RAPORT ROCZNY ANNUAL REPORT
KEY DATA WYBRANE WARTOÂCI Stan na: As at: 31.12. AVIVA OFE AVIVA BZ WBK SA 625 454 ING OFE (Pension Fund) 472 405 OFE PZU Złota Jesień 454 446 AXA OFE 446 553 PKO BP Bankowy OFE 362 730 Amplico OFE 289 369 Generali OFE 241 640 Pozostali akcjonariusze Free float Razem Total number of shares Liczba akcji równa liczbie głosów Numbers of shares = number of votes 1 855 011 4 747 608 39,07% Udział procentowy w liczbie głosów i kapitale zakładowym Percentage share in number of votes and in share capital 566,2 2006 777,7 888,7 696,6 739,1 2007 1 855 011 2008 5,09% 289 369 241 640 2009 2010 362 730 625 454 1098,8 2011 13,17% 446 553 911,2 2012 472 405 9,41% 454 446 1784,3 9,95 % 9,57% 0 1800,0 1350,0 900,0 450,0 6,10% 7,64% Zamówienia (w mln PLN) / Orders received (PLNm) 1784,3 777,7 888,7 1098,8 566,2 696,6 739,1 911,2 Zamówienia (w mln PLN) /Orders received (PLNm) 974,1 1000,0 Portfel zamówień (w mln PLN) 893,9 / Order backlog (PLNm) 786,2 853,5 664,0 752,5 1754,3 1800,0 661,8 1800,0 750,0 452,0 1350,0 1350,0 500,0 852,4 900,0 345,7 455,8 539,1 591,5 803,5 900,0 618,8 250,0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 2012 0 450,0 2006 2006 2007 2007 2008 2008 2009 2009 2010 2010 2011 2011 2012 2012 450,0 0 0 Przychody ze sprzeda y (w mln PLN) / Revenus (PLNm) Zamówienia (w mln PLN) /Orders received (PLNm) Przychody ze sprzeda y (w mln PLN) /Revenus (PLNm) Portfel zamówie (w mln PLN) /Order backlog (PLNm) Zysk (w mln PLN) / Net profit (PLNm) 786,2 664,0 752,5 661,8 452,0 345,7 455,8 539,1 591,5 618,8 893,9 852,4 974,1 803,5 1754,3 853,5 1800,0 1000,0 1350,0 750,0 900,0 500,0 14,4 33,9 56,3 58,4 49,6 32,6 60,0 45,0 30,0 2006 2006 2007 2007 2008 2008 2009 2009 2010 2010 2011 2011 2012 2012 450,0 250,0 0 0 2006 2007 2008 2009 2010 2011 19,3 2012 13,3 15,0 0 Portfel zamówie (w mln PLN) /Order backlog (PLNm) Przychody ze sprzeda y (w mln PLN) /Revenus (PLNm) Zysk (w mln PLN) /Net profit (PLNm)
2 0 1 3 RAPORT ROCZNY ANNUAL REPORT
Selected financial Data WYBRANE DANE FINANSOWE w tys. PLN/in thousands of PLN WYBRANE DANE FINANSOWE SELECTED FINANCIAL DATA Przychody ze sprzedaży ogółem Total sales revenues Zysk z działalności operacyjnej Operating profit Zysk brutto przed opodatkowaniem Gross profit before taxes Zysk netto przypadający na akcjonariuszy ELEKTROBUDOWY SA Net profit attributable to shareholders of Zysk netto przypadający na udziałowców mniejszościowych Net profit for minority activities Zysk netto okresu obrotowego z działalności kontynuowanej Net profit for the period from continuing operations Przepływy pieniężne z działalności operacyjnej Cash flows from operating activities Przepływy pieniężne z działalności inwestycyjnej Cash flows from investing activities Przepływy pieniężne z działalności finansowej Cash flows from financing activities Zwiększenie/ zmniejszenie netto stanu środków pieniężnych Net increase/ decrease in cash Aktywa trwałe Non-current assets Aktywa obrotowe Current assets Aktywa, razem Total assets Zobowiązania długoterminowe Non-current liabilities Zobowiązania krótkoterminowe Current liabilities Zobowiązania, razem Total Liabilities Kapitał własny przypadający na akcjonariuszy Spółki Equity attributable to Company shareholders Kapitał mniejszości Minority interest Kapitał własny Equity Kapitał zakładowy (po przeszacowaniu) Share capital (after restatement) Liczba akcji (w sztukach) Number of shares (pcs) Wartość księgowa na jedną akcję (w PLN ) Book value per share (in PLN ) jednostkowe company skonsolidowane group 2012 2012 853 547 974 061 905 553 1 018 002 19 690 17 356 24 592 22 458 20 911 22 023 25 904 27 854 13 306 19 325 17 213 22 899 372 316 56 744 26 417 61 761 30 660 (10 096) (15 427) (11 356) (16 002) (15 995) (8 129) (16 120) (8 162) 30 653 2 861 34 285 6 496 217 995 213 873 199 527 197 762 544 413 469 066 576 137 494 072 762 408 682 939 775 664 691 834 18 598 20 036 19 404 21 156 419 458 344 355 429 536 351 796 438 056 364 391 448 940 372 952 324 352 318 548 325 614 318 102 1 110 780 26 375 26 375 26 375 26 375 4 747 608 4 747 608 4 747 608 4 747 608 68.32 67.10 68.58 67.00 2
CONTENTS SPIS TREÂCI Wybrane wartości 2 Wybrane dane finansowe 4 List do Akcjonariuszy 7 Organizacja grupy kapitałowej 8 Schemat organizacyjny 9 Zarząd ELEKTROBUDOWY SA 9 Struktura kapitału 10 Rada Nadzorcza 10 Struktura akcjonariatu 11 Struktura Grupy kapitałowej 14 na świecie 15 Aktualna i przewidywana sytuacja finansowa 16 Struktura przychodów 17 Wynik finansowy oraz podstawowe czynniki i nietypowe zdarzenia mające wpływ na jego wielkość 21 Analiza finansowa 24 Zarządzanie zasobami finansowymi 25 Zarządzanie Systemem Jakości 27 Zarządzanie kapitałem ludzkim 29 Zarządzanie BHP 30 Perspektywy rozwoju działalności i istotne czynniki ryzyka i zagrożeń 35 Sytuacja rynkowa 36 Kierunki sprzedaży 39 Inwestycje zrealizowane w roku 41 Eksport 43 Znaczące kontrakty 44 Rozwój innowacyjny 45 Ważniejsze prace prowadzone w dziedzinie rozwoju technicznego 47 Informacje dla akcjonariuszy 48 Spółka na giełdzie 49 Kurs akcji w roku 49 Kalendarz publikacji raportów w roku 2014 50 Dywidenda 50 Ład korporacyjny 51 Społeczna Odpowiedzialność Biznesu 53 Raport finansowy 54 Sprawozdanie z sytuacji finansowej 56 Sprawozdanie z całkowitych dochodów 58 Sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym 59 Skonsolidowane sprawozdanie ze zmian w kapitale własnym 61 Sprawozdanie z przepływów pieniężnych 63 Opinia niezależnego biegłego rewidenta Key data 2 Selected financial data 4 A letter to Shareholders 7 Organization of the Group 8 Organization chart 9 The Management Board 9 Capital structure 10 The Supervisory Board 10 Shareholders 11 Organization structure 14 world-wide 15 Present and anticipated financial position 16 Structure of revenue 17 Financial result and basic factors or untypical events which impact its amount 21 Financial analysis 24 Financial resources management 25 Quality System Management 27 Human capital management 29 Occupational Health and Safety Management 30 Prospects for business development and significant risks or threats 31 Market situation 36 Sales destinations 39 Investments carried out in 41 Export 43 Significant contracts 44 Innovative development 45 Major technical development works 47 Information for Shareholders 48 Company on the stock exchange 49 Share price in 49 Calendar of submitting financial reports in 2014 50 Dividend 50 Corporate governance 51 Corporate Social Responsibility 53 Financial report 54 Statement of financial position 56 Statement of comprehensive income 58 Statement of changes in equity 59 Consolidated statement of changes in equity 61 Statement of cash flow 63 Independent Auditor`s Opinion 3
