BIURO ANALIZ I PROGRAMOWANIA Warszawa, 14-9-6 Handel zagraniczny towarami rolno-spoŝywczymi Polski z USA w latach 9 13 i w okresie I VII 14 r. Stany Zjednoczone utrzymują pozycję największej i najbardziej zaawansowanej pod względem technologicznym gospodarki na świecie. Gospodarka zorientowana jest na rynek, charakteryzuje ją m.in. wysoka wydajność pracy oraz duŝy stopień innowacyjności. Produkcja artykułów rolno spoŝywczych jest w tym kraju większa od wewnętrznego zuŝycia, co powoduje, Ŝe amerykański sektor rolny jest silnym konkurentem zarówno na rynku wewnętrznym, jak i światowym. 4 Obroty handlu zagranicznego towarami rolno-spożywczymi Polski z USA 374 3 34 3 9 34 33 mln USD 184 5 5 149 141 178 146 9 11 1 13-4 - Eksport Import Saldo Import według kraju wysyłki. W latach 9 11 eksport towarów rolno-spoŝywczych z Polski do USA był względnie stabilny, a w ostatnich dwóch latach uległ zwiększeniu przekraczając 1 mld PLN. W przeliczeniu na dolary wartość eksportu była najwyŝsza w 13 r. (33 mln USD). Wzrost ten był jednak spowodowany osłabieniem waluty
amerykańskiej, gdyŝ w przypadku złotych i euro wartość eksportu najwyŝszy poziom osiągnęła w 1 r. Pomimo wzrostu wartości eksportu zmalało znaczenie USA jako odbiorcy polskiej Ŝywności, gdyŝ udział USA w wartości polskiego eksportu produktów rolno Ŝywnościowych zmniejszył się z 1,9% w 9 r. do 1,% w 13 r. W 13 r. wartość importu produktów rolno spoŝywczych z USA wzrosła ponad dwukrotnie w stosunku do roku poprzedniego, a jego następstwem był deficyt w handlu towarami rolno spoŝywczymi Polski z USA. Eksport produktów rolno-spoŝywczych z Polski do USA W latach 9 13 w polskim eksporcie towarów rolno spoŝywczych do USA dominowało mięso wieprzowe (głównie w formie przetworów), filety i przetwory rybne, przetwory zboŝowo-mączne, wyroby cukiernicze oraz alkohole. Główne produkty pochodzenia zwierzęcego eksportowane do USA Wywóz mięsa wieprzowego i przetworów mięsnych z Polski do USA w latach 9 1 kształtował się w granicach 9- tys. ton, a jego wartość wyniosła 4-46 mln USD. W 13 r. eksport surowego mięsa wieprzowego do USA był około,5 razy większy niŝ w 1 r. i wyniósł 3,9 tys. ton o wartości 19,7 mln USD. / 8
W okresie siedmiu miesięcy 14 r. do USA wyeksportowano juŝ,6 tys. ton surowego mięsa wieprzowego (,7 razy więcej niŝ w całym 13 r.) za 43, mln USD. W mniejszym stopniu rośnie eksport mięsa przetworzonego. Eksport mięsa wieprzowego łącznie z przetworami w 13 r. osiągnął poziom 1,4 tys. ton i 6, mln USD, a w okresie siedmiu miesięcy 14 r. 15,6 tys. ton i 67,8 mln USD. W roku 13 udział produktów mięsnych w wartości eksportu artykułów rolno spoŝywczych do USA zwiększył się do 19% z 14% w 1 r. W polskim eksporcie mięsa czerwonego i jego przetworów udział USA był jednak niewielki i w 13 r. w przypadku wolumenu wynosił 1,1%, a odniesieniu do wartości 1,6%. 14 Wolumen ekportu wybranych artykułów pochodzenia zwierzęcego z Polski do USA 1 1 tys. ton 8 6 9 9 6 8 6 7 4 Mięso wieprzowe, podroby i przetwory mięsne Ryby i przetwory Produkty mleczarskie 9 11 1 13 Znaczący udział w eksporcie towarów rolno spoŝywczych do USA miały równieŝ filety i przetwory rybne, jednak w tym przypadku, pomimo niewielkiego wzrostu wolumenu w 13 r., wartość eksportu od 11 r. wykazuje tendencję spadkową. Z danych Ministerstwa Finansów wynika, Ŝe w 13 r. z Polski do USA wyeksportowano 6,6 tys. ton produktów rybnych (o 3% więcej niŝ w 1 r.) za 43, mln USD (spadek wartości o 1,3%). W 14 r. odnotowano dalszy spadek tego eksportu. W wolumenie polskiego eksportu ryb i przetworów rybnych udział USA w 13 r., podobnie jak w 1 r., wyniósł,3% wobec 4,1% w r., a w wartości odpowiednio,4% wobec 6,9%. 3 / 8
