Handel zagraniczny towarami rolno-spoŝywczymi Polski z Norwegią w latach i w okresie I VII 2014 r.

Transkrypt

1 BIURO ANALIZ I PROGRAMOWANIA Warszawa, Handel zagraniczny towarami rolno-spoŝywczymi Polski z Norwegią w latach i w okresie I VII 2014 r. Norwegia jest państwem zbliŝonym pod względem wielkości terytorium do Polski, jednak uŝytki rolne zajmują zaledwie około 3% powierzchni tego kraju. Warunki naturalne powodują, Ŝe produkcja rolnicza jest ograniczona, tak więc rynek norweski moŝe być atrakcyjnym rynkiem zbytu polskich płodów rolnych i Ŝywności. Jednocześnie jednak niewielka liczba ludności (w 2012 r. 5 mln) ogranicza moŝliwości zwiększania eksportu do tego kraju. Niewielki rynek zbytu i jego ochrona celna powodują, Ŝe udział Norwegii w przychodach z eksportu towarów rolno spoŝywczych z Polski w ostatnich pięciu latach wynosił zaledwie 0,4%. mln EUR Obroty handlu zagranicznego towarami rolno-spożywczymi Polski z Norwegią w latach Eksport Import Saldo Import według kraju wysyłki. Większa była natomiast wartość produktów rolno spoŝywczych sprowadzanych z Norwegii mimo, Ŝe udział tego kraju w polskim imporcie rolno spoŝywczym jest 1

2 równieŝ niewielki. Największy import z Norwegii zanotowano w 2010 r., a jego wartość osiągnęła poziom 174 mln euro. W kolejnych dwóch latach import uległ zmniejszeniu do 96 mln euro i na zbliŝonym poziomie (98 mln euro) utrzymał się w 2013 r. Udział Norwegii w imporcie produktów rolno spoŝywczych do Polski kształtował się w zakresie od 1,6% (w 2010 r.) do 0,7% (w latach ). W handlu zagranicznym z Norwegią Polska uzyskuje ujemne saldo obrotów towarami rolno-spoŝywczymi ze względu na duŝy import ryb z tego kraju (obliczenia według kraju wysyłki). W ostatnich latach, dzięki wzrostowi wartości eksportu z Polski do Norwegii oraz spadkowi wartości importu, deficyt w handlu produktami rolno spoŝywczymi uległ znacznemu zmniejszeniu. Eksport produktów rolno-spoŝywczych z Polski do Norwegii W latach w wartości polskiego eksportu do Norwegii dominowały owoce, warzywa, przetwory i filety rybne oraz przetwory zboŝowo-mączne. W 2012 r. w strukturze towarowej zwiększyło się znaczenie eksportu herbaty oraz karmy dla zwierząt. W 2013 r. z Polski wyeksportowano do Norwegii znaczące ilości oleju rzepakowego i udział Norwegii w polskim eksporcie tego oleju wyniósł 23%. W latach poprzednich eksport tego produktu był znikomy. W 2014 r. odnotowano istotny spadek wywozu tego towaru, jednak do poziomu zdecydowanie wyŝszego niŝ w latach

3 Po spadku w 2011 r. (do którego przyczynił się nieurodzaj w 2010 r.) polski eksport owoców do Norwegii rośnie. W 2013 r. wyeksportowano 9,2 tys. ton owoców i ich przetworów (o 10% więcej niŝ w 2009 r.) za 15,5 mln euro (wzrost o 53%). W tej grupie dominowały świeŝe jabłka i borówki oraz mroŝone owoce jagodowe (głównie truskawki i maliny). W okresie siedmiu miesięcy 2014 r. eksport owoców (łącznie z przetworami) wzrósł w odniesieniu do tego samego okresu 2013 r. o 17% i wyniósł 6,6 tys. ton i 10,8 mln euro. Od 2011 r. do Norwegii wywozimy coraz więcej przetworów zboŝowo mącznych. W 2013 r. ich eksport do tego kraju osiągnął poziom 4,3 tys. ton (8,1 mln euro) wobec 2,6 tys. ton (4,2 mln euro) w 2010 r. W tej grupie produktowej znajdowały się m.in.: chleb i pieczywo cukiernicze, ekstrakt słodowy, gluten pszenny, przetwory spoŝywcze uzyskane przez spęcznianie i kasze. W okresie siedmiu miesięcy br. odnotowano jednak spadek eksportu tych produktów do Norwegii. W latach stabilny, z niewielkimi wahaniami (w granicach 4,7 5,0 tys. ton i 6,0 6,4 mln euro), był eksport warzyw (łącznie z grzybami) i ich przetworów. W 2014 r. odnotowano wzrost eksportu tej grupy asortymentowej. W okresie siedmiu miesięcy br. wolumen zwiększył się o 11%, a wartość w euro o 14% w porównaniu z tym samym okresem 2013 r. W tej grupie towarowej w analizowanych latach dominowały pieczarki i warzywa mroŝone. Wolumen eksportu wybranych artykułów z Polski do Norwegii 10,0 8,0 8,3 8,0 7,8 8,4 9,2 tys. ton 6,0 4,0 4,9 5,0 4,7 4,7 4,9 2,8 2,6 3,1 3,8 4,3 2,0 0,0 Owoce (w tym orzechy) i przetwory Warzywa (w tym grzyby) i przetwory Przetwory zboŝowo-mączne 3