fot. Puls Biznesu Jacek Faltynowicz Prezes Zarządu / President LIST DO AKCJONARIUSZY A letter to Shareholders 4
Szanowni Państwo! Ladies and Gentlemen W imieniu Zarządu ELEKTROBUDOWY SA mam, po raz kolejny, zaszczyt przedstawić Państwu raport z działalności Spółki za rok. Spółką, która w decydującej mierze wpływa na wyniki Grupy kapitałowej jest. Dlatego też zaczynam swój list od komentarza kluczowych wydarzeń, które miały miejsce w roku. Zakończony rok był rokiem wyjątkowym. I to zarówno z powodu wydarzeń, które miały miejsce w jego trakcie, jak i zdarzeń wcześniejszych, których skutki ujawniły się z całą swą mocą w ciągu dwunastu miesięcy i miały ogromny wpływ na funkcjonowanie Spółki w całym okresie. Przedstawiając Państwu prognozę finansową roku, uważaliśmy, że pomimo kilku niewiadomych jest ona, jak zazwyczaj, realistyczna. Myliliśmy się, a jak dalece, świadczą osiągnięte rezultaty. Po raz pierwszy od wielu lat zostaliśmy w trakcie roku zmuszeni do istotnej zmiany prognozy jego zakończenia. Prowadząc otwartą politykę informacyjną, staraliśmy się przekazać Państwu możliwie wiele informacji pozwalających prawidłowo, naszym zdaniem, ocenić sytuację bieżącą oraz najbliższe perspektywy. Pomimo to przypomnę, że według najlepszej naszej wiedzy podstawowymi przyczynami zaistniałych nieprawidłowości były: błędy w rozliczaniu i uznawaniu wyników długoterminowych kontraktów budowlanych, brak należytego nadzoru nad realizacją kilku wartościowo istotnych projektów, organizacja opierająca się w zbyt dużym stopniu na wzajemnym zaufaniu, a w zbyt małym na sprawdzonych zasadach kontroli, błędy ludzkie. We współpracy z naszą Radą Nadzorczą rozpoczęliśmy głębokie i gruntowne zmiany. Przeprowadzone zostało wewnętrzne postępowanie wyjaśniające. Z inicjatywy Rady Nadzorczej przeprowadzony został audyt zewnętrzny, szczegółowo analizujący przyczyny i okoliczności zaistniałych nieprawidłowości. Wprowadziliśmy w organizacji kluczowe zmiany, które zapobiegną takim i podobnym zjawiskom w przyszłości. Bolało i kosztowało, ale mamy to już, w zdecydowanej większości, za sobą. Pomimo wszelkich przeciwności losu, jak i własnych błędów, osiągnęliśmy również sukcesy, które będą miały istotny, dodatni wpływ na funkcjonowanie Spółki już w najbliższym okresie, a mogą zapewnić jej prosperity w ciągu kolejnych kilku, kilkunastu lat. Zaliczyłbym do nich: Skuteczne wejście na rynek najwyższych napięć w PSE. Pozyskaliśmy stamtąd zamówienia o wartości powyżej 500 mln PLN. Kontrakty podpisaliśmy z klientem końcowym. Nie jesteśmy już jednym z wielu podwykonawców narażonych na ryzyka długiego łańcucha realizacji. PSE jest i zawsze będzie jedną z najbardziej stabilnych i niewzruszalnych organizacji w polskiej gospodarce. Pozyskanie pierwszego zamówienia z rynku źródeł energii średniej mocy wart 600 mln PLN kontrakt na budowę On behalf of the Management of I have the honour, once again, to present a report on the Company s activities in. The Company, which has the greatest contribution to the results of the Group, is. This is why I start my letter from a comment on the key events, which occurred in. Last year was an exceptional year. And this is both because of the events that took place in its course as well as earlier events, the effects of which revealed the whole power within the twelve months and had a huge impact on the functioning of the Company over the period. Presenting you a financial forecast for we believed that despite some uncertainties, it is, as usual, realistic. We were wrong, and the achieved results testify, how much. For the first time in many years we have been forced, during the year, to introduce a significant change in the forecast of its ending. Following an open information policy, we have tried to give you as much information as possible which would enable, in our opinion, proper assessment of the current position and further prospects. I would remind, though, that according to our best knowledge, the root causes of irregularities were: errors in the accounting and recognising of the results of long-term construction contracts, lack of proper supervision of several important projects implementation, organization which relies too heavily on the mutual trust, and too little on the proven principles of control, human errors. In cooperation with our Supervisory Board, we have started far-reaching and profound changes. An internal investigation has been conducted. On the initiative of the Supervisory Board the external audit which provides a detailed analysis of the causes and circumstances of irregularities has been conducted. We implemented the key changes in the organization that will prevent such and similar situations in the future. It hurt and cost much, but it is, in the vast majority, over now. Despite all circumstances and own mistakes, we also achieved successes which will have a significant impact on the company s operations in the coming period, and can provide its prosperity within the next few, dozen years. Amongst them are: Successful entry the high voltage market in the PSE. Thence we acquired orders worth over 500 million PLN. We signed the contracts with the end customer. We are no longer one of the many sub-contractors exposed to the risk of long chain execution. PSE is and always will be one of the most stable and immutable organization of the Polish economy. Acquisition of the first order of medium-power energy sources worth 600 million PLN contract for the 5