W latach 9 13 względnie stabilny był wolumen eksportu produktów mleczarskich do USA, który oscylował wokół poziomu tys. ton (w tym około 9% stanowiły sery i twarogi). Wpływy z wywozu artykułów mleczarskich w 13 r. wyniosły 9,9 mln USD i były o 5% niŝsze niŝ w rok wcześniej, ale o 19% wyŝsze niŝ w 9 r. W polskim eksporcie artykułów mleczarskich udział USA w analizowanych latach wynosił zaledwie,% w przypadku wolumenu i około,5% w przypadku uzyskanych przychodów. Główne produkty pochodzenia roślinnego eksportowane do USA Spośród produktów pochodzenia roślinnego najwaŝniejszą grupą w eksporcie do USA pozostają przetwory zboŝowo mączne, chociaŝ ich eksport wykazuje tendencję spadkową. W 13 r. wyeksportowano 5,1 tys. ton tych produktów, tj. o 8% mniej niŝ w 9 r. Wartość tego wywozu wyniosła odpowiednio 41,6 mln USD wobec 58,4 mln USD w 9 r. W eksporcie przetworów zboŝowo mącznych udział USA zmniejszył się z 6,3% w 9 r. do 3,3% w 13 r. w przypadku wolumenu, a w przypadku wartości eksportu odpowiednio z 5,4% do,5%. Wolumen ekportu wybranych artykułów z Polski do USA 4 35 35 3 tys. ton 3 5 7 6 5 19 18 18 15 13 14 5 4 5 5 6 7 Przetwory zboŝowo-mączne Wyroby spirytusowe Wyroby cukiernicze 9 11 1 13 Po duŝym spadku w r., stopniowo rośnie wywóz wyrobów spirytusowych. W 13 r. osiągnął on poziom 18, tys. ton, o 35% wyŝszy niŝ w roku. Wartościowo było to 4,4 mln USD, o 39% więcej. Stany Zjednoczone są waŝnym odbiorą wyrobów spirytusowych z Polski, ale ich udział w polskim eksporcie tej grupy 4 / 8
towarowej zmniejszył w porównaniu z poprzednim rokiem i w przypadku wolumenu wyniósł 19% (wobec 4% w 1 r.), a w przypadku wartości 17% (wobec 19%). W latach 13 sukcesywnie zwiększał się eksport wyrobów cukierniczych. W 13 r. wyeksportowano 7,1 tys. ton tych produktów, tj. o 69% więcej niŝ w 9 r. Wartość wywozu przekroczyła 4 mln USD i była ponad -krotnie większa niŝ w 9 r. W eksporcie wyrobów cukierniczych z Polski udział USA utrzymuje się powyŝej %. W ostatnich latach rosła wartość eksportu warzyw i ich przetworów, chociaŝ w 13 r. wolumen uległ znacznemu zmniejszeniu. W 13 r. z kraju do USA wywieziono 16, tys. ton tych produktów, o 35% mniej niŝ w 1 r., ale o 84% więcej niŝ w 9 r. Wartość eksportu wzrosła odpowiednio o 6% i 65%. W 14 r. notuje się dalszy wzrost zarówno wolumenu, jak i wartości eksportu warzyw i ich przetworów do USA. W polskim eksporcie warzyw i ich przetworów udział USA wynosi około 1%. 3 Wolumen ekportu wybranych artykułów z Polski do USA 5 5 tys. ton 15 9 8 14 16 11 1 11 13 1 14 5 3 Warzywa i przetwory Piwo Owoce (w tym orzechy) i przetwory 9 11 1 13 W 13 r., po dynamicznym wzroście w 1 r., eksport owoców (łącznie z orzechami) i ich przetworów (bez soków) powrócił do poziomu z lat -11. Wzrost eksportu w 1 r. wynikał z rekordowego eksportu wiśni mroŝonych, który w tym czasie wyniósł,4 tys. ton i 4,5 mln USD. W ostatnich latach malał eksport soków owocowych i warzywnych. 5 / 8
