszlosci Najbardziej popularnym sposobem jest opieranie sie na snach: Trzy piate (60%) Polaków uwaza, ze w snach moga byc zawarte przestrogi, znaki. Dwie piate wierzy, ze niektóre zdarzenia moga przynosic szczescie (42%) i tyle samo osób sadzi, ze moga przynosic pecha (42%). Co siódma osoba (14%) wierzy w czytane horoskopy. I co siódma osoba (14%) korzystala choc raz z porady wrózki. Niewiele osób wolnych jest od wiary w jakiekolwiek przesady, ale tez i niewielu Polaków stosuje jednoczesnie wszelkie magiczne sposoby na odmienienie swego losu: Ponad jedna czwarta (26%) badanych nie stosuje zadnego z przedstawionych niekonwencjonalnych sposobów poznawania przyszlosci lub na nia wplywania. Jedna czwarta (25%) stara sie przewidziec swój los stosujac jeden z wymienionych sposobów. Ponad jedna trzecia (35%) - stosuje dwie lub trzy przedstawiane tu metody. Co dziewiata osoba (11%) - korzysta az z czterech sposobów. Tylko nieliczni (3%) zabezpieczaja swoja przyszlosc korzystajac ze wszelkich dostepnych im metod. Jedna piata osób (19%) twierdzi, ze wrózby, przepowiednie, sny lub inne znaki mialy wplyw na ich postepowanie. Czy zdarzylo sie Panu(i) odlozyc jakas decyzje, zmienic swoje postepowanie pod wplywem wrózby, przepowiedni, snów lub innych znaków? tak, czesto 2% tak, czasami 17% nie 78% trudno powiedziec 3% 6

7 Odsetek osób podatnych na zmiane swojego postepowania pod wplywem róznych tajemnych oznak jest podobny, niezaleznie od tego, czy powodem modyfikacji zachowania byly oznaki symbolizujace szczescie, pecha, przeczytany horoskop, rada wrózki czy tez wysniony sen. Najczesciej swoje decyzje zmieniaja ci respondenci, którzy wierza w przeczytane horoskopy: Czesto lub czasem zmienia swoje postepowanie: 40% osób wierzacych w to, co mówia horoskopy, 37% osób korzystajacych z porad wrózki, 30% wierzacych ze niektóre zjawiska przynosza szczescie, 29% wierzacych, ze niektóre zjawiska przynosza pecha, 28% uwazajacych, ze w snach zawarte sa przestrogi, znaki. Podsumowujac: W naszym spoleczenstwie przesady sa dosc powszechne - ulega im okolo trzech czwartych Polaków. Przesady te sa bardzo róznorodne - nie mozna wskazac zadnego zabobonu jako powszechnie stosowanej przez badanych magicznej techniki wplywania na swój los lub jego poznania. Przesadom czesciej ulegaja kobiety niz mezczyzni oraz glównie ludzie mlodzi. 7