obiektu Tauron Ciepło S.A. dla Zakładu Wytwarzania Tychy. Mamy na tym rynku doświadczenie, dobrą opinię, kompetencje. Zrobimy wszystko, by projekt mógł być wzorcem do naśladowania, oczywiście w tym zakresie, dla innych inwestycji tego typu w Polsce. Po okresie restrukturyzacji ustabilizowanie sytuacji realizowanego dla AREVA NP GmbH kontraktu na budowie Elektrowni Atomowej OLKILUOTO 3. W pełni posiedliśmy niezbędne kompetencje. Osiągnęliśmy zakładaną wydajność. Kontrakt stał się wysoce rentowny. Jesteśmy gotowi do zakończenia jego realizacji, ale również do prac na innym tego typu obiekcie. Osiągnięcie, wspólnie z naszym partnerem rosyjskim Tavridą Electric, działając przez spółkę VECTOR Zakład Produkcji Urządzeń Elektroenergetycznych, istotnego sukcesu na rynku rosyjskim. Pomimo silnej konkurencji, w tym największych koncernów Siemens, Schneider Electric czy ABB, wywalczyliśmy pozycję drugiego dostawcy na rynku rosyjskim w zakresie dwuczłonowych rozdzielnic SN w izolacji powietrznej. Porównując to do poniesionych nakładów, jest to naszym zdaniem wynik rewelacyjny. Zdobycie pozycji zauważalnego dostawcy stacji i rozdzielnic na rynku ukraińskim. Całość obrotów jest realizowana na Ukrainie przez naszą spółkę zależną ELEKTROBUDOWA UKRAINA. Obecność ELEKTROBUDOWY SA na tym rynku będziemy umacniali, a naszym celem jest zdobycie pozycji lidera. Eksport stanowiący już 26% przychodów ELEKTROBUDO- WY SA. Na rynkach rosyjskojęzycznych zbudowaliśmy i już wykorzystujemy nasze kompetencje. Czeka nas praca nad ich przeniesieniem na inne rynki. Myślę, że możemy w miarę spokojnie patrzeć w przyszłość bliższą i dalszą. Nie tylko my. Nasi Akcjonariusze również. W roku przychody Grupy kapitałowej osiągnęły poziom 905 553 tys. PLN Grupa kapitałowa zamknęła rok zyskiem netto o wartości 17 585 tys. PLN, z czego 17 213 tys. PLN przypada na Akcjonariuszy ELEKTROBUDOWY SA. Wypłacimy dywidendę. Proszę Państwa, najbliższy rok nie będzie jeszcze rewelacyjny. Musimy dokończyć restrukturyzację Spółki, a w szczególności Oddziału Przemysłu. Będzie to proces bolesny oraz kosztowny. Uważamy jednak, że koszt taki należy ponieść, by przyszłość należała do nas. construction of a TAURON Ciepło S.A. for Department of Generation Tychy. We have experience, reputation and competence in this market. We will do everything that the project could be a model to follow, in this scope of course, for other investments of this type in Poland. After the end of the restructuring period we stabilised the situation of contract at the site of Olkiluoto 3 Nuclear Power Plant for AREVA NP GmbH. We have got all necessary competence. We have achieved an assumed productivity. The contract has become highly profitable. We are ready to complete its implementation, but also to work on another facility of this type. We achieved, together with our Russian partner Tavrida Electric, working through the Power Equipment Production Plant Vector Ltd. a significant success on the Russian market. Despite the strong competition, including the biggest corporations as Siemens, Schneider Electric or ABB, we won a position of the second supplier for the Russian market in the area of air-insulated drawout medium voltage switchgear. Comparing this to the incurred expenditure, it is, in our opinion, a great result. We achieved a position of a noticeable switchgear and stations supplier on the Ukrainian market. Total turnover is generated in Ukraine by our subsidiary ELEKTROBUDOWA UKRAINE Ltd. We will fortify the presence of on this market, and our objective is to achieve a leading position Export accounts already for 26% of revenue. On the Russian speaking markets we built and we already use our competence. We need to work on transfering it onto other markets. I think we can look towards the near and far future with optimism. Not just us. Our shareholders also. In the revenue earned by the Group reached the level of 905 553 thousand PLN. The Group closed the year with the net profit amounting to 17 585 thousand PLN, of which 17 213 thousand PLN is attributable to the shareholders of ELEKTROBUDOWA SA. We will pay the dividend. Ladies and gentlemen, the next year will not have been sensational yet. We need to complete the restructuring of the Company, especially the Industry Division. It will be a painful and costly process. However, we believe that we need to go to the expenses so that the future could belong to us. Z poważaniem Yours faithfully Jacek Faltynowicz Prezes Zarządu / President 6
1 8 Schemat organizacyjny Organization chart 9 Zarzàd ELEKTROBU- DOWY SA The Management Board 10 Struktura akcjonariatu Shareholders 9 Struktura kapitału Capital structure 10 Rada Nadzorcza The Supervisory Board 11 Struktura Grupy kapitałowej ELEKTROBUDO- WA SA Organization structure 14 ELEKTROBUDO- WA SA na Êwiecie ELEKTROBUDO- WA SA world-wide ORGANIZACJA GRUPY KAPITA OWEJ organization of the GROUP 7
ORGANIZATION CHART SCHEMAT ORGANIZACYJNY Walne Zgromadzenie General Meeting Rada Nadzorcza Supervisory Board Zarząd Spółki Management Board Prezes Zarządu, Dyrektor Spółki President, C.E.O. Spółki stowarzyszone Associates VECTOR Sp. z o.o. Biuro Zarządu Head Office Zarządzanie Zasobami Ludzkimi Human Resources Spółki zależne Subsidiaries ENERGOTEST sp. z o.o. SAUDI ELEKTROBUDOWA Sp. z o.o. Zarządzanie Systemami Quality and Safety Management Zarządzanie Finansami Finance Management KONIP Sp. z o.o. ELEKTROBUDOWA UKRAINA Sp. z o.o. Oddział Spółki Rynek Wytwarzania Energii Power Generation Division Oddział Spółki Rynek Dystrybucji Energii Power Distribution Division Oddział Spółki Rynek Przemysłu Industry Division 8
The Management Board ZARZÑD ELEKTROBUDOWY SA Skład Zarządu ELEKTROBUDOWY SA na dzień 01.01. roku przedstawiał się następująco: Jacek Faltynowicz - Prezes Zarządu Ariusz Bober - Członek Zarządu Tomasz Jaźwiński - Członek Zarządu Janusz Juszczyk - Członek Zarządu Arkadiusz Klimowicz - Członek Zarządu Jarosław Tomaszewski - Członek Zarządu W roku miały miejsce zmiany w składzie Zarządu ELEKTROBUDOWY SA. 1 lipca roku Tomasz Jaźwiński złożył rezygnację z funkcji Członka Zarządu Spółki. W jego miejsce Rada Nadzorcza ELEKTROBUDOWY SA w dniu 1 lipca roku powołała Sławomira Wołka na Członka Zarządu ELEKTROBUDOWY SA. 16 października roku Jarosław Tomaszewski złożył rezygnację ze sprawowania funkcji Członka Zarządu ELEKTROBUDOWY SA. Rada Nadzorcza Spółki 16 października roku podjęła uchwałę o powołaniu z dniem 1 stycznia 2014 roku Adama Świgulskiego na Członka Zarządu ELEKTROBUDOWY SA. 28 listopada roku Rada Nadzorcza Spółki zmieniła uchwałę w zakresie terminu powołania Członka Zarządu Adama Świgulskiego. Objął on funkcję Członka Zarządu 1 grudnia roku. Skład Zarządu ELEKTROBUDOWY SA na dzień 31.12. roku przedstawiał się następująco: Jacek Faltynowicz - Prezes Zarządu Ariusz Bober - Członek Zarządu Janusz Juszczyk - Członek Zarządu Arkadiusz Klimowicz - Członek Zarządu Adam Świgulski - Członek Zarządu Sławomir Wołek - Członek Zarządu Composition of the Management Board of as at 1 January : Jacek Faltynowicz - President Ariusz