Poznań, dnia 20 maja 2016 r. CHARAKTERYSTYKA PROGRAMU KOMPUTEROWEGO TOVUD 2016 Wstęp Program komputerowy TOVUD 2016 w założeniach będzie zmodyfikowaną wersją programu TOWUD funkcjonującego w Krajowej Radzie Drobiarstwa Izbie Gospodarczej do obsługi oceny wartości użytkowej drobiu, zbioru, gromadzenia, przetwarzania i archiwizowania bazy danych. Główny nacisk modyfikacji jest położony na opracowaniu i wdrożeniu oprogramowania jako narzędzia podnoszenia jakości usług świadczonych przez KRD-IG. Krajowa Rada Drobiarstwa Izba Gospodarcza (KRD-IG) jest podmiotem upoważnionym, na podstawie ustawy z dnia 29 czerwca 2007 r. o organizacji hodowli i rozrodzie zwierząt gospodarskich (Dz. U. Nr 133, poz. 921 z późn. zm.) oraz rozporządzeń Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, do prowadzenia oceny wartości użytkowej i hodowlanej drobiu, ksiąg i rejestrów hodowlanych, dokumentacji hodowlanej, konstrukcji i realizacji programów hodowlanych drobiu i wydawania zaświadczeń hodowlanych. Realizowana przez KRD-IG ocena wartości użytkowej i hodowlanej drobiu ma na celu szacowanie wartości użytkowej i hodowlanej, określenie poziomu użytkowości stad zarodowych, reprodukcyjnych oraz towarowych wszystkich gatunków i typów użytkowych drobiu. Ponadto wszechstronność pozyskiwanych przez KRD-IG danych umożliwia, a wręcz wymusza pod względem merytorycznym, prognozowanie i szacowanie w poszczególnych gatunkach i typach użytkowych wielkości produkcji jaj wylęgowych, piskląt, żywca i mięsa drobiowego oraz jaj konsumpcyjnych. System komputerowy TOVUD 2016 będzie przeznaczony do kompleksowej obsługi ferm hodowlanych i towarowych uczestniczących w ocenie wartości użytkowej i hodowlanej drobiu. Ocena ta realizowana jest z uwzględnieniem specyfiki gatunku i typu użytkowego drobiu i jest prowadzona dla kur mięsnych, kur nieśnych intensywnych, kur nieśnych półintensywnych, indyków, kaczek typu pekin, kaczek piżmowych i gęsi. Oprogramowanie TOVUD 2016 jako narzędzie programistyczne winno służyć KRD-IG do pozyskiwania danych terenowych dotyczących oceny wartości użytkowej i hodowlanej oraz stanu produkcji branży drobiarskiej w Polsce. Ocena dokonywana jest bezpośrednio w siedzibie hodowców/producentów drobiu przez specjalistów regionalnych. Ocena przypomina audit, który składa się z dwóch elementów: części wizytacyjnej w obiektach produkcyjnych (ocena jakości produkcji, zdiagnozowanie rzeczywistego stanu
i rodzaju produkcji, potwierdzenie dbałości o przestrzeganie warunków dobrostanu oraz zgodność z zasadami i specyfiką produkcji, ogólna ocena stada i aspektów z nim związanych) oraz z wykonania oceny wartości użytkowej i hodowlanej wraz z wypełnieniem formularza oceny, protokołu z wykonania oceny i wygenerowania z systemu w wersji edytowalnej protokołu i zaświadczenia po dokonaniu analizy i oceny przez specjalistę regionalnego oraz faktury VAT. Zaświadczenie to potwierdza legalność produkcji i wymagane jest przez właściwe regulacje obowiązującego w Polsce prawa hodowlanego. Uzyskane dane liczbowe i tekstowe (opisowe) wprowadzane są przez specjalistę regionalnego do systemu. Jest on dostosowany do rodzaju ocenianej produkcji co wynika z gatunku podlegającego ocenie drobiu oraz kierunku i typu jego użytkowania. Wprowadzone dane trafiają do bazy danych. Baza służy do grupowania uzyskanych danych oraz analizy stanu hodowli i produkcji drobiu w Polsce. Według przyjętych obecnie założeń powinna automatycznie analizować określone zakresy produkcji, a docelowo generować pełen raport w formie gotowego do druku biuletynu. System musi także generować dowolne analizy, zestawienia, porównania, pozycjonowanie hodowców i stad, ranking ocenionych stad wraz z wydrukami wyników i danych według dowolnego klucza danych ustalonego przez jego operatora. System winien także generować wydruki dokumentacji hodowlanej i księgowej. Cele modernizacji oprogramowania 1. Łatwe i szybkie w czasie wygenerowanie raportu w dowolnym zakresie, dla dowolnego gatunku drobiu z dowolnego typu produkcji w czasie rzeczywistym. 