Psychologia inwestowania Twój klucz do sukcesu 04.11.2015 r, Warszawa
Klaudia Morawska Absolwentka Uniwersytetu Warszawskiego. Z rynkami finansowymi związana od 2011 roku. Specjalizuje się w analizie mechanizmów psychologicznych mających wpływ na proces inwestowania. Pracownik Domu Maklerskiego mbanku od 2014 roku. Na co dzień odpowiedzialna za wsparcie Klientów oraz prowadzenie szkoleń. Do głównych zainteresowań należy badanie rozwoju polskiego złotego na rynku Forex.. Psychologia 2
Czynniki sukcesu
Dlaczego niewielu inwestorów odnosi sukces na rynku? Inwestowanie wymaga dużego wysiłku, konsekwencji i systematyczności w działaniu; Ludzie oczekują łatwego sukcesu, bez większego wysiłku w krótkim czasie; Nie wyciągane są wnioski z popełnionych błędów; Uleganie emocjom. Psychologia 4
Co jest niezbędne aby rozpocząć inwestowanie? Wiedza analiza techniczna i fundamentalna; Należy określić oczekiwania; jakich zysków oczekujemy i jakie straty możemy zaakceptować; Analiza własnych możliwości: ile czasu możemy poświęcić, jakie są nasze zdolności informatyczne, matematyczne; Konfrontacja oczekiwań z możliwościami w celu stworzenia systemu. Psychologia 5
Cel Oczekiwania Wynik 1. Oczekiwania są często pochodną celów jakie sobie wyznaczamy 2. Pamiętaj aby cele były zbieżne z możliwościami a tym samym i oczekiwania staną się racjonalne Oczekiwania dot. Rynku stopy zwrotu, trafności w podejmowaniu decyzji Dysproporcja pomiędzy oczekiwaniami a wynikami rodzi Stres i negatywne emocje, chęć odegrania się Wynik z transakcji/ rezultaty pracy Psychologia 6
Odpowiedzialność za transakcje, wyciąganie wniosków Konsekwencja w działaniu Zarządzanie ryzkiem i psychologia na rynku Forex oraz CFD Opracowanie własnej strategii/ metody działania Kontrola otwartych transakcji podjętych decyzji Psychologia 7
Wiedzą Pieniędzmi Powinniśmy sprawdzić czy dysponujemy: Czasem Umiejętnościami Wiarą we własne możliwości Skonkretyzowany cel powinien być prosty do zrozumienia, oraz jednoznaczny w interpretacji. Mierzalny należy określić konkretne, a najlepiej sparametryzowane warunki, że nasz zdefiniowany cel został w pełni osiągnięty, np. 70% zyskownych transakcji; Osiągalny realistyczne, możliwe do osiągnięcia, powinniśmy sprawdzić, czy dysponujemy wszystkimi zasobami do osiągnięcia celu; Realny powinien być istotny, finalny efekt musi być mieć sens i czemuś służyć; Określony w czasie - należy dokładnie określić horyzont czasu w którym zamierzamy zrealizować nasze cele; Psychologia 8
Zasady, tworzenie checklisty Zestaw reguł obejmujący poszczególne elementy procesu inwestycyjnego powstałe na bazie wiedzy i doświadczeń. Ich przestrzeganie zwielokrotnia prawdopodobieństwo sukcesu dzięki posiadaniu kontroli i okiełznaniu emocji. Najtrudniejszym aspektem inwestowania jest: Pozostanie przy swojej oryginalnej filozofii inwestycyjnej zmechanizowanie procesu decyzji Aby móc dokonać zmian w strategii to należy wykonać serię zagrań (ok. 20szt) zgodnie z zasadami i po ich ocenie dokonać zmiany. Aby zmiany miały sens należy zmieniać jednorazowo jeden element aby widzieć czy przynosi on oczekiwane efekty 9
SELEKTYWNOŚĆ MYŚLENIA Okres kiedy nie posiadamy pozycji jest w miarę neutralny pod względem naszego stanu emocjonalnego Posiadanie pozycji długiej lub krótkiej uruchamia mechanizm selektywnego wyboru informacji rynkowych uzasadniających posiadanie tej pozycji. Dotyczy to także obiektywnej oceny sytuacji rynkowej. Pomocne okazuje się zaplanowanie transakcji przed jej dokonaniem zarówno z punktu widzenia zarabiania jak i tracenia pieniędzy. Psychologia 10