Bober - Board Member Tomasz Jaźwiński - Board Member Janusz Juszczyk - Board Member Arkadiusz Klimowicz - Board Member Jarosław Tomaszewski - Board Member During the year there were several changes in the composition of the Management Board of. On 1 July Mr Tomasz Jaźwiński submitted his resignation from the position of the Management Board Member. To replace this position, on 1 July the Supervisory Board of the company appointed Mr Sławomir Wołek as the Management Board Member. On 16 October Mr Jarosław Tomaszewski submitted his resignation from the position of the Management Board Member. The Supervisory Board of the company, on its meeting of 16 October passed a resolution to appoint Mr Adam Świgulski as Member of the Management Board of with effect from 1 January 2014. On 28 November the Supervisory Board changed its earlier decision and brought forward the date of appointment. Mr Adam Świgulski took the position of the Management Board Member on 1 December. As at 31 December the composition was the same as above: Jacek Faltynowicz - President Ariusz Bober - Board Member Janusz Juszczyk - Board Member Arkadiusz Klimowicz - Board Member Adam Świgulski - Board Member Sławomir Wołek - Board Member Capital structure struktura kapita u Kapitał zakładowy / Issued share capital pln 10 003 290.00 Liczba akcji wszystkich emisji / Number of shares in issue 4 747 608 sztuk /pcs Wartość nominalna akcji / Par value of 1 share pln 2.00 Wartość księgowa na dzień 31.12. / Book value at 31 December pln 324 356 578 Wartość rynkowa na dzień 31.12. / Market value at 31 December pln 522 236 880 9
the Supervisory Board RADA NADZORCZA Rada Nadzorcza składa się z pięciu do siedmiu Członków powoływanych na wspólną trzyletnią kadencję przez Walne Zgromadzenie. Aktualnie Rada Nadzorcza składa się z siedmiu Członków. Skład Rady Nadzorczej ELEKTROBUDOWY SA na dzień 1.01. roku przedstawiał się następująco: Dariusz Mańko - Przewodniczący Rady Nadzorczej Karol Żbikowski - Zastępca Przewodniczącego Agnieszka Godlewska - Członek Rady Eryk Karski - Członek Rady Tomasz Mosiek - Członek Rady Ryszard Rafalski - Członek Rady Paweł Tarnowski - Członek Rady The Supervisory Board is composed of five and seven members appointed by General Meeting of Shareholders for a joint three years term of office. The present Board consists of seven members. Composition of the Supervisory Board of ELEKTROBUDOWA SA as at 1 January : Dariusz Mańko - Chairman Karol Żbikowski - Vice-Chairman Agnieszka Godlewska - Member Eryk Karski - Member Tomasz Mosiek - Member Ryszard Rafalski - Member Paweł Tarnowski - Member W składzie osobowym Rady Nadzorczej w roku nie nastąpiły żadne zmiany. Shareholders struktura akcjonariatu The composition of the Supervisory Board did not change during. Udział procentowy w liczbie głosów i kapitale zakładowym Percentage share in number of votes and in share capital Stan na: As at: 31.12. Liczba akcji równa liczbie głosów Numbers of shares = number of votes AVIVA OFE AVIVA BZ WBK SA 625 454 ING OFE (Pension Fund) 472 405 OFE PZU Złota Jesień 454 446 39,07% 1 855 011 625 454 13,17% 472 405 9,95 % AXA OFE 446 553 PKO BP Bankowy OFE 362 730 Amplico OFE 289 369 454 446 9,57% Generali OFE 241 640 Pozostali akcjonariusze Free float Razem Total number of shares 1 855 011 4 747 608 5,09% 289 369 241 640 362 730 446 553 9,41% 6,10% 7,64% 10
OrganiZation structure STRUKTURA GRUPY KAPITA OWEJ W skład Grupy kapitałowej, według stanu na 31 grudnia r., wchodziła, jako podmiot dominujący oraz: 3 spółki zależne 2 podmioty stowarzyszone. As at 31 December the capital group ELEKTROBUDOWA consisted of as a parent and: 3 subsidiaries 2 associates. Nazwa podmiotu Name of entity Siedziba Registered office Metoda konsolidacji Method of consolidation JEDNOSTKA DOMINUJĄCA Udział grupy w kapitale podstawowym Share of the group in the issued capital 31.12. 31.12.2012 Katowice nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy Wykonawstwo pełnego zakresu robót elektromontażowych w nowo wznoszonych, rozbudowywanych i modernizowanych obiektach energetyki zawodowej, a także w obiektach przemysłowych, dostawa sprzętu elektroenergetycznego, przede wszystkim urządzeń przeznaczonych do przesyłu i rozdziału energii, wykonywanie usług w zakresie projektowania, pomiarów pomontażowych i rozruchu. Oddział Spółki Rynek Wytwarzania Energii Komórki administracyjne mieszczą się częściowo w Katowicach, przy ul. Porcelanowej 12 oraz w Jaworznie, ul. Promienna 51. Rynek Wytwarzania Energii prowadzi działalność na terenie całego kraju oraz za granicą. W kraju Oddział wykonuje działalność przez zorganizowane stałe lokalizacje, głównie w Tychach, Opolu, Kozienicach, Bełchatowie, Rybniku i Częstochowie. Rynek Wytwarzania Energii dokonał również rejestracji zakładów (filii) poza granicami kraju, przez które prowadzi działalność w Finlandii, Luksemburgu, Estonii, Niemczech i Holandii. Zakład Spółki w Finlandii został zarejestrowany 19.03.2008 roku w Rejestrze Handlowym pod numerem 2176143-1, prowadzonym przez Zarząd Patentów i Rejestrów w Helsinkach, pod adresem: c/o TVO Olkiluoto 3, Construction Site f, 27160 EURAJOKI. NIP: FI2176143-1. Działalność Zakładu jest nadal aktywna. Zakład luksemburski ELEKTROBUDOWY SA zarejestrowano w Rejestrze Handlowym i Spółek w Luksemburgu 21.12.2010 roku pod numerem B157469, pod adresem: 1, Boulevard de la Foire, L-1528 Luksemburg. Czas trwania wpisu jest nieokreślony. NIP: LU24442127. Działalność ELEKTROBUDOWY SA w Estonii została zarejestrowana przez Północne Centrum Podatkowo-Celne, kod rejestrowy 60149969. Zakład w Estonii od 16.08.2011 roku posiada status płatnika podatku VAT, numer rejestrowy EE101471004. Adres Zakładu w Estonii: Roosikrantsi 2, 10119 Tallin. W roku realizacja kontraktu na usługi budowlano-montażowe w zakresie prac elektrycznych i AKPiA na budowie Zakładów Odolejenia Łupków Bitumicznych III dla OUTOTEC GmbH została zakończona. ELEKTROBU- Przedmiot działalności / Business activity Execution of comprehensive electrical installation works in newly built, extended and modernized power plants and industrial facilities, supply of electric power equipment, mainly the electricity transmission and distribution equipment, design engineering, testing, commissioning and start-up of electrical installations. Power Generation Division Its organisational units are located partly in Katowice at 12, Porcelanowa Street and