BoŜena Ziemniewicz Pełnomocnik PIFS w regionie łódzkim BULATS Business Language Testing Service U progu boomu szkoleniowego spowodowanego lawiną pieniędzy z PO KL, które zagospodarować trzeba będzie w ciągu kilku najbliŝszych lat, dobrze jest przyjrzeć się niektórym dostępnym na rynku narzędziom, które znacznie podniosą wartość kaŝdego projektu szkoleniowego. A takim właśnie narzędziem z pewnością jest BULATS. INFORMACJE PODSTAWOWE BULATS to test kompetencji językowych uwzględniający język uŝywany w środowisku pracy. Został opracowany przez specjalistów reprezentujących szacowne instytucje, mające wieloletnie doświadczenie w ewaluacji umiejętności językowych, to jest Kapitułę Egzaminacyjną Uniwersytetu Cambridge, Alliance Française, Instytut Goethego, Uniwersytet w Salamance oraz Instytut Cervantesa. BULATS zdecydowanie odróŝnia się od innych dostępnych na runku egzaminów międzynarodowych, bowiem został opracowany pod kątem potrzeb rynku pracy. Sprawdza kompetencje językowe w kontekście środowiska pracy, koncentrując się na słownictwie typowym dla firm i instytucji. Z tego względu szybo został zaakceptowany jako wygodne narzędzie audytu umiejętności osób, którym język obcy potrzebny jest w pracy oraz dla słuchaczy kursów języka biznesowego. BULATS dostępny jest dla języka angielskiego, francuskiego, hiszpańskiego i niemieckiego. Wszyscy kandydaci, niezaleŝnie od indywidualnego poziomu zaawansowania rozwiązują ten sam test. Wyniki kaŝdego testu podawane są zawsze w osobnych raportach łącznie z opisem posiadanych umiejętności (can-do statements). Wynik podawany jest w skali ALTE (The Association of Language Testers in Europe) i CEF (Council of Europe) dzięki czemu jest łatwo porównywalny z wynikami innych egzaminów opartych na obowiązujących w Europie standardach językowych:
Poziom umiejętności: początkujący elementarny średnio zaawansowany średnio zaawansowany wyŝszy zaawansowany bardzo zaawansowany Skala Rady Europy A1 A2 B1 B2 C1 C2 Skala ALTE (Stowarzyszenie Europejskich Instytucji Certyfikacyjnych) Break- through 1 2 3 4 5 Wynik punktowy BULATS 0-19 20-39 40-59 60-74 75-89 90-100 Egzaminy ogólne Cambridge ESOL KET (Key English Test) PET (Preliminary English Test) FCE (First Certificate in English) CAE (Certificate in Advanced English) CPE (Certificate of Proficiency in English) BEC (Business English Certificate) Preliminary Vantage Higher BULATS udostępnia cztery rodzaje testów. KaŜdy z nich moŝe być traktowany jako osobny egzamin: Test komputerowy szybki i dokładny sprawdzian umiejętności rozumienia ze słuchu i rozumienia tekstu czytanego. Obejmuje: część dotyczącą rozumienia tekstu pisanego i wiedzy o języku (gramatyka / słownictwo), część dotyczącą rozumienia tekstu słuchanego. Test standardowy test papierowy, stanowiący alternatywę testu komputerowego. Składa się z dwóch części: część dotyczącą rozumienia tekstu pisanego i wiedzy o języku (gramatyka / słownictwo) 60 minut, część dotyczącą rozumienia tekstu słuchanego 50 minut. Test ustny. Prowadzony jest dla jednego kandydata przez jednego egzaminatora. Zostaje on utrwalony na taśmie i powtórnie sprawdzony przez innego egzaminatora. Składa się z trzech części i trwa maksymalnie 12 minut. Test pisemny gruntowna ewaluacja umiejętności pisania w kontekście biznesowym. Test składa się z dwóch części i trwa 45 minut. 2
