mgr Marta Bącała i mgr Anita Pieńkowska Historia literatury współczesnej Ćwiczenia dla I roku studiów stacjonarnych drugiego poziomu kształcenia (60 h) Rok akademicki 2010/2011 Środa, 15:00, Gmach Polonistyki, s. 8. Nazwa pola Efekty uczenia się zdefiniowane dla danej formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu Metody i kryteria oceniania dla danej formy dydaktycznej zajęć w ramach przedmiotu* Sposób zaliczenia Zakres tematów Komentarz Po zakończeniu procesu uczenia się student: 1. Opisuje najważniejsze zjawiska literackie XX wieku. 2. Wyjaśnia pojęcia teoretycznych, zastosowane do analizy tekstów. 3. Używa wiedzy nabytej w czasie zajęć do interpretacji innych tekstów literackich, które nie były omawiane na zajęciach. 4. Rozpoznaje charakterystyczną problematykę epoki, odmienne style i poetyki szkół, prądów, grup literackich i poszczególnych autorów. 5. Buduje ogólny obraz literackiego dwudziestolecia międzywojennego, okresu wojennego i powojennego XX wieku. 6. Ocenia rolę poszczególnych autorów w rozwoju form prozatorskich, dramatycznych i poetyckich epoki. Obecność na zajęciach obowiązkowa (więcej niż 2 nieobecności w sem. konieczność zaliczenia wszystkich nieobecności). Aktywność na zajęciach, samodzielne przygotowanie lektur dodatkowych i wprowadzenia do zajęć, sprawdzana jest znajomość lektur, umiejętność analizy i interpretacji (ustnej i pisemnej) krótkich fragmentów zaczerpniętych z lektur obowiązkowych, umiejętność prowadzenia dyskusji, przygotowanie i wygłoszenie referatu. Szczegóły: ocena ciągła (bieżące przygotowanie do zajęć i aktywność) 80 %, kontrola obecności 10 %, referat 10 %. Zaliczenie na ocenę. Ćwiczenia w 1. semestrze, prowadzone przez mgr Martę Bącałę, obejmują zagadnienia z zakresu literatury XX w. w latach 1918-45. 1. Zajęcia organizacyjne 2. Najistotniejsze zagadnienia literatury polskiej XX wieku (1918-45) oraz poglądów filozoficznych na tle przemian historyczno społecznych ogólny zarys 3. Tradycjonalizm czy nowatorstwo Skamandrytów? 4. Klasycyzm w poezji Jarosława Iwaszkiewicza i Leopolda Staffa 5. Kodeks awangardowej poetyki słowa Peipera 6. Metafizyka w poezji Bolesława Leśmiana 7. Katastrofizm Józefa Czechowicza i żagarystów 8. Awangarda prozy Stanisława Ignacego Witkiewicza
9. Specyfika formalna powieści psychologicznej lat trzydziestych 10. Kreacjonizm w twórczości Brunona Schulza 11. Groteskowy obraz świata w wybranych dramatach Witolda Gombrowicza 12. Poezja apokalipsy spełnionej - wybrane zagadnienia twórczości Krzysztofa Kamila Baczyńskiego oraz Tadeusza Gajcego 13. Celowość konstrukcji ironicznych w wybranych opowiadaniach Tadeusza Borowskiego 14. Portret człowieka złagrowanego Inny świat Gustawa Herlinga Grudzińskiego 15. Niekonwencjonalność języka a narracja problem ujęcia doświadczenia okupacyjnego w Pamiętniku z powstania warszawskiego Mirona Białoszewskiego Ćwiczenia w 2. semestrze, prowadzone przez mgr Anitę Pieńkowską, obejmują zagadnienia zakresu polskiej literatury powojennej. 16. Rozrachunki inteligenckie na przykładzie Jeziora Bodeńskiego Stanisława Dygata. 