in Jaworzno at 51, Promienna Street. The Power Generation Division conducts its operations on the whole territory of Poland and also in other countries. The domestic operations of the Division are carried out by organised, permanent facilities, located in Tychy, Opole, Kozienice, Bełchatów, Rybnik and Częstochowa. The Power Generation Division also registered its facilities (branches) outside Poland, through which it conducts its business in Finland, Luxembourg, Estonia, Germany and the Netherlands. The permanent establishment in Finland was registered on 19 March 2008 under number 2176143-1 of the Commercial Register maintained by the National Board of Patents and Registration of Finland, Helsinki. The registration address is: TVO Olkiluoto 3, Construction Site f, 27160 EURAJOKI. Tax Identification Number NIP: FI2176143-1. The branch still exists in operation. The establishment in Luxembourg was registered in the Trade and Companies Register in Luxembourg on 21 December 2010 under the number B157469, at the address: 1, Boulevard de la Foire, L-1528 Luxembourg. The entry is in force for the indefinite time. NIP: LU24442127. ELEKTROBUDOWA S business in Estonia was registered by the Northern Tax and Duty Centre, registration code 60149969. The branch in Estonia has had the status of a tax payer since 16 August 2011, tax registration number EE101471004. The address of the establishment: Roosikrantsi 2, Tallinn, 10119 Estonia. In a contract for the supply of electrical and I&C services at the site of Bituminous Shale Deoiling Plant, for 11
Nazwa podmiotu Name of entity Siedziba Registered office Metoda konsolidacji Method of consolidation Udział grupy w kapitale podstawowym Share of the group in the issued capital 31.12. 31.12.2012 JEDNOSTKA DOMINUJĄCA Katowice nie dotyczy nie dotyczy nie dotyczy DOWA SA podjęła czynności mające na celu wyrejestrowanie Zakładu w Estonii jako podatnika podatku VAT i podatku dochodowego od osób prawnych. W kwietniu 2012 roku dokonała rejestracji Zakładu w Niemczech, w Urzędzie Skarbowym Oranienburg, otrzymując nr podatkowy 053/657/21353. Od 15.05.2012 roku Zakład w Niemczech ma przydzielony NIP: DE282474251. Adres Zakładu w Niemczech: Straβe des 17 Juni 106, 10623 Berlin. Zakład w Holandii zarejestrowano w Rejestrze Handlowym Izby Handlu w Holandii 01.10.2012 roku pod numerem 56499272, pod adresem: Synergieweg 1, 9979XD Eemshaven. Adres pocztowy: Postbus 1170, 2260BD Leidschendam. Numer identyfikacji podatkowej Zakładu w Holandii: NL823363375. Oddział Spółki Rynek Przemysłu Komórki administracyjne Oddziału mieszczą się w Katowicach, przy ul. Porcelanowej 12 oraz w Płocku, ul. Zglenickiego 42. Rynek Przemysłu prowadzi działalność na terenie całego kraju, poprzez zorganizowane stałe lokalizacje w Płocku, Katowicach, Warszawie, Koninie i Gdańsku. Oddział Spółki Rynek Dystrybucji Energii Zakład produkcyjny oraz komórki administracyjne Oddziału mieszczą się w Koninie przy ul. Przemysłowej 156. Rynek Dystrybucji Energii prowadzi działalność w kraju również przez zorganizowane stałe lokalizacje w Koninie, Wrocławiu, Poznaniu i Katowicach. OUTOTEC GmbH, was completed. ELEKTROBUDOWA SA has started the procedure of deregistration of the Establishment in Estonia as the VAT and corporate income taxpayer. In April 2012 registered a permanent establishment in Germany in the Oranienburg Tax Office under number 053/657/21353. Since 15 May 2012 the establishment has had the Tax Number DE282474251. The registered address of the branch is Straße des 17 Juni 106, 10623 Berlin. A branch in the Netherlands was entered in the Register of Businesses of the Dutch Chamber of Commerce on 1 October 2012 under number 56499272 with the registration address Synergieweg 1, 9979XD Eemshaven. Postal address of the establishment is Postbus 1170, 2260BD Leidschendam, its VAT registration number NL823363375. Industry Division Its organisational units of the Division are located partly in Katowice at 12, Porcelanowa Street and in Płock at 42, Zglenickiego Street. The Industry Division carries out its operations on the whole territory of Poland, through its organised, permanent facilities, generally in Płock, Katowice, Warsaw, Konin and Gdańsk. Power Distribution Division The production facility and administration units of the Division are located in Konin at 156, Przemysłowa Street. The Power Distribution Division conducts business in Poland through its organised, permanent facilities in Konin, Wrocław, Poznań and Katowice. SPÓŁKI ZALEŻNE / SUBSIDIARIES KONIP Sp. z o. o. Katowice pełna / full 100% 100% Przedmiot działalności / Business activity Administrowanie nieruchomościami stanowiącymi własność jednostki dominującej lub będącymi w jej użytkowaniu wieczystym, a w szczególności obsługa techniczna i administracyjna budynków i budowli, wynajem wolnych powierzchni użytkowych, obsługa przeciwpożarowa, sprzątanie pomieszczeń oraz terenu, a także obsługa środków trwałych, realizacja planu inwestycyjnego i remontów, ochrona mienia, obsługa telefonii komórkowej i stacjonarnej, prowadzenie recepcji i archiwum. The company administers the real property owned by or in perpetual usufruct of. The scope of their business particularly includes maintenance and administration of building and structures, renting the useful areas, fire protection services, cleaning the rooms and area as well as property protection, providing telecommunication services, maintaining the parent s archives and the reception service. 12