Test pisemny i test ustny są na razie dostępne tylko dla języka angielskiego, natomiast pozostałe testy dostępne są w wersji językowej angielskiej, francuskiej, hiszpańskiej i niemieckiej. BULATS UśYTECZNE NARZĘDZIE AUDYTU JĘZYKOWEGO BULATS moŝe być wykorzystany w wielu sytuacjach: przy ocenie poziomu znajomości języków obcych pracowników w ramach przedsiębiorstw o do identyfikowania potrzeb szkoleniowych przedsiębiorstwa w zakresie języków obcych, o jako podstawa przypisania pracowników do grup szkoleniowych (poziomy nauczania), o jako okresowa ocena kompetencji pracowników (co jest szczególnie waŝne dla firm funkcjonujących na rynku międzynarodowym), o jako narzędzie planowania ścieŝki rozwoju pracowników (awans wewnętrzny, szkolenie zagraniczne), w procesie rekrutacji nowych pracowników, jako test plasujący dla uczących się na kursach językowych w róŝnych organizacjach edukacyjnych, jako niezaleŝna ewaluacja postępów słuchaczy korzystających z kursów organizowanych przez róŝne organizacje szkoleniowe o jako audyt pracy szkoły językowej prowadzącej kursy korporacyjne, o jako narzędzie badania efektywności szkoleń, jako narzędzie określania pozycji przedsiębiorstwa w danym sektorze rynku, jako narzędzie planowania rozwoju przedsiębiorstwa, szczególnie w zakresie ekspansji na nowe rynki. BULATS jest znakomitym narzędziem dla firm i instytucji dzięki swoim zaletom. A oto niektóre z nich: - moŝliwość przeprowadzenia egzaminu w dowolnym terminie, - krótki okres oczekiwania na wyniki (w przypadku testu komputerowego wynik jest natychmiastowy), - stosunkowo niski koszt, 3
- powiązanie testu z obowiązującymi standardami europejskimi (CEF), - róŝnorodność form testu do wyboru w zaleŝności od potrzeb instytucji i przedsiębiorstw, - materiały do przygotowania dostępne równieŝ on-line, - ocena kompetencji językowych w kontekście biznesowym, - analogiczny egzamin dostępny w czterech językach, - test obejmujący wszystkie poziomy zaawansowania od początkującego do pełnej biegłości (eliminuje konieczność wcześniejszego dobierania poziomu zdawanego egzaminu), - test przygotowywany przez wiodące europejskie instytucje egzaminacyjne, - obiektywna informacja o efektywności szkolenia i instytucji szkoleniowej, z której instytucja korzysta, - obiektywna informacja o postępach poszczególnych pracowników uczestniczących w szkoleniach i o potrzebie dalszego ich kształcenia, - nieoceniona pomoc w określeniu potrzeb szkoleniowych przedsiębiorstwa, ustaleniu programu szkoleń, podziału na grupy, itp., - obiektywna ocena znajomości języka osób przyjmowanych do pracy. Na uwagę zasługuje jeszcze fakt, iŝ wyniki BULATSa mają odniesienie w innych egzaminach dostępnych na rynku, przez co są łatwo porównywalne z wszystkimi certyfikatami uznanych instytucji egzaminacyjnych. Opracowanie kaŝdej kolejnej wersji egzaminów BULATS poprzedzone jest licznymi badaniami i egzaminami próbnymi, co pozwala doskonalić ich spójność (British Centre jest placówką testową prowadzącą pre-testing). BULATS jest całkowicie niezaleŝny od kursu językowego zdający ma 100%-ową pewność, Ŝe otrzymane wyniki dotyczą poziomu znajomości języka, a nie wyuczonych w trakcie szkolenia umiejętności rozwiązywania zadań. Sesje egzaminacyjne dla klientów indywidualnych organizowane są przez BRITISH CENTRE jeden raz w miesiącu. Ponadto moŝna zorganizować sesję w kaŝdym dowolnym terminie, jeŝeli BRITISH CENTRE otrzymuje zgłoszenie na przeprowadzenie egzaminu dla grupy osób. 4