2. Możliwość wygenerowania bieżącej analizy i raportu z określonego zakresu informacji w każdej chwili i miejscu, a także możliwość wygenerowania biuletynu w formie do druku. 3. W analizie należy uwzględnić możliwość tworzenia sum/podsumowań częściowych, całościowych, średnich, cząstkowych i zbiorczych oraz grupowania danych według zadanego klucza/kluczy). 4. Automatyczna aktualizacja przez specjalistę regionalnego bazy danych w czasie rzeczywistym z chwilą jej zatwierdzenia z możliwością wprowadzania późniejszych korekt i uzupełnień. 5. Automatyczne wprowadzenie danych do centralnej bazy i jej aktualizacja po zakończeniu pracy specjalisty regionalnego oraz zaakceptowaniu i wygenerowaniu dokumentów (formularza oceny, protokołu, zaświadczenia dla hodowcy/producenta lub/i faktury VAT). 6. Możliwość wprowadzania przez uprawnione osoby w każdym momencie korekt i uzupełnień do bazy danych z automatycznym ich zastosowaniem zarówno w bazie centralnej, jak i w bazie specjalisty regionalnego, wraz z raportowaniem tych zmian. 7. Właściwe zabezpieczenie bazy danych: loginy użytkowników z wyznaczonym obszarem danych i funkcji koniecznych do wykonywania pracy, powinno zabezpieczać możliwie jak najbardziej występujące dane wrażliwe (dane osobowe, dane ekonomiczne, dane teleadresowe). 8. W odcinku specjalista regionalny zmodernizowanie layoutu wraz z uwzględnieniem życzeń specjalistów dotyczących funkcjonalności i szybkości obsługi programu. Strona 2 z 7
9. Zastosowanie wartości progowych (minima i maksima) umożliwiających bieżącą weryfikację wprowadzanych do bazy danych liczbowych i uniemożliwiających ich zdublowanie. Możliwość detekcji ludzkich błędów podczas wprowadzania danych. 10. Możliwość raportowania aktywności dla danego użytkownika szczególnie specjalisty regionalnego wraz z kalendarzem aktywności i numerem wprowadzanego raportu/zaświadczenia lub hodowcy /producenta wraz z nazwą i lokalizacją fermy. 11. Pozycjonowanie stad hodowlanych i towarowych w odniesieniu do dowolnej (wybranej spośród uzyskanych danych) cechy/cech. 12. Możliwość generowania z systemu analiz, zestawień, porównań, pozycjonowania hodowców i stad, rankingu ocenionych stad wraz z wydrukami wyników i danych według dowolnego zakresu ustalonego przez jego operatora. System winien także generować wydruki dokumentacji hodowlanej i księgowej. 13. Możliwość zastosowania analiz statystycznych i szacowania miar położenia cech/cechy oraz ich wzajemnych zależności. Ogólna konstrukcja oprogramowania Program składa się z trzech odcinków: 1. ODCINEK 1 użytkowany przez specjalistów regionalnych. Korzysta z tego 5 osób, ale oprogramowanie nie limituje liczby użytkowników tego odcinka. Każdy pracownik regionalny posiada swój kod numeryczny (1,2,3,4,5,6,7,8, ) określający jego imię i nazwisko. Specjalista regionalny może wprowadzać dane liczbowe i opisowe (uwagi/zalecenia) na miejscu u hodowcy/ producenta, korzysta z panelu, który wymaga rewitalizacji. Następnie pracownik ten wystawia protokół z wykonania oceny oraz zaświadczenie potwierdzające wpisanie ocenionego stada do księgi hodowlanej rodów lub rejestru mieszańca, które jest niezbędne do stwierdzenia legalności sprzedawanych wytworów produkcji. W zakresie tym wystawiana jest również faktura za dokonaną usługę. System powinien zapewnić możliwość rejestrowania danych niezależnie od dostępności do Internetu wraz z automatyczną transmisją danych do serwera niezwłocznie po nawiązaniu lub uzyskaniu połączenia. [odcinek 1 Teren ] 2. ODCINEK 2 koordynowany przez zespół pracowników Działu Hodowli i Oceny Drobiu KRD-IG z siedzibą w Poznaniu. Odcinek ten aktualnie polega na zbieraniu danych od poszczególnych pracowników regionalnych, ich weryfikacji oraz pozyskiwaniu, gromadzeniu i przetwarzaniu informacji pochodzącej od innych podmiotów niż wymienione w odcinku 1 (dane zewnętrzne). W odcinku tym następuje przepływ danych do bazy, gdzie są one wykorzystywane do odpowiednich obliczeń.[odcinek 2 Analiza ] Strona 3 z 7