Nazwa podmiotu Name of entity Siedziba Registered office Metoda konsolidacji Method of consolidation Udział grupy w kapitale podstawowym Share of the group in the issued capital 31.12. 31.12.2012 SPÓŁKI ZALEŻNE / SUBSIDIARIES ENERGOTEST sp. z o.o. Katowice pełna / full 100% 100% Przedmiot działalności / Business activity Usługi związane z budową, modernizacją i eksploatacją obiektów elektroenergetycznych, produkcja urządzeń do przetwarzania informacji oraz aparatury rozdzielczej i sterowniczej energii elektrycznej, usługi w zakresie instalowania, naprawy i konserwacji aparatury rozdzielczej i sterowniczej, a także badania i analizy techniczne. Basic activity of the company comprises services related to construction, modernization and operation of power generating facilities, production of data processing devices, electrical switching and control devices, installation, repairs and maintenance of switchgear and controlgear, also tests and technical surveys. SPÓŁKI ZALEŻNE / SUBSIDIARIES ELEKTROBUDOWA Sewastopol pełna / full 100% 100% UKRAINA Sp. z o.o. ELEKTROBUDOWA UKRAINE Ltd Sevastopol, Ukraine Przedmiot działalności / Business activity Sprzedaż systemów elektrycznych wysokiego, średniego i niskiego napięcia, w tym rozdzielnic, paneli rozdzielczych oraz stacji elektroenergetycznych na rynek ukraiński, montaż, remont oraz obsługa techniczna aparatury elektrorozdzielczej i kontrolnej. Selling of high, medium and low voltage electrical systems, including switchgear panels and distribution substations, in the Ukrainian market, assembly of electrical equipment, switching and control devices, maintenance and repairs of electrical distribution and control devices. SPÓŁKI ZALEŻNE / SUBSIDIARIES VECTOR Sp. z o.o. Wotkińsk Votkinsk Metoda praw własności Equity Przedmiot działalności / Business activity 49% 49% Produkcja elementów elektrycznych oraz części aparatury elektropróżniowej, a także wykonawstwo robót budowlanych i sprzedaż hurtowa produkcyjnych urządzeń elektrycznych, włącznie z elektrycznymi urządzeniami łączności. Production of electrical components and parts for electrical vacuum devices, also providing civil construction works, wholesale of electrical equipment for production, including electrical switching devices. SPÓŁKI ZALEŻNE / SUBSIDIARIES SAUDI ELEKTROBUDOWA Sp. z o.o. Rijad Riyadh Metoda praw własności Equity Przedmiot działalności / Business activity 33% 33% Sprzedaż systemów elektrycznych wysokiego, średniego i niskiego napięcia, w tym rozdzielnic, paneli rozdzielczych i stacji elektroenergetycznych oraz prace montażowe, naprawcze i konserwacyjne dla systemów sterowania i dystrybucji energii elektrycznej. Selling of low, medium and high voltage electrical systems, including switchgear and distribution panels and electrical substations as well as installation, repair and maintenance services for electricity control and distribution systems. 13
WORLD-WIDE NA ÂWIECIE 4 5 2 8 7 1 6 3 9 1 Polska siedziba Spółki wraz z oddziałami 2 Federacja Rosyjska VECTOR 3 Ukraina ELEKTROBUDOWA UKRAINA 4 Finlandia Olkiluoto 3 5 Estonia zakład RWE 6 Luksemburg zakład RWE 7 Niemcy zakład RWE 8 Holandia zakład RWE 9 Arabia Saudyjska SAUDI ELEKTROBUDOWA 1 Poland the Company headquarters and divisions 2 The Russian Federation VECTOR 3 Ukraine ELEKTROBUDOWA UKRAINE 4 Finland Olkiluoto 3 5 Estonia PE* of the Power Generation Division 6 Luxembourg PE* of the Power Generation Division 7 Germany PE* of the Power Generation Division 8 The Netherlands PE* of the Power Generation Division 9 Saudi Arabia SAUDI ELEKTROBUDOWA * permanent establishment 14
2 16 Struktura przychodów Structure of revenue 17 Wynik finansowy oraz podstawowe czynniki i nietypowe zdarzenia majàce wpływ na jego wielkoêç Financial result and basic factors or untypical event which impact its amount 24 Zarzàdzanie zasobami finansowymi Financial resources management 25 Zarzàdzanie Systemem JakoÊci Quality System Management 29 Zarzàdzanie BHP Occupational Health and Safety Management 21 Analiza finansowa Financial analysis 27 Zarzàdzanie kapitałem ludzkim Human capital management 30 Perspektywy rozwoju działalnoêci i istotne czynniki ryzyka i zagro eƒ Prospects for business development and significant risks or threats AKTUALNA I PRZEWIDYWANA SYTUACJA FINANSOWA Present and anticipated financial position 15
Structure of revenue STRUKTURA PRZYCHODÓW Struktura przychodów netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów za i 2012 rok. The structure of net revenue from the sales of products, goods and materials in and 2012. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów Revenue from sales of products, merchandise and materials usługi budowlano-montażowe construction and erection services wyroby elektrotechniczne electro-technical products pozostałe usługi other services materiały materials 2012 Zmiana / Change tys. PLN/PLN`000 % tys. PLN/PLN`000 % tys. PLN/PLN`000 853 547 100.0 974 061 100.0 (120 514) 588 106 68.9 752 925 77.3 (164 819) 245 729 28.8 200 763 20.6 44 966 13 615 1.6 13 775 1.4 (160) 6 097 0.7 6 598 0.7 (501) W roku przychody ze sprzedaży usług, wyrobów gotowych i materiałów ELEKTROBUDOWY SA wyniosły 853 547 tys. zł. Największy udział w sprzedaży (68,9%) stanowiły przychody z podstawowej działalności Spółki, jaką jest świadczenie usług budowlano-montażowych w zakresie prac elektromontażowych. Sprzedaż z tego tytułu wyniosła 588 106 tys. zł. Rok był kolejnym, w którym odnotowała wzrost sprzedaży eksportowej, w tym wewnątrzwspólnotowych dostaw towarów i usług. Sprzedaż na rynkach zagranicznych wyniosła 223 182 tys. zł i była wyższa o 5,2% od sprzedaży eksportowej osiągniętej przez Spółkę w 2012 roku. Dynamiczny wzrost eksportu wystąpił przede wszystkim w zakresie sprzedaży wyrobów gotowych i pozostałych usług do Turcji i Arabii Saudyjskiej oraz usług budowlano-montażowych i pozostałych do Holandii, a także usług budowlano-montażowych i wyrobów gotowych do Finlandii. specjalizuje się w wykonywaniu robót elektromontażowych oraz w produkcji urządzeń służących do przesyłu i rozdziału energii. Sprzedaż tych urządzeń w roku wzrosła o 22,4% w porównaniu z rokiem 2012. Udział sprzedaży urządzeń do przesyłu i rozdziału energii w przychodach ze sprzedaży za rok wynosił 28,8%. Znaczna część tych wyrobów, poprzez sprzedaż wewnętrzną, transformowana jest na sprzedaż zewnętrzną w ramach realizowanych usług elektroinstalacyjnych. Utrzymanie pozycji głównego dostawcy na rynku polskim w zakresie dostaw rozdzielnic średniego napięcia jest jednym z głównych celów strategicznych Spółki. W roku dokonano sprzedaży wyrobów przemysłowych na kwotę 279 365 tys. zł. Z wymienionej kwoty sprzedaż zrealizowana przez jednostki montażowe na własne potrzeby wynosiła 33 636 tys. zł, a sprzedaż bezpośrednia (zewnętrzna) wynosiła 245 729 tys. zł. The revenues from sales of goods, services and materials generated by amounted to 853 547 thousand PLN. Major part of sales revenues (68.9%) was generated by the basic operations of the company, which are electrical installation services. Volume of the sales generated by this core business amounted to 588 106 thousand PLN. The year was another fiscal year when ELEKTROBUDOWA SA recorded further increase in export sales, including supplies of goods and services within the EU. The export sales amounted