Egzamin odbywa się w oddziale BRITISH CENTRE, ale na zlecenie moŝe być przeprowadzony w dowolnym miejscu Polski (nie dotyczy testu komputerowego test komputerowy moŝe być instalowany na komputerach klienta wyłącznie w pakietach po 50 sztuk). Wyniki egzaminów dostępne są natychmiast po ich sprawdzeniu, nie później niŝ dwa tygodnie od daty przeprowadzenia testu. Uzyskany rezultat zachowuje waŝność przez 2 lata. PRZYGOTOWANIE DO TESTU BULATS Osoby zamierzające zdawać egzamin BULATS mogą skorzystać z krótkiego kursu przygotowawczego dostępnego za pośrednictwem platformy e-learningowej BRITISH CENTRE lub 12-godzinnego kursu, prowadzonego przez lektorów mających doświadczenie w nauczaniu technik egzaminacyjnych. BULATS W PROJEKTACH EFS Rozpoczynający się okres sięgania po środki unijne dostępne w ramach PO KL skłania do zaplanowania takich przedsięwzięć, które zapewnią przychylność komisji oceny projektów. W tym kontekście znakomitym rozwiązaniem wydaje się włączenie do projektu BULATSa. Przemawia za tym wiele argumentów. Test kompetencji językowych BULATS poprzez obiektywne określenie poziomu językowego zdających go i wskazanie obszarów, w których naleŝy kompetencje te podnosić, stymuluje do podnoszenia wykształcenia; w przypadku pracowników jednocześnie stymuluje do podnoszenia kwalifikacji zawodowych, których w warunkach Unii Europejskiej istotną częścią są kompetencje komunikacyjne w językach obcych. Zatem pozostaje w zgodzie ze Strategią Rozwoju Kraju na lata 2007-2015, w której zapisano: Chcemy, by wzrosła aktywność i mobilność społeczno-zawodowa ludności, aby społeczeństwo posiadało wysoki poziom wykształcenia i aby pracownicy nieustannie podnosili swoje kwalifikacje (str. 26). Jednocześnie (str. 36) Szczególne znaczenie dla potencjalnego wzrostu gospodarczego i tworzenia nowych usług mają działania na rzecz rozwoju: ( ) nauczania na odległość zatem kurs e-learningowy przygotowujący do zdawania BULATSa znakomicie wpisuje się w zadania postawione w Strategii. 5
Wprowadzenie do projektu BULATSa pozwala realizować 2. cel horyzontalny Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia Poprawa jakości kapitału ludzkiego i zwiększenie spójności społecznej oraz 4. cel Podniesienie konkurencyjności i innowacyjności przedsiębiorstw, w tym szczególnie sektora wytwórczego o wysokiej wartości dodanej oraz rozwój sektora usług, w projektach w ramach komponentu regionalnego dodatkowo cel 5. Wzrost konkurencyjności polskich regionów i przeciwdziałanie ich marginalizacji społecznej, gospodarczej i przestrzennej, a jeśli włączymy go do małych grantów przeznaczonych dla obszarów wiejskich, to z łatwością wykaŝemy, Ŝe realizuje równieŝ cel 6. Wyrównywanie szans rozwojowych i wspomaganie zmian strukturalnych na obszarach wiejskich. Realizacja horyzontalnych celów szczegółowych słuŝy osiąganiu celu strategicznego NSRO, którym jest tworzenie warunków dla wzrostu konkurencyjności gospodarki opartej na wiedzy i przedsiębiorczości zapewniającej wzrost zatrudnienia oraz wzrost poziomu spójności społecznej, gospodarczej i przestrzennej. Cel główny Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki realizowany jest poprzez cele strategiczne: 1. Podniesienie poziomu aktywności zawodowej oraz zdolności do zatrudnienia osób bezrobotnych i biernych zawodowo jeśli z projektu mają korzystać takie właśnie osoby, to na pewno dobrym rozwiązaniem będzie włączenie do projektu kursu podstawowej komunikacji np. w języku angielskim i zakończenie szkolenia testem kompetencji. Z uwagi na konieczność osiągnięcia rezultatów twardych dobrze zabrzmi wyliczenie wśród nich uzyskania przez 90% uczestników certyfikatu językowego BULATS a Ŝe jest to test plasujący, oceniający kompetencje, a nie stwierdzający, Ŝe jedni osiągnęli zaplanowany poziom, a inni nie, to wprowadzenie takiego rezultatu twardego jest bezpieczne dla projektu. 