Stany Zjednoczone były duŝym odbiorcą polskiej melasy (z udziałem 19% w wolumenie polskiego eksportu tego produktu w 1 r.), skrobi (1%) i piwa (6%), ale w 13 r. udział USA w naszym eksporcie tych towarów uległ zmniejszeniu (odpowiednio do 11%, 5% i 5%). Import produktów rolno-spoŝywczych z USA do Polski 1 W latach 9 1 wartość importu produktów rolno spoŝywczych z USA podlegała wahaniom w zakresie 5 mln USD. W 13 r. nastąpił ponad krotny, w porównaniu z 1 r., wzrost importu (do poziomu 374 mln USD). Był on spowodowany znacznie większym niŝ w 1 r. przywozem makuchów sojowych. W strukturze towarowej importu ze Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej w ostatnich pięciu latach dominowały produkty paszowe. Ich udział w wartości importu z USA wahał się od % w 9 r. do 65% w 13 r. W 13 r. Stany Zjednoczone były trzecim (po Argentynie i Niemczech) dostawcą produktów z tej grupy, z udziałem wynoszącym 14%. W latach 9 1 import produktów paszowych z USA wykazywał znaczne wahania, ale z tendencją wzrostową. Rok 13 był rekordowy, gdyŝ z USA przywieziono 443 tys. ton produktów paszowych, za 43 mln USD. Wartościowo było 1 Import według kraju wysyłki. 6 / 8
to 3,6 krotnie więcej niŝ w 1 r. oraz ponad 9 krotnie więcej niŝ w 9 r. Praktycznie całość (99,5%) w wartości tej grupy towarowej stanowiły makuchy sojowe. Wolumen importu wybranych artykułów z USA do Polski 5 45 443 tys. ton 4 35 3 5 89 15 13 5 65 83 6 4 8 8 8 4 4 6 5 5 Produkty paszowe Ryby i przetwory Owoce (w tym orzechy) i przetwory 9 11 1 13 Import według kraju wysyłki. W 13 r. ze Stanów Zjednoczonych sprowadzono po około % wolumenu importowanych do Polski ryb (łącznie z przetworami) oraz wyrobów spirytusowych. W wartości importu tych produktów udział USA wyniósł odpowiednio: % i 5%. W latach 9 1 import ryb i przetworów z USA wynosił od 4,5 tys. ton do 8,1 tys. ton, a jego wartość od 3,4 mln USD do 33,6 mln USD. W 13 r. do kraju przywieziono 8,3 tys. ton ryb i przetworów za 3,1 mln USD. W tym 46% wartości stanowiły filety z mintaja, a 3% zamroŝone łososie. Import wyrobów spirytusowych w latach 9 13 charakteryzował się dynamicznym wzrostem. W 13 r. w USA zakupiono,8 tys. ton tego asortymentu za 18,4 mln USD. Tym samym wolumen był o 31% większy niŝ w 1 r. oraz,5 krotnie większy niŝ w 9 r. Jednocześnie wartość importu była o 3% większa w porównaniu z 1 r. oraz o,8 razy przewyŝszała wartość z 9 r. W strukturze asortymentowej dominowała whisky, której udział w grupie wyrobów spirytusowych 7 / 8
stanowił ponad 9% ilości i wartości. W 13 r. USA były drugim (z udziałem 1%), po Wielkiej Brytanii (z udziałem 75%) dostawcą whisky do Polski. W latach 9-13 z USA do Polski przywoŝono rocznie od 3,6 tys. ton do 6,4 tys. ton owoców i przetworów za,,8 mln USD. W 13 r. w tej grupie towarów importowanych z USA największe znaczenie miała przetworzona lub zakonserwowana Ŝurawina (blisko tys. ton za 6,9 mln USD) oraz świeŝe lub suszone migdały (niecały 1 tys. ton za 6,4 mln USD). NaleŜy zaznaczyć, Ŝe w 13 r. Stany Zjednoczone były głównym dostawcą Ŝurawiny oraz jednym z większych (po Hiszpanii i Niemczech) dostawców migdałów do Polski. W 14 r. notowany jest dalszy wzrost zarówno wolumenu, jak i wartości importu ryb i przetworów oraz owoców (głównie Ŝurawiny). W 14 r. znacząco mniejszy jest natomiast przywóz produktów paszowych. Do końca lipca 14 r. do kraju przywieziono jedynie 6,5 tys. ton produktów paszowych za 16,5 mln USD, tj. odpowiednio o 9,5% i 91% mniej niŝ w analogicznym okresie ubiegłego roku. Zmniejszył się równieŝ import wyrobów spirytusowych, których w pierwszych siedmiu miesiącach 14 r. zakupiono niecały 1 tys. ton za kwotę 7,6 mln USD. Było to odpowiednio o 4,5% i o 8% mniej niŝ w analogicznym okresie 13 r. 8 / 8