to 223 182 thousand PLN and were by 5.2% higher than in 2012. The fast growth concerned the supply of finished products and other services in Turkey and the Saudi Arabia, the construction, installation and other services to the Netherlands, the construction and installation services and finished products in Finland. specializes in providing electric installation services and in manufacturing of equipment used for transmission and distribution of electric energy. Volume of sales of the equipment rose 22.4%, compared with the previous year. Sales of electricity transmission and distribution equipment accounted for 28.8% of total sales revenue. A substantial part of the products is transformed through internal sales to external sales of the provided installation services. Maintaining the position of a leading supplier of medium-voltage switchgear on the Polish market is one of the key strategic goals of the company. In the company sold industrial products for the sum of 279 365 thousand PLN. Out of this amount 33 636 thousand PLN fell to internal sales realised by the erection units, whereas direct (external) sales had the value of 245 729 thousand PLN. 16
Financial result and basic factors or untypical event which impact its amount Wynik finansowy oraz podstawowe czynniki i nietypowe zdarzenia majñce wpływ na jego wielkoâå Jak wspomniano, w roku przychody ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów wynosiły 853,5 mln zł. Zafakturowana w roku sprzedaż związana była z realizacją dużych kontraktów dotyczących świadczenia usług elektroinstalacyjnych, w zakresie prac elektromontażowych oraz dostaw urządzeń elektroenergetycznych. działając na rynku budownictwa w znacznym stopniu jest uzależniona od koniunktury na tym rynku. Ryzyko wynikające z wahań koniunkturalnych na rynku krajowym Spółka stara się ograniczać, konsekwentnie rozwijając kompetencje do świadczenia usług na rynkach zagranicznych. W roku ogólny klimat koniunktury w budownictwie uległ nieznacznej poprawie, nie przełożyło się to jednak na istotne zwiększenie popytu ze strony inwestorów. Przedsiębiorstwa z branży nadal sygnalizują istnienie dużych barier w prowadzeniu bieżącej działalności, w tym zatory płatnicze oraz bankructwa generalnych wykonawców i podwykonawców. Fala upadłości przedsiębiorstw oraz upadłości układowe oznaczają konieczność dokonania odpisów aktualizujących wartość należności. Ogólny klimat koniunktury w budownictwie występujący w roku znajduje odzwierciedlenie w poziomie wielkości finansowych Spółki. Wyniki ekonomiczno-finansowe okresu sprawozdawczego zamknęły się zyskiem netto w kwocie 13 306 tys. zł. Na przełomie ostatnich lat ulegał on spadkowi. W odniesieniu do 2012 roku zysk netto obniżył się o 6 019 tys. zł, a w porównaniu z 2011 rokiem o 19 330 tys. zł. Decydujący wpływ na obniżenie wyniku netto miały nierentowne kontrakty zawarte przez Oddział Rynek Przemysłu oraz zawiązanie rezerw na należności. Strata netto wykazana w segmencie Rynek Przemysłu w roku wynosiła 21 051 tys. zł. Wynik netto Oddziału w roku uwzględnia rezerwy na przewidywane straty związane z wykonaniem usług objętych umowami o wartości 7 757 tys. zł. Ujemny wynik finansowy tego segmentu istotnie wpłynął na obniżenie poziomu rentowności całej Spółki. Pogorszeniu uległy też zasoby portfela zamówień, a prognozy na najbliższe miesiące są oceniane niekorzystnie. Na dzień 31.12. roku portfel zamówień Rynku Przemysłu wynosił 228 705 tys. zł, natomiast przed rokiem segment posiadał portfel zamówień o wartości 230 296 tys. zł (spadek o 0,7%). Działalność usługowa segmentu Rynek Przemysłu koncentruje się głównie w branży budowlanej, na którą silnie oddziałuje stan koniunktury. W wyniku inwentaryzacji kontraktów realizowanych w Rynku Przemysłu oraz przeprowadzonych przez podmiot zewnętrzny działań audytowych, Zarząd Spółki rozpoczął prace nad aktualizacją strategii dla tego Oddziału, w tym określeniu docelowej grupy usług i klientów dla tego rynku, sposobu organizacji, szczególnie pod kątem efektywności i skuteczności działania oraz wewnętrznych procedur As it has been mentioned before, revenue from the sales of products, goods and materials generated in amounted to 853.5 million PLN. Sales invoiced in were principally related to performance of big contracts for the supply of electrical installation services and supply of electrical equipment., acting in the construction market, is considerably dependent on the business situation in this market. The company tries to curb the risk connected with fluctuations in the domestic market by consistent development of its competence to render services in foreign markets. In general business climate in the construction industry slightly improved, but it did not translate to significant increase in demand from the investors. The building companies still complain about strong barriers which impede their day-to-day activities, including payment gridlocks and bankruptcies of general contractors and subcontractors. A wave of bankruptcies of companies and arrangement bankruptcies involves the necessity to create provisions for impairment of receivables. General business climate in the construction industry prevailing in is reflected in the level of the company s financial performance. The economic and financial results of the reporting period closed with net profit of 13 306 thousand PLN, it was decreasing in recent years. The net profit dropped by 6 019 thousand PLN on 2012 and by 19 330 thousand PLN on 2011. The decisive factors which contributed to the decrease of net profit included the unprofitable contracts concluded by the Industry Division and creation of impairment provisions for receivables. The net loss recognized in the Industry Division segment in amounted to 21 051 thousand PLN. The net result of the Division accounts for provisions for predicted losses relating to performance of contractual services in the amount of 7 757 thousand PLN. Negative financial result of the segment essentially contributed to the decrease in the profitability level referring to the whole company. The volume of order backlog also decreased, and forecasts for the coming months are not promising. As at 31 December the order backlog of the Industry Division was worth 228 705 thousand PLN, while a year before the segment had a 230 296 thousand PLN order backlog (a drop by 0.7%). The Industry Division segment principally provides services in the building sector which is highly exposed to the fluctuations of general business climate. Following the inventory taking of the contracts performed within the Industry Division and the audit conducted by an external entity, the company s Management started works on updating the strategy for the Division, including definition of a target group of services and customers for this segment, organization methods, 17