2. Zmniejszenie obszarów wykluczenia społecznego jeśli planujemy projekt dla osób zagroŝonych wykluczeniem, to z pewnością jakiś krótki kurs komunikacji językowej spotka się z zainteresowaniem takiej grupy. Wprowadzenie egzaminu podobnie jak w poprzednim przypadku podniesie wartość projektu. 3. Poprawa zdolności adaptacyjnych pracowników i przedsiębiorstw do zmian zachodzących w gospodarce tu mamy duŝo większe pole do popisu, bowiem kaŝdy projekt szkoleniowy dla poszczególnych grup zawodowych moŝe być okraszony testem kompetencji językowych. Oczywiście uzupełnienie projektu krótkim kursem e- learningowym przygotowującym do egzaminu podniesie wartość projektu z powodu zastosowania innowacyjnych metod dydaktycznych, uczenia się na odległość oraz 6
przyczyniania się do rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Szczególnie projekty skierowane do kadry zarządzającej powinny zawierać aspekt certyfikowania umiejętności. Poza tym dołoŝenie egzaminu międzynarodowego i uzyskanie certyfikatu stanowi bardzo zgrabną wartość dodaną kaŝdego projektu. 4. Upowszechnienie edukacji społeczeństwa na kaŝdym etapie kształcenia przy równoczesnym zwiększeniu jakości usług edukacyjnych i ich silniejszym powiązaniu z potrzebami gospodarki opartej na wiedzy w tym przypadku, podobnie jak poprzednio, moŝna pokusić się o wartość dodaną projektu polegającą na wprowadzeniu kursu e-learningowego i egzaminu międzynarodowego. W ten sposób odpowiemy na potrzeby gospodarki, która bardzo chętnie absorbuje wykształconych obywateli potrafiących adaptować się do warunków rynku europejskiego, a więc posiadać aktualne potwierdzenie kompetencji językowych. 5. Zwiększenie potencjału administracji publicznej w zakresie opracowywania polityk i świadczenia usług wysokiej jakości oraz wzmocnienie mechanizmów partnerstwa BULATS ma niewiele wspólnego z osiąganiem tego celu szczegółowego, ale podnoszenie kompetencji językowych na pewno tak. A skoro nauka języka obcego, to egzamin na koniec moŝe projektowi tylko pomóc. Podsumowując: BULATS jest znakomitym sposobem na podniesienie wartości projektu w oczach komisji oceniającej. Zdecydowanie słuŝy budowaniu społeczeństwa opartego na wiedzy i stymuluje uczenie się przez całe Ŝycie. Certyfikat międzynarodowego testu kompetencji językowych stanowi istotną wartość dodaną projektu i pozwala dobrze zaprezentować jego rezultaty twarde. Dołączenie kursu przygotowującego do BULATS, realizowanego za pośrednictwem platformy e-learningowej, dodatkowo pozwala powoływać się na promocję uczenia się na odległość i działania na rzecz rozwoju społeczeństwa informacyjnego. Jednym słowem wszystko przemawia za tym, by jak najczęściej w projektach go umieszczać. Profil autora: BoŜena Ziemniewicz jest dyrektorem BRITISH CENTRE, Centrum Edukacyjno- Szkoleniowego, placówki legitymującej się akredytacją i certyfikatem ISO 9001:2000, wpisanej do rejestru niepublicznych placówek dydaktycznych i rejestru instytucji 7
szkoleniowych. Jest ekspertem w dziedzinie metod i technik nauczania języków obcych, promuje innowacyjne podejście do nauczania, wykorzystujące mnemotechniki i programowanie neurolingwistyczne. Jednocześnie jest dyplomowanym specjalistą ds. funduszy strukturalnych, kierowała wdraŝaniem trzech duŝych projektów dofinansowanych z EFS (dwóch z Działania 2.1 ZPORR i jednego z Działania 1.6 SPO RZL). W regionie łódzkim pełni funkcję Pełnomocnika PIFS. 8