CO ZMIENI WEJŚCIE POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ?

Transkrypt

1 CO ZMIENI WEJŚCIE POLSKI DO UNII EUROPEJSKIEJ? Warszawa, lipiec 2003 r.! Z przeprowadzonego tydzień po referendum sondażu wynika, że Polacy nie mają złudzeń, iż wejście naszego kraju do Unii przyczyni się do natychmiastowej poprawy ich sytuacji osobistej czy sytuacji kraju, pozytywnych efektów członkostwa spodziewają się raczej po upływie wielu lat.! 69% społeczeństwa oczekuje, że za dziesięć lat pod wpływem członkostwa ulegnie poprawie sytuacja w kraju, a 66% -że na lepsze życie naszych dzieci. Znacznie mniej osób sądzi, że członkostwo wpłynie na gorszą jakość życia naszych dzieci (11%) czy pogorszy sytuację kraju za dziesięć lat (9%), a jeszcze mniej osób że nic się nie zmieni (8% - w życiu dzieci i 5% - w sytuacji w kraju).! 29% osób spodziewa się poprawy swojego życia po wejściu do Unii, a relatywnie najmniej - 16% - poprawy sytuacji w kraju w ciągu najbliższych dwóch lat. W tych dziedzinach stosunkowo najczęściej przewidywany jest brak zmian (36% sądzi, że po wejściu do UE ich życie nie, a 39% - że w najbliższym czasie nie sytuacja w kraju), ale też sporo osób obawia się pogorszenia (22% swojego życia i 30% sytuacji w kraju).! Zgodnie z przypuszczeniami, osoby, które w referendum głosowały za wejściem do UE, znacznie częściej mają optymistyczne oczekiwania, a ci, którzy opowiedzieli się przeciwko są raczej pesymistami.! Co ciekawe, tuż po referendum udział osób oczekujących zmiany swojego życia na lepsze kiedy Polska stanie się członkiem UE, jest mniejszy niż rok temu, zwiększył się także wśród zwolenników członkostwa odsetek badanych obawiających się zmian na gorsze. Ośrodek Badania Opinii Publicznej Sp. z o.o.; ul. Dereniowa 11; Warszawa; NIP: ; REGON: Bank Przemysłowo Handlowy PBK S.A. XX Oddział w Warszawie; Nr konta: ; Sąd Rejonowy dla Miasta Stołecznego Warszawy, RHB 44444; Kapitał Zakładowy: ,00 zł t (48 22) (-46), ; f (48 22) , e office@tns-global.pl;

2 TNS OBOP Co zmieni wejście Polski do Unii Europejskiej? sondaż z czerwca 2003 r. Cytowanie, publiczne odtwarzanie, kopiowanie oraz wykorzystywanie w innej formie danych, informacji i opracowań zawartych w tej publikacji jest dozwolone pod warunkiem podania źródła. W zrealizowanym przez TNS OBOP tydzień po referendum sondażu 1 zapytaliśmy Polaków o poczucie wpływu i postrzegany kierunek na lepsze czy na gorsze zmian po wejściu Polski do UE na ich życie i życie naszych dzieci, na sytuację kraju w najbliższym czasie oraz w dalszej perspektywie. * * * Polacy nie mają złudzeń, iż wejście naszego kraju do Unii przyczyni się do natychmiastowej poprawy ich sytuacji osobistej czy sytuacji kraju, pozytywnych efektów członkostwa spodziewają się raczej po upływie wielu lat. Druga istotna obserwacja to fakt, że ocena perspektyw w wymiarze osobistym nie różni się istotnie od przewidywanych zmian w sytuacji kraju innymi słowy, Polacy mają świadomość, że lepsza sytuacja kraju oznacza lepsze życie dla przyszłego pokolenia. Relatywnie najczęściej Polacy mówią, że wejście do Unii nie wpłynie na ich życie (36%) ani na sytuację kraju w ciągu najbliższych dwóch lat (39%). Pozostali, jeśli chodzi o opinię o wpływie członkostwa na własne życie, dzielą się prawie równo na oczekujących zmiany na lepsze (29%) oraz obawiających się pogorszenia (22%). Ale w ocenie wpływu członkostwa na sytuację w kraju w najbliższym czasie, osoby nastawione pesymistycznie niemal dwukrotnie przeważają nad spodziewającymi się poprawy optymistami (30% 16%). W dalszej perspektywie poprawy sytuacji w kraju oczekuje ponad dwie trzecie Polaków (69%), a zmiany na lepsze życia naszych dzieci 66%. Kilkakrotnie mniej osób sądzi, że członkostwo wpłynie na gorszą jakość życia naszych dzieci (11%) czy pogorszy sytuację kraju za dziesięć lat (9%), a jeszcze mniej osób że nic się nie zmieni (odpowiednio 8% i 5%). 10% Polaków jest zdecydowanymi optymistami oczekują oni zmian na lepsze po wejściu Polski do UE we wszystkich czterech dziedzinach. Do grona umiarkowanych 1 Badanie przeprowadzono w dniach r. na reprezentatywnej losowej próbie mieszkańców Polski powyżej 15 roku życia. Zrealizowano 1004 wywiady. Maksymalny błąd statystyczny wynosi +/-3,0% przy wiarygodności oszacowania równej 95%. 2

