JAK OCENIAMY NASZA WODE? * Ponad dwie piate (44%) Polaków twierdzi, ze woda dostepna w ich domu nadaje sie do picia dopiero po przegotowaniu. * Przewazajaca wiekszosc Polaków (90%) uzywa do picia wody dostepnej we wlasnym domu lub mieszkaniu. Z ujec wody pitnej znajdujacych sie poza domem korzysta 6%, a kupuje wode tylko 4% respondentów. * Ponad dwie piate Polaków (45%) zaplaciloby dodatkowy podatek na sfinansowanie poprawy jakosci wody, nie chce ponosic dodatkowych kosztów 48% ankietowanych. WARSZAWA, czerwiec, 1997 rok OBOP Sp. z o.o., ul. Dereniowa 11, 02-776 Warszawa, tel. (0-22) 644 99 73, 648 20 44-46, fax 644 99 47, obop@obop.com.pl, www.obop.com.pl
Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowan zamieszczanych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania zródla. Jak Polacy oceniaja wode dostepna w ich mieszkaniach? Jaka wode uzywaja do picia i czy sa sklonni doplacac za poprawe jej jakosci? O opinie na ten temat zapytalismy po raz kolejny w majowym sondazu OBOP 1. Najwiecej osób (44% badanych) stwierdzilo, ze woda dostepna w ich domu nadaje sie do picia dopiero po przegotowaniu. Nieco mniej badanych (39%) uwaza, ze mozna ja pic bezposrednio z kranu lub ze studni. Nawet przegotowana woda nie smakuje 12% respondentów. Natomiast 4% uwaza, ze nasza woda w ogóle nie nadaje sie do picia. A zatem 16% Polaków zle ocenia jakosc wody pitnej. Na przestrzeni ostatnich trzech lat opinie Polaków o jakosci wody niewiele sie zmienily. Obecnie nieco wiecej osób niz w 1994 roku sadzi, iz woda nadaje sie do picia dopiero po przegotowaniu, ubylo natomiast zwolenników twierdzenia, ze woda nadaje sie do picia prosto z kranu. Procent Polaków zle oceniajacych jakosc wody w zasadzie nie ulegl zmianie: dane w procentach Jak Pan(i) ocenia jakosc wody dostepnej w Pana(i) domu lub mieszkaniu? IX 1994 V 1997 nadaje sie (jest dobra) do picia po przegotowaniu 38 44 nadaje sie do picia prosto z kranu ( prosto ze studni ) 44 39 nawet po przegotowaniu nie jest zbyt dobra do picia 11 12 w ogóle nie nadaje sie do picia 6 4 trudno powiedziec 1 1 1 Sondaz Osrodka Badania Opinii Publicznej z 8-11 maja 1997 roku. Zbadano 1055 losowo dobranych osób od 16 roku zycia. Dopuszczalny blad dla takiej wielkosci próby nie przekracza +/-3, przy wiarygodnosci oszacowania równej 95%. Poprzednie badania zrealizowano w dniach 2-16 wrzesnia 1994 roku. Zbadano 1084 losowo dobranych osób od 16 roku zycia. Dopuszczalny blad dla takiej wielkosci próby nie przekracza +/-3. 2
Podobnie jak w 1994 roku opinie o wodzie zaleza glównie od miejsca zamieszkania respondentów, a takze od wyksztalcenia. O tym, ze woda nadaje sie do picia dopiero po przegotowaniu, czesciej niz inni sa przekonani mieszkancy srednich (59%) i malych miast (52%), a takze kierownicy i specjalisci (57%) oraz osoby z wyzszym wyksztalceniem (53%). W im mniejszej miejscowosci mieszkaja badani oraz im gorzej sa wyksztalceni, tym czesciej twierdza, ze woda, z której korzystaja, nadaje sie do picia prosto z kranu ( prosto ze studni ). Ocena wody jako nadajacej sie do picia prosto z kranu a miejsce zamieszkania miasto pow. 500 tys. miasto 101-500 tys. 14% 17% miasto do 100 tys. 36% wies 62% 0% 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% Ocena wody jako nadajacej sie do picia "prosto z kranu" a wyksztalcenie wyzsze z niepelnym 20% srednie i pomaturalne 33% zasad. zawodowe 40% podstawowe 50% 0% 5% 10% 15% 20% 25% 30% 35% 40% 45% 50% 3