17. Proza socrealistyczna T. Konwickiego Przy budowie. Schematy powieści tendencyjnej. Konstrukcja postaci. Diagnoza efektów romansu literatury i socrealizmu u Miłosza. 18. Tożsamość emigracyjna jako kategoria interpretacyjna (Baśka i Barbara Romanowiczowej). Wprowadzenie do historii literatury pisanej na emigracji. Tożsamość emigracyjna charakterystyka, konteksty, zależności. Główne strategie prozatorskie na emigracji. Wygnanie a literatura pisana przez kobiety. 19. Małe ojczyzny na emigracji Dolina Issy Czesława Miłosza. 20. Spóźnione debiuty. Twórczość Białoszewskiego, Herberta i Szymborskiej. 21. Powieść w latach 60. - Bramy raju Andrzejewskiego. Strategie literackie Andrzejewskiego a nouveau roman. 22. Dramaturgia po 1956 roku Białe małżeństwo Różewicza. 23. Marek Hłasko i jego Pierwszy krok w chmurach. 24. Bunt w literaturze czyli poezja Nowej Fali. Strategia poetycka Stanisława Barańczaka. Manifesty poetyckie i przesłanie. Poetyka buntu. 25. Polska eseistyka XX-wieczna. Zarys historyczny gatunku. Polski kontekst, czyli Miciński i Stempowski. 26. Autobiografizm XX-wieczny w dziennikach Dąbrowska, Gombrowicz,
Nałkowska. 27. O (nie)obecności fabuły. Kalendarz i klepsydra Tadeusza Konwickiego. 28. Proza współczesna. Wprowadzenie do prozy współczesnej na podstawie historycznoliterackiej Przemysława Czaplińskiego. Realizm, konstruktywizm i zarazem postmodernizm w powieści Olgi Tokarczuk Dom dzienny, dom nocny. 29. Poezja współczesna. Wprowadzenie do poezji współczesnej na podstawie Przygód z wolnością Piotra Śliwińskiego. Wprowadzenie do poezji współczesnej proponowanej przez Biuro Literackie (poezja Romana Honeta, Andrzeja Sosnowskiego, Bohdana Zadury, Eugeniusza Tkaczyszyna- Dyckiego, Marty Podgórnik, Krystyny Miłobędzkiej). Metody dydaktyczne Literatura Ćwiczenia prowadzone są w trybie dyskusji osoby prowadzącej z uczestnikami zajęć. Semestr 1. 1. K. K. Baczyński, Wybór poezji, oprac. J. Święch, Wrocław 1989 2. M. Białoszewski, Pamiętnik z powstania warszawskiego, (wyd. dowolne). 3. T. Borowski, Utwory wybrane, oprac. A. Werner, Wrocław 1991. 4. M. Choromański, Zazdrość i medycyna, (wyd. dowolne) 5. J. Czechowicz, Wybór poezji, oprac. T. Kłak, Wrocław 1985. 6. G. Herling Grudziński, Inny świat [w tegoż:] Dzieła zebrane, t. 1, Warszawa 1994. 7. J. Iwaszkiewicz, Liryki, Warszawa 1988. 8. W. Gombrowicz, Iwona księżniczka Burgunda, (wyd. dowlone). 9. W. Gombrowicz, Ślub, (wyd. dowolne). 10. J. Lechoń, Poezje, oprac. R. Loth, Wrocław 1990. 11. B. Leśmian, Poezje wybrane, oprac. J. Trznadel, Wrocław 1991. (wybór wierszy z tomów poetyckich: Łąka, Napój cienisty, Dziejba leśna) 12. B. Schulz, Opowiadania. Wybór esejów i listów, oprac. J. Jarzębski, Wrocław 1989. 13. J. Tuwim, Wiersze wybrane, oprac. M. Głowiński, Wrocław 1986. 14. St. Witkiewicz, Pożegnanie jesieni, (wyd. dowolne). Semestr 2. 15. S. Dygat, Jezioro Bodeńskie (wydanie dowolne). K. Wyka, Rozrachunki inteligenckie [w:] Idem, Pogranicze powieści, Warszawa 1989. H. Zaworska, Po upadku mitów inteligenckich [w:] Z problemów literatury polskiej XX wieku, pod red. A. Brodzkiej, Z. Żabickiego, Warszawa 1965, t. 3.
