POLACY O NATO I BEZPIECZENSTWIE KRAJU

Transkrypt

1 POLACY O NATO I BEZPIECZENSTWIE KRAJU Ponad trzy piate Polaków (63%) twierdzi, ze jest za czlonkostwem Polski w NATO, przeciwny przystapieniu naszego kraju do Paktu Atlantyckiego jest tylko co dziesiaty ankietowany (9%), a co piaty (22%) mówi, ze jest mu to obojetne. Zdecydowana wiekszosc naszego spoleczenstwa - dwie trzecie (67%) - uwaza, ze, uwzgledniwszy sytuacje miedzynarodowa i uklad sil na swiecie, Polska moze miec w najblizszym czasie (np. 10 lat) poczucie bezpieczenstwa. Przeciwnego zdania jest co czwarty Polak (26%), a co czternasty (7%) nie ma na ten temat opinii. Prawie polowa Polaków (46%) uwaza, ze zagrozeniem dla Polski w ciagu najblizszych lat moze byc niestabilna sytuacja spoleczno-polityczna w kraju (np. strajki i niezadowolenie spoleczne). Ponad jedna trzecia naszego spoleczenstwa (37%) obawia sie zagrozenia ze strony grup przestepczych dzialajacych na terenie Polski. Stosunkowo najmniej Polaków - jedna dziesiata (11%) - sadzi, iz zródlem zagrozenia moze byc uklad sil i sytuacja polityczna na swiecie. Warszawa, luty 1999 rok OBOP Sp. z o.o., ul. Dereniowa 11, Warszawa, tel. (0-22) , , fax , obop@obop.com.pl,

2 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Polacy o NATO i bezpieczenstwie kraju Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystanie w innej formie danych, informacji i opracowan zamieszczanych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania zródla. 12 marca 1999 roku Polska stanie sie czlonkiem Sojuszu Pólnocnoatlantyckiego. W sondazu przeprowadzonym na poczatku lutego, miesiac przed tym wydarzeniem, Osrodek Badania Opinii Publicznej 1 zapytal Polaków o to, czy popieraja przystapienie Polski do NATO, jak oceniaja poziom bezpieczenstwa naszego kraju i gdzie upatruja ewentualnych zagrozen. POPARCIE DLA PRZYSTAPIENIA POLSKI DO NATO Ponad trzy piate Polaków (63%) twierdzi, ze jest za czlonkostwem Polski w NATO, przeciwny przystapieniu naszego kraju do Paktu Atlantyckiego jest tylko co dziesiaty Polak (9%), a co piaty (22%) mówi, ze jest mu to obojetne. Czy, ogólnie biorac, jest Pan(i) za czy przeciw naszemu czlonkostwu w NATO? jestem za czlonkostwem Polski w NATO 63% jest mi to obojetne 22% jestem przeciw 9% trudno mi powiedziec 6% We wszystkich grupach spoleczno-demograficznych wiekszosc stanowily osoby, które deklarowaly poparcie dla przystapienia Polski do NATO. Aprobata czlonkostwa naszego kraju w Pakcie Atlantyckim w istotny sposób zwiazana jest z poziomem wyksztalcenia, ocena wlasnej sytuacji materialnej i miejscem zamieszkania. Im wyzszy poziom wyksztalcenia, tym wiecej osób, które sa za przystapieniem Polski do NATO (od 52% wsród osób z wyksztalceniem podstawowym do 82% w grupie tych, którzy maja wyksztalcenie wyzsze). 1 Badanie przeprowadzono w dniach r. na reprezentatywnej losowej próbie mieszkanców Polski powyzej 15 roku zycia. Zrealizowano 1068 wywiadów. Maksymalny blad statystyczny wynosi +/-3% przy wiarygodnosci oszacowania równej 95%. 2

3 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Polacy o NATO i bezpieczenstwie kraju Poparcie dla przystapienia Polski do atlantyckich struktur obronnych jest tez tym wieksze im lepsza ocena wlasnej sytuacji materialnej (od 54% wsród osób, którym powodzi sie zle do 74% wsród tych, którzy oceniaja swoja sytuacje materialna jako dobra). Im wieksze miejsce zamieszkania, tym wiecej osób, które sa za przystapieniem Polski do NATO (od 53% wsród mieszkanców wsi do 70% wsród mieszkanców srednich i duzych miast). Za czlonkostwem Polski w NATO sa tez czesciej potencjalni wyborcy Unii Wolnosci (89%) niz elektorat AWS (75%) czy SLD (63%). Czesciej, ponadto, zwolennikami czlonkostwa Polski w NATO sa osoby, których zdaniem kierunek zachodzacych w kraju przemian jest dobry (78%) niz ci, w przekonaniu których sprawy ida w zlym kierunku (55%), mezczyzni (70%) niz kobiety (55%), osoby mlode (71% wsród respondentów w wieku lat i 69% - w wieku lat) niz pozostali (w najmniejszym stopniu przystapienie naszego kraju do NATO popieraja najstarsi, powyzej 60 roku zycia - 50%). BEZPIECZENSTWO POLSKI Zdecydowana wiekszosc naszego spoleczenstwa - dwie trzecie (67%) - uwaza, ze, uwzgledniwszy sytuacje miedzynarodowa i uklad sil na swiecie, Polska moze miec w najblizszym czasie (np. 10 lat) poczucie bezpieczenstwa. Przeciwnego zdania, ze Polska powinna sie obawiac jakiegos lub jakichs panstw jest co czwarty Polak (26%), a co czternasty (7%) nie ma na ten temat sprecyzowanej opinii. W porównaniu do wczesniejszych sondazy na ten temat nieznacznie wiecej (o 6 punktów procentowych) jest obecnie osób, których zdaniem Polska moze miec poczucie bezpieczenstwa, mniej jest osób, które nie maja na ten temat zdania, na tym samym poziomie utrzymuje sie natomiast udzial osób, które dostrzegaja zagrozenie. Czy, biorac pod uwage sytuacje miedzynarodowa i uklad sil na swiecie, Polska 3