O tym, ze jakosc wody pitnej pozostawia wiele do zyczenia przekonanych jest 16% badanych. Najczesciej sa to mieszkancy duzych miast oraz osoby oceniajace swoja sytuacje materialna jako bardzo zla: woda nawet po przegotowaniu nie jest zbyt dobra do picia woda w ogóle nie nadaje sie do picia mieszkancy miast pow. 500 tys. 29% 13% osoby oceniajace swoja sytuacje materialna jako bardzo zla 17% 10% Zwolenników pogladu, ze dostepna w mieszkaniach woda nawet po przegotowaniu nie jest zbyt smaczna czesciej mozna bylo znalezc w miastach niz na wsiach (w duzych miastach bylo ich 29%, w srednich - 20%, w malych - 8%, a na wsi tylko 5%). Taka sama opinie o wodzie wyrazaly czesciej niz inni osoby z wyzszym wyksztalceniem (23%) oraz kierownicy i specjalisci (26%). Tylko 1% badanych nie mial zdania w kwestii jakosci wody. Zdecydowana wiekszosc Polaków (90%) uzywa wody do picia dostepnej we wlasnym mieszkaniu. Tylko 6% korzysta z ujec wody pitnej znajdujacych sie poza domem (mieszkaniem), a 4% kupuje wode. Styl zaopatrywania sie w wode pitna na przestrzeni ostatnich trzech lat nie ulegl zmianom. Nadal zdecydowana wiekszosc Polaków korzysta z wody pitnej dostepnej w domu dane w procentach: Czy na ogól uzywa Pan(i) do picia wody dostepnej w Pana(i) domu (mieszkaniu), czy tez zaopatruje sie Pan(i) w wode pitna gdzie indziej? IX 1994 V 1997 uzywam wody pitnej dostepnej w domu 89 90 korzystam z ujec wody pitnej znajdujacej sie poza domem 8 6 kupuje wode pitna 3 4 4
Podobnie jak w odpowiedziach na poprzednie pytanie w 1997 roku - tak jak i w 1994 roku - sposób zaopatrywania sie respondentów w wode zalezy od miejsca zamieszkania oraz od stopnia wyksztalcenia. Z wody pitnej dostepnej w domu czesciej korzystali mieszkancy wsi (92%) i malych miast (94%) niz mieszkancy srednich (87%) i duzych miast (83%), a takze osoby z nizszym wyksztalceniem (z podstawowym 92%, z zasadniczym zawodowym 91%, ze srednim 90% a z wyzszym - 82%). Z ujec wody pitnej znajdujacych sie poza domem najczesciej korzystaly osoby z wyksztalceniem wyzszym. Czy Polacy sklonni sa poniesc dodatkowe koszty finansowe, aby polepszyla sie jakosc wody w ich rejonie? Zdania wsród respondentów sa w tej kwestii podzielone. 45% osób byloby sklonnych placic dodatkowy podatek na sfinansowanie poprawy jakosci wody w ich rejonie, a 48% ustosunkowalo sie do tego negatywnie. Swojej opinii nie wyrazilo 7% osób. W stosunku do 1994 roku Polacy nie zmienili zdania w kwestii ponoszenia dodatkowych kosztów w celu poprawienia jakosci wody. Nadal 45% badanych jest sklonnych wspóluczestniczyc finansowo w poprawie jakosci wody. dane w procentach Czy byl(a)by Pan(i) sklonny(a) zaplacic dodatkowy podatek na IX 1994 V 1997 sfinansowanie poprawy jakosci wody w rejonie, w którym Pan(i) mieszka? zdecydowanie tak 16 14 raczej tak 29 31 raczej nie 25 26 zdecydowanie nie 22 22 trudno powiedziec 8 7 Najbardziej niechetnie ustosunkowali sie do tej propozycji ludzie najstarsi - powyzej 60 roku zycia, a zatem najczesciej emeryci, sposród których 57% nie wyrazilo zgody na placenie takiego podatku. 5
Gotowosc wspóluczestniczenia w dodatkowych kosztach zwiazanych z poprawieniem jakosci wody czesciej niz inni wyrazali mieszkancy duzych miast (61%), a takze respondenci, którzy byli lepiej wyksztalceni oraz lepiej oceniali swoja sytuacje materialna. Gotowosc do dodatkowego opodatkowania a wyksztalcenie 60% 50% 40% 30% 32% 57% tak 47% 48% nie 52% 42% 59% 36% 20% 10% 0% podstawowe zasad. zawodowe srednie i pomaturalne wyzsze z niepelnym Gotowosc do dodatkowego opodatkowania a ocena wlasnej sytuacji materialnej 70% 60% 50% 66% tak 49% 46% nie 55% 57% 40% 30% 29% 34% 32% 20% 10% 0% dobra srednia zla bardzo zla 6
Natomiast sposród róznych grup spoleczno-zawodowych najbardziej sklonni byliby placic taki podatek kierownicy i specjalisci (52%) oraz pracownicy szeregowi, a takze uczniowie i studenci (po 51%) Podsumowujac mozna stwierdzic, ze zwiekszyla sie liczba osób, które uwazaja, ze woda nadaje sie do picia dopiero po przegotowaniu. Opinie taka wyrazali najczesciej mieszkancy aglomeracji miejskich oraz osoby lepiej wyksztalcone. Mozna sadzic, ze sa to osoby, które korzystaja zazwyczaj z gorszej wody a jednoczesnie opinie o jakosci wody ksztaltuja zarówno na podstawie wlasnych obserwacji, jak i nabytej wiedzy. Opinia o zlej jakosci wody nie wplynely na rozpowszechnienie korzystania z ujec wody pitnej znajdujacych sie poza domem ani tez na wzrost gotowosci do dodatkowego opodatkowania w celu sfinansowania poprawy jej jakosci. 7