3 TNS OBOP Co zmieni wejście Polski do Unii Europejskiej? sondaż z czerwca 2003 r. optymistów zaliczyć należy też osoby (63%), które przekonane są, że nic nie na gorsze. Zdecydowanych pesymistów pod każdym względem spodziewających się zmian na gorsze jest 4%, ale też co czwarty Polak (25%) nie widzi szans na poprawę w żadnej kwestii. JAK PANA(I) ZDANIEM WEJŚCIE POLSKI DO UNII WPŁYNIE NA: 80% 70% 60% 69% 66% 50% 40% 30% 20% 10% 9% 5% 11% 8% 29% 22% 36% 16% 30% 39% 0% sytuację kraju za dziesięć lat życie naszych dzieci Pana(i) życie sytuację w kraju w ciągu najbliższego roku-dw óch zm ieni się na lepsze na gorsze nie wpłynie na nie Na wykresie nie pokazano odpowiedzi trudno powiedzieć, są one jednak wliczone do podstawy procentowania. W odmienny sposób o wpływie członkostwa w Unii Europejskiej wypowiadają się zwolennicy i przeciwnicy wejścia Polski do UE. Osoby, które w referendum głosowały za wejściem do Unii, znacznie częściej są oczekującymi poprawy optymistami (15% oczekuje zmian na lepsze we wszystkich czterech sferach, 75% wyklucza możliwość zmian na gorsze), zwłaszcza w perspektywie długofalowej, ale również dla swojego życia (wyrównany jest udział osób oczekujących poprawy i nie spodziewających się zmian odpowiednio 39% i 38%), a oceniając wpływ członkostwa na sytuację kraju w najbliższych dwóch latach prawie połowa z nich (47%) twierdzi, że nie nastąpią zmiany. Polacy, którzy w referendum opowiedzieli się przeciwko członkostwu należą do pesymistów: 15% obawia się pod każdym względem zmian na gorsze, a 64% uważa, że nic nie na lepsze. Osoby te w większości wyrażają obawę, że wejście do UE wpłynie negatywnie zarówno na ich życie (52%), jak i sytuację Polski w najbliższych 3

4 TNS OBOP Co zmieni wejście Polski do Unii Europejskiej? sondaż z czerwca 2003 r. dwóch latach (56%). Co do ewentualnych zmian w dłuższej perspektywie, opinie tej grupy nie są jednoznaczne. 35% sądzi, że życie naszych dzieci po wejściu do UE na gorsze, 28% dostrzega jednak szanse na poprawę, 14% jest przekonanych, że nic się nie zmieni, a 23% nie ma zdania. Podobnie jest z oceną sytuacji Polski za dziesięć lat: 27% przeciwników członkostwa obawia się zmian na gorsze, 30% - spodziewa się zmian na lepsze, 11% wskazuje na brak zmian, a 32% nie ma w tej sprawie zdania. JAK PANA(I) ZDANIEM WEJŚCIE POLSKI DO UNII WPŁYNIE NA: na lepsze na gorsze nie wpłynie na nie trudno powiedzieć Pana(i) życie życie naszych dzieci sytuację w kraju w ciągu najbliższego roku-dwóch Dane w proc. sytuację kraju za dziesięć lat ogół głosujący za głosujący przeciw ogół głosujący za głosujący przeciw ogół głosujący za głosujący przeciw ogół głosujący za głosujący przeciw Interesujące jest porównanie opinii wyrażanych tuż po referendum z przekonaniami sprzed ponad roku. Pokazuje ono na wyraźny wzrost społecznych obaw związanych z członkostwem w Unii, nawet wśród zwolenników członkostwa. Ogółem w społeczeństwie udział osób, które przypuszczają, że po wejściu do UE ich życie na gorsze, od maja 2002 r. wzrósł o 8 punktów proc., a wśród głosujących w referendum o 9 punktów (zarówno wśród zwolenników: z 2% do 11%, jak i przeciwników członkostwa: z 43% do 52%). Wzrost pesymizmu u osób opowiadających się przeciwko przystąpieniu do UE związany jest z wyrabianiem sobie przez nich zdania (o 11 punktów proc. zmniejszył się odsetek badanych, którzy nie mają zdania), podczas gdy wśród popierających wejście do UE pesymizm wiąże się ze spadkiem nadziei na poprawę swojego życia (o 9 punktów proc. mniej osób uważa, że ich życie w Polsce jako kraju unijnym będzie lepsze). 4