Profesjonalista dobry Inwestor Nie posiada przymusu aby cokolwiek robić, chce a nie musi. Nie czuje strachu przed zajmowaniem pozycji. W momencie otwarcia pozycji wie że robi to zgodnie z zasadami bo tak sygnalizuje mu rynek. Posiadanie pozycji nie wpływa na jego ocenę sytuacji rynkowej przy otwieraniu nowej pozycji. Zamykaniu innych. Nie myśli o pieniądzach tylko o rynku i jego zachowaniu. Psychologia 11
Destrukcyjne emocje Strach: - przed stratą; - przed uciekającą okazją; - spowodowany negatywnymi doświadczeniami. Chciwość: - osiągnięcie zysków w jak najkrótszym czasie. Nadmierna pewność siebie: - brak umiejętności przyznania się do błędu i chęć odegrania się, brak oceny ryzyka Nadzieja. Psychologia 12
Zachowania prowadzące do porażki 1. Duża pewność siebie 2. Po sukcesie angażowanie się bez przygotowania w nowej transakcji 3. Zwiększanie wolumenu bez uzasadnienia 4. Częste podliczanie swojego majątku 5. Świętowanie sukcesów na większą skalę niż zwykle 6. Nieumiejętność ponoszenia odpowiedzialności 7. Brak samodyscypliny, konsekwencji Psychologia 13
Droga Inwestora I. Etap Pierwszy: Nieświadoma niekompetencja. II. Etap Drugi - Świadoma niekompetencja III. Etap Trzeci - Euforia IV. Etap Czwarty- Świadoma Kompetencja V. Faza Piąta - Nieświadoma kompetencja Psychologia 14
I. Nieświadoma niekompetencja Okres spontanicznego podejścia do rynków Często transakcje są udane szczęście początkującego Uświadomienie sobie że to nie jest takie proste jak się wydaje Częste zmiany w metodzie i podejściu Jest to krótki etap pod względem czasu Psychologia 15
II. Świadoma niekompetencja Potrzeba większej ilości czasu Potrzeba większej ilości pracy Etap pogłębiania wiedzy poprzez książki Korzystanie z pomocy które sprzedają sygnały Częste rozczarowania emocjonalne Upierasz się przy swoich racjach nie akceptując rad otoczenia Psychologia 16
III. Euforia To okres rewolucji w twojej głowie Uświadamiasz sobie że nie jesteś pępkiem świata i to Rynek ma zawsze racje Wiesz że wszystko zależy od Ciebie i psychologia jest kluczem do sukcesu a nie metoda sama w sobie Tworzysz powoli reguły spójne z twoja osobą Przestajesz zwalać winę na rynek i innych a szukasz odpowiedzi w sobie i swoim działaniu. Eureka przychodzi gdy dociera do Ciebie że nie jesteś nieomylny i straty są integralną częścią inwestowania 17
IV. Świadoma kompetencja Każda transakcja ma uzasadnienie w twoim systemie Akceptacja straty jest równie łatwa jak zysku. Ucinasz straty i pozwalasz rosnąć zyskom Wewnętrznie czujesz że będziesz zarabiał i to jest tylko kwestia czasu, SPOKÓJ WEWNĘTRZNY. Wiesz że jesteś dobry i nie musisz tego udowadniać nikomu. Zyski przewyższają straty Psychologia 18
V. Nieświadoma kompetencja Teraz robisz wszystko nieświadomie nazywane jest to intuicją Patrzysz i wiesz Panujesz nad emocjami, stratami, zyskiem i portfelem który stale przyrasta Zaczynają się wokół ciebie gromadzić ludzie którzy są na innym etapie. Zarabianie staje się nudne i monotonne Patrząc w lustro mówisz do siebie: Jestem profesjonalnym traderem. Psychologia 19
10 dobrych rad 1. ZAPLANUJ SWOJĄ TRANSAKCJĘ I HANDLUJ WEDŁUG PLANU. 2. THE TREND IS YOUR FRIEND. 3. SKUP SIĘ NA OCHRONIE KAPITAŁU. 4. WIEDZ KIEDY OGRANICZYĆ STRATĘ. 5. ZREALIZUJ ZYSK GDY POZYCJA JEST ZYSKOWNA. 6. BEZ EMOCJII. 7. NIE HANDLUJ BAZUJĄC NA PODPOWIEDZI PRZYJACIELA LUB BROKERA. 8. PROWADŹ DZIENNIK TRANSAKCJI. 9. KIEDY MASZ WĄTPLIWOŚCI, TRZYMAJ SIĘ Z DALA RYNKU. 10. NIE PRZESADZAJ. Psychologia 20
Literatura: 1. W transie inwestowania Mark Douglas 2. Psychologia rynków finansowych. U źródeł analizy technicznej. Tony Plummer 3. Wspomnienia Gracza giełdowego Edwin Lefevre 4. Zawód inwestor giełdowy - Psychologia rynków Elder Alexander 5. Giełda, wolność i pieniądze Tharp V.K. 21
Dziękuję za uwagę! Klaudia.Morawska@mdm.pl tel. +48 (22) 329 49 26 22