16. T. Konwicki, Przy budowie, Warszawa 1950. M. Kierczyńska, O paru przesłankach realizmu socjalistycznego, w: Spór o realizm. Szkice krytyczne, Warszawa. W. Tomasik, Czytanie postaci, w: Polska powieść tendencyjna 1949-1955. Problemy perswazji literackiej, Wrocław1988. Cz. Miłosz, Zniewolony umysł (fragmenty, wydanie dowolne). 17. T. Konwicki, Przy budowie, Warszawa 1950. M. Kierczyńska, O paru przesłankach realizmu socjalistycznego, w: Spór o realizm. Szkice krytyczne, Warszawa. W. Tomasik, Czytanie postaci, w: Polska powieść tendencyjna 1949-1955. Problemy perswazji literackiej, Wrocław1988. Cz. Miłosz, Zniewolony umysł (fragmenty, wydanie dowolne). 18. Z. Romanowiczowa, Baśka i Barbara, Libella, Paryż 1956. M. Danielewicz-Zielińska, Szkice o literaturze emigracyjnej półwiecza 1939-1989, Wrocław 1999 (fragmenty). E. Czaplejewicz, U źródeł literatury emigracyjnej. Jeden z najstarszych toposów literatury europejskiej, w: Pisarz na emigracji. Mitologie, style, strategie przetrwania, red. H. Gosk, A. S. Kowalczyk, Warszawa 2005. B. Karwowska, Wygnanie w powojennej emigracyjnej literaturze kobiecej, Teksty Drugie 2008/3, s. 68-88. 19. Cz. Miłosz, Dolina Issy (wydanie dowolne). 20. M. Białoszewski (wybrane wiersze) Z. Herbert (wybrane wiersze) W. Szymborska (wybrane wiersze). 21. J. Andrzejewski, Bramy raju, wyd. dowolne. A. Gawron. Próba rekonstrukcji barokowego ołtarza od Schwoba do nouveau Roman, w: tegoż, Sublimacje współczesności. Powieściopisarstwo Jerzego Andrzejewskiego wobec przemian prozy XX wieku, Łódź 2003. 22. T. Różewicz, Białe małżeństwo, (wydanie dowolne). 23. M. Hłasko, Pierwszy krok w chmurach (wydanie dowolne) J. Błoński, Zmiana warty [w:] Idem, Odmarsz. Kraków 1978. 24. Określona epoka. Nowa Fala 1968-1993. Wiersze i komentarze, oprac. T. Nyczek, Kraków 1995: S. Barańczak: Określona epoka, Przejściowe ograniczenie, Ci mężczyźni, tak potężni, Te słowa, W zasadzie niemożliwe, Daję ci słowo, że nie ma mowy, Co będzie świadectwem, To się nie mieści w głowie, To mnie nie dotyczy. R. Krynicki: Jednym tchem; Adam Zagajewski: Próbny alarm. J. Kornhauser, A. Zagajewski, Świat nie przedstawiony, WL Kraków 1974 P. Czapliński, P. Śliwiński, Przesłanie Nowej Fali, w: Literatura polska 1976-1998. Przewodnik po prozie i poezji, Kraków 2000. M. Głowiński, Nowomowa (Rekonesans), w: tegoż, Nowomowa po polsku,
Warszawa 1990. 25. B. Miciński, Podróże do piekieł, w: Pisma, oprac. A. Micińska, Kraków 1970. J. Stempowski, Eseje, Kraków 1984: Esej dla Kassandy, Chimera jako zwierzę pociągowe, A. S. Kowalczyk, W kręgu poetyki eseju, w: tegoż, Kryzys świadomości europejskiej w eseistyce polskiej lat 1945 1977 (Vincenz Stempowski Miłosz), Warszawa 1990. 26. M. Dąbrowska, Dzienniki powojenne, Warszawa 1997.: Przedmowa w tomie I s. 5-39, z tomu I: listopad i grudzień 1948 (s. 320-270). wiosna 1949, s. 418-441; z tomu II: przed odwilżą s. 372-391 W. Gombrowicz, Dziennik, Wyd. Literackie 2004 (fragmenty). M. Głowiński, Powieść a dziennik intymny, w: tegoż, Gry powieściowe, Warszawa 1973. 27. T. Konwicki, Kalendarz i klepsydra, (fragmenty, wydanie dowolne). R. Nycz, Sylwy współczesne, 1984 lub 1996 (fragmenty). A. Zieniewicz, Od nieobecności fabuły do obecności ja autorskiego, w: tegoż, Obecność autora. Style rzeczywistości w sylwie współczesnej, Warszawa 2001. 28. O. Tokarczuk, Dom dzienny, dom nocny, Wałbrzych 1999. P. Czapliński, Ślady przełomu o prozie polskiej 1976-1996, Kraków 1997. 29. P. Śliwiński, Przygody z wolnością, Kraków 2002. http://biuroliterackie.pl/ wybrane wiersze: Romana Honeta, Andrzeja Sosnowskiego, Bohdana Zadury, Eugeniusza Tkaczyszyna-Dyckiego, Marty Podgórnik, Krystyny Miłobędzkiej.