5 TNS OBOP Co zmieni wejście Polski do Unii Europejskiej? sondaż z czerwca 2003 r. JAK PANA(I) ZDANIEM WEJŚCIE POLSKI DO UNII WPŁYNIE NA PANA(I) ŻYCIE? maj 2002 ogół czerwiec 2003 zwolennicy wejścia Polski do UE maj 2002 czerwiec 2003* Dane w proc. przeciwnicy wejścia Polski do UE maj 2002 czerwiec 2003* moje życie na lepsze moje życie na gorsze nie wpłynie na moje życie trudno powiedzieć W maju 2002 r. za zwolenników (przeciwników) wejścia Polski do UE uznane zostały osoby, które deklarowały zamiar głosowania w referendum za (przeciw), natomiast w czerwcu 2003 r. osoby, które twierdziły, że wzięły udział w referendum i głosowały w nim za (przeciw). Zmian na lepsze częściej od pozostałych oczekują osoby z górnych warstw społeczeństwa: lepiej wykształcone i lepiej uposażone, a także ludzie młodzi. Zdecydowanymi optymistami są ponadto wyborcy PO i SLD, a umiarkowanymi optymistami (oczekującymi zmian na lepsze dopiero w dłuższej perspektywie) także wyborcy PSL i PiS. Pogorszenia w wymienionych dziedzinach po wejściu do Unii obawiają się przede wszystkim osoby z wykształceniem podstawowym, mieszkańcy Polski wschodniej, badani mieszkający na wsi, emeryci i renciści, osoby o prawicowych przekonaniach politycznych, wyborcy LPR i Samoobrony. 5

6 JAK PANA(I) ZDANIEM WEJŚCIE POLSKI DO UNII WPŁYNIE NA PANA(I) ŻYCIE? na lepsze ODPOWIEDZI W PROC. na gorsze nie wpłynie na nie trudno powiedzieć LICZBA OSÓB OGÓŁEM PŁEĆ WIEK WYKSZTAŁCENIE MIEJSCE ZAMIESZKANIA REGION AKTYWNOŚĆ GRUPA SPOŁECZNO - mężczyźni kobiety lat lat lat lat lat lat lub więcej podstawowe, gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne licencjat, wyższe wieś miasto do 20 tys miasto tys miasto tys miasto pow. 500 tys małopolski wschodni katowicki dolnośląski wielkopolski pomorski centralny pracuje zawodowo nie pracuje zawodowo kierownicy i specjaliści prywatni przedsiębiorcy pracownicy administracji i usług robotnicy rolnicy gospodynie domowe emeryci i renciści uczniowie i studenci

7 SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ STOSUNEK DO WIARY POGLĄDY POLITYCZNE ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ AKTUALNE PREFERENCJE WYBORCZE GŁOSOWANIE W REFERENDUM UNIJNYM bezrobotni dobra średnia zła wierzący i regularnie wierzący i niereg. wierzący lecz nie niewierzący lewicowe centrolewicowe centroprawicowe prawicowe trudno powiedzieć w ogóle się nie raczej się nie raczej się bardzo się LPR PO PSL PiS Samoobrona RP SLD inne za przystąpieniem do UE przeciw przystąpieniu do UE nie głosowałem(am) odmowa odpowiedzi JAK PANA(I) ZDANIEM WEJŚCIE POLSKI DO UNII WPŁYNIE NA ŻYCIE NASZYCH DZIECI? na lepsze ODPOWIEDZI W PROC. na gorsze nie wpłynie na nie trudno powiedzieć LICZBA OSÓB OGÓŁEM PŁEĆ WIEK mężczyźni kobiety lat lat lat