4 Pomimo, Ŝe Norwegia jest jednym z największych dostawców ryb do Polski, istotne znaczenie w wartości polskiego eksportu do tego kraju mają przetwory rybne, co moŝe dobrze świadczyć o konkurencyjności naszego przemysłu przetwórczego w tym zakresie. W latach eksport do Norwegii przetworów z ryb łącznie z filetami (głównie z dorsza, mintaja i łososia) kształtował się w zakresie 2,0 2,3 tys. ton, przy czym najmniejszy był w 2013 r. Wartość tego eksportu wynosiła od 4,6 do 8,3 mln euro, przy czym w 2013 r. wyniosła 5,9 mln euro. W 2014 r. obserwuje się wzrost eksportu tej grupy asortymentowej. W okresie siedmiu miesięcy eksport przetworów i filetów rybnych do Norwegii był o 62% i 72% większy niŝ w tym samym okresie 2013 r. Wolumen eksportu wybranych artykułów z Polski do Norwegii 25,00 22,6 20,00 15,00 tys. ton 10,00 5,00 3,0 5,3 4,1 2,9 1,9 2,1 2,3 2,3 2,2 2,0 0,00 0,02 0,02 0,01 0,03 Olej rzepakowy Karma dla zwierząt Ryby i przetwory Od 2011 r. systematycznie rośnie eksport karmy dla zwierząt do Norwegii. W 2013 r. do tego kraju wyeksportowano ponad 5,3 tys. ton tego produktu za 6,3 mln euro (wobec 1,9 tys. ton za 1,8 mln euro w 2010 r.). Niewielki, ale do ubiegłego roku sukcesywnie rosnący był eksport herbaty. W 2013 r. za 431 ton tego asortymentu uzyskano 6,9 mln euro wobec symbolicznych ilości (0,6 tony za 3,5 tys. euro) w 2009 r. Jednak w 2014 r. wywóz herbaty do Norwegii uległ zmniejszeniu (o 16% w przypadku wolumenu i o 7% w przypadku wartości). W 2013 r. łączny eksport herbaty i kawy wyniósł 451 ton o wartości ponad 7 mln euro. 4

5 W latach zwiększył się eksport ziarna zbóŝ. W 2013 r. wyniósł on 18,7 tys. ton i 3,6 mln euro wobec 7,4 tys. ton i 1,5 mln euro w 2011 r. Eksport ziarna zbóŝ był jednak mniejszy niŝ w 2010 r., kiedy wywieziono ponad 50 tys. ton za 8,5 mln euro. Dobre zbiory w 2013 r. sprzyjały dalszemu wzrostowi tego eksportu w 2014 r. Do końca lipca 2014 r. do Norwegii wyeksportowano juŝ 20,3 tys. ton ziarna, 5,7 razy więcej niŝ przed rokiem, przy ponad 4-krotnym wzroście wartości. W strukturze asortymentowej tej grupy towarowej w okresie siedmiu miesięcy br. Ŝyto stanowiło 46% wolumenu, a pszenica 36%. Import produktów rolno spoŝywczych z Norwegii do Polski 1 W latach w wartości polskiego importu produktów rolno spoŝywczych z Norwegii dominowały ryby i przetwory z ryb. W analizowanych latach udział tej grupy w strukturze asortymentowej wahał się od 95% do 98%. W 2013 r. Norwegia była trzecim pod względem ilości (po Szwecji i Niemczech) oraz czwartym pod względem wartości (po Szwecji, Niemczech i Chinach) dostawcą ryb i przetworów do naszego kraju. W tym czasie z Norwegii przywieziono 10% wolumenu importowanych do Polski ryb i przetworów. W latach import ryb i przetworów z Norwegii podlegał wahaniom i kształtował się od 43 tys. ton do 74 tys. ton, a jego wartość od 87 mln euro do 171 mln euro. NajwyŜszy poziom wolumenu importu odnotowano w 2010 r., 1 Import według kraju wysyłki. 5

6 a najniŝszy w 2012 r. Największy udział w wolumenie importu tej grupy (od 38% w 2010 r. do 55% w 2012 r.) stanowiły ryby mroŝone. Wyjątkiem był rok 2010, w którym dominującą pozycję w asortymencie miały filety rybne. W 2013 r. do Polski z Norwegii przywieziono 47,2 tys. ton ryb i przetworów za blisko 93 mln euro. Ponad połowę (59%) wolumenu stanowiły ryby mroŝone, w tym przede wszystkim dorsze i makrele. W 2014 r odnotowano dalszy wzrost importu ryb i przetworów. Do końca lipca 2014 r. z Norwegii sprowadzono 29,4 tys. ton tego asortymentu za 70,7 mln euro. Było to o 36% więcej w ujęciu ilościowym i o 69% więcej w ujęciu wartościowym niŝ w analogicznym okresie ubiegłego roku. Wolumen importu ryb i przetworów rybnych z Norwegii do Polski tys. ton Import według kraju wysyłki. Saldo obrotów Polski z Norwegią wybranymi grupami produktów rolno-spoŝywczych Największe dodatnie saldo wymiany z Norwegią w latach osiągnęliśmy w handlu owocami i ich przetworami, przetworami zboŝowo-mącznymi oraz warzywami i ich przetworami. W 2013 r., dzięki duŝemu wzrostowi eksportu oleju rzepakowego, większe saldo niŝ w przypadku ww. towarów uzyskaliśmy w handlu tłuszczami roślinnymi. Bardzo duŝe ujemne saldo w handlu rybami i ich przetworami powoduje jednak, Ŝe w ogólnym rozrachunku handlu produktami rolno-spoŝywczymi Polski z Norwegią utrzymuje się deficyt. 6

7 Saldo handlu zagranicznego Polski z Norwegią wybranymi produktami rolno-spoŝywczymi w 2013 r. Tłuszcze roślinne Owoce (w tym orzechy) i przetwory Przetwory zboŝowo-mączne Kawa, herbata, kakao Produkty paszowe Warzywa (w tym grzyby) i przetwory Soki owocowe i warzywne 4-87 Ryby i przetwory mln EUR Import według kraju wysyłki. 7