Schemat 1 Źródła wejść informacji do bazy danych. Dane uzyskane z firm hodowlanych Przyjęcia ptaków do wychowu (ile, kto, co, kiedy) Dane uzyskane przez KRD-IG BAZA DANYCH Dane z instytucji zewnętrznych (UE, kraje trzecie) Eksport, import żywca, piskląt, jaj spożywczych Likwidacja stad, uboje drobiu, samozbywalność (dotyczy sposobu zagospodarowania pojedynczych stad po zakończeniu ich użytkowania lub stad likwidowanych z konieczności Główny Inspektorat Weterynarii uboje drobiu Ekonomika, ceny, poziomy zbytu, trendy rynkowe, prognoza Dane wewnętrzne Dane zewnętrzne Powyższy schemat ma na celu określenie i zobrazowanie źródeł informacji wprowadzanych do bazy danych. Jako dane wewnętrzne uznano informacje, wyniki uzyskiwane podczas oceny terenowej. Jako dane zewnętrzne uznano wszystkie użyteczne informacje, które umożliwiają odniesienie uzyskiwanych wyników i analiz z oceny na terenie Polski względem środowiska rynkowego w UE i na świecie. Ważnym aspektem są dane z GIW, które niejako stanowią potwierdzenie stanu rzeczywistego liczby ubijanych sztuk drobiu i jego gatunków. Ponadto może dojść do likwidacji stada (niepowodzenia) z różnych przyczyn, więc takie stada doliczane są oddzielnie. Dane rynkowe, a szczególnie prognoza - w tym miejscu stanowią podstawę do skalkulowania polskiego rynku drobiowego. Dane wyjściowe wynikające z obróbki uzyskiwanych danych mają możliwość odniesienia uzyskiwanych wyników w odniesieniu do czasu przeszłego (np. za lata ubiegłe, w porównaniu do minionego miesiąca), w czasie teraźniejszym (określenie np. aktualnego stanu drobiu, danego parametru użytkowości, poziomu produkcji) oraz w czasie przyszłym (na podstawie analizy porównawczej prognoza wielkości produkcji jaj wylęgowych, piskląt, żywca i mięsa drobiowego określonych gatunków drobiu, jaj konsumpcyjnych, zużycia paszy, itp.). Odnośnie wprowadzanych danych na odcinku Analiza, użytecznym narzędziem jest wygenerowanie możliwości obliczenia kolejnego terminu oceny w Kalendarzu pracownika regionalnego. Zasada określania harmonogramu prac wynika ze znajomości terminu przyjęcia ptaków do wychowu i obowiązujących chronologicznych zdarzeń następujących po tym terminie a wynikających Strona 4 z 7
bezpośrednio z zasad hodowli i produkcji drobiarskiej. Wyznacznikiem do stworzenia dla każdego terenowca kalendarza pracy był schemat na podobieństwo Google, gdzie z automatu zamieszczają się z maksymalnym miesięcznym wyprzedzeniem kolejne terminy kontroli. W przeszłości pracownicy regionalni otrzymywali taki wykaz ferm przygotowywany ręcznie i samodzielnie koordynowali swoje wizyty. Takie narzędzie pozwala w znacznym stopniu usprawnić planowanie wizyt oraz nadzór nad rzetelnością dotrzymywania przez nich terminowości pracy. [projektowanie pracy]. 3. ODCINEK 3 Biuletyn wydanie papierowe biuletynu, analiz, raportów, zestawień i porwań wraz z pozycjonowaniem stad hodowlanych i towarowych drobiu. Oprogramowanie umożliwia wygenerowanie poszczególnych elementów raportu z możliwością poszerzenia lub zmiany publikowanych treści w biuletynie. [odcinek 3 Biuletyn/Raportowanie]. Konstrukcja obliczeń umożliwia przypisania dowolnej cechy/cech do siebie i dokonywanie obliczeń wzajemnych zależności, analiz i porównań z uwzględnieniem wszystkich cech niezależnych. Wyniki analiz i porównań zestawiane są tabelarycznie i graficznie. Generator tabel i wykresów przewiduje możliwość zamieszczania legend, opisów i