8 WYKSZTAŁCENIE MIEJSCE ZAMIESZKANIA REGION AKTYWNOŚĆ GRUPA SPOŁECZNO - SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ STOSUNEK DO WIARY lat lat lat lub więcej podstawowe, gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne licencjat, wyższe wieś miasto do 20 tys miasto tys miasto tys miasto pow. 500 tys małopolski wschodni katowicki dolnośląski wielkopolski pomorski centralny pracuje zawodowo nie pracuje zawodowo kierownicy i specjaliści prywatni przedsiębiorcy pracownicy administracji i usług robotnicy rolnicy gospodynie domowe emeryci i renciści uczniowie i studenci bezrobotni dobra średnia zła wierzący i regularnie wierzący i niereg. wierzący lecz nie niewierzący lewicowe

9 POGLĄDY POLITYCZNE ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ AKTUALNE PREFERENCJE WYBORCZE GŁOSOWANIE W REFERENDUM UNIJNYM centrolewicowe centroprawicowe prawicowe trudno powiedzieć w ogóle się nie raczej się nie raczej się bardzo się LPR PO PSL PiS Samoobrona RP SLD inne za przystąpieniem do UE przeciw przystąpieniu do UE nie głosowałem(am) odmowa odpowiedzi JAK PANA(I) ZDANIEM WEJŚCIE POLSKI DO UNII WPŁYNIE NA SYTUCJĘ KRAJU W CIĄGU NAJBLIŻSZEGO ROKU - DWÓCH? na lepsze ODPOWIEDZI W PROC. na gorsze nie wpłynie na nie trudno powiedzieć LICZBA OSÓB OGÓŁEM PŁEĆ WIEK WYKSZTAŁCENIE mężczyźni kobiety lat lat lat lat lat lat lub więcej podstawowe, gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne licencjat, wyższe wieś miasto do 20 tys

10 MIEJSCE ZAMIESZKANIA REGION AKTYWNOŚĆ GRUPA SPOŁECZNO - SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ STOSUNEK DO WIARY POGLĄDY POLITYCZNE ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ miasto tys miasto tys miasto pow. 500 tys małopolski wschodni katowicki dolnośląski wielkopolski pomorski centralny pracuje zawodowo nie pracuje zawodowo kierownicy i specjaliści prywatni przedsiębiorcy pracownicy administracji i usług robotnicy rolnicy gospodynie domowe emeryci i renciści uczniowie i studenci bezrobotni dobra średnia zła wierzący i regularnie wierzący i niereg. wierzący lecz nie niewierzący lewicowe centrolewicowe centroprawicowe prawicowe trudno powiedzieć w ogóle się nie raczej się nie raczej się bardzo się LPR PO

11 AKTUALNE PREFERENCJE WYBORCZE GŁOSOWANIE W REFERENDUM UNIJNYM PSL PiS Samoobrona RP SLD inne za przystąpieniem do UE przeciw przystąpieniu do UE nie głosowałem(am) odmowa odpowiedzi JAK PANA(I) ZDANIEM WEJŚCIE POLSKI DO UNII WPŁYNIE NA SYTUACJĘ KRAJU ZA DZIESIĘĆ LAT? na lepsze ODPOWIEDZI W PROC. na gorsze nie wpłynie na nie trudno powiedzieć LICZBA OSÓB OGÓŁEM PŁEĆ WIEK WYKSZTAŁCENIE MIEJSCE ZAMIESZKANIA REGION AKTYWNOŚĆ mężczyźni kobiety lat lat lat lat lat lat lub więcej podstawowe, gimnazjalne zasadnicze zawodowe średnie i pomaturalne licencjat, wyższe wieś miasto do 20 tys miasto tys miasto tys miasto pow. 500 tys małopolski wschodni katowicki dolnośląski wielkopolski pomorski centralny pracuje zawodowo nie pracuje

12 zawodowo GRUPA SPOŁECZNO - SAMOOCENA SYTUACJI MATERIALNEJ STOSUNEK DO WIARY POGLĄDY POLITYCZNE ZAINTERESOWANIE POLITYKĄ AKTUALNE PREFERENCJE WYBORCZE GŁOSOWANIE W REFERENDUM UNIJNYM kierownicy i specjaliści prywatni przedsiębiorcy pracownicy administracji i usług robotnicy rolnicy gospodynie domowe emeryci i renciści uczniowie i studenci bezrobotni dobra średnia zła wierzący i regularnie wierzący i niereg. wierzący lecz nie niewierzący lewicowe centrolewicowe centroprawicowe prawicowe trudno powiedzieć w ogóle się nie raczej się nie raczej się bardzo się LPR PO PSL PiS Samoobrona RP SLD inne za przystąpieniem do UE przeciw przystąpieniu do UE nie głosowałem(am) odmowa odpowiedzi