4 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Polacy o NATO i bezpieczenstwie kraju moze miec w ciagu najblizszych np. 10 lat poczucie bezpieczenstwa, czy tez powinna obawiac sie jakiegos lub jakichs panstw? VI.1997 III.1998 II.1999 zdecydowanie moze miec poczucie bezpieczenstwa 14% 61% 17% 61% 16% 67% raczej moze miec poczucie bezpieczenstwa 47% 44% 51% raczej powinna sie obawiac 25% 28% 26% 28% 23% 26% zdecydowanie powinna sie obawiac 3% 2% 3% trudno powiedziec 11% 11% 7% Przekonaniu o bezpieczenstwie naszego kraju sprzyja poziom wyksztalcenia - im jest on wyzszy, tym wiecej osób sadzi, ze Polska moze miec poczucie bezpieczenstwa (od 59% wsród respondentów z wyksztalceniem podstawowym do 75% wsród ankietowanych z wyksztalceniem wyzszym). Ponadto, poglad taki jest tym czestszy, im lepsza ocena wlasnej sytuacji materialnej - od 58% wsród osób, które nie sa z niej zadowolone do 86% wsród tych, którym powodzi sie dobrze. O tym, ze Polsce w najblizszych latach nie zagrazaja inne panstwa, relatywnie najczesciej przekonani sa potencjalni wyborcy Unii Wolnosci (85%), a rzadziej osoby deklarujace gotowosc poparcia w wyborach parlamentarnych SLD (71%) czy AWS (68%). Opinie o bezpieczenstwie Polski stosunkowo najczesciej wyrazaja ponadto osoby o pogladach centrolewicowych (79%) oraz ci badani, których zdaniem sprawy w Polsce ida w dobrym kierunku (79%). Osoby, które popieraja czlonkostwo Polski w NATO, w 80% uwazaja, ze Polska moze miec w najblizszych latach poczucie bezpieczenstwa, natomiast respondenci, którzy przeciwni sa przystapieniu naszego kraju do Sojuszu Pólnocnoatlantyckiego, w wiekszosci (62%) obawiaja sie zagrozen. ZRÓDLA ZAGROZENIA DLA POLSKI 4

5 Osrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o. Polacy o NATO i bezpieczenstwie kraju Prawie polowa Polaków (46%) uwaza, ze zagrozeniem dla Polski w ciagu najblizszych lat moze byc niestabilna sytuacja spoleczno-polityczna w kraju (np. strajki i niezadowolenie spoleczne). Ponad jedna trzecia naszego spoleczenstwa (37%) obawia sie zagrozenia ze strony grup przestepczych dzialajacych na terenie Polski. Stosunkowo najmniej Polaków - jedna dziesiata (11%) - sadzi, iz zródlem zagrozenia moze byc uklad sil i sytuacja polityczna na swiecie. Jak Pan(i) sadzi co moze byc dla Polski wiekszym zagrozeniem w ciagu najblizszych np. 10 lat? III.1998 II.1999 uklad sil i sytuacja polityczna na swiecie 14% 11% niestabilna sytuacja polityczna i spoleczna w kraju, np. niezadowolenie spoleczne, strajki, zamieszki, itp. dzialalnosc grup przestepczych - takze miedzynarodowych - dzialajacych na terenie naszego kraju 37% 46% 51% 37% trudno powiedziec 8% 6% Pierwszy raz pytanie o zródla zagrozenia dla Polski OBOP zadal Polakom rok temu. W porównaniu do wyników tamtego sondazu obecnie wiecej (o 9 punktów procentowych) jest osób, których zdaniem zagrozeniem dla Polski jest niestabilna sytuacja wewnetrzna, mniej (o 14 punktów procentowych) jest natomiast tych, w przekonaniu których nalezy obawiac sie dzialan zorganizowanej przestepczosci. Na zmiane opinii o zródlach zagrozenia dla naszego kraju mialy zapewne wplyw ostatnie wydarzenia, zwlaszcza protesty i strajki róznych grup zawodowych: rolników (sondaz prowadzono w czasie trwania negocjacji protestujacych z rzadem), lekarzy, pielegniarek i górników, a takze dezorganizacja spowodowana wprowadzeniem reform spolecznych. 5

6

7

8