wzorów matematycznych. Istotne jest także, że system przewiduje każdą daną wartość zamieszczaną w tabeli i ma możliwość jej poprawnego obliczenia z uwzględnieniem wzorów stosowanych do obliczeń wskaźników produkcyjnych określonych cech produkcyjnych, sum, wskaźników statystycznych (średnia, moda, mediana, odchylenia itp., jeśli są konieczne). Ponadto system umożliwia zastosowanie określonych wzorów służących do obliczania wydajności hodowlanej i produkcyjnej. System umożliwia w swoim zakresie analizę danych w formie generatora raportującego cząstkowego, rocznego i kilkuletniego. 4. W ocenie wartości użytkowej wykorzystywane będą następujące formularze oceny: Formularz I stada reprodukcyjne kur mięsnych i kur nieśnych intensywnych wychów, Formularz IA stada reprodukcyjne kur nieśnych półintensywnych, indyków, kaczek i gęsi wychów, Formularz II stada reprodukcyjne kur mięsnych i kur nieśnych intensywnych produkcja, Formularz IIA stada reprodukcyjne kur nieśnych półintensywnych, indyków, kaczek i gęsi produkcja Formularz III stada towarowe kur niosek wychów, Formularz IV stada towarowe kur niosek produkcja, Formularz VA stada towarowe kur mięsnych, kaczek odchów, Formularz VB stada młodych indyków rzeźnych odchów, Formularz VC stada towarowe gęsi odchów i tucz owsiany. Zakres i sposób powiązania danych i cech między sobą w ramach danego formularza oceny (dotyczy określonego gatunku i okresu oceny) przedstawiono w załączonych specyfikacjach poszczególnych formularzy oceny. Strona 5 z 7
Formularze I i II, IA i IIA, III i IV są ze sobą powiązane funkcjonalnie, dotyczą oceny tego samego stada, przy czym pierwszy dotyczy okresu wychowu, a drugi produkcji. Formularze VA, VB, VC nie są ze sobą powiązane, dotyczą bowiem oceny innych gatunków drobiu w okresie odchowu. Niemniej system winien umożliwiać łączenie danych zawartych w tych formularzach i ich wzajemną analizę, porównywanie, zestawienie w dowolnej konfiguracji cech, podsumowanie wskaźników itp. Przykładowe zestawienie i analiza cech: - zużycie paszy treściwej na 1 sztukę stanu początkowego lub 1 kg masy ciała w stadach towarowych kur mięsnych (kurcząt brojlerów), kaczek, gęsi, młodych indyków rzeźnych. - zdrowotność stad towarowych kur mięsnych (kurcząt brojlerów), kaczek, gęsi, młodych indyków rzeźnych. - zdrowotność a wyniki odchowu stadach towarowych kur mięsnych (kurcząt brojlerów), kaczek, gęsi, młodych indyków rzeźnych, itp. Ponadto system winien umożliwiać analizy i porównania dowolnych cech użytkowych stad towarowych i reprodukcyjnych w odniesieniu do poszczególnych gatunków i typów użytkowych drobiu. Na przykład porównanie dowolnych wyników i ich analiza według klucza ustalonego przez operatora w ramach następującego układu formularzy: - I, II, VA; - I, II, III, IV; - IA, IIA, VA; - IA, IIA, VB; - IA, IIA, VC. Oczywiście system winien każdorazowo umożliwiać dokonywanie analiz, porównań, zestawień, raportów w ramach poszczególnych lat lub okresów oceny dostępnych w bazie. Strona 6 z 7
SCHEMAT 2 PRZEPŁYW INFORMACJI PO DOKONANEJ MODYFIKACJI SYSTEMU I EFEKTY TYCH ZMIAN Dane o zapleczu hodowlanym podlegającym ocenie Dane zewnętrzne pozyskiwane dla potrzeb oceny BAZA DANYCH PROJEKTOWANIE PRACY /kalendarz terenowca/harmonogram pracy dla: Terenowca Działu (pracowników biurowych) FORMULARZ OCENY Zaświadczenia Protokół Faktura Formularz w wersji elektronicznej ( w komputerze ) Raport dostępu oceny DZIĘKI MODERNIZACJI OPROGRAMOWANIA MOŻLIWE JEST UZYSKANIE: BIULETYN (RAPORT ROCZNY) ANALIZA PRODUKCJI ANALIZY EKONOMICZNE PROGNOZA PRODUKCJI (jaj wylęgowych, piskląt, kurcząt brojlerów, żywca, mięsa, jaj spożywczych, zapotrzebowania paszy) POZYCJONOWANIE/RANKING PRODUCENTÓW WG DOWOLNEJ CECHY/CECH (KRYTERIÓW) KOORDYNACJA PRACY SPECJALISTÓW PROJEKTOWANIE PRACY ZMIANY W SYSTEMIE EFEKTY ZMIANY Strona 7 z 7