dotyczących zarządzania projektem oraz systemu informacji zarządczej. Docelowo mają one umożliwić przywrócenie rentowności i zwiększenie konkurencyjności Spółki na rynku budowlanym. Drugim negatywnym zjawiskiem, które szczególnie dotyczy Rynku Przemysłu, są zatory płatnicze. W roku w segmencie Rynek Przemysłu utworzono odpisy aktualizujące należności w wysokości 10 308 tys. zł. Na dzień 31.12. roku stan odpisów aktualizujących należności segmentu Rynek Przemysłu wynosił 16 828 tys. zł. Ich udział w ogólnej wartości odpisów stanowił 70,5%. W skali całej Spółki odpisy aktualizujące wartość należności utworzone w roku wyniosły 12 790 tys. zł. Na dzień 31.12. roku stan odpisów aktualizujących należności Spółki wynosił 23 865 tys. zł, co stanowi 9,3% całkowitej wartości krótkoterminowych należności handlowych oraz pozostałych. Relacje pomiędzy sprzedażą a kosztami oraz ich wpływ na wielkość zysku obrazują wskaźniki rentowności sprzedaży. Wskaźnik rentowności brutto wzrósł o 0,1 punktu procentowego, natomiast wskaźnik rentowności netto spadł o 0,4 punktu procentowego. Korzystne zmiany wykazał osiągnięty w roku zysk brutto ze sprzedaży, wzrost o 12 662 tys. złotych, tj. o 32,1%. Tempo spadku kosztów sprzedanych produktów, towarów i materiałów, szybsze od tempa spadku przychodów ze sprzedaży o 1,9 punktu procentowego, spowodowało wzrost rentowności brutto ze sprzedaży z poziomu 4,0% do 6,1% w porównywalnych okresach. Koszty sprzedaży za rok wynosiły 4 347 tys. zł i były niższe niż w 2012 roku o 1 606 tys. zł. Poziom kosztów sprzedaży w kolejnych latach jest skorelowany z poziomem przychodów ze sprzedaży. Udział kosztów sprzedaży w przychodach ze sprzedaży wynosił 0,5% w roku i 0,6% w 2012 roku. Główną pozycją kosztów sprzedaży były usługi transportowe, które w porównywalnych okresach obniżyły się o 1 437 tys. zł. Koszty ogólnego zarządu w roku wynosiły 11 461 tys. zł i w porównaniu z 2012 rokiem wzrosły o 1 432 tys. zł, tj. o 14,3%. Udział kosztów ogólnego zarządu w przychodach ze sprzedaży wynosił 1,3% w roku i 1,0% w 2012 roku. W ramach kosztów ogólnego zarządu największy wzrost w stosunku do ubiegłego roku wystąpił w kosztach: wynagrodzeń o 610 tys. zł, usług audytu o 380 tys. zł oraz obsługi prawnej o 225 tys. zł. Pozostałe koszty operacyjne w roku osiągnęły poziom 9 191 tys. zł i obejmowały: prowizje i opłaty od udzielonych gwarancji bankowych w kwocie 3 188 tys. zł, prowizje od udzielonych kredytów w wysokości 1 137 tys. zł, opłaty sądowe i kary o wartości 4 866 tys. zł. W roku, w porównaniu z rokiem 2012, nastąpił wzrost wartości prowizji i opłat od udzielonych gwarancji bankowych o 1 177 tys. zł (wzrost o 58,5%). Wiąże się to ze zwiększoną wartością udzielonych przez Spółkę w roku gwarancji tytułem zabezpieczenia otrzymanych zaliczek, dobrego wykonania umów oraz usunięcia wad i usterek w okresie gwarancji i rękojmi, a także w celu zagwarantowania zapłaparticularly in respect of operational effectiveness, and also internal procedures concerning project management and the management information system. Ultimately, they are targeted at recovering the profitability and increasing the competitiveness of the company in the building market. Another negative factor which particularly affects the Industry Division is the occurrence of payment gridlocks. In the provision for impairment of receivables was created in the Industry Division in the amount of 10 308 thousand PLN. As at 31 December the amount of provisions for impairment of the Industry Division s receivables was 16 828 thousand PLN, which constituted 70.5% of total impairment provisions. For the whole company, the impairment provisions for receivables created in amounted to 12 790 thousand PLN. As at 31 December total impairment provisions relating to the company s receivables amounted to 23 865 thousand PLN, which is 9.3% of total current trade and other receivables. Relations between sales and costs and their impact on the profit amount are described by sales profitability ratios. Gross profit margin rose 0.1 percentage point, whereas the operating profit margin dropped by 0.4 percentage point. A favourable change was noted in the gross profitability of sales, which rose by 12 662 thousand PLN, i.e. by 32.1%. Faster rate of reduction in costs of products, goods and materials sold than the rate of reduction in sales revenue, by 1.9 percentage point, resulted in the year-on-year growth of gross profit on sales by from 4.0% to 6.1% in the comparable periods. Selling costs in amounted to 4 347 thousand PLN and were by 1 606 thousand PLN lower than in 2012. In consecutive years the level of selling costs is correlated with the level of sales revenue. The share of selling costs in sales revenue in and 2012 amounted to 0.5% and 0.6%, respectively. Transport services were the main item of selling costs, which dropped by 1 437 thousand PLN in the comparable periods. The general administrative expenses incurred in amounted to 11 461 thousand PLN and rose by 1 432 thousand PLN, i.e. by 14.3% on 2012. The general administrative expenses had a 1.3% share in the sales revenue, which in 2012 they accounted for 1.0% of the sales revenue. The increase was attributable to growth of remuneration costs by 610 thousand PLN, costs of audits by 380 thousand PLN and costs of legal services by 225 thousand PLN. Other operating costs of amounted to 9 191 thousand PLN and included: charges and fees associated with bank guarantees, 3 188 thousand PLN, bank commission on granted credits, 1 137 thousand PLN, legal fees and penalties, 4 866 thousand PLN. In, compared with 2012, total value of charges and fees relating to the contract bonds rose by 1 177 thousand PLN (by 58.5%). This is due to increased amount of guarantees provided by the company in in the form of contract bonds: advance payment bonds, performance bonds, warranty bonds, and as security for debt payment. As at 31 December the total